Matka Boska z Dzieciątkiem

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków
Miejscowość
Kraków
Tagi
ikonografia maryjna rzeźba gotycka rzeźba XV wieku sztuka gotycka sztuka średniowieczna sztuka XV wieku
Identyfikator
DZIELO/25184
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
początek XV wieku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Polska, Małopolska
Technika i materiał
drewno rzeźbione, polichromowane, złocone i srebrzone
Wymiary podstawowe
szerokość – 32,5 cm
wysokość – 91 cm
głębokość – 17 cm
Autor noty katalogowej
Justyna Kuska, Paulina Chełmecka
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Rzeźba pochodzi z kościoła parafialnego śś. Piotra i Pawła w Bodzanowie. Później przechowywana w Muzeum Diecezjalnym w Krakowie. Była również eksponowana w Muzeum Katedralnym na Wawelu. Zwrócona do zbiorów Muzeum Archidiecezjalnego w 1999 roku.

Opis

Rzeźba drążona, ustawiona na niewielkim, wielobocznym postumencie. Stojąca Maria ukazana frontalnie, w silnym kontrapoście z esowato wygiętym ciałem. Na lewej ręce podtrzymuje siedzące Dzieciątko, w prawej ręce ugiętej w łokciu i wyciągniętej do przodu najpewniej znajdowało się kiedyś berło. Maria została ukazana jako młoda kobieta o owalnej twarzy, dużych, migdałowatych oczach, długim, prostym nosie i wyraźnie zaakcentowanych, dużych ustach. Karnacja jasna z rumieńcem zaznaczonym na policzkach i podbródku. Długie, jasne i falowane włosy częściowo zakryte chustą, symetrycznie okalają twarz postaci, spadając na jej ramiona. Maria jest ubrana w długą, sięgającą ziemi suknię, spod której widoczne są ostro zakończone czubki złotych butów oraz obszerny, złoty płaszcz tworzący ostro załamujące się fałdy na wysokości kolan Marii i formujący kaskadę wzdłuż prawego boku postaci. Na głowie Marii znajduje się biała chusta ze złota lamówką. Dzieciątko Jezus ukazane w pozycji siedzącej z lewą nogą wysuniętą wyraźnie do przodu. Prawą ręką wykonuje gest błogosławieństwa, w lewej trzyma niewielkie jabłko. Chłopiec o okrągłej, pulchnej twarzy i krótkich, falowanych włosach spogląda przed siebie. Ubrany jest w wąską, suknię o długich rękawach, wykończoną przy dekolcie złotą lamówką. Spod sukni widoczne są bose stopy postaci. Karnacje postaci i część szat polichromowane, suknia Marii srebrzona, płaszcz i buty złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Dzieło prowincjonalnego, małopolskiego warsztatu reprezentujące popularny około 1400 roku typ tzw. Pięknej Madonny. Marian Kornecki zaliczył dzieło do grupy III typu śląsko-pomorskiego i datował je na czwartą ćwierć XIV wieku. Wykazał również związki dzieła z rzeźbą Matki Boskiej z Dzieciątkiem z kościoła w Lipnicy Murowanej.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, po konserwacji (?). Brak berła, które zapewne znajdowało się w prawej dłoni Marii, przetarcia w partiach złocenia i srebrzenia.

Streszczenie

Gotycka rzeźba przedstawiająca Marię z Dzieciątkiem powstała na początku XV wieku i pochodzi z kościoła parafialnego śś. Piotra i Pawła w Bodzanowie. Reprezentuje popularny około 1400 roku typ. tzw. Pięknej Madonny.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Chrzanowski Tadeusz, Kornecki Marian , "Sztuka Ziemi Krakowskiej", Kraków 1982
"Wawel 1000-2000, t. 2: Skarby archidiecezji krakowskiej, Muzeum Archidiecezjalne w Krakowie, maj-wrzesień 2000", Kraków 2000

Jak cytować?

Justyna Kuska, Paulina Chełmecka, "Matka Boska z Dzieciątkiem ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/matka-boska-z-dzieciatkiem-78

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności