Św. Erazm
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta przedstawiający św. Erazma. W centrum kompozycji święty ukazany całopostaciowo, w delikatnym kontrapoście, zwrócony frontalnie, z głową skierowaną w prawo. W lewej ręce trzyma pastorał, prawa uniesiona w geście błogosławieństwa. Erazm ubrany jest w białą albę z czerwoną lamówką u dołu, błękitną komżę ze złoconą lamówką oraz narzuconą na ramiona i zapiętą na piersi czerwoną kapę z niebieską podszewką, zdobioną na obrzeżach złotą bordiurą. Na głowie ma czerwoną infułę, a na dłoniach żółte rękawiczki. Twarz szczupła, o wyraźnych rysach, długim nosie, okolona siwą brodą oraz długimi i siwymi włosami spływającymi na plecy. Po prawej stronie świętego ukazany jest anioł trzymający w ręku palmę męczeńską, przed nim kociołek z wodą ustawiony na ogniu, a za nim wieża z trzema okrągłymi oknami; powyżej nadlatujący kruk z bochenkiem chleba w dziobie. Po lewej stronie świętego atrybuty jego męki: puklerz, trzy drewniane pałki, stół z wałkiem, powyżej fragment muru z łańcuchem. W górnej części obrazu gęste, kłębiaste chmury; w prawym narożu obrazu trójkąt Oka Opatrzności w glorii z napisem „FIET UT PETISTI”. U spodu obrazu napis „S(ANCTUS) ERASMUS EPISCOPUS ET MAR(TYR)”. W prawym dolnym narożu obrazu sygnatura „P(inxit) Fr(ater) Didacus / Batarino 1877”. Kolorystyka obrazu jasna, intensywna, głębia wydobyta światłocieniem. Rama profilowana, zamknięta łukiem nadwieszonym, zdobiona w narożach i w połowie wysokości boków palmetami. W polu łuku korona i dwa skrzyżowane pióra.
Zdjęcie nr 2: Obraz w formie stojącego prostokąta przedstawiający św. Erazma. W centrum kompozycji święty ukazany całopostaciowo, w delikatnym kontrapoście, zwrócony frontalnie, z głową skierowaną w prawo. W lewej ręce trzyma pastorał, prawa uniesiona w geście błogosławieństwa. Erazm ubrany jest w białą albę z czerwoną lamówką u dołu, błękitną komżę ze złoconą lamówką oraz narzuconą na ramiona i zapiętą na piersi czerwoną kapę z niebieską podszewką, zdobioną na obrzeżach złotą bordiurą. Na głowie ma czerwoną infułę, a na dłoniach żółte rękawiczki. Twarz szczupła, o wyraźnych rysach, długim nosie, okolona siwą brodą oraz długimi i siwymi włosami spływającymi na plecy. Po prawej stronie świętego ukazany jest anioł trzymający w ręku palmę męczeńską, przed nim kociołek z wodą ustawiony na ogniu, a za nim wieża z trzema okrągłymi oknami; powyżej nadlatujący kruk z bochenkiem chleba w dziobie. Po lewej stronie świętego atrybuty jego męki: puklerz, trzy drewniane pałki, stół z wałkiem, powyżej fragment muru z łańcuchem. W górnej części obrazu gęste, kłębiaste chmury; w prawym narożu obrazu trójkąt Oka Opatrzności w glorii z napisem „FIET UT PETISTI”. U spodu obrazu napis „S(ANCTUS) ERASMUS EPISCOPUS ET MAR(TYR)”. W prawym dolnym narożu obrazu sygnatura „P(inxit) Fr(ater) Didacus / Batarino 1877”. Kolorystyka obrazu jasna, intensywna, głębia wydobyta światłocieniem. Rama profilowana, zamknięta łukiem nadwieszonym, zdobiona w narożach i w połowie wysokości boków palmetami. W polu łuku korona i dwa skrzyżowane pióra.
Zdjęcie nr 3: Obraz w formie stojącego prostokąta przedstawiający św. Erazma. W centrum kompozycji święty ukazany całopostaciowo, w delikatnym kontrapoście, zwrócony frontalnie, z głową skierowaną w prawo. W lewej ręce trzyma pastorał, prawa uniesiona w geście błogosławieństwa. Erazm ubrany jest w białą albę z czerwoną lamówką u dołu, błękitną komżę ze złoconą lamówką oraz narzuconą na ramiona i zapiętą na piersi czerwoną kapę z niebieską podszewką, zdobioną na obrzeżach złotą bordiurą. Na głowie ma czerwoną infułę, a na dłoniach żółte rękawiczki. Twarz szczupła, o wyraźnych rysach, długim nosie, okolona siwą brodą oraz długimi i siwymi włosami spływającymi na plecy. Po prawej stronie świętego ukazany jest anioł trzymający w ręku palmę męczeńską, przed nim kociołek z wodą ustawiony na ogniu, a za nim wieża z trzema okrągłymi oknami; powyżej nadlatujący kruk z bochenkiem chleba w dziobie. Po lewej stronie świętego atrybuty jego męki: puklerz, trzy drewniane pałki, stół z wałkiem, powyżej fragment muru z łańcuchem. W górnej części obrazu gęste, kłębiaste chmury; w prawym narożu obrazu trójkąt Oka Opatrzności w glorii z napisem „FIET UT PETISTI”. U spodu obrazu napis „S(ANCTUS) ERASMUS EPISCOPUS ET MAR(TYR)”. W prawym dolnym narożu obrazu sygnatura „P(inxit) Fr(ater) Didacus / Batarino 1877”. Kolorystyka obrazu jasna, intensywna, głębia wydobyta światłocieniem. Rama profilowana, zamknięta łukiem nadwieszonym, zdobiona w narożach i w połowie wysokości boków palmetami. W polu łuku korona i dwa skrzyżowane pióra.
Zdjęcie nr 4: Obraz w formie stojącego prostokąta przedstawiający św. Erazma. W centrum kompozycji święty ukazany całopostaciowo, w delikatnym kontrapoście, zwrócony frontalnie, z głową skierowaną w prawo. W lewej ręce trzyma pastorał, prawa uniesiona w geście błogosławieństwa. Erazm ubrany jest w białą albę z czerwoną lamówką u dołu, błękitną komżę ze złoconą lamówką oraz narzuconą na ramiona i zapiętą na piersi czerwoną kapę z niebieską podszewką, zdobioną na obrzeżach złotą bordiurą. Na głowie ma czerwoną infułę, a na dłoniach żółte rękawiczki. Twarz szczupła, o wyraźnych rysach, długim nosie, okolona siwą brodą oraz długimi i siwymi włosami spływającymi na plecy. Po prawej stronie świętego ukazany jest anioł trzymający w ręku palmę męczeńską, przed nim kociołek z wodą ustawiony na ogniu, a za nim wieża z trzema okrągłymi oknami; powyżej nadlatujący kruk z bochenkiem chleba w dziobie. Po lewej stronie świętego atrybuty jego męki: puklerz, trzy drewniane pałki, stół z wałkiem, powyżej fragment muru z łańcuchem. W górnej części obrazu gęste, kłębiaste chmury; w prawym narożu obrazu trójkąt Oka Opatrzności w glorii z napisem „FIET UT PETISTI”. U spodu obrazu napis „S(ANCTUS) ERASMUS EPISCOPUS ET MAR(TYR)”. W prawym dolnym narożu obrazu sygnatura „P(inxit) Fr(ater) Didacus / Batarino 1877”. Kolorystyka obrazu jasna, intensywna, głębia wydobyta światłocieniem. Rama profilowana, zamknięta łukiem nadwieszonym, zdobiona w narożach i w połowie wysokości boków palmetami. W polu łuku korona i dwa skrzyżowane pióra.

Św. Erazm

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Wadowice
Miejscowość
Barwałd Dolny
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Południe
Parafia
Św. Erazma Biskupa i Męczennika
Tagi
obraz św. Erazm
Miejsce przechowywania
prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/00594
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
1877 rok
Technika i materiał
olej na płótnie
Wymiary podstawowe
szerokość – 145 cm
wysokość – 250 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Obraz namalował w 1877 roku bernardyński malarz Dydak Baturyna (Bataryna). Konserwację obrazu przeprowadzono w 2003 roku w pracowni Antoniego Guzika w Krzeszowicach.

Opis

Obraz w formie stojącego prostokąta przedstawiający św. Erazma. W centrum kompozycji święty ukazany całopostaciowo, w delikatnym kontrapoście, zwrócony frontalnie, z głową skierowaną w prawo. W lewej ręce trzyma pastorał, prawa uniesiona w geście błogosławieństwa. Erazm ubrany jest w białą albę z czerwoną lamówką u dołu, błękitną komżę ze złoconą lamówką oraz narzuconą na ramiona i zapiętą na piersi czerwoną kapę z niebieską podszewką, zdobioną na obrzeżach złotą bordiurą. Na głowie ma czerwoną infułę, a na dłoniach żółte rękawiczki. Twarz szczupła, o wyraźnych rysach, długim nosie, okolona siwą brodą oraz długimi i siwymi włosami spływającymi na plecy. Po prawej stronie świętego ukazany jest anioł trzymający w ręku palmę męczeńską, przed nim kociołek z wodą ustawiony na ogniu, a za nim wieża z trzema okrągłymi oknami; powyżej nadlatujący kruk z bochenkiem chleba w dziobie. Po lewej stronie świętego atrybuty jego męki: puklerz, trzy drewniane pałki, stół z wałkiem, powyżej fragment muru z łańcuchem. W górnej części obrazu gęste, kłębiaste chmury; w prawym narożu obrazu trójkąt Oka Opatrzności w glorii z napisem „FIET UT PETISTI”. U spodu obrazu napis „S(ANCTUS) ERASMUS EPISCOPUS ET MAR(TYR)”. W prawym dolnym narożu obrazu sygnatura „P(inxit) Fr(ater) Didacus / Batarino 1877”.
Kolorystyka obrazu jasna, intensywna, głębia wydobyta światłocieniem. Rama profilowana, zamknięta łukiem nadwieszonym, zdobiona w narożach i w połowie wysokości boków palmetami. W polu łuku korona i dwa skrzyżowane pióra.

Zarys problematyki artystycznej

Autorem obrazu namalowanego w 1877 roku jest bernardyński malarz Dydak Baturyna (Bataryna), zmarły w 1879 roku. Jego dzieła można również podziwiać w klasztorze Bernardynów w Zbarażu, gdzie pozostawił 17 obrazów ze scenami z życia św. Franciszka, wykonanych w 1867 roku. Przedstawienie św. Erazma w Barwałdzie Dolnym ukazał w tradycyjnym ujęciu ikonograficznym: w ubiorze biskupa oraz z korbą, którą według legendy został umęczony. Święty Erazm w Polsce znany jest od średniowiecza. Był biskupem na terenach obecnych Włoch, w Formii, gdzie poniósł śmierć męczeńską około 303 roku. Jest jednym z Czternastu Świętych Wspomożycieli; patronem lutników, marynarzy, żeglarzy, orędownikiem w chorobach wewnętrznych, opiekunem bydła.




Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Bardzo dobry, konserwację obrazu przeprowadzono w 2003 roku w pracowni Antoniego Guzika w Krzeszowicach.

Streszczenie

Obraz św. Erazma powstał w 1877 roku w pracowni bernardyńskiego malarza ze Zbaraża Dydaka Baturyny (Bataryny) zmarłego w 1879 roku. Święty Erazm został ukazany w tradycyjnym ujęciu ikonograficznym, w szacie biskupa i z narzędziami męki.

Bibliografia

Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
"Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających: malarze, rzeźbiarze, graficy, t. 1", Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1971
Studnicki Gustaw, "Barwałd. Zarys dziejów", Wadowice 1994

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna. Kosz na planie kwadratu o wklęsłych narożach; na profilowanej podstawie, cokół wydatny zdobiony wklęsłym puklowaniem; u spodu szyszka. Ścianki kosza dekorowane malowanymi płycinami, w formie stojących prostokątów z wklęsłymi narożami, w polu środkowym marmoryzowane zdobienia. Ścianki wklęsłe zdobione rocaille'm. Parapet w formie profilowanego, pełnego belkowania z fryzem dekorowanym motywem roślinnym. Na parapecie, w lewym narożu pulpit; od frontu zdobiony płyciną z rocaille'm. Zaplecek w formie wydłużonego, stojącego prostokąta, w polu z malowaną płyciną w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym. Płycina marmoryzowana i obwiedziona złotą ramką. Baldachim na planie kwadratu z wklęsłymi narożami; ujęty lambrekinem, zamknięty gzymsem. U spodu rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii. Wejście na ambonę od strony prezbiterium, w postaci pięciostopniowych schodów z balustradą. Struktura polichromowana na niebiesko, profile i ornamenty złocone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Stopa wysoka, na planie ośmioboku, w górnej części profilowana. Trzon w kształcie balaski, nodus owoidalny, ujęty dwoma pierścieniami. Czara półkolista, gładka z wywiniętą wargą. Wewnątrz miedziana misa. Pokrywa współczesna w formie ośmiobocznej kopuły, zdobionej motywem rybiej łuski, zwieńczona kulą z krzyżem. Kamienna chrzcielnica marmoryzowana; pokrywa złocona.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Konfesjonał usytuowany w nawie głównej, przy ścianie północnej. Podstawa na planie zbliżonym do kwadratu, z przodu zakończona linią wklęsło-wypukłą. Drzwi zamykające wejście do siedziska wypukłe, zakończone profilowanym gzymsem, ujęte po bokach ukośnie ustawionymi lizenami. Boczne, występujące ku górze ścianki ograniczające siedzisko zwieńczone fantazyjnymi łukami wklęsło-wypukłymi zakończonymi ślimacznicami. Ściana zaplecka zakończona profilowanym gzymsem w kształcie łuku wklęsło-wypukłego. Po bokach konfesjonału dostawione, wolnostojące klęczniki w formie prostopadłościanów. W ściankach flankujących z boków siedzisko księdza prześwity z grubą kratą, w kształcie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem ostrym, ujęte prostą ramą. Konfesjonał polichromowany w kolorze beżowym, profilowania złocone.
konfesjonał
Konfesjonał
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum Chrystus, ukazany w półpostaci, zwrócony delikatnie w lewo. Głowa uniesiona lekko ku górze, w zielonej koronie cierniowej. Twarz podłużna, okolona nieznacznym zarostem, o dużych oczach oraz wąskich, zaciśniętych ustach. Włosy ciemne, kręcone, opadają na plecy. Jezus prawą dłoń wkłada w przebity bok, lewą wskazuje na ranę. Tors odsłonięty, czerwony płaszcz narzucony na lewe ramię i opadający na kolana, obficie drapowany. W dolnej części obrazu banderola zawijająca się ku górze, z napisem „Patrz grzeszniku com cierpiał za Twe nieprawości / Dałem sobie Bok otworzyć Ku Tobie z miłości”. Tło jednolite, brunatne.
obraz
Chrystus Bolesny
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełna, ustawiona na niskim, kwadratowym, profilowanym cokole. Chrystus ukazany frontalnie, stojący na kawałku zielonej murawy, w kontrapoście, z głową zwróconą w prawo. W lewej, ugiętej ręce trzyma chorągiew; prawa, uniesiona jest wysoko w geście błogosławieństwa. Twarz pociągła, okolona brodą, z na wpół przymkniętymi oczami; włosy długie, kręcone opadają na ramiona. Ciało wychudzone, z zaznaczonymi śladami męki i podkreśloną linią żeber. Przez lewe ramię przerzucony czerwony płaszcz spływający na plecy i z przodu na lewe przedramię; na biodrach złocone perizonium, ciasno oplecione. Polichromia ciała jest naturalistyczna, perizonium złocone.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna w kształcie stojącego prostokąta z inskrypcją „QVI ME PLA/SMASTI MI/SERERE MEI T”. Poniżej okrąg w obręczy, zdobionej rzędem trójkątów, w polu serce z trzema gwoździami i litery „W(ALERIANUS) S(TANISLAVIENSIS) / P(LEBANUS) B(ARWALDENSIS)”. Dolna część płyty zniszczona.
płyta nagrobna
Epitafium księdza Waleriana Stanisławskiego

Inne dzieła z tego roku

Zdjęcie nr 1: Płyta z czarnego marmuru w formie stojącego prostokąta, ujęta grubą ramą z piaskowca z czterema uszakami, zakończona szczytem z anthemionem. W partii szczytu tarcze z godłami herbów Pelikan i Trąby, zwieńczone otwartą koroną, ujęte skręconym akantem. W polu tablicy złocona inskrypcja: „PAMIĘCI / AUGUSTYNA ROZWADOWSKIEGO / + 1. MARCA 1813. / TERESY z ROZWADOWSKICH / FERENCOWEJ / + 1. MARCA 1816. / MARYI z OPOLSKICH / ROZWADOWSKIEJ / + 28. CZERWCA 1829. / ANTONIEGO ROZWADOWSKIEGO / + 12. LUTEGO 1837. / ROZALII z ROZWADOWSKICH / FOLTAŃSKIEJ / + 5. SIERP(NIA) 1847. / FRANCISZKA FOLTAŃSKIEGO / POCHOWANEGO W KRZĘCINIE, + 2. LUTEGO 1849. / STEFANII FOLTAŃSKIEJ / + 26. LUTEGO 1854. / SPOKÓJ ICH DUSZOM. / Pomnik ten poświęca ANTONINA / z FOLTAŃSKICH DZIĘGIELOWSKA / 1877”.
płyta nagrobna
Epitafium rodzin Rozwadowskich i Foltańskich
Zdjęcie nr 1: Przyścienna, wisząca ambona składa się z kosza i prowadzących do niego jednobiegowych schodów z balustradą, zaplecka oraz baldachimu. Wieloboczny kosz ustawiono na profilowanym, łamanym cokole. Poniżej widoczne jest podwieszenie utworzone ze zmniejszających się profilów układających się w spłaszczony stożek. Boki kosza artykułowano za pomocą diagonalnie ustawionych filarków na cokolikach podtrzymujących imposty z profilowanym i łamanym belkowaniem. Trzony filarków ozdobiono prostokątnymi płycinami z rozetą w środku. Płaszczyzny pomiędzy filarkami udekorowano prostokątnymi płycinami obwiedzionymi obramieniami z wolich oczu z geometryzowanym, płaskorzeźbionym ornamentem roślinno-kwiatowym w polu. Płyciny pomiędzy impostami przy górnych krawędziach ozdobiono ornamentem kostkowym. Zaplecek ambony ujęto dwoma pilastrami o płaskich głowicach zdobionych motywem stylizowanych liści. Trzony pilastrów przedzielono na środku medalionem z rozetą i dwiema palmetami. Pomiędzy pilastrami umieszczono pole obrazowe w kształcie wydłużonego prostokąta o ściętych narożach w części górnej. W polu znajduje się obraz z całopostaciowym przedstawieniem Chrystusa jako Dobrego Pasterza. Ponad zapleckiem zawieszono wieloboczny baldachim utworzony z łamanego, profilowanego belkowania i podwieszonego lambrekinu, zwieńczony wielobocznymi spływami, na szczycie których umieszczono na poduszce zamkniętą księgę, a za nią na obłokach w otoczeniu promieni dwie tablice Dekalogu. Strukturę architektoniczną ambony polichromowano w kolorze opalizującej zieleni, profile, ornamenty wyzłocona, a tablice Dekalogu i obłoki posrebrzono.
ambona
ambona
Zdjęcie nr 1: Płyta w formie stojącego prostokąta, przymocowana do ściany czterema śrubami, znajdującymi się w narożach. Wzdłuż krawędzi złocona ramka. W polu złocona inskrypcja: „Tutaj spoczywa / ELEONORA z REMERÓW KEMPNER / WNUCZKA BARBARY LISICKIEJ / FUNDATORKI TUTEJSZEGO KOŚCIOŁA / zmarła w 60 roku życia d(nia) 5/I 1877. / Prosi o westchnienie do Boga.” Ponad inskrypcją złocony krzyż.
płyta nagrobna
Epitafium Eleonory Kemper
Zdjęcie nr 1: Feretron obustronny, z przedstawieniem Najświętszego Serca Pana Jezusa malowanym na blasze i na odwrocie Matki Boskiej Nieustającej Pomocy malowanej na drewnie. Rama w kształcie pionowego prostokąta, zamkniętego łukiem w ostry grzbiet. Przy dolnej krawędzi umieszczone ażurowe zwoje ornamentu roślinnego, ujęte postumentami, w których wydrążono prostokątne otwory do wsuwania drążków. Feretron ustawiony na dwóch nóżkach. Po bokach ustawione profilem postacie na konsolach, ponad nimi znajdują się ażurowe baldachimy ze sterczynami. Rama łuku wieńczącego ozdobiona stylizowanym astwerkiem. Całość zwieńczona jest krzyżem. Na awersie obrazu przedstawienie Chrystusa w całej postaci, stojącego na globie pośród obłoków, zwróconego w trzech czwartych w prawo, z obiema rękoma uniesionymi ku górze. Jego twarz jest pociągła, o łagodnych rysach, okolona brodą i włosami opadającymi na ramiona. Ubrany jest w czerwoną tunikę, ze złotą lamówką oraz niebieski płaszcz, o żółtej podszewce. Na jego piersi znajduje się gorejące serce w glorii promienistej. Z drugiej strony feretronu przedstawienie Matki Boskiej Nieustającej Pomocy o ikonografii zgodnej ze schematem.
feretron
Feretron z obrazami Najświętszego Serca Jezusa i Matki Boskiej Nieustającej Pomocy
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie leżącego prostokąta. Kompozycja podzielona jest na dwie sceny, wzdłuż dolnej krawędzi pole z napisem. W lewej części przedstawienia ukazane wnętrze sali tronowej. Po prawej stronie Władysław Warneńczyk, siedzący na tronie ustawionym na trójstopniowym podwyższeniu, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako młodzieniec, z jasnymi włosami, w białej tunice oraz jasnoróżowym płaszczu podbitym gronostajem, na głowie ma koronę otwartą, w lewej ręce trzyma berło. Nad nim zawieszony zielony baldachim, z fragmentem tkaniny przymocowanej do kolumny, stojącej obok. Przed królem, na stole nakrytym niebieską tkaniną młody mężczyzna spisuje piórem dokument. Ukazany jest frontalnie, z głową skierowaną w lewo. Przedstawiony jako młody mężczyzna z jasnymi włosami, ubrany w żółtą szatę i jasnoróżowy płaszcz. Druga scena ukazana we wnętrzu kościoła w Gdowie. Po prawej stronie ołtarz główny zwieńczony glorią, z obrazem Matki Boskiej Gdowskiej. Przed nim ksiądz przedstawiony tyłem z uniesionymi w górę rękami, w których trzyma hostię. Ubrany jest w białą albę i jasnoróżowy ornat z niebieską kolumną. Po jego lewej stronie klęczy ministrant, ukazany tyłem, z uniesioną prawą ręką, w której trzyma dzwonek. Ubrany jest w czerwoną tunikę i białą komżę. W lewej części sceny klęczący mężczyzna, zwrócony profilem w lewo, z pochyloną głową, prawą rękę kładzie na piersi, w lewej, wyciągniętej do przodu trzyma dokument. Ukazany jest jako starzec z siwymi włosami i brodą oraz łysiną na głowie. Ubrany jest w jasnoniebieską tunikę oraz niebieski płaszcz. U dołu obrazu wierszowany czarny napis na białym tle objaśniający przedstawione sceny: „Na dowód tedy powinnej wdzięczności / Pisze Przywilej przytomnej wieczności / Sosien trzydzieści Dębów pięć dotego / Grubych siedemnaście jelenia rosłego / By niepołomski Starosta tameczny / Tu miejscu temu na pożytek wieczny / Odwoził drzewo jelenia i grzywny / O jak Bóg zawsze w swoich sprawach dziwny / Tenże Przywilej potym jak był dany / Wlat półtorasta był Aprobowany / Odtąd jak zginał ani wiedzieć zgoła / Czyli oddany czy wzięty z Kościoła / Niechciał utaić Bóg Maryi Cudu / Dowiadomości w Polsce swego ludu / Wraca Przywilej Cudem znaleziony / By honor Panny był znowu wsławiony / Peregryn jakiś Bóg wie jak się zowie / Zubioru prostak jednak grzeczny w mowie / Wdom Lubomirskich gdy się wsłużbie został / W pańskich papierach w Gdańsku tego dostał / Myślałem mówi zawsze o tym Gdowie / Azali przecie kto mi o nim powie / Więc wszedszy w kościół o Obraz się pyta / Przed nim klęknąwszy za piersi się chwyta / Wyjmuje Prawo wraca Kościołowi / Kładzie na Ołtarz Księdzu Plebanowi / Który gdy chce mu dać pieniędzy cosi / Przyjąć nie chce o momento prosi / Więc gdy u dworu IKM toprawo uznano / Na złotych osiemset tam redukowano / Które niech będzie Bóg pochwalon zato / Zawsze oddają już dwunaste lato. 1877” oraz „odnowiono napis i obrazy 1948r(oku) Wład(ysław) Porabik”.
obraz
Historia zapisu Władysława Warneńczyka na rzecz kościoła w Gdowie
Zdjęcie nr 1: Kościół jest usytuowany w centrum wsi Biały Kościół, na północ od głównej drogi z Krakowa do Olkusza. Teren wokół niego jest otoczony wysokim, kamiennym murem, otynkowanym. Główne wejście znajduje się w murze od zachodu z bramką i dwiema furtkami, flankowanymi przez cztery masywne filary, zdobione ostrołukowymi blendami. Na szczycie filarów ustawione są rzeźby św. Mikołaja i św. Stanisława oraz dwa wazony płomieniste po bokach. Na południowy zachód od kościoła wybudowana jest w ogrodzeniu kaplica. Ponadto w murze są jeszcze trzy wnęki, przykryte daszkami, w których umieszczone są figury. Kościół jest orientowany, murowany, otynkowany. Wnętrze świątyni tworzy niewielkie, prostokątne, jednoprzęsłowe prezbiterium zakończone prostą ścianą i nakryte pozornym sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Nawa jest szersza, na planie prostokąta, nakryta drewnianym stropem z kasetonami, oddzielona od prezbiterium szeroką ostrołukową arkadą w ścianie tęczowej. Od południa do prezbiterium przylega założona na planie prostokąta zakrystia ze sklepieniem beczkowym (pozostawiona ze starego kościoła). Do tej części wzdłuż południowej ściany nawy przylegają kruchta oraz nowo wybudowana druga zakrystia. Na zachodniej ścianie nawy chór muzyczny, dostępny klatką schodową od strony nawy. Nawę oświetlają umieszczone w południowych i północnych ścianach prostokątne, zamknięte ostrołukowo, rozglifione okna. Na ścianie północnej trzy, a na południowej dwa oraz jedno mniejsze, usytuowane pośrodku nawy nad kruchtą. W prezbiterium są dwa okna na ścianie wschodniej. Wszystkie otwory okienne w kościele wypełnione są witrażami. Do świątyni prowadzą trzy wejścia: główne od strony zachodniej, drugie przez zakrystię od strony wschodniej oraz trzecie przez kruchtę od południa. Wejście główne prowadzi poprzez dwuskrzydłowe drzwi z kruchty pod wieżą. Drzwi między kruchtą a nawą główną są dębowe, przeszklone; za nimi zamocowana jest metalowa krata. W zewnętrznej elewacji kościoła widoczny jest niewysoki, kamienny cokół, wykonany z regularnych ciosów kamienia. Prezbiterium niższe od nawy. We wschodniej ścianie, pomiędzy dwoma oknami znajduje się niewielka wnęka, zakończona łukiem półkolistym z figurą Matki Boskiej w polu; powyżej w trójkątnym szczycie umieszczone jest niewielkie, wąskie okienko zakończone łukiem ostrołukowym. Elewacje są bez podziałów architektonicznych. Do zachodniej fasady kościoła dostawiona jest założona na planie kwadratu trójkondygnacyjna wieża-dzwonnica. Poszczególne kondygnacje ustawione są na niskich cokołach i zamknięte profilowanymi gzymsami. W dolnej kondygnacji na osi kościoła, prostokątne wejście do kruchty zaakcentowane rozglifionym portalem w kształcie ostrołukowej arkady i dwustopniowymi schodami. W drugiej kondygnacji ostrołukowe okno zamknięte parą ostrołukowych blend, połączonych jednym parapetem, od góry zamknięte dekoracyjnym trójarkadkowym fryzem. Trzecia kondygnacja ośmioboczna, w każdej ze ścian naprzemiennie ostrołukowe okno lub blenda. Całość nakryta ośmiobocznym, smukłym dachem wieżowym, zakończonym krzyżem osadzonym na kuli; u dołu artykułowanym ośmioma, małymi wieżyczkami. Po bokach wieży, na ścianie zachodniej nawy dwie prostokątne blendy, zamknięte ostrołukowo. Prezbiterium i nawa przykryte stromymi dachami dwuspadowymi. Wieżyczka na sygnaturkę ośmioboczna z latarnią.
kościół
Kościół św. Mikołaja

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu ujęty złoconą, profilowaną ramą. W centrum kompozycji przedstawiony św. Benedykt w postawie stojącej, w ujęciu frontalnym z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Święty ubrany w obszerny czarny habit benedyktyński z kapturem i szerokimi rękawami. Ukazany jako mężczyzna o pozbawionej zarostu okrągłej twarzy z wydatnym nosem oraz szeroko otwartymi, skierowanymi na wprost oczami. Wokół głowy tonsura oraz złocony nimb. Święty w swojej prawej ręce podtrzymuje oprawioną na czerwono księgę. Lewą dłoń składa na piersi na wysokości serca. Po prawej stronie obrazu widoczny fragment stołu przykrytego zieloną tkaniną, na którym widoczna biała mitra. Na drugim planie, po lewej stronie nieco za postacią świętego przedstawiono fragment wysokiego cokołu stanowiącego podstawę dla kolumny. Tło złocone, wytłaczane w motywy roślinno-kwiatowe.
obraz

Św. Benedykt

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Erazm", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-erazm

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności