Św. Paweł Pustelnik
Zdjęcie nr 1: Rzeźba wyobraża frontalnie w całej postaci w kontrapoście św. Pawła Pustelnika. Mnich ma głowę ujętą w trzech czwartych w lewo, obie zaś ręce ma wyciągnięte przed sobą na wysokości piersi. Głowę świętego otacza długa, czarna broda oraz włosy. Ma pociągłą twarz o zapadniętych oczach, wydatny nos i usta. Ubrany jest w niebiesko-filoletową tunikę przewiązaną w pasie, spod której na dole widać fragmenty stóp.

Św. Paweł Pustelnik

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Wieprz
Miejscowość
Wieprz
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Parafia
Wszystkich Świętych
Kościół
Wszystkich Świętych
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny Pana Jezusa Cierpiącego
Identyfikator
DZIELO/24678
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
przed 1729 rokiem
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
drewno, techniki snycerskie, polichromowanie
Autor noty katalogowej
ks. Szymon Tracz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Prawdopodobnie tę właśnie rzeźbę wraz z ołtarzem wzmiankował wizytator biskupi w 1729 roku, a następnie inwentarz sporządzony przez proboszcza ks. Walentego Kucharskiego w 1831 roku.

Opis

Rzeźba wyobraża frontalnie w całej postaci w kontrapoście św. Pawła Pustelnika. Mnich ma głowę ujętą w trzech czwartych w lewo, obie zaś ręce ma wyciągnięte przed sobą na wysokości piersi. Głowę świętego otacza długa, czarna broda oraz włosy. Ma pociągłą twarz o zapadniętych oczach, wydatny nos i usta. Ubrany jest w niebiesko-filoletową tunikę przewiązaną w pasie, spod której na dole widać fragmenty stóp.

Zarys problematyki artystycznej

Przedstawienie św. Pawła Pustelnika należy raczej do rzadkości w tej części Małopolski. Na wpółludowa forma artystyczna przedstawienia zdradza lokalny warsztat.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry. Rzeźbę wraz z ołtarzem odnawiano w 1834 oraz w 1964 roku. Ostatnią konserwację przeprowadzono w 2000 roku.

Literatura

S. Klajman, Pod opieką Wszystkich Świętych, Wieprz 2018, s. 166-168.

Streszczenie

Prawdopodobnie tę właśnie rzeźbę wraz z ołtarzem wzmiankował wizytator biskupi w 1729 roku, a następnie inwentarz sporządzony przez proboszcza ks. Walentego Kucharskiego w 1831 roku.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna, całopostaciowa figura ukazuje Chrystusa Zmartwychwstałego stojącego na podłożu imitującym niewielki pagórek, osadzonym na profilowanej, prostopadłościennej podstawie o ściętych narożach. Zbawiciel na lekko ugiętych nogach ukazany został frontalnie. Obie ręce ma uniesione i odsunięte od tułowia. W lewej trzyma chorągiew na drzewcu z czerwonej tkaniny obszytej srebrną frędzlą i dekorowanej cekinami. Z kolei prawa jest uniesiona na wysokości klatki piersiowej. Jego sylwetka została opracowana sumarycznie z próbą uchwycenia muskulatury oraz zaznaczeniem partii żeber. Biodra Zbawiciela okrywa przewiązane, pozłocone perizonium. Chrystus ma owalną twarz o jasnej karnacji z charakterystycznie szeroko otwartymi oczami, wydatny nos i usta. Jego głowę otaczają krótkie brązowe włosy zaczesane do tyłu i zarost. Przez prawe ramię ma przerzucony, mocno sfałdowany, ciemnoczerwony płaszcz osłaniający tył sylwetki. Na dłoniach, stopach i w prawym boku widoczne są rany. Jezus lewą nogą depcze leżącego na podłożu szatana o groteskowej, brązowej sylwetce z ogonem, srebrzonymi, prostymi rogami, czerwonymi oczami oraz łapami zakończonymi czerwonymi pazurami. Na odwrocie widnieje napis: Odnowiono / 1960 St(Janisław) Rupik / Dzieło x(iędza) Roberta / Pioteckiego / 1615.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Przyścienna, wisząca ambona składa się z kosza, zaplecka i baldachimu. Wnętrze ambony dostępne jest przez drzwiczki umieszczone w polu zaplecka za pomocą schodów prowadzących z zakrystii. Kosz wykonano na planie prostokąta o wypukłej dłuższej ściance i wklęsłych krótszych, ustawiony na spłaszczonym wałku. Jej spód zdobi podwieszenie w formie zbliżonej do stożka, ujętego czterema wolutami, zakończone elementem wolutowym. W narożach kosza znalazły się cztery pilastry o trzonach przechodzących w spływy wolutowe, dźwigających imposty oraz parapet w formie gzymsu. Na frontowych wolutach umieszczono siedzące putta. Ścianki zostały dekorowane prostokątnymi płycinami. Na ściance frontowej wyodrębniono płycinę o wklęsło wypukłym zarysie z umieszczonymi w polu dwiema uskrzydlonymi główkami anielskimi oraz ornamentem roślinnym. Zaplecek uzyskał formę stojącego prostokąta ujętego parą pilastrów z konsolami dźwigającymi imposty oraz profilowany gzyms. W polu zamontowano drzwiczki dekorowane płycinami z uskrzydlonymi główkami anielskimi. Baldachim powstał w formie podstawy na planie analogicznym względem kosza, obwiedziony profilowanym gzymsem z fragmentami przerwanego wolutowego przyczółka, na którym siedzą putta. Całość zwieńczono medalionem w otoku z obłoków ze srebrzoną gołębicą Ducha Świętego i trzema główkami anielskimi w glorii promienistej. Struktura została polichromowana w kolorze pudrowego różu z jasnofioletowymi detalami, o złoconych profilach i glorii.
ambona
ambona
Zdjęcie nr 1: Epitafium uzyskało kształt stojącego prostokąta, zwieńczoną łukiem półkolistym, nadwieszonym z uskokiem. Na bocznych krawędziach płyciny widoczne są wcięcia. W jej polu obwiedzionym ornamentem liniowym ze stylizowaną gałązka palmową na osi ryty tekst: "D[EO] O[PTIMO] M[AXIMO] / Wielce / Czcigodnemu Pasterzowi / Ks[iędzu][ MICHAŁOWI LIPCE / Proboszczowi w Wieprzu / * 1800 r[oku] + 25 Paźdz[iernika] 1873 r[oku] / który radą i chojnym datkiem / dał początek budowie / tej świątyni. / Wdzięczni parafianie". W czterech narożach umieszczono ozdobne gwoździe ze żłobionym motywem sześcioramiennej gwiazdy wokół.
płyta nagrobna
epitafium ks. Michała Lipki
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica w typie kielichowym została ustawiona na prostopadłościennej, dwuczęściowej podstawie składającej się z gruszkowego trzonu oraz profilowanego cokoliku wspartym na współczesnym prostopadłościennym postumencie obłożonym drewnianą boazerią. Kolistą, spłaszczoną czarę w dolnej części ozdobiono imitacją puklowania oddzielonego za pomocą profilowanej opaski od fryzu dekorowanego uskrzydlonymi główkami aniołów i zamkniętego od góry profilowanym gzymsikiem. Pokrywę wykonano na rzucie koła wieńcząc ją ażurową strukturą utworzoną z esowato wygiętych akantowych wolut ozdobionych w górnej części główkami anielskimi. Woluty dźwigają wieniec-koronę ponad którym unosi się rzeźbiona gołębica Ducha Świętego na tle glorii promienistej i obłoków. Na samym szczycie umieszczono złocony krzyż o trójlistnie zakończonych ramionach. Wewnątrz struktury znalazła się rzeźbiona grupa przedstawiająca chrzest Chrystusa w Jordanie. Chrystusa ukazano w pozycji klęczącej z dłońmi złożonymi w geście modlitwy na piersiach. Jego biodra przepasane są złoconym perizonium. Św. Jan Chrzciciel wyobrażony został w pozycji stojącej w silnym kontrapoście. W lewej ręce trzyma laskę krzyżową, a uniesioną prawą ręką wylewa z naczynia wodę na głowę Zbawiciela. Święty ma nagi tors z luźno udrapowanym wokół ciała złotym płaszczem.
chrzcielnica
chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Epitafium uzyskało formę płyty marmurowej w kształcie leżącego prostokąta, ujętej w architektoniczne obramienie. Obramowanie składa się z konsoli w kształcie profilowanego belkowania wyłamanego w osiach skrajnych, na której wsparto cokół podtrzymujący dwa pilastry z kanelowanymi trzonami i głowicami zdobionymi stylizowanymi, złoconymi liśćmi. Podpory podtrzymują belkowanie z trójkątnym przyczółkiem zwieńczonym krzyżem. Tablicę epitafijną wypełnia złocony, ryty tekst: ,,D[EO] O[PTIMO] M[AXIMO] / Dobremu Pasterzowi / X[ędzu]. FRANCISZKOWI KURZYŃCOWI / ur. 15 Paźdz[ernika] 1830 zm. 21 Listop[ada] 1893 / za którego gorliwem staraniem / nowy ten kościół stanął, /z obowiązany szczery przyjaciel”. W prawy dolnym roku ramy umieszczono sygnaturę autora epitafium: ,,J. Kulesza w Krakowie”.
płyta nagrobna
Epitafium ks. Franciszka Kurzyńca
Zdjęcie nr 1: Orientowany kościół pw. Wszystkich Świętych w Wieprzu został wzniesiony w układzie trójnawowej hali z prostokątnym prezbiterium zamkniętym płaską apsydą na przedłużeniu nawy głównej, flankowanego od południa kaplicą, a od północy piętrową zakrystią. Od zachodu do trójprzęsłowego korpusu nawowego dostawiono nieznacznie wysuniętą do przodu czworoboczną wieżę, flankowaną po bokach dwoma aneksami tej samej wysokości, co nawa i aneksy przy prezbiterium. Całość nakryto miedzianym dachem siodłowym. Przy końcu nawy od wschodu na dachu nadwieszono sygnaturkę w formie latarni zwieńczonej ostrosłupowym hełmem. Elewacje zewnętrzne przeprute półokrągłymi oknami artykułowano za pomocą pilastrów o prostych głowicach wspartych na wysoki cokołach połączonych ze sobą gzymsem, podtrzymujących fazowane belkowanie przechodzące w profilowany gzyms koronujący. Elewacje wieży podzielona na dwie strefy rozdzielone belkowaniem wyłamanym w partii masywu wieżowego. W dolnej strefie w przyziemiu urządzono kruchtę, do której wejście na osi flankowane jest masywnym portalem utworzonym z dwóch czworobocznych podpór wspierających trójkątny przyczółek, ponad którym przepruto półokrągłe okno. Ponad gzymsem, w górnej strefie, zastosowano podział ramowy, ujmujący okulus, który pełni partię cokołową wspierającą flankujące górną część wieży pary pilastrów na każdej z czterech elewacji. Pilastry ustawione na postumentach o gładkich trzonach i kompozytowych głowicach wspierają fazowane belkowanie przechodzące w gzyms koronujący. Pomiędzy pilastrami przepruto półokrągłe okna z umieszczonymi nad nimi trójkątnymi przyczółkami. Gzyms został wyłamany na każdej z osi środkowej, tworząc miejsce dla tarcz zegarowych. Wieżę zwieńczono baniastym hełmem z czworoboczną latarnią nakrytą cebulastym zwieńczeniem z krzyżem. Nawa główna otwiera się do naw bocznych z każdej strony otwiera się do naw bocznych z każdej strony trzema opilastrowanymi arkadami filarowymi. Wnętrze nakryto sklepieniem krzyżowym. Chór muzyczny zajmuje szerokość całego korpusu nawowego, wspierając się na pięciu arkadach - trzy w nawie głównej i po jednej w nawach bocznych. Balustrada na chórze artykułowana jest płycinami rozdzielonymi niskim postumentami. W prezbiterium ustawiono ołtarz główny, a na zakończeniu naw ołtarze boczne. Dwa ołtarze boczne znalazły się także w części zachodniej nawy południowej i północnej.
kościół
Kościół Wszystkich Świętych

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu ujęty złoconą, profilowaną ramą. W centrum kompozycji przedstawiony św. Benedykt w postawie stojącej, w ujęciu frontalnym z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Święty ubrany w obszerny czarny habit benedyktyński z kapturem i szerokimi rękawami. Ukazany jako mężczyzna o pozbawionej zarostu okrągłej twarzy z wydatnym nosem oraz szeroko otwartymi, skierowanymi na wprost oczami. Wokół głowy tonsura oraz złocony nimb. Święty w swojej prawej ręce podtrzymuje oprawioną na czerwono księgę. Lewą dłoń składa na piersi na wysokości serca. Po prawej stronie obrazu widoczny fragment stołu przykrytego zieloną tkaniną, na którym widoczna biała mitra. Na drugim planie, po lewej stronie nieco za postacią świętego przedstawiono fragment wysokiego cokołu stanowiącego podstawę dla kolumny. Tło złocone, wytłaczane w motywy roślinno-kwiatowe.
obraz

Św. Benedykt

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Jak cytować?

ks. Szymon Tracz, "Św. Paweł Pustelnik", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-pawel-pustelnik

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności