Św. Marcin

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Andrychów
Miejscowość
Andrychów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Parafia
Św. Macieja Apostoła
Miejsce przechowywania
lewa strona prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/24233
Kategoria
rzeźba
Dookreślenie zabytku
rzeźba św. Marcina
Czas powstania
początek XIX wieku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
drewno, techniki snycerskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
wysokość – około 183 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość figury – 177 cm
Wymiar podstawy – szerokość: 39 cm, długość: 27 cm, wysokość: 6 cm
Autor noty katalogowej
ks. Szymon Tracz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Figura św. Marcina z początku XIX wieku zapewne pochodzi z któregoś obecnie niezachowanego ołtarza bocznego. Jej pendant stanowi figura św. Augustyna.

Opis

Rzeźba drążona z tyłu stoi na prostokątnej podstawie ustawionej na profilowanej, zwężającej się ku dołowi konsoli przyściennej. Postać biskupa jest ujęta frontalni w nieznacznym kontrapoście z głową lekko skierowaną w prawo. Prawą rękę Marcin ma uniesioną przed siebie na wysokość piersi w lewej zaś trzyma laskę krzyżową. Święty ma pociągłą, wychudzoną twarz o szeroko otwartych oczach, mięsistym nosie i pełnych ustach. Głowę okala broda i lekko kręcone sięgające ramion włosy. Marcin na głowie ma szkarłatną mitrę zdobiną złotą ornamentyką. Ubrany jest w sutannę, białą komże dekorowaną u spodu szeroką koronką, stułę oraz szkarłatną kapę pokrytą złocistym ornamentem i lamowaną złotą tasiemką. Na postumencie widoczny jest podpis: "Ś[WIĘTY] MARCIN".

Zarys problematyki artystycznej

Andrychowska rzeźba św. Marcina, stanowiąca pendant do figury Augustyna, raczej zdaje się być przedstawieniem innego świętego, a w bliżej nieokreślonym czasie została przemianowana na św. Marcina. Być może był to św. Stanisław, któremu do ręki przełożono laskę krzyżową od św. Wojciecha, gdyż św. Marcina nie przedstawiano z laską krzyżową. Obie zatem rzeźby pierwotnie mogły przedstawiać głównych patronów Polski. Sam zaś rzeźba jeszcze mocno wyrasta ze wcześniejszej stylistyki późnobarokowej, o czym świadczy sam układ postaci.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry. Ostatnią konserwację przeprowadzono w pierwszym dziesięcioleciu XXI wieku.

Literatura

S. Kimpel, Martin von Tours, Lexikon der christlichen Ikonographie, Bd. 7, Ikonographie der Helligen. Innozenz bis Melchisedech, Hrgs. E. Kirschbaum, Rom-Freiburg-Basel-Vien 1994,kol. 572-579.

Streszczenie

Figura św. Marcina z początku XIX wieku zapewne pochodzi z któregoś obecnie niezachowanego ołtarza bocznego. Jej pendant stanowi figura św. Augustyna.

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

ks. Szymon Tracz, "Św. Marcin", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-marcin-8

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności