Epitafium Wiktorii z Morsztynów Wielopolskiej
Zdjęcie nr 1: Epitafium w kształcie leżącego prostokąta z kutą, majuskułową inskrypcją „ZMARŁA WYKTORYA / Z MORSZTYNOW / WIELOPOLSKA / D(NIA) 26. STYCZNIA 1800 R(OKU) / PROSI O NABOŻNE / WESTCHNIENIE.„

Epitafium Wiktorii z Morsztynów Wielopolskiej

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Stryszawa
Miejscowość
Lachowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Sucha Beskidzka
Parafia
Św. Piotra i św. Pawła
Tagi
epitafium Wiktoria z Morsztynów Wielopolska
Miejsce przechowywania
prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/12401
Kategoria
płyta nagrobna
Ilość
1
Czas powstania
1800 rok
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Dzieje zabytku

Tablica została umocowana na ścianie kościoła w 1800 roku.

Opis

Epitafium w kształcie leżącego prostokąta z kutą, majuskułową inskrypcją „ZMARŁA WYKTORYA / Z MORSZTYNOW / WIELOPOLSKA / D(NIA) 26. STYCZNIA 1800 R(OKU) / PROSI O NABOŻNE / WESTCHNIENIE.„

Zarys problematyki artystycznej

Na lachowickim epitafium upamiętniono Wiktorię Wielopolską, która została pochowana w krypcie kaplicy leżącej nieopodal kościoła w Suchej Beskidzkiej. Epitafium o takiej samej treści znajduje się w starym kościele pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Suchej Beskidzkiej.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Silne zabrudzenia powierzchni, ubytki na krawędziach.

Streszczenie

Na lachowickim epitafium upamiętniono Wiktorię Wielopolską, która została pochowana w krypcie kaplicy leżącej nieopodal kościoła w Suchej Beskidzkiej. W starym kościele pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Suchej Beskidzkiej znajduje się epitafium o takiej samej treści.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna. Kosz na planie ośmioboku, na ściankach arkady z malowanymi przedstawieniami św. Walentego, św. Wincentego, św. Jana Nepomucena i bł. Jana Kanonika. Ścianki wydzielone kolumnami kompozytowymi na cokole, dźwigającymi pełne belkowanie wyłamane na ich osi. Parapet w formie silnie wystającego, profilowanego gzymsu. Z prawej strony dostawione jednobiegowe schody z barierką zwieńczoną profilowanym gzymsem. Zaplecek wysoki, ujęty pilastrami dźwiganymi przez konsolki dekorowane liściem; w polu obraz św. Grzegorza Wielkiego. Baldachim na planie trójliścia z lambrekinem z ornamentu roślinnego; utworzony z czterech pałąków dekorowanych akantem, podtrzymujących cokół dla figury św. Michała Archanioła. Figura zwrócona frontalnie, z prawą nogą opartą na fragmencie skały. W lewej ręce trzyma włócznię, w prawej miecz. Ubrany w zbroję, z szeroko rozłożonymi skrzydłami. Na podniebieniu gołębica Ducha Świętego na tle glorii promienistej. Ambona marmoryzowana w tonacji zielono-niebieskiej ze złoconymi detalami i ornamentami. św. Jana Kantego, św. Jana Nepomucena, św. Walentego i św. Wincentego św. grzegorz unoszący się nad rzymem
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica ustawiona podstawie z uskokiem. Trzon tworzy gruszkowaty nodus z pierścieniem. Czara puklowana, o wywiniętym wylewie. Pokrywa na planie koła, przechodząca w sześciobok ze ścianami dekorowanymi uskrzydlonymi główkami anielskimi. Na niej ustawiono sześć pałąków zdobionych wolutowo skręconymi liśćmi akantu, dźwigających podstawę dla grupy rzeźbiarskiej z przedstawieniem chrztu Chrystusa. Frontalnie ustawiony Jan Chrzciciel jest ubrany w melotę, w lewej ręce trzyma krzyż, w prawej przechyloną misę. Przed nim nieproporcjonalnie mała postać Chrystusa w kontrapoście, z dłońmi złożonymi w geście modlitwy.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna przedstawiająca stojącego Chrystusa Zmartwychwstałego ustawiona na zielonej, owalnej podstawie i profilowanym, sześciobocznym cokoliku. Głowa zwrócona na wprost, twarz wydłużona, wzrok skierowany przed siebie, nos długi prosty, usta pełne. Twarz okala krótki brązowy zarost, włosy brązowe opadające na ramiona. Prawa ręka uniesiona w geście błogosławieństwa, lewa ugięta w łokciu na wysokość pasa, palce złączone. Na rękach, stopach i piersi widoczne ślady męczeństwa. Stopy nagie, biodra otacza złote, płasko sfałdowane perizonium. Płaszcz ciemnoczerwony ze złotą lamówką i białym podbiciem, rzeźbiony w głębokie fałdy.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełna umieszczona na profilowanym cokole umocowanym do prostopadłościennej podstawy z otworami na drążki do noszenia w procesji. Figura przedstawia stojącego frontalnie św. Józefa z Dzieciątkiem Jezus na prawym ręku. Święty został ujęty w lekkim kontrapoście z prawą nogą ugiętą w kolanie. Głowę ma delikatnie opuszczoną, wzrok skierowany w dół, nos prosty, usta wąskie; ciemny zarost oraz włosy zakrywające uszy. Prawą ręką podtrzymuje siedzące Dzieciątko Jezus, lewą dotyka jego torsu. Święty Józef jest ubrany w bladożółtą suknię, na którą ma narzucony czerwony płaszcz z jasnoniebieskim podbiciem dekorowany przy brzegach wąskim, złotym paskiem. Dzieciątko rozkłada ręce na boki. Ma owalną twarz z szerokim czołem, małymi oczami i ustami oraz wąskim nosem. Jego krótkie, jasne włosy układają się w fale. Jest ubrane w długą, jasną sukienkę, lamowaną pod szyją złotem i dekorowaną wąskim paskami przy krawędziach. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna.
feretron
Feretron św. Józef z Dzieciątkiem
Zdjęcie nr 1: Obraz o kształcie prostokąta stojącego z uszakami w narożach, zamknięty od góry łukiem nadwieszonym. W dolnej części dwóch aniołów z włóczniami trzyma drewniany krzyż w kształcie litery T. Na nim stoi w kontrapoście triumfujący Chrystus z uniesionymi rękami i głową przechyloną na prawe ramię. Ma młodą, owalna twarz, ciemne oczy, prosty nos i pełne usta; wokół głowy świetlisty nimb. Jest ubrany w czerwoną tunikę przepasaną cigulum, a błękitny płaszcz przechodzący przez prawy bark rozwiewa się za jego sylwetką. W górnej części przedstawiono grupy aniołów unoszące się na obłokach. Dwa w centrum kompozycji podtrzymują nad głową Chrystusa koronę cierniową z wpisanym w nią monogramem „IHS”. Po ich bokach, bliżej krawędzi obrazu dwie grupy po dwa anioły w dynamicznych pozach prezentują Arma Christi. W podłuczu cztery anioły pogrupowane na dwóch obłokach przygrywają na instrumentach muzycznych. Jeden z nich, ubrany w czerwoną tunikę ma na kolanach otwartą księgę, a prawą rękę unosi wysoko. Tło obrazu stanowią szarobłękitne obłoki. U góry przebijają się promienie ciepłego słonecznego światła. Rama drewniana, profilowana, pomalowana na kolor jasnobrązowy.
obraz
Arma Christi
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna, przedstawiająca stojące na profilowanej podstawie Dzieciątko Jezus. Wzrok skierowany przed siebie, nos mały, prosty, usta pełne, kości policzkowe wydatne. Włosy brązowe, na głowie bordowa, zamknięta korona ze złotymi elementami. Prawa ręka wyciągnięta w geście błogosławieństwa, w lewej królewskie jabłko. Tunika biała z długimi rękawami, zdobiona monogramem IHS z promieniami na piersi, wicią kwiatową oraz złotą lamówką. Płaszcz bordowy ze złotym wykończeniem spięty pod szyją. Szaty płasko fałdowane. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna.
rzeźba
Dzieciątko Jezus

Inne dzieła z tego roku

Zdjęcie nr 1: Epitafium z czarnego marmuru w formie zbliżonej do kwadratu ze złoconą inskrypcją „ZMARŁA WIKTORYA / Z MORSZTYNOW / WIELOPOLSKA / D(NIA) 26. STYCZNIA 1800 R(OK)U / PROSI O NABOŻNE / WESTCHNIENIE”.
płyta nagrobna
Epitafium Wiktorii z Morsztynów Wielopolskiej
Zdjęcie nr 1: Kościół położony w centrum wsi Pleszów, obecnie w dzielnicy Nowa-Huta, na placu wyznaczonym wysokim, wykonanym z cegły murem, w otoczeniu starodrzewia. Budynek założony na rzucie prostokąta z węższym prostokątnym prezbiterium ujętym z trzech stron piętrowymi aneksami zakrystii, skarbczyka i przedsionka. Nawa jest trójprzęsłowa, ma ścięte naroża, jest artykułowana szerokimi przyściennymi filarami, zaś jednoprzęsłowe prezbiterium ujmują w narożach kolumny. Pilastry i kolumny o jońskich kapitelach dźwigają belkowanie z fryzem z metopami opatrzonymi rozetami na przemian z tryglifami. Nawę i prezbiterium nakrywają żaglaste sklepienia na szerokich gurtach i arkadach nad ścianami bocznymi, w których umieszczono prostokątne okna zamknięte łukiem odcinkowym. Aneksy są skomunikowane z prezbiterium prostokątnymi przejściami. Do kościoła prowadzą od frontu prostokątne drzwi i wbudowana pod chórem muzycznym drewniana kruchtę. Fasada jest szersza od korpusu nawy, jednokondygnacyjna, trójosiowa, zwieńczona wysoką wieżą. Korpus fasady ujęty załamującymi się na narożach toskańskimi pilastrami, z częścią środkową wysuniętą do przodu z takimi samymi pilastrami jak na narożach. Pilastry podtrzymują opasujące korpus fasady belkowanie, którego fryz złożony jest z tryglifów i metop wypełnionych kołami; nad częścią środkową trójkątny przyczółek wypełniony okiem Opatrzności. Fasadę wieńczy wysoka attyka ujęta na narożach i w części środkowej postumentami z wazonami. Wieża opasana na narożach szerokimi lizenami podtrzymującymi belkowanie z fryzem konsolkowym jest zakończona czterospadowym, lekko wklęsłym dachem krytym blachą z kulą i krzyżem. Elewacje boczne w korpusie fasady i aneksów przy prezbiterium z dwoma rzędami prostokątnych okienek, w partii nawy i prezbiterium z oknami prostokątnymi zakończonymi łukiem odcinkowym w profilowanych obramieniach. Elewacje boczne wieńczy profilowany gzyms, ściany wysuniętych poza korpus nawy aneksów załamujące się narożach szerokie lizeny. Dach jest dwuspadowy, kryty blachą.
kościół
Kościół św. Wincentego i Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z półpostaciowym portretem księdza Józefa Mastelskiego. Mężczyzna, ukazany na jednolitym, ciemnobrązowym tle, zwrócony jest nieznacznie w lewą stronę. Pełną, o owalnym obrysie twarz charakteryzują surowe, sumarycznie modelowane rysy dojrzałego mężczyzny o niebieskich, lekko ukośnych oczach, niewielkim nosie i wąskich ustach. Ciemne włosy zaczesane są do tyłu. Postać ubrana jest w sutannę i czarny płaszcz, wokół szyi koloratka. U dołu kompozycji fragmentarycznie widoczna jest wsunięta za połę płaszcza prawa dłoń. U góry obrazu napis „X(iądz) Józef Mastelski Kanonik i Proboszcz / Urodzony / w Krzeczowie / R(oku)1763. / Umarł / w Nakle / 1839. R(oku)”. Napis na odwrocie „Reverendus Josephus / Mastelski / Natus 1763. / Ordinatus 1786. / Expictus 1800. / Mortuus 1839. / in Naklo parochus”.
obraz
Portret księdza Józefa Mastelskiego
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem odcinkowym nadwieszonym z przedstawieniem św. Wojciecha ukazanego w całej postaci. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w lewo, w prawej, uniesionej ręce trzyma laskę zakończoną krzyżem patriarchalnym, lewą, ugiętą przytrzymuje przy boku księgę. Twarz ma pociągłą, szczupłą, o starczych rysach, z migdałowatymi oczami, garbatym nosem i wąskimi ustami; okoloną długą, białą brodą oraz siwymi włosami sięgającymi ramion. Ubrany jest w czarną albę, białą rokietę, lamowaną koronką oraz czerwoną kapę ze złoconą bordiurą i niebieską podszewką, zapiętą na piersi klamrą. Na piersi ma paliusz, na głowie czerwoną infułę z wizerunkiem gołębicy Ducha Świętego. Po prawej stronie świętego stoi anioł w zielonej tunice, który w lewej ręce trzyma wiosło, prawą wskazuje na nie. Po lewej stronie świętego, w rogu, klęcząca półpostać fundatora z dłońmi złożonymi w geście modlitwy. Mężczyzna nosi wąsy, włosy ma zawiązane z tyłu głowy, ubrany jest w kamizelkę oraz habit à la française. Przed nim znajduje się kartusz z napisem „Wojciech / Supergan / Fundator tego / Ołtarza / A(nno) D(omini) 1800”. Po tej samej stronie w oddali ukazany kościół św. Wojciecha z Krakowa. W górnej części obrazu wyobrażone niebo z obłokami, pośród których po prawej stronie świętego znajduje się putto trzymające liść palmy, a wokół głowy Wojciecha pięć uskrzydlonych główek anielskich.
obraz
Św. Wojciech

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie ośmioboku z przedstawieniem sceny Adoracji Dzieciątka Jezus. W dole kompozycji w żłóbku leży Chrystus, nad którym stoi Maria, a za nimi św. Józef. Jezus leży nagi na białej tkaninie ułożonej na słomie, lewą rękę zbliża do twarzy, prawą trzyma przy boku, ma małą głowę, wokół niej świetlisty nimb. Spogląda na Marię, która również patrzy na niego, ręce składa do modlitwy, ma pociągłą, delikatną twarz o dużym nosie i małych ustach. Jest ubrana w czerwoną suknię z szarym wykończeniem na dekolcie i granatowy maforion. Święty Józef stoi w cieniu, patrzy na Dzieciątko, unosi prawą rękę, a w lewej trzyma kij. Ma podłużną twarz o ostrym nosie i małych ustach, łysinę i ciemny zarost. Ponad grupą otwiera się jaśniejące niebo i widać uskrzydlone główki aniołków. Z prawej strony kompozycji fragment kolumny.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego owalu. W centrum kompozycji Dzieciątko Jezus stojące na monogramie IHS, które lewą ręką przytrzymuje krzyż, a prawą, uniesioną do góry błogosławi. Ma okrągłą twarz i krótkie, jasne włosy, skośnie przez pierś i między nogami biegnie biało-czerwona szarfa, która rozwiewa się za jego plecami. Poniżej monogramu serce Jezusa otoczone koroną cierniową, z płomieniami. Przedstawienie adorowane przez dwa, symetrycznie klęczące anioły z kadzielnicami w rękach. Anioł z prawej strony spogląda w dół, anioł z lewej unosi wzrok w kierunku serca. Oba ubrane są w białe suknie z dużym dekoltem, o szerokich rękawach spiętych złotymi klamrami na wysokości łokci oraz ramion. Każdy ma narzucony niebieski płaszcz i rozpostarte, tonące w mroku skrzydła. Tło wypełniają skłębione chmury w złotobrunatnym odcieniu, które rozjaśniają się za postacią Dzieciątka.
obraz

Adoracja Imienia Jezus

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Jak cytować?

Maria Działo, "Epitafium Wiktorii z Morsztynów Wielopolskiej", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/epitafium-wiktorii-z-morsztynow-wielopolskiej-1

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności