Św. Brat Albert
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie leżącego prostokąta przedstawiający św. Brata Alberta z ubogimi. Święty przedstawiony jest na tle zabudowań ulic miasta, w otoczeniu trzech młodych chłopców. Ustawiony jest frontalnie, rękami obejmuje dzieci. Ubrany jest w brązowy habit albertyński, przewiązany sznurem oraz brązowy płaszcz, zarzucony na ramiona. Twarz okala siwa broda i wąsy. Włosy krótkie i siwe. Głowę otacza świetlisty nimb. Chłopcy przytulają się do świętego, wyciągają do niego rece. Odziani są w potargane ubrania w odcieniach szarości i brudnego błękitu. Na budynku po prawej stronie tabliczka z numerem domu i podpisem „UL(ICA) KRAKOWSKA / 47 / DZ(IELNICA) VIII KAZIMIERZ”. Kolorystyka przygaszona. Obraz otoczony bordiurą, złożoną z rzędu stylizowanych listków akantu.

Św. Brat Albert

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Igołomia-Wawrzeńczyce
Miejscowość
Igołomia
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wawrzeńczyce
Parafia
Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Tagi
Adam Chmielowski Brat Albert polichromia ścienna
Identyfikator
DZIELO/01841
Kategoria
polichromia ścienna
Ilość
1
Czas powstania
XX wiek
Technika i materiał
polichromia ścienna
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Kontrakt na wykonanie polichromii „bez obrazów” w kościele w Igołomi podpisał Karol Grzywacz z Olkusza w 1911 roku. W kolejnych latach wykonano trzy obrazy do polichromii przedstawiające św. Rocha, koronację Matki Boskiej oraz Ogrójec na zewnątrz kościoła. Dokumenty archiwalne nie ujawniły jednak autora obrazu przedstawiającego św. Brata Alberta, który powstał znacznie później.

Opis

Obraz w kształcie leżącego prostokąta przedstawiający św. Brata Alberta z ubogimi. Święty przedstawiony jest na tle zabudowań ulic miasta, w otoczeniu trzech młodych chłopców. Ustawiony jest frontalnie, rękami obejmuje dzieci. Ubrany jest w brązowy habit albertyński, przewiązany sznurem oraz brązowy płaszcz, zarzucony na ramiona. Twarz okala siwa broda i wąsy. Włosy krótkie i siwe. Głowę otacza świetlisty nimb. Chłopcy przytulają się do świętego, wyciągają do niego rece. Odziani są w potargane ubrania w odcieniach szarości i brudnego błękitu. Na budynku po prawej stronie tabliczka z numerem domu i podpisem „UL(ICA) KRAKOWSKA / 47 / DZ(IELNICA) VIII KAZIMIERZ”. Kolorystyka przygaszona. Obraz otoczony bordiurą, złożoną z rzędu stylizowanych listków akantu.

Zarys problematyki artystycznej

Polichromia ścienna przedstawia obraz św. Brata Alberta (Adama Chmielowskiego). Święty Brat Albert (1845-1916) urodził się w Igołomi, w rodzinie Wojciecha Chmielowskiego, naczelnika komory celnej oraz Józefy z Borzysławskich. Swoje życie i pracę poświęcił Bogu i służbie ubogim. Jest założycielem zakonu albertynów. W rok po obchodach setnych urodzin Brata Alberta ukazała się książka wydana z tej samej okazji autorstwa Konstantego Michalskiego „Brat Albert w setną rocznicę urodzin (1846-1946)”. Z tej też okazji na zewnątrz kościoła wmurowano płytę upamiętniającą, że święty urodził się w Igołomi. Dekoracja ornamentalna została wykonana przy użyciu patronów, czyli szablonów dzięki którym powtarzano poszczególne wzory.



Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Polichromia powstała w XX wieku. Przedstawia św. Brata Alberta (Adama Chmielowskiego), który urodził się w Igołomi w 1845 roku w rodzinie Wojciecha Chmielowskiego, naczelnika komory celnej oraz Józefy z Borzysławskich. Święty Albert swoje życie i pracę poświęcił Bogu oraz służbie ubogim. Założył zakon albertynów.

Bibliografia

Michalski Konstanty, "Brat Albert w setną rocznicę urodzin (1846-1946)", Kraków 1946
Sapalski Wiesław, "Spotkania z... Brat Albert. Księga świętych", Kraków 2003
Kozik Jerzy, Wyżga Mateusz, "Przy wielkiej drodze. Gmina Igołomia-Wawrzeńczyce od wieków średnich do współczesności", Igołomia-Wawrzeńczyce 2012

Osoby związane z dziełem

SDM_COVER_PHOTO
Adam Hilary Bernard Chmielowski

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna, z tyłu opracowana. Na podstawie w formie okrągłego pagórka figura Chrystusa Zmartwychwstałego. W lekkim kontrapoście, z prawą ręką uniesioną w geście błogosławieństwa, w lewej złocony krzyż na wysokim drzewcu. Na ramiona zarzucony złocony płaszcz o czerwonej podszewce. Na głowie złocona, otwarta korona.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna, z dostępem od strony północnej w formie podestu z balustradą, prowadzącego do drzwi przekutych w murze. Kosz na planie zbliżonym do kwadratu, o wklęsło-wypukłych ściankach, na cokole dekorowanym rocaille'em, z podwieszeniem w formie stożka ujętego spływami wolutowymi i zakończonego szyszką. Ścianki kosza ujęte w narożach pilastrami o trzonach w formie spływów wolutowych dekorowanych kampanulami, podtrzymujących belkowanie z gzymsem tworzącym parapet. Na ściankach płyciny zdobione rocaille'em. Balustrada podestu pełna, dekorowana płycinami ze stylizowanym ornamentem roślinnym. Zaplecek flankowany pilastrami o kanelowanych trzonach, o kapitelach w formie konsol dźwigających imposty oraz fragmenty przerwanego, wolutowego, odwróconego na zewnątrz przyczółka. W polu zaplecka płycina w kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych narożach, z malowanym krzyżem ujętym wieńcem laurowym i tablicami Dekalogu. Zaplecek flankowany uszami w formie stylizowanego rocaille'u. Całość zwieńczona rzeźbą gołębicy Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura ambony polichromowana na kolor biały, profile i ornamentyka złocone, detale srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica osadzona na wysokim, prostopadłościennym cokole, z gruszkowatym trzonem ujętym pierścieniami, z niską, puklowaną czarą o profilowanym bogato wylewie.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica osadzona na wysokim postumencie wmurowanym w ścianę, prostopadłościennym cokole, z trzonem w typie gruszkowym oraz czarą z puklami i profilowanym brzegiem. Na trzonie herb Przyjaciel i sygle wokół niego: "MB O[LSZYŃSKI] / S[ANCTAE] T[HEOLOGIAE] D[OCTOR] / P[AROCHUS] I[GOLOMIENSIS]". Pokrywa w kształcie ażurowej świątynki, na rzucie sześcioboku, ujętej spływami wolutowymi, nakryta czaszą ozdobioną liśćmi akantu, z popiersiem Boga Ojca błogosławiącego z kulą w dłoni; wewnątrz św. Jana Chrzciciel chrzczący Jezusa w Jordanie.
chrzcielnica
chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełna, ustawiona jest na niskiej podstawie w formie płyty oraz na wypukłym postumencie imitującym fragment gruntu. Chrystus ukazany jest w całej postaci, frontalnie, w wykroku, z prawą ręką uniesioną w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma drzewce zakończone krzyżem, z brakującą chorągwią. Jego twarz jest szczupła i pociągła, o dużych oczach, prostym nosie i pełnych ustach, okolona krótką, brązową brodą skręconą w dwa pukle oraz brązowymi, silnie kręconymi włosami opadającymi na plecy. Biodra Chrystusa przepasane są krótkim perizonium, zaś na jego lewym ramieniu zawieszony jest czerwony płaszcz, który otacza diagonalnie postać i zarzucony jest z przodu postaci na lewym przedramieniu, odsłaniając tors i nogi. Ciało bardzo wychudzone, o podkreślonych liniach żeber i mostka klatki piersiowej, z zaznaczonymi śladami męki. Polichromia ciała jest naturalistyczna, perizonium pozłacane, a drzewce pomalowane na kolor brązowy.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Rzeźba jest drążona z tyłu, ustawiona na niewielkiej, prostej podstawie. Dawid przedstawiony w całej postaci, ukazany jest frontalnie, stoi w kontrapoście, z głową skierowaną w lewą stronę, lekko uniesioną. Jego lewa ręka spoczywa na piersi, prawą przytrzymuje stojącą przed nim harfę. Twarz ma szczupłą, o dużych oczach z głęboko rzeźbionymi powiekami i uniesionymi brwiami, o prostym nosie i pełnych ustach, okoloną krótką kręconą brodą oraz rzeźbionymi w falowane pasma włosami opadającymi na jego lewe ramię. Dawid ubrany jest w wysokie buty, tunikę sięgającą kolan i zbroję torsową, na piersi ma zapięty płaszcz królewski z futrzanym kołnierzem, opadający po bokach postaci i zawinięty na jego prawej nodze. Na głowie ma koronę otwartą. Partie ciała polichromowane naturalistycznie, broda i włosy w kolorze brązowym, zaś części stroju i atrybuty są pozłacane.
rzeźba
Dawid

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu ujęty złoconą, profilowaną ramą. W centrum kompozycji przedstawiony św. Benedykt w postawie stojącej, w ujęciu frontalnym z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Święty ubrany w obszerny czarny habit benedyktyński z kapturem i szerokimi rękawami. Ukazany jako mężczyzna o pozbawionej zarostu okrągłej twarzy z wydatnym nosem oraz szeroko otwartymi, skierowanymi na wprost oczami. Wokół głowy tonsura oraz złocony nimb. Święty w swojej prawej ręce podtrzymuje oprawioną na czerwono księgę. Lewą dłoń składa na piersi na wysokości serca. Po prawej stronie obrazu widoczny fragment stołu przykrytego zieloną tkaniną, na którym widoczna biała mitra. Na drugim planie, po lewej stronie nieco za postacią świętego przedstawiono fragment wysokiego cokołu stanowiącego podstawę dla kolumny. Tło złocone, wytłaczane w motywy roślinno-kwiatowe.
obraz

Św. Benedykt

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Brat Albert", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-brat-albert

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności