Najświętsze Serce Jezusa

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Stryszawa
Miejscowość
Lachowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Sucha Beskidzka
Parafia
Św. Piotra i św. Pawła
Tagi
feretron Najświętsze Serce Jezusa rzeźba religijna
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/12402
Kategoria
feretron
Dookreślenie zabytku
Feretron
Ilość
1
Czas powstania
XX wiek
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Dzieje zabytku

Dzieje feretronu nie są znane.

Opis

Rzeźba pełnoplastyczna na prostopadłościennej podstawie z otworami na drążki, przedstawiająca Chrystusa stojącego frontalnie w kontrapoście. Prawą ręką dotyka unoszącego się przed jego piersią gorejącego serca ujętego koroną cierniową i zwieńczonego krzyżem. Lewą rękę wyciąga przed siebie prezentując ranę. Głowa lekko przechylona, wzrok skierowany przed siebie, oczy jasne, nos prosty, usta niewielkie, czerwone. Na twarzy krótki brązowy zarost, falowane włosy opadają na ramiona i plecy. Chrystus jest ubrany w białą suknię z długimi rękawami, przewiązaną w pasie złotym sznurem, za który ma zatknięty czerwony płaszcz z jasnozielonym podszyciem i pasem złotego ornamentu przy brzegu okrywający ramiona i nogi. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna. Rzeźba stoi na bordowym cokole umocowanym na ciemnobrązowej podstawie.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba Najświętszego Serca Jezusa powstała w XX wieku. Kult Najświętszego Serca Pana Jezusa rozwinął się szczególnie już w XVII wieku. Na jego teologiczne ujęcie i liturgiczny kształt nabożeństwa miały wpływ objawienia siostry Marii Alacoque ze Zgromadzenia Sióstr Wizytek. Nabożeństwo do Serca Pana Jezusa zatwierdził papież Klemens XIII w 1765 roku. Wkrótce Pompeo Batoni namalował obraz „Najświętsze Serce Jezusa” dla kościoła Il Gesù w Rzymie. Wizerunek ukazywał Jezusa w półpostaci, który w lewej ręce trzyma swoje serce na dłoni, a prawą na nie wskazuje. Obraz stał się najczęściej reprodukowanym wzorem ujęcia tematu Najświętszego Serca Jezusa. Drugi obraz Batoniego, o zbliżonej ikonografii, w którym serce Jezusa goreje na tle jego piersi, a Jezus jedną ręką błogosławi, a drugą wskazuje na serce został w 1891 roku uznany za jedyne dopuszczalne przedstawienie tego tematu. W rzeźbie dziewiętnasto- i dwudziestowiecznej prym wiodły dwa warianty przedstawienia: rozwinięty do pełnej postaci wizerunek Najświętszego Serca Jezusa według Batoniego oraz Venite ad me (Mt 11, 28), w którym Jezus ukazany jest w postawie stojącej, z szeroko rozłożonymi na boki rękami. Rzeźba z kościoła w Lachowicach stanowi połączenie tych wariantów i ukazuje Jezusa w postawie stojącej, z lewą ręką wskazującą na gorejące serce, a drugą ukazującą ranę na dłoni.


Streszczenie

Feretron reprezentuje bardzo popularny w XIX i XX wieku typ przedstawienia Chrystusa z umieszczonym przed piersią płonącym sercem przepasanym koroną cierniową. Ten typ ikonograficzny nosi nazwę Najświętsze Serce Jezusa.

Bibliografia

Klekot Ewa, "Najświętsze Serce Jezusowe – sceny z życia symbolu" , „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” , s. 55-66

Jak cytować?

Maria Działo, "Najświętsze Serce Jezusa", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/najswietsze-serce-jezusa-33

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności