Pokłon pasterzy

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Kalwaria Zebrzydowska
Miejscowość
Brody
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kalwaria Zebrzydowska
Parafia
Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Tagi
malarstwo XVII wieku
Miejsce przechowywania
nawa główna
Identyfikator
DZIELO/00946
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XVII wiek
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Obraz z XVII wieku umieszczony w ołtarzyku, który wykonał zakonnik Jan Tuliński, stolarz i snycerz z Kalwarii Zebrzydowskiej na przełomie XVIII/XIX wieku.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta, ujęty ramą w z uszakami i wklęsło ściętymi narożami w górnej części. Dzieło utrzymane jest w ciemnej kolorystyce, dominują poszarzałe ugry i brązy. W centrum kompozycji została przedstawiona scena Pokłonu pasterzy. W centrum kompozycji ukazana Matka Boska z Dzieciątkiem ułożonym na pieluszce w żłóbku. Maria ukazana jest w pozycji siedzącej, z głową skierowaną w lewo, rękami podtrzymuje pieluszkę. Twarz okrągła o delikatnych rysach, jasnej karnacji z silnie zarumienionymi policzkami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię, niebieski płaszcz oraz biały welon założony na głowę. Przed żłóbkiem po lewej i prawej stronie obrazu klęczą pasterze. Pasterze ubrani są w różnokolorowe szaty z przerzuconymi diagonalnie płaszczami. Wyżej, po lewej stronie stoi św. Józef ubrany w białą suknię oraz jasnobrązowy płaszcz założony na lewe ramię. Twarz o rysach dojrzałego mężczyzny z średniej długości brodą, okolona krótkimi włosami. Nad Matką Boską ukazani są kolejni dwaj pasterze oraz kobieta z koszem czerwonych owoców na głowie. Pasterz stojący najbliżej Marii trzyma w dłoniach białego baranka i kij pasterski. W tle za św. Józefem widoczna jest murowana stajenka betlejemska oraz stojące w niej zwierzęta. W górnej części obrazu gęste, szare obłoki oraz dwie pary uskrzydlonych główek anielskich, pomiędzy którymi, pośrodku przenikają wyraźne, złote promienie.

Zarys problematyki artystycznej

Przedstawiona scena jest ilustracją słów Ewangelii św. Łukasza: „W tej samej okolicy przebywali w polu pasterze i trzymali straż nocną nad swoją trzodą. Naraz stanął przy nich anioł Pański i chwała Pańska zewsząd ich oświeciła, tak że bardzo się przestraszyli. Lecz anioł rzekł do nich: «Nie bójcie się! Oto zwiastuję wam radość wielką, która będzie udziałem całego narodu: dziś w mieście Dawida narodził się wam Zbawiciel, którym jest Mesjasz, Pan. A to będzie znakiem dla was: Znajdziecie Niemowlę, owinięte w pieluszki i leżące w żłobie». I nagle przyłączyło się do anioła mnóstwo zastępów niebieskich, które wielbiły Boga słowami: «Chwała Bogu na wysokościach, a na ziemi pokój ludziom Jego upodobania». Gdy aniołowie odeszli od nich do nieba, pasterze mówili nawzajem do siebie: «Pójdźmy do Betlejem i zobaczmy, co się tam zdarzyło i o czym nam Pan oznajmił». Udali się też z pośpiechem i znaleźli Maryję, Józefa i Niemowlę, leżące w żłobie […]” (Łk 2, 8-16). Niestety źródła archiwalne nie ujawniły autora dzieła.

Streszczenie

Obraz przedstawia Pokłon pasterzy. Został namalowany w XVII wieku i następnie umieszczony w niewielkim ołtarzu bocznym w kościele w Brodach.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953

Jak cytować?

Maria Działo, "Pokłon pasterzy", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/poklon-pasterzy-2

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności