Św. Barbara

Dzieje zabytku

Rzeźba wykonana około połowy XVIII wieku do ołtarza, w którym się nadal znajduje i przed 1842 rokiem przeniesiona wraz z nim do kaplicy Morsztynów z kościoła Ducha Świętego w Wieliczce.

Opis

Figura pełna, na cokole, przedstawiająca św. Barbarę. Święta w pozie przypominającej literę „S”, w kontrapoście z ciężarem na prawej nodze, z lewą odstawioną do boku. Obie ręce zgięte w łokciach, w prawej trzyma kielich, lewą unosi do góry w delikatnym geście. Głowa przechylona na prawo, twarz o łagodnym wyrazie, okrągła, z wysokim czołem, małymi, przymkniętymi oczami, niewielkim nosem i wąskimi ustami; brązowe włosy zaczesane do tyłu, okryte chustką. Święta jest ubrana w długą, przepasaną suknię, która podkreśla kształt ciała, przylegając do niego drobnymi fałdami; rękawy sukni szerokie, sięgające łokci. Barbara na suknię ma zarzucony płaszcz, który przykrywa dekolt, owija się wokół prawej ręki i jest podczepiony do paska na lewym biodrze.
Polichromia w partiach ciała naturalistyczna, szaty i atrybut złocone, chustka srebrzona.

Zarys problematyki artystycznej

Święta Barbara żyła na przełomie III i IV wieku, była córką bogatego poganina. Została zamknięta w wieży, lecz pomimo odcięcia od świata z własnej woli przeszła na chrześcijaństwo. Sąd skazał ją na chłostę, a ostatecznie została ścięta w Nikomedii w 306 roku. Święta trzyma w dłoniach kielich nawiązujący do Komunii Świętej, której udzielił jej Chrystus po poddaniu jej torturom. Figura powstała w XVIII wieku, o czym świadczy esowata linia ciała, elegancka, ożywiona poza wzbogacona teatralnym gestem lewej ręki oraz kontrapost. Na to samo datowanie wskazują dekoracyjnie potraktowane szaty. Suknia układająca się w drobne, przylegające do ciała fałdy jest skontrastowana z łamiącymi się poprzecznie fałdami płaszcza, dzięki czemu nadano statycznej postaci dynamiki.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Figura św. Barbary została wykonana do ołtarza, w którym się nadal znajduje i przed 1842 rokiem przeniesiona wraz z nim do kaplicy Morsztynów z kościoła Ducha Świętego w Wieliczce. Powstała około połowy XVIII wieku, o czym świadczy esowata linia ciała, teatralny gest lewej ręki oraz charakterystyczne ułożenie fałdów szat.

Bibliografia