Św. Szczepan

Województwo
ŚLĄSKIE
Powiat
żywiecki
Gmina
Ślemień
Miejscowość
Ślemień
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Sucha Beskidzka
Parafia
Narodzenia św. Jana Chrzciciela
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny prawy
Identyfikator
DZIELO/12704
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
około połowy XIX wieku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Figura przedstawiająca św. Szczepana powstała około połowy XIX wieku z przeznaczeniem do ołtarza, w którym się obecnie znajduje.

Opis

Figura pełna na cokole przedstawiająca św. Szczepana. Święty stoi frontalnie, kierując wzrok przed siebie. Ma owalną twarz, małe oczy, szeroki nos i usta o kącikach skierowanych w dół oraz krótkie włosy zaczesane na bok, z przedziałkiem. Prawą, opuszczoną ręką przytrzymuje gałązkę palmową, lewą przyciska do ciała zamkniętą księgę; u stóp dwa białe kamienie. Ubrany jest w białą rokietę zdobioną przy dolnej krawędzi, przy rękawach i pod szyją szerokim pasem koronki założoną na czerwoną tunikę. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Przedstawiony w całej postaci św. Szczepan, który jest uznawany za pierwszego chrześcijańskiego męczennika, ukazany został zgodnie z konwencją ikonograficzną – jako młodzian ubrany w szaty liturgiczne, trzymający kamienie, którymi został umęczony. Według jednej legendy do jego śmierci przyczyniła się działalność dobroczynna, która sprowadziła na niego nienawiść, według innej był stajennym Heroda skazanym na śmierć za zinterpretowanie gwiazdy betlejemskiej jako znaku narodzin Jezusa. Uznawany jest za patrona kamieniarzy. Figura jest przykładem poprawnej, idealizującej rzeźby XIX wieku. Postać ma zachowane proporcje, jednak sztywna poza i gesty oraz schematycznie oddane fałdy szat wskazują na stosunkowo niski poziom warsztatowy twórcy. Wyobrażenie świętego wykazuje te same cechy stylistyczne, co umieszczona naprzeciwlegle w tym samym ołtarzu rzeźba św. Agnieszki.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Rzeźba przedstawiająca św. Szczepana powstała około połowy XIX wieku z przeznaczeniem do ołtarza, w którym się obecnie znajduje. Ukazuje męczennika, u którego stóp leżą kamienie – atrybuty nawiązujące do jego męczeńskiej śmierci. Rzeźba jest przykładem przeciętnej twórczości XIX wieku.

Bibliografia

Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Seibert Jutta, "Leksykon sztuki chrześcijańskiej", Kielce 2007
"Żywoty świętych pańskich na wszystkie dnie roku podług najwiarygodniejszych źródeł wyjętych z dzieł ojców i doktorów kościoła św.", Mikołów-Warszawa 1905

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Św. Szczepan", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-szczepan-2

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności