Pieta
Zdjęcie nr 1: Całopostaciowa, ścięta z tyłu figura przedstawiająca Pietę. Ukazana frontalnie Maria siedzi na prostopadłościennym stołku. Nieznacznie przechyloną w prawo i lekko pochyloną głowę charakteryzują pociągła twarz o owalnym obrysie i subtelnych rysach twarzy, cienkie linie łagodnych łuków brwi, niewielkie oczy o migdałowatym kształcie, długi, prosty nos, drobne usta o lekko opadających kącikach, policzki i podbródek podkreślone rumieńcem. Maria ma na sobie czerwoną suknię z szerokim, złoconym obszyciem dekoltu oraz obszerny, złocony płaszcz o srebrzonym podszyciu, osłaniający głowę, ręce i nogi, o prawej pole podwiniętej pod lewą rękę. Fałdowania przybierają formę drobnych rurek opadających kaskadowo po bokach twarzy oraz w dolnej partii nóg, na wysokości łydek załamujących się w ostre formy w kształcie litery „V”. Maria oburącz podtrzymuje leżące na jej kolanach martwe ciało Jezusa, o zwróconej w lewo sylwetce. Trójkątną twarz charakteryzują wyraziste rysy z niskim czołem, cienką, prostą linią brwi, zamkniętymi oczami, długim, prostym wydatnym nosem, wydatnymi kośćmi policzkowymi, krótkim zarostem. Długie, lekko falowane, brązowe włosy opadają na plecy. Sztywną sylwetkę cechuje także sumarycznie modelowana muskulatura wydatna zwłaszcza w partii brzucha. Długie wyprostowane ręce ułożone są wzdłuż sylwetki, lewa wsparta na lewej ręce Marii; dłonie duże, o wyprostowanych palcach. Długie, zgięte w kolanach nogi o dużych stopach opadają prostopadle do podłoża. Biodra Jezusa przesłania krótkie, ciemnoszare perizonium. Całe ciało o bladej karnacji pokrywają drobne strużki krwi składające się z trzech wydłużonych kropli, na stopach, dłoniach i w prawym boku wydatne, mocno krwawiące rany, czoło wzdłuż linii włosów mocno zakrwawione.
Zdjęcie nr 2: Całopostaciowa, ścięta z tyłu figura przedstawiająca Pietę. Ukazana frontalnie Maria siedzi na prostopadłościennym stołku. Nieznacznie przechyloną w prawo i lekko pochyloną głowę charakteryzują pociągła twarz o owalnym obrysie i subtelnych rysach twarzy, cienkie linie łagodnych łuków brwi, niewielkie oczy o migdałowatym kształcie, długi, prosty nos, drobne usta o lekko opadających kącikach, policzki i podbródek podkreślone rumieńcem. Maria ma na sobie czerwoną suknię z szerokim, złoconym obszyciem dekoltu oraz obszerny, złocony płaszcz o srebrzonym podszyciu, osłaniający głowę, ręce i nogi, o prawej pole podwiniętej pod lewą rękę. Fałdowania przybierają formę drobnych rurek opadających kaskadowo po bokach twarzy oraz w dolnej partii nóg, na wysokości łydek załamujących się w ostre formy w kształcie litery „V”. Maria oburącz podtrzymuje leżące na jej kolanach martwe ciało Jezusa, o zwróconej w lewo sylwetce. Trójkątną twarz charakteryzują wyraziste rysy z niskim czołem, cienką, prostą linią brwi, zamkniętymi oczami, długim, prostym wydatnym nosem, wydatnymi kośćmi policzkowymi, krótkim zarostem. Długie, lekko falowane, brązowe włosy opadają na plecy. Sztywną sylwetkę cechuje także sumarycznie modelowana muskulatura wydatna zwłaszcza w partii brzucha. Długie wyprostowane ręce ułożone są wzdłuż sylwetki, lewa wsparta na lewej ręce Marii; dłonie duże, o wyprostowanych palcach. Długie, zgięte w kolanach nogi o dużych stopach opadają prostopadle do podłoża. Biodra Jezusa przesłania krótkie, ciemnoszare perizonium. Całe ciało o bladej karnacji pokrywają drobne strużki krwi składające się z trzech wydłużonych kropli, na stopach, dłoniach i w prawym boku wydatne, mocno krwawiące rany, czoło wzdłuż linii włosów mocno zakrwawione.
Zdjęcie nr 3: Całopostaciowa, ścięta z tyłu figura przedstawiająca Pietę. Ukazana frontalnie Maria siedzi na prostopadłościennym stołku. Nieznacznie przechyloną w prawo i lekko pochyloną głowę charakteryzują pociągła twarz o owalnym obrysie i subtelnych rysach twarzy, cienkie linie łagodnych łuków brwi, niewielkie oczy o migdałowatym kształcie, długi, prosty nos, drobne usta o lekko opadających kącikach, policzki i podbródek podkreślone rumieńcem. Maria ma na sobie czerwoną suknię z szerokim, złoconym obszyciem dekoltu oraz obszerny, złocony płaszcz o srebrzonym podszyciu, osłaniający głowę, ręce i nogi, o prawej pole podwiniętej pod lewą rękę. Fałdowania przybierają formę drobnych rurek opadających kaskadowo po bokach twarzy oraz w dolnej partii nóg, na wysokości łydek załamujących się w ostre formy w kształcie litery „V”. Maria oburącz podtrzymuje leżące na jej kolanach martwe ciało Jezusa, o zwróconej w lewo sylwetce. Trójkątną twarz charakteryzują wyraziste rysy z niskim czołem, cienką, prostą linią brwi, zamkniętymi oczami, długim, prostym wydatnym nosem, wydatnymi kośćmi policzkowymi, krótkim zarostem. Długie, lekko falowane, brązowe włosy opadają na plecy. Sztywną sylwetkę cechuje także sumarycznie modelowana muskulatura wydatna zwłaszcza w partii brzucha. Długie wyprostowane ręce ułożone są wzdłuż sylwetki, lewa wsparta na lewej ręce Marii; dłonie duże, o wyprostowanych palcach. Długie, zgięte w kolanach nogi o dużych stopach opadają prostopadle do podłoża. Biodra Jezusa przesłania krótkie, ciemnoszare perizonium. Całe ciało o bladej karnacji pokrywają drobne strużki krwi składające się z trzech wydłużonych kropli, na stopach, dłoniach i w prawym boku wydatne, mocno krwawiące rany, czoło wzdłuż linii włosów mocno zakrwawione.
Zdjęcie nr 4: Całopostaciowa, ścięta z tyłu figura przedstawiająca Pietę. Ukazana frontalnie Maria siedzi na prostopadłościennym stołku. Nieznacznie przechyloną w prawo i lekko pochyloną głowę charakteryzują pociągła twarz o owalnym obrysie i subtelnych rysach twarzy, cienkie linie łagodnych łuków brwi, niewielkie oczy o migdałowatym kształcie, długi, prosty nos, drobne usta o lekko opadających kącikach, policzki i podbródek podkreślone rumieńcem. Maria ma na sobie czerwoną suknię z szerokim, złoconym obszyciem dekoltu oraz obszerny, złocony płaszcz o srebrzonym podszyciu, osłaniający głowę, ręce i nogi, o prawej pole podwiniętej pod lewą rękę. Fałdowania przybierają formę drobnych rurek opadających kaskadowo po bokach twarzy oraz w dolnej partii nóg, na wysokości łydek załamujących się w ostre formy w kształcie litery „V”. Maria oburącz podtrzymuje leżące na jej kolanach martwe ciało Jezusa, o zwróconej w lewo sylwetce. Trójkątną twarz charakteryzują wyraziste rysy z niskim czołem, cienką, prostą linią brwi, zamkniętymi oczami, długim, prostym wydatnym nosem, wydatnymi kośćmi policzkowymi, krótkim zarostem. Długie, lekko falowane, brązowe włosy opadają na plecy. Sztywną sylwetkę cechuje także sumarycznie modelowana muskulatura wydatna zwłaszcza w partii brzucha. Długie wyprostowane ręce ułożone są wzdłuż sylwetki, lewa wsparta na lewej ręce Marii; dłonie duże, o wyprostowanych palcach. Długie, zgięte w kolanach nogi o dużych stopach opadają prostopadle do podłoża. Biodra Jezusa przesłania krótkie, ciemnoszare perizonium. Całe ciało o bladej karnacji pokrywają drobne strużki krwi składające się z trzech wydłużonych kropli, na stopach, dłoniach i w prawym boku wydatne, mocno krwawiące rany, czoło wzdłuż linii włosów mocno zakrwawione.

Pieta

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Kęty
Miejscowość
Kęty
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Parafia
Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/24341
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
początek XV wieku
Technika i materiał
drewno, cięte, rzeźbione, polichromowane, złocone, srebrzone
Autor noty katalogowej
Paulina Chełmecka
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Drewniana i polichromowana rzeźba Piety w klasztorze Reformatów w Kętach na podstawie cech stylowych jest datowana na początek XV wieku. Najdawniejsze dzieje figury nie są znane jednak na podstawie badań przeprowadzonych w ramach gruntownych prac konserwatorskich wykonanych w 2016 roku przez Barbarę Budziaszek udało się ustalić ciąg prawdopodobnych przemian, jakim rzeźba została poddana głównie w XIX i XX wieku. Zły stan zachowania struktury drewna oraz analiza licznych warstw malarskich pozwoliły wysunąć przypuszczenie, że po około 100 lub 200 latach eksponowania figury we wnętrzu świątyni, (w tym czasie nie ingerowano w jej wygląd, zwłaszcza jej nie przemalowywano) rzeźbę wycofano z kultu. Po pewnym czasie, być może już XIX wieku, mogła zostać umieszczona w kapliczce, gdzie zarówno płomień świec, jak i wpływ czynników atmosferycznych spowodowały znaczną destrukcję drewna oraz polichromii, szczególnie w partii złoceń i srebrzeń. Według umieszczonego na odwrociu figury napisu rzeźba została „odnowiona w R(oku) P(ańskim) 1881”. Jak zauważa Barbara Budziaszek ówczesne ingerencje, mające na celu zapewne przywrócenie wizerunkowi jego pierwotnej funkcji, znacząco ratowały stan zabytku, jednak równocześnie wpłynęły także na jej formę. Najistotniejszą ingerencją okazała się wymiana głów Jezusa i Marii, co było spowodowanego najpewniej ich znacznym uszkodzeniem. Wymusiły one zatem decyzję o wydrążeniu zniszczonych partii i zastąpieniem ich nowymi. Cechy stylowe wstawionych wówczas elementów w dużej mierze są dalekie pierwotnej stylistyce gotyckiej jednak postanowiono je pozostawić. Na XIX i XX wieku rzeźba była także kilkukrotnie przemalowywana, natomiast w ramach ostatnich ingerencji konserwatorskich, na podstawie fragmentarycznie zachowanych (pod licznymi warstwami głównie dziewiętnasto i dwudziestowiecznych przemalowań) śladów oryginalnej polichromii została przywrócona pierwotna kolorystyka.

Opis

Całopostaciowa, ścięta z tyłu figura przedstawiająca Pietę. Ukazana frontalnie Maria siedzi na prostopadłościennym stołku. Nieznacznie przechyloną w prawo i lekko pochyloną głowę charakteryzują pociągła twarz o owalnym obrysie i subtelnych rysach twarzy, cienkie linie łagodnych łuków brwi, niewielkie oczy o migdałowatym kształcie, długi, prosty nos, drobne usta o lekko opadających kącikach, policzki i podbródek podkreślone rumieńcem. Maria ma na sobie czerwoną suknię z szerokim, złoconym obszyciem dekoltu oraz obszerny, złocony płaszcz o srebrzonym podszyciu, osłaniający głowę, ręce i nogi, o prawej pole podwiniętej pod lewą rękę. Fałdowania przybierają formę drobnych rurek opadających kaskadowo po bokach twarzy oraz w dolnej partii nóg, na wysokości łydek załamujących się w ostre formy w kształcie litery „V”. Maria oburącz podtrzymuje leżące na jej kolanach martwe ciało Jezusa, o zwróconej w lewo sylwetce. Trójkątną twarz charakteryzują wyraziste rysy z niskim czołem, cienką, prostą linią brwi, zamkniętymi oczami, długim, prostym wydatnym nosem, wydatnymi kośćmi policzkowymi, krótkim zarostem. Długie, lekko falowane, brązowe włosy opadają na plecy. Sztywną sylwetkę cechuje także sumarycznie modelowana muskulatura wydatna zwłaszcza w partii brzucha. Długie wyprostowane ręce ułożone są wzdłuż sylwetki, lewa wsparta na lewej ręce Marii; dłonie duże, o wyprostowanych palcach. Długie, zgięte w kolanach nogi o dużych stopach opadają prostopadle do podłoża. Biodra Jezusa przesłania krótkie, ciemnoszare perizonium. Całe ciało o bladej karnacji pokrywają drobne strużki krwi składające się z trzech wydłużonych kropli, na stopach, dłoniach i w prawym boku wydatne, mocno krwawiące rany, czoło wzdłuż linii włosów mocno zakrwawione.

Zarys problematyki artystycznej

Jednym z najważniejszych przedstawień dewocyjnych w okresie średniowiecza były wizerunki Piety, ukazujące Matkę Boską opłakującą martwe ciało Jezusa. Najwcześniejsze tego typu wizerunki powstawały na terenie Niemiec na początku XIV wieku, u schyłku epoki natomiast rozpowszechniły się w całej Europie. W rozwoju ikonografii Piety wykształciło się kilka typów tego przedstawienia m.in. Pietà corpusculum, gdzie Chrystus ukazany jest jako dziecko.
Wyraz artystyczny Piety w kościele Reformatów w Kętach stanowi przykład tak zwanego stylu pięknego, jaki rozwinął się w plastyce gotyckiej około 1400 roku pod wpływem sztuki dworskiej. Wizerunki Marii, zarówno w wersji Madonn z Dzieciątkiem, jak i Piet, charakteryzują delikatne rysy pełnych urody twarzy. Szczupłą sylwetkę Jezusa cechuje zredukowanie bólu i cierpienia za wyjątkiem wyrazistej rany w przebitym boku. Szczególną uwagę zwracają dekoracyjne drapowania szat o płynnych i rytmicznych układach V- i U-kształtnych załamań oraz kaskad drobnych fałd rurkowych. Obok cech formalnych wizerunki Pięknych Piet charakteryzuje subtelna ekspresja smutku i żalu Matki Boskiej, zdominowanych wyrazem głębokiej miłości i refleksji.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, rzeźba została poddana pracom konserwatorskim w 2016 roku.

Streszczenie

Jednym z najstarszych zabytków w kościele Reformatów w Kętach jest datowana na początek XV wieku Pieta. Cechy stylowe figury stanowią przykład stylu pięknego charakteryzującego plastykę gotycką około 1400 roku.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona zawieszona jest na ścianie, z wejściem w zaplecku. Kosz ambony, na rzucie owalu, artykułują cztery pilastry osadzone na obiegającym jego podstawę cokole, wspierające wyłamujący się ponad nimi gzyms wieńczący. Podwieszenie kosza jest w formie czterech wolutowych kabłąków spiętych spłaszczonym pierścieniem. Zaplecek jest w formie prostokątnej płyciny ujętej parą pilastrów wspierających wyłamujące się ponad nimi belkowanie z wydatnym gzymsem. Zwieńczenie ma formę półkolistego przyczółka. Pola kosza ambony wypełniają płaskorzeźbione przedstawienia trzech świętych Janów. W środkowym znajduje się św. Jan Kanty siedzący przy pulpicie z otwartą księgą, poniżej znajduje się kartusz herbowy, o krawędziach zdobionych ornamentyką akantową, z napisem: „Et lex / clementia / in linqua / eius”, natomiast w medalionie powyżej jest zamknięta księga z siedmioma pieczęciami. Po lewej znajduje się św. Jan Ewangelista, poniżej na kartuszu napis: „Quia verum est testimo/nium eius”, w medalionie zaś klatka. Po prawej jest przedstawienie św. Jana Chrzciciela z kartuszem z napisem: „Et enim / manus Domini / errat /cum / suo” oraz medalionem ze znakiem ręki trzymającej trąbę. Pilastry zdobią motywy kampanulli oraz uskrzydlonych główek anielskich, z których niektóre są na tle konch. Tuż pod gzymsem wieńczącym podwieszona jest girlanda kwiatowa. Belkowanie zaplecka ambony wsparte jest dodatkowo na wolutowych wspornikach, trzony pilastrów zdobią kampanulle. Po środku płyciny zaplecka, nad wejściem znajduje się ujęty akantem kartusz herbowy z napisem: „Docebit vos omnia”. Zwieńczenie ambony zdobią figurki dwóch par aniołków, z czego jedna usytuowana jest na krawędziach przyczółka, druga wypełnia pole tympanonu. Ukazane naprzeciw siebie w pozycjach półleżących, o przeplatających się nogach obuczącz podtrzymują otwartą księgę z napisem: „EVANGELIUM IESU CHRISTI”. Szczyt zwieńczenia jest w formie promienistej glorii z gołębicą Ducha Świętego po środku. Struktura ambony jest pomalowana na biało, podobnie, jak odsłonięte partie ciał aniołków. Detal architektoniczny, ornamnetyka, szaty i skrzydła są złocone i srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca z dostępem od strony wewnętrznej klatki schodowej usytuowanej w murze kościoła. Kosz jest na planie ośmioboku z cokołem i podwieszeniem w formie stylizowanego, odwróconego stożka zakończonego szyszką. Po lewej stronie przylega do niego ganek na rzucie czworoboku. Naroża kosza i ganku ujęte są kolumienkami, których trzony w dolnej partii zdobią liście akantu i rozetki, wyżej obiega je para pierścieni, pomiędzy którymi naprzemiennie są kaboszony i rozetki, natomiast górna część jest kanelurowana. Na kompozytowych kapitelach wsparte jest belkowanie parapetu. Zaplecek ambony ujmuje para osadzonych na cokołach kolumienek w dolnej partii zdobionych motywem floralnym, w górnej kanelurowaniem, wpierających wyłamujące się ponad nimi, przerwane belkowanie. Baldachim jest na rzucie ośmioboku. Jego krawędź obiega wyłamujące się na narożach belkowanie. Zwieńczenie ma formę osadzonego na niewysokim cokole stożka o lekko wklęsłych ściankach, nakrytego wklęsło-wypukłym hełmem na rzucie ośmioboku, na którym osadzony jest złocony krzyż o trójlistnych zakończeniach ramion oraz z kręgiem obłoków i wiązkami promieni na ich przecięciu. Płyciny podwieszenia kosza zdobią liście akantu. Na cokole kosza i ganku są girlandy z kwiatami róż, natomiast na fryzie akantowa wić. Ścianki ganku artykułują prostokątne płyciny natomiast kosza – w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym. Ujęte są profilowaną, złoconą ramą i wypełnione dekoracyjnym motywem wazonu z kompozycją liści akantu o symetrycznym układzie. W polu zaplecka znajduje się płycina w kształcie stojącego prostokąta zamknięta półkolistym łukiem nadwieszonym z górnymi narożnikami zaakcentowanymi przez wklęsłe łuki odcinkowe. Ujęta jest profilowaną, złoconą ramą. Wypełnia ją motyw dekoracyjny złożony z ukazanych na tle krzyżującego się kwiatu lilii i gałązki palmowej, skrzyżowanych kotwicy i krzyża, z sercem gorejącym pośrodku, dodatkowo u dołu kompozycji jest para kwiatów róży, a u góry wstążka. W podniebiu baldachimu znajduje się gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii. Dolną krawędź baldachimu obiega motyw lambrekinu, belkowanie zdobi ornament kostkowy i wole oczy. Dekorację cokołu zwieńczenia stanowią motywy akantowe, artykułujące naroża akantowe woluty oraz wazony. Natomiast górną część zwieńczenia i hełm zdobią akantowe liście. Struktura ambony utrzymana jest w bieli, czerwieni, błękicie i jasnym różu, detal architektoniczny i ornamentyka są złocone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z wejściem od strony zaplecka. Kosz jest na planie ściętego sześcioboku ze ściankami wydzielonymi półfilarami o kapitelach korynckich. Pola ścianek wypełniają płyciny w kształcie stojącego prostokąta o narożach w formie uszaków, ujęte profilowanym obramieniem. Dół kosza obiega belkowanie z wybrzuszonym architrawem, szerokim fryzem i delikatnym gzymsem. Podwieszenie kosza zakończone jest motywem złoconej szyszki. Parapet ambony jest w formie belkowania ze znacznie wysuniętym gzymsem. W dolnej części zaplecka znajdują się prowadzące na ambonę drzwi. Powyżej jest płycina w kształcie leżącego prostokąta z płaskorzeźbioną, złoconą parą tablic Mojżeszowych, ujętych srebrzonymi obłokami. Baldachim na rzucie sześcioboku tworzy sześć wklęsłych płycin, dołem obiega je belkowanie z wydatnym gzymsem. Powyżej gzymsu znajduje się niewysoki cokół wyłamujący się na narożach, na których ustawione są płonące wazony. Baldachim wieńczy krzyż. Płyciny kosza ambony zdobią motywy stylizowanej ornamentyki roślinnej, w podniebiu znajduje się sylwetka gołębicy Ducha Świętego ujętej promienistą glorią. Struktura ambony utrzymana jest w odcieniach brązu, detal architektoniczny i ornamentyka są złocone i srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Ambona nadwieszona, umieszczona jest na filarze, z wejściem od prawej strony w postaci jednobiegowych schodów z balustradą w formie wydzielonych kolumienkami, ażurowych płycin zdobionych w narożu ornamentyką roślinną. Wsparty na ośmiobocznym filarze kosz jest na rzucie ośmioboku. Wydzielone kolumienkami ścianki wypełniają prostokątne płyciny zamknięte łukiem w kształcie rybiego pęcherza, z rzeźbionymi figurami czterech ewangelistów stojących na niewielkich konsolkach. Profilowany parapet ambony zdobi motyw rozetek. Na zaplecku ambony zawieszony jest zegar w drewnianej obudowie. Baldachim na rzucie ośmioboku o krawędziach ujętych fryzem arkadkowym oraz niewielkimi sterczynkami. Zwieńczenie w formie ażurowego pinakla z figurą Jezusa wewnątrz. Struktura ambony pokryta jest ciemnobrązową bejcą, zaś figura utrzymana w odcieniu naturalnego drewna.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Para całopostaciowych, pełnoplastycznych figur przedstawia stojące na niewielkich postumentach anioły zwrócone w trzech czwartych ku wnętrzu zwieńczenia retabulum. Pociągłe twarze o prostokątnym obrysie charakteryzują sumarycznie opracowane rysy z szeroko rozstawionymi, niewielkimi oczami, zarumienione policzki, czubki niewielkich nosów oraz podbródki. Długie, skręcone włosy opadają na plecy. Nagie sylwetki postaci częściowo okrywają złocone, mocno drapowane szaty; anioł po lewej stronie ma osłonięte lewe ramię, a anioł po prawej odkryte ramiona i tors. Na plecach znajdują się duże złocone i srebrzone opuszczone skrzydła. Anioł po lewej stronie retabulum lewą rękę wyciąga nieco do przodu, prawą opuszcza w dół, drugi, po prawej, obydwie ręce wyciąga przed siebie.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Para pełnoplastycznych, całopostaciowych figur przedstawia anioły przyklękające na przerwanym, wolutowym przyczółku zwieńczenia ołtarza. Ich zwrócone niemal w trzech czwartych, młodzieńcze sylwetki są lekko pochylone ku sobie. Owalne, szerokie twarze aniołów charakteryzują pełne, wyraziste, niemal identyczne rysy z dużymi oczami, długimi, prostymi nosami i lekko zarumienionymi policzkami. Ich falowane, brązowe, częściowo przesłaniające uszy włosy łagodnie opadają na plecy. Sylwetki aniołów, charakteryzujące się stosunkowo naturalistycznie opracowaną muskulaturą, okryte są rozwianymi, złoconymi szatami od pasa do kolan u anioła po prawej stronie i częściowo w partii bioder u anioła po lewej. Na plecach mają duże, złocone skrzydła. Anioł po lewej prawą rękę wspiera na piersiach, lewą wyciąga przed siebie, drugi obydwie składa na klatce piersiowej.
rzeźba
Anioł

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

SDM_COVER_PHOTO
feretron

Pietà

Zdjęcie nr 1: Rzeźba przedstawia siedzącą Marię trzymającą na kolanach ciało swego syna. Maria ustawiona frontalnie, z torsem skręconym lekko w prawo, ubrana w czerwoną suknię i ciemnoniebieski płaszcz z kapturem na głowie. Prawą ręką podtrzymuje syna, a lewą ujmuje go za prawą rękę. Twarz okrągła, pochylona ku Jezusowi, widać na niej boleść; oczy i włosy ciemne, długi nos i zwięzłe usta. Ciało Chrystusa odziane tylko w perizonium spoczywa na kolanach matki, tułów i głowa proste, nogi w kolanach opadają na ziemię, korpus wychudzony tak, że widać żebra i ślady po gwoździach. Głowa w nienaturalnej pozie, prawie w jednej linii z tułowiem, na twarzy widać ból; oczy zamknięte, usta lekko otwarte. Długie do ramion włosy otaczają głowę, lekko zaznaczona broda.
rzeźba

Pietà

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta w rozbudowanej, profilowanej ramie dekorowanej nakładanymi motywami geometrycznymi oraz kwiatowymi, zwieńczonej na osi monogramem maryjnym. W centrum kompozycji, nieco z lewej strony obrazu przedstawienie Marii trzymającej na kolanach martwe ciało Chrystusa. Twarz Marii szeroka, z delikatnie otwartymi ustami, szerokim nosem i wzrokiem skierowanym ku niebu. Matka Boska jest ubrana w czerwoną suknię, ciemnobłękitny płaszcz nałożony na głowę oraz biały welon. Chrystus ukazany w pozycji półleżącej na białym płótnie, z lewą ręką podtrzymywaną przez Marię, prawą opadłą bezwładnie w dół. Twarz szczupła, oczy zamknięte, okolona krótką brodą i długimi, ciemnobrązowymi włosami, spływającymi na ramiona i plecy. Odziany jest w białe perizonium na biodrach, delikatnie drapowane. Wokół głów są zaznaczone nimby. W lewym, dolnym rogu przedstawienia titulus oraz misa, w prawym widoczny fragment krzyża. W tle otwiera się rozległy pejzaż z widokiem na Jerozolimę. Kolorystyka ciemna, ciepła z dominacją brązów.
obraz

Pieta

Zdjęcie nr 1: Rzeźba Matki Boskiej trzymającej na kolanach ciało zmarłego Jezusa. Maria siedzi z prawą nogą wystawioną do przodu, opartą na ziemi, lewą stopę ma cofniętą. Prawą rękę trzyma pod głową Jezusa, lewą podtrzymuje Jego lewe przedramię, głowę ma pochyloną do przodu, wzrok kieruje na Syna. Jest ubrana w czerwoną suknię i niebieski, lamowany złotem płaszcz, na głowie ma biały welon. Bezwładne ciało Jezusa opiera się na kolanach Matki, głowa opada na prawy bok, prawa ręka zwisa w kierunki ziemi, lewa, podtrzymywana, ułożona jest równolegle do ciała. Nogi są zgięte w kolanach, oparte na ziemi, na kończynach i w boku widać ślady ran, wokół bioder i ud ma owinięte białe perizonium.
rzeźba

Pieta

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający Pietę. Matka Boska i Chrystus ukazani do pasa. Maria zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, odziana w granatowy maforion z czerwoną podszewką oraz białą podwikę, podtrzymuje ciało Syna na białej tkaninie. Ma drobną, owalną twarz, półprzymknięte oczy, długi nos i wąskie usta, z oczu płyną łzy. Dekorowana koroną cierniową głowa podtrzymywanego przez Matkę Chrystusa zwrócona jest w trzech czwartych w prawo, natomiast korpus w lewo. Ręce Jezusa są skrzyżowane, oczy zamknięte, usta lekko rozchylone. Na rękach i boku widoczne rany. Głowy obu postaci okolone nimbami. Tło jednolite, ciemne, rozświetlone za głowami postaci. Kolorystyka ciemna, silne kontrasty.
obraz

Pieta

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty drewnianą, profilowaną ramą. W centralnej części kompozycji przedstawiona Matka Boska ukazana frontalnie, w pozycji siedzącej, trzymająca na kolanach martwe ciało Chrystusa. Głowa Marii zwrócona lekko w prawą stronę, wzrok uniesiony ku górze. Postać została przedstawiona jako młoda kobieta o owalnej twarzy, dużych ciemnych oczach i wąskim, prostym nosie. Usta niewielkie, zaznaczone kolorem jasnoczerwonym. Maria prawą ręką podtrzymuje głowę Syna, lewą dotyka jego przedramienia. Jest ubrana w jasnoczerwoną suknię z żółtym kołnierzem oraz jasnobłękitny płaszcz. Na głowę, otoczoną nimbem, ma narzuconą jasnożółtą chustę. Chrystus ukazany jako młody mężczyzna, leżący horyzontalnie na kolanach matki. Głowa przedstawiona na wprost, otoczona nimbem. Oczy zamknięte, nos wydatny, prosty. Włosy i zarost w kolorze ciemnobrązowym. Prawa ręka oraz nogi opadające w dół, lewa ułożona wzdłuż ciała. Tors nagi, z wyeksponowaną raną w boku; wokół pasa i bioder udrapowane białe perizonium. Po bokach Marii ukazane klęczące anioły, trzymające arma Christi: koronę cierniową (anioł po lewej stronie kompozycji) oraz gwoździe (anioł z prawej). Postaci ukazane jako jasnowłosi młodzieńcy ubrani w barwne szaty. Za Matką Boską widoczna pionowa belka krzyża wyznaczająca oś kompozycji oraz, na drugim planie, ciemne obłoki. Kolorystyka obrazu ciemna, przygaszona.
obraz

Pietà

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Pieta", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/pieta-23

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności