Chrystus Zmartwychwstały

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Jabłonka
Miejscowość
Orawka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Jana Chrzciciela
Tagi
Chrystus Zmartwychwstały rzeźba XX wieku
Miejsce przechowywania
zakrystia
Identyfikator
DZIELO/05000
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XX wiek
Technika i materiał
gips, farba olejna, odlewanie, polichromowanie
Wymiary podstawowe
wysokość – 73 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Figura została odlana w XX wieku. Służy podczas procesji rezurekcyjnej.

Opis

Rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego, pełna, ustawiona na kolistymi zielonym cokole. Chrystus ukazany frontalnie, w kontrapoście, delikatnie przechylony w prawą stronę, w lewej ręce trzyma chorągiew zakończoną krzyżem, a prawą błogosławi. Twarz pociągła z wysokim czołem, oczy skierowane w dół, długi i wąski nos, broda średniej długości, ciemnobrązowa. Włosy długie, brązowe, z przedziałkiem na środku głowy, opadają na ramiona w postaci loków. Chrystus ubrany jest w czerwony płaszcz w złote gwiazdy, ze złotym podbiciem, przewieszony przez lewe ramię i zawiązany na lewym boku i odsłaniający nagi tors. Ciało o podkreślonej muskulaturze z zaznaczonymi śladami męki. Polichromia naturalistyczna, detal płaszcza złocony.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba reprezentuje typowe ujęcie Chrystusa Zmartwychwstałego, wykształcone jeszcze w średniowieczu. Chrystus jest półnagi, ma czerwony płaszcz, jedną ręką błogosławi, a w drugiej trzyma chorągiew. Chorągiew w liturgii chrześcijańskiej używana była od X wieku. Składa się z drzewców z przymocowanym płatem zwieszającej się tkaniny, na której zwykle umieszczony jest znak krzyża. U dołu może być zakończona prosto lub wycięta w dwa ząbki zdobione dodatkowo frędzlami, tak jak w przypadku omawianej rzeźby. Pierwszą, znaną chrześcijańską chorągwią było labarum Konstantyna Wielkiego, na którym pierwotnie osadzony był orzeł (symbol Jowisza), a dopiero później symbole Chrystusa. Według przekazu Euzebiusza z Cezarei zmiana ta nastąpiła w 312 roku, kiedy przed bitwą przy moście Mulwijskim cesarz Konstantyn zobaczył na niebie świetlisty krzyż, a pod nim napis w języku greckim: „Z tym znakiem zwyciężysz”. Kontynuacją tego typu chorągwi były: chorągwie kościelne używane w średniowieczu jako sztandary wojenne, przyozdobione postaciami świętych i noszone na czele wojska; chorągwie papieskie oraz chorągiew, którą trzyma w ręku Chrystus Zmartwychwstały w ikonografii sztuki sakralnej. Drugim ważnym elementem tego przedstawienia jest purpurowy płaszcz. Płaszcz oprócz dzieł ukazujących Chrystusa Zmartwychwstałego jest również obecny na innych przedstawieniach: Chrystusa Umęczonego, Ecce Homo, Tłoczni mistycznej, w scenach Sądu Ostatecznego czy Naigrywania w sztuce bizantyńskiej. Purpura jest znakiem godności królewskiej, ale oznacza również krew, przez co symbolizuje męczeństwo i śmierć Chrystusa. Rzeźba jest przykładem seryjnej produkcji dwudziestowiecznych figur odlewanych z gipsu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Rzeźba reprezentuje typowe ujęcie Chrystusa Zmartwychwstałego, wykształcone jeszcze w średniowieczu. Chrystus jest półnagi, ma czerwony płaszcz, jedną ręką błogosławi, a w drugiej trzyma chorągiew. Rzeźba jest przykładem seryjnej produkcji dwudziestowiecznych figur odlewanych z gipsu.

Bibliografia

Jurkowlaniec Grażyna, "Chrystus umęczony. Ikonografia w Polsce od XIII do XVI wieku ", Warszawa 2001
"Dizionari terminologici, vol. 4: Suppellettile ecclesiastica 1.", Firenze 1987
Wzorek Józef, "Chorągiew" , [w:] "Encyklopedia katolicka, t. 3" , Lublin 1985 , s. 230-231

Jak cytować?

Maria Działo, "Chrystus Zmartwychwstały", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/chrystus-zmartwychwstaly-9

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności