Niepokalanego Poczęcia Naświętszej Marii Panny
Zdjęcie nr 1: Nastawa ołtarzowa uzyskała charakter przyściennego retabulum jednoosiowego, jednokondygnacyjnego ze zwieńczeniem. Drewniany stipes ołtarzowy przyjął kształt zwężającego się ku dołowi sarkofagu ustawionego na jednostopniowym podeście. Na mensie na osi ustawiono prostopadłościenne tabernakulum obite blachą w formie skrzynki. Drzwiczki do tabernakulum ozdobiono puncowanym krzyżem. Kondygnację nastawy ujmują dwa filary o trzonach zdobionych u góry wolutowymi konsolami i zawieszonymi na taśmie girlandami roślinno-kwiatowymi oraz dwie smukłe kolumny z kapitelami korynckimi, wsparte na wklęsło-wypukłym cokole przerwanym na szerokość pola obrazowego na osi. Cokół artykułują płyciny dekorowane czworobocznym ornamentem roślinnym. Na tle filarów ustawiono rzeźby św. Stanisława Kostki oraz św. Dominika. Pomiędzy filarami widoczne jest prostokątne pole obrazowe ujęte profilowaną ramą, w której umieszczono obraz Niepokalanego Poczęcia. Podpory dźwigają wklęsło-wypukłe belkowanie ustawione na wysokim architrawie dekorowanym czworobocznym ornamentem roślinnym. W osiach skrajnych na belkowaniu umieszczono dwie figury siedzących aniołów. Zwieńczenie nastawy uzyskało kształt leżącego prostokąta o wklęsłych bokach przechodzących w spływy wolutowe, podtrzymujących gzyms koronujący w formie nadwieszonego łuku odcinkowego z krzyżem pośrodku. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz w profilowanej ramie z przedstawieniem św. Karola Boromeusza. Strukturę ołtarza pomalowano w tonacji jasnobeżowej. Kolumny, profile, ornamenty oraz szaty postaci zostały wyzłocone, a skrzydła aniołów wysrebrzone. Figury w partii ciała otrzymały naturalistyczną polichromię.
Zdjęcie nr 2: Nastawa ołtarzowa uzyskała charakter przyściennego retabulum jednoosiowego, jednokondygnacyjnego ze zwieńczeniem. Drewniany stipes ołtarzowy przyjął kształt zwężającego się ku dołowi sarkofagu ustawionego na jednostopniowym podeście. Na mensie na osi ustawiono prostopadłościenne tabernakulum obite blachą w formie skrzynki. Drzwiczki do tabernakulum ozdobiono puncowanym krzyżem. Kondygnację nastawy ujmują dwa filary o trzonach zdobionych u góry wolutowymi konsolami i zawieszonymi na taśmie girlandami roślinno-kwiatowymi oraz dwie smukłe kolumny z kapitelami korynckimi, wsparte na wklęsło-wypukłym cokole przerwanym na szerokość pola obrazowego na osi. Cokół artykułują płyciny dekorowane czworobocznym ornamentem roślinnym. Na tle filarów ustawiono rzeźby św. Stanisława Kostki oraz św. Dominika. Pomiędzy filarami widoczne jest prostokątne pole obrazowe ujęte profilowaną ramą, w której umieszczono obraz Niepokalanego Poczęcia. Podpory dźwigają wklęsło-wypukłe belkowanie ustawione na wysokim architrawie dekorowanym czworobocznym ornamentem roślinnym. W osiach skrajnych na belkowaniu umieszczono dwie figury siedzących aniołów. Zwieńczenie nastawy uzyskało kształt leżącego prostokąta o wklęsłych bokach przechodzących w spływy wolutowe, podtrzymujących gzyms koronujący w formie nadwieszonego łuku odcinkowego z krzyżem pośrodku. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz w profilowanej ramie z przedstawieniem św. Karola Boromeusza. Strukturę ołtarza pomalowano w tonacji jasnobeżowej. Kolumny, profile, ornamenty oraz szaty postaci zostały wyzłocone, a skrzydła aniołów wysrebrzone. Figury w partii ciała otrzymały naturalistyczną polichromię.
Zdjęcie nr 3: Nastawa ołtarzowa uzyskała charakter przyściennego retabulum jednoosiowego, jednokondygnacyjnego ze zwieńczeniem. Drewniany stipes ołtarzowy przyjął kształt zwężającego się ku dołowi sarkofagu ustawionego na jednostopniowym podeście. Na mensie na osi ustawiono prostopadłościenne tabernakulum obite blachą w formie skrzynki. Drzwiczki do tabernakulum ozdobiono puncowanym krzyżem. Kondygnację nastawy ujmują dwa filary o trzonach zdobionych u góry wolutowymi konsolami i zawieszonymi na taśmie girlandami roślinno-kwiatowymi oraz dwie smukłe kolumny z kapitelami korynckimi, wsparte na wklęsło-wypukłym cokole przerwanym na szerokość pola obrazowego na osi. Cokół artykułują płyciny dekorowane czworobocznym ornamentem roślinnym. Na tle filarów ustawiono rzeźby św. Stanisława Kostki oraz św. Dominika. Pomiędzy filarami widoczne jest prostokątne pole obrazowe ujęte profilowaną ramą, w której umieszczono obraz Niepokalanego Poczęcia. Podpory dźwigają wklęsło-wypukłe belkowanie ustawione na wysokim architrawie dekorowanym czworobocznym ornamentem roślinnym. W osiach skrajnych na belkowaniu umieszczono dwie figury siedzących aniołów. Zwieńczenie nastawy uzyskało kształt leżącego prostokąta o wklęsłych bokach przechodzących w spływy wolutowe, podtrzymujących gzyms koronujący w formie nadwieszonego łuku odcinkowego z krzyżem pośrodku. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz w profilowanej ramie z przedstawieniem św. Karola Boromeusza. Strukturę ołtarza pomalowano w tonacji jasnobeżowej. Kolumny, profile, ornamenty oraz szaty postaci zostały wyzłocone, a skrzydła aniołów wysrebrzone. Figury w partii ciała otrzymały naturalistyczną polichromię.
Zdjęcie nr 4: Nastawa ołtarzowa uzyskała charakter przyściennego retabulum jednoosiowego, jednokondygnacyjnego ze zwieńczeniem. Drewniany stipes ołtarzowy przyjął kształt zwężającego się ku dołowi sarkofagu ustawionego na jednostopniowym podeście. Na mensie na osi ustawiono prostopadłościenne tabernakulum obite blachą w formie skrzynki. Drzwiczki do tabernakulum ozdobiono puncowanym krzyżem. Kondygnację nastawy ujmują dwa filary o trzonach zdobionych u góry wolutowymi konsolami i zawieszonymi na taśmie girlandami roślinno-kwiatowymi oraz dwie smukłe kolumny z kapitelami korynckimi, wsparte na wklęsło-wypukłym cokole przerwanym na szerokość pola obrazowego na osi. Cokół artykułują płyciny dekorowane czworobocznym ornamentem roślinnym. Na tle filarów ustawiono rzeźby św. Stanisława Kostki oraz św. Dominika. Pomiędzy filarami widoczne jest prostokątne pole obrazowe ujęte profilowaną ramą, w której umieszczono obraz Niepokalanego Poczęcia. Podpory dźwigają wklęsło-wypukłe belkowanie ustawione na wysokim architrawie dekorowanym czworobocznym ornamentem roślinnym. W osiach skrajnych na belkowaniu umieszczono dwie figury siedzących aniołów. Zwieńczenie nastawy uzyskało kształt leżącego prostokąta o wklęsłych bokach przechodzących w spływy wolutowe, podtrzymujących gzyms koronujący w formie nadwieszonego łuku odcinkowego z krzyżem pośrodku. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz w profilowanej ramie z przedstawieniem św. Karola Boromeusza. Strukturę ołtarza pomalowano w tonacji jasnobeżowej. Kolumny, profile, ornamenty oraz szaty postaci zostały wyzłocone, a skrzydła aniołów wysrebrzone. Figury w partii ciała otrzymały naturalistyczną polichromię.
Zdjęcie nr 5: Nastawa ołtarzowa uzyskała charakter przyściennego retabulum jednoosiowego, jednokondygnacyjnego ze zwieńczeniem. Drewniany stipes ołtarzowy przyjął kształt zwężającego się ku dołowi sarkofagu ustawionego na jednostopniowym podeście. Na mensie na osi ustawiono prostopadłościenne tabernakulum obite blachą w formie skrzynki. Drzwiczki do tabernakulum ozdobiono puncowanym krzyżem. Kondygnację nastawy ujmują dwa filary o trzonach zdobionych u góry wolutowymi konsolami i zawieszonymi na taśmie girlandami roślinno-kwiatowymi oraz dwie smukłe kolumny z kapitelami korynckimi, wsparte na wklęsło-wypukłym cokole przerwanym na szerokość pola obrazowego na osi. Cokół artykułują płyciny dekorowane czworobocznym ornamentem roślinnym. Na tle filarów ustawiono rzeźby św. Stanisława Kostki oraz św. Dominika. Pomiędzy filarami widoczne jest prostokątne pole obrazowe ujęte profilowaną ramą, w której umieszczono obraz Niepokalanego Poczęcia. Podpory dźwigają wklęsło-wypukłe belkowanie ustawione na wysokim architrawie dekorowanym czworobocznym ornamentem roślinnym. W osiach skrajnych na belkowaniu umieszczono dwie figury siedzących aniołów. Zwieńczenie nastawy uzyskało kształt leżącego prostokąta o wklęsłych bokach przechodzących w spływy wolutowe, podtrzymujących gzyms koronujący w formie nadwieszonego łuku odcinkowego z krzyżem pośrodku. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz w profilowanej ramie z przedstawieniem św. Karola Boromeusza. Strukturę ołtarza pomalowano w tonacji jasnobeżowej. Kolumny, profile, ornamenty oraz szaty postaci zostały wyzłocone, a skrzydła aniołów wysrebrzone. Figury w partii ciała otrzymały naturalistyczną polichromię.
Zdjęcie nr 6: Nastawa ołtarzowa uzyskała charakter przyściennego retabulum jednoosiowego, jednokondygnacyjnego ze zwieńczeniem. Drewniany stipes ołtarzowy przyjął kształt zwężającego się ku dołowi sarkofagu ustawionego na jednostopniowym podeście. Na mensie na osi ustawiono prostopadłościenne tabernakulum obite blachą w formie skrzynki. Drzwiczki do tabernakulum ozdobiono puncowanym krzyżem. Kondygnację nastawy ujmują dwa filary o trzonach zdobionych u góry wolutowymi konsolami i zawieszonymi na taśmie girlandami roślinno-kwiatowymi oraz dwie smukłe kolumny z kapitelami korynckimi, wsparte na wklęsło-wypukłym cokole przerwanym na szerokość pola obrazowego na osi. Cokół artykułują płyciny dekorowane czworobocznym ornamentem roślinnym. Na tle filarów ustawiono rzeźby św. Stanisława Kostki oraz św. Dominika. Pomiędzy filarami widoczne jest prostokątne pole obrazowe ujęte profilowaną ramą, w której umieszczono obraz Niepokalanego Poczęcia. Podpory dźwigają wklęsło-wypukłe belkowanie ustawione na wysokim architrawie dekorowanym czworobocznym ornamentem roślinnym. W osiach skrajnych na belkowaniu umieszczono dwie figury siedzących aniołów. Zwieńczenie nastawy uzyskało kształt leżącego prostokąta o wklęsłych bokach przechodzących w spływy wolutowe, podtrzymujących gzyms koronujący w formie nadwieszonego łuku odcinkowego z krzyżem pośrodku. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz w profilowanej ramie z przedstawieniem św. Karola Boromeusza. Strukturę ołtarza pomalowano w tonacji jasnobeżowej. Kolumny, profile, ornamenty oraz szaty postaci zostały wyzłocone, a skrzydła aniołów wysrebrzone. Figury w partii ciała otrzymały naturalistyczną polichromię.
Zdjęcie nr 7: Nastawa ołtarzowa uzyskała charakter przyściennego retabulum jednoosiowego, jednokondygnacyjnego ze zwieńczeniem. Drewniany stipes ołtarzowy przyjął kształt zwężającego się ku dołowi sarkofagu ustawionego na jednostopniowym podeście. Na mensie na osi ustawiono prostopadłościenne tabernakulum obite blachą w formie skrzynki. Drzwiczki do tabernakulum ozdobiono puncowanym krzyżem. Kondygnację nastawy ujmują dwa filary o trzonach zdobionych u góry wolutowymi konsolami i zawieszonymi na taśmie girlandami roślinno-kwiatowymi oraz dwie smukłe kolumny z kapitelami korynckimi, wsparte na wklęsło-wypukłym cokole przerwanym na szerokość pola obrazowego na osi. Cokół artykułują płyciny dekorowane czworobocznym ornamentem roślinnym. Na tle filarów ustawiono rzeźby św. Stanisława Kostki oraz św. Dominika. Pomiędzy filarami widoczne jest prostokątne pole obrazowe ujęte profilowaną ramą, w której umieszczono obraz Niepokalanego Poczęcia. Podpory dźwigają wklęsło-wypukłe belkowanie ustawione na wysokim architrawie dekorowanym czworobocznym ornamentem roślinnym. W osiach skrajnych na belkowaniu umieszczono dwie figury siedzących aniołów. Zwieńczenie nastawy uzyskało kształt leżącego prostokąta o wklęsłych bokach przechodzących w spływy wolutowe, podtrzymujących gzyms koronujący w formie nadwieszonego łuku odcinkowego z krzyżem pośrodku. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz w profilowanej ramie z przedstawieniem św. Karola Boromeusza. Strukturę ołtarza pomalowano w tonacji jasnobeżowej. Kolumny, profile, ornamenty oraz szaty postaci zostały wyzłocone, a skrzydła aniołów wysrebrzone. Figury w partii ciała otrzymały naturalistyczną polichromię.
Zdjęcie nr 8: Nastawa ołtarzowa uzyskała charakter przyściennego retabulum jednoosiowego, jednokondygnacyjnego ze zwieńczeniem. Drewniany stipes ołtarzowy przyjął kształt zwężającego się ku dołowi sarkofagu ustawionego na jednostopniowym podeście. Na mensie na osi ustawiono prostopadłościenne tabernakulum obite blachą w formie skrzynki. Drzwiczki do tabernakulum ozdobiono puncowanym krzyżem. Kondygnację nastawy ujmują dwa filary o trzonach zdobionych u góry wolutowymi konsolami i zawieszonymi na taśmie girlandami roślinno-kwiatowymi oraz dwie smukłe kolumny z kapitelami korynckimi, wsparte na wklęsło-wypukłym cokole przerwanym na szerokość pola obrazowego na osi. Cokół artykułują płyciny dekorowane czworobocznym ornamentem roślinnym. Na tle filarów ustawiono rzeźby św. Stanisława Kostki oraz św. Dominika. Pomiędzy filarami widoczne jest prostokątne pole obrazowe ujęte profilowaną ramą, w której umieszczono obraz Niepokalanego Poczęcia. Podpory dźwigają wklęsło-wypukłe belkowanie ustawione na wysokim architrawie dekorowanym czworobocznym ornamentem roślinnym. W osiach skrajnych na belkowaniu umieszczono dwie figury siedzących aniołów. Zwieńczenie nastawy uzyskało kształt leżącego prostokąta o wklęsłych bokach przechodzących w spływy wolutowe, podtrzymujących gzyms koronujący w formie nadwieszonego łuku odcinkowego z krzyżem pośrodku. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz w profilowanej ramie z przedstawieniem św. Karola Boromeusza. Strukturę ołtarza pomalowano w tonacji jasnobeżowej. Kolumny, profile, ornamenty oraz szaty postaci zostały wyzłocone, a skrzydła aniołów wysrebrzone. Figury w partii ciała otrzymały naturalistyczną polichromię.

Niepokalanego Poczęcia Naświętszej Marii Panny

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Andrychów
Miejscowość
Andrychów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Parafia
Św. Macieja Apostoła
Miejsce przechowywania
nawa boczna lewa
Identyfikator
DZIELO/24246
Kategoria
ołtarz
Dookreślenie zabytku
ołtarz boczny lewy Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny
Ilość
1
Czas powstania
połowa XIX wieku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie i snycerskie, polichromia, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
ks. Szymon Tracz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Ołtarz boczy Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w stylu neobarokowym powstał być może tuż po ogłoszeniu dogmatu o Niepokalanym Poczęciu przez papieża Pisa IX 8 grudnia 1854 roku.

Opis

Nastawa ołtarzowa uzyskała charakter przyściennego retabulum jednoosiowego, jednokondygnacyjnego ze zwieńczeniem. Drewniany stipes ołtarzowy przyjął kształt zwężającego się ku dołowi sarkofagu ustawionego na jednostopniowym podeście. Na mensie na osi ustawiono prostopadłościenne tabernakulum obite blachą w formie skrzynki. Drzwiczki do tabernakulum ozdobiono puncowanym krzyżem. Kondygnację nastawy ujmują dwa filary o trzonach zdobionych u góry wolutowymi konsolami i zawieszonymi na taśmie girlandami roślinno-kwiatowymi oraz dwie smukłe kolumny z kapitelami korynckimi, wsparte na wklęsło-wypukłym cokole przerwanym na szerokość pola obrazowego na osi. Cokół artykułują płyciny dekorowane czworobocznym ornamentem roślinnym. Na tle filarów ustawiono rzeźby św. Stanisława Kostki oraz św. Dominika. Pomiędzy filarami widoczne jest prostokątne pole obrazowe ujęte profilowaną ramą, w której umieszczono obraz Niepokalanego Poczęcia. Podpory dźwigają wklęsło-wypukłe belkowanie ustawione na wysokim architrawie dekorowanym czworobocznym ornamentem roślinnym. W osiach skrajnych na belkowaniu umieszczono dwie figury siedzących aniołów. Zwieńczenie nastawy uzyskało kształt leżącego prostokąta o wklęsłych bokach przechodzących w spływy wolutowe, podtrzymujących gzyms koronujący w formie nadwieszonego łuku odcinkowego z krzyżem pośrodku. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz w profilowanej ramie z przedstawieniem św. Karola Boromeusza. Strukturę ołtarza pomalowano w tonacji jasnobeżowej. Kolumny, profile, ornamenty oraz szaty postaci zostały wyzłocone, a skrzydła aniołów wysrebrzone. Figury w partii ciała otrzymały naturalistyczną polichromię.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz andrychowski stanowi częste nawiązanie do sprawdzonych form struktur ołtarzowych wypracowanych w dobie baroku i chętnie kontynuowanych zwłaszcza w środowiskach prowincjonalnych w następnych epokach. Stąd też mamy tutaj przykład pewnego rodzaju zachowawczości i ostrożności w podejściu do nowych form stylowych.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry. Ostatnią konserwację przeprowadzono na początku XXI wieku.

Literatura

T. Chrzanowski, M. Kornecki, Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982, s. 535-536.

Streszczenie

Ołtarz boczy Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w stylu neobarokowym powstał być może tuż po ogłoszeniu dogmatu o Niepokalanym Poczęciu przez papieża Pisa IX 8 grudnia 1854 roku.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Kosz ambony wykonano na rzucie ośmioboku, wspartego na ośmiobocznym cokole. Bok kosza artykułują pilastry o kompozytowych głowicach i dekorowanych arabeską trzonach, wspartych na postumentach ozdobionych ornamentem geometrycznym. Pilastry podtrzymują profilowane belkowanie wyłamane na ich osi. Pomiędzy pilastrami umieszczono półokrągłe nisze zaopatrzone u spodu w półokrągłe konsole. W niszach ustawiono całopostaciowe, rzeźbione przedstawienia czterech Ewangelistów. Pod amboną podwieszono wolutowe spływy łączące cokół kolejnego pilastru ze znajdującą się na spodzie podwieszenia dekoracyjną szyszką. Na belkowaniu na osi usytuowano pulpit w formie rozwiniętego zwoju pisarskiego wspartego na powiększonym kapitelu kompozytowym, wzorowanym na kapitelu z pilastrów bocznych. Strukturę architektoniczną kosza polichromowanego w kolorze ciemnej kości słoniowej, wnętrze wnęk na niebiesko, a tło trzonów kapiteli i ich głowic na czerwono. Rzeźby czterech Ewangelistów uzyskały polichromię naturalistyczną.
ambona
ambona
Zdjęcie nr 1: Czworoboczne pole obrazowe w kształcie stojącego prostokąta, ujęte w dekoracyjną ramę ze zwieńczeniem oraz ażurową wicią akantowo-kwiatową po bokach, ustawiono na postumencie w kształcie leżącego prostopadłościanu dekorowanego profilami o wklęsłych bokach z wywiniętym ornamentem roślinnym. Całość przytwierdzonym do prostopadłościennego cokołu, profilowanego i fazowanego, przeprutego po bokach otworami na drążki do noszenia, wspartego na czterech rzeźbionych lwich łapach. Zwieńczenie uzyskało kształt półkolistego pola z krzyżem równoramiennym w otoku w środku, ujętego dekoracyjną ramą otoczoną na zewnątrz ażurowym ornamentem, zakończonego na szczycie krzyżem. Na awersie w polu obrazowym umieszczono obraz z adoracja św. Franciszka z Asyżu. Święty został ukazany frontalnie stojąc w centrum kompozycji na stopniu przed ołtarzem. Obie rozłożone ręce z widocznymi stygmatami ma uniesione w górze. Prawą zdaje się błogosławić klęczącą przed nim parę. Franciszek ma pociągłą twarz o jasnej karnacji z półprzymkniętymi oczami o spojrzeniu skierowanym na klęczących z wydatnym nosem i ustami. Jego głowę otaczają krótkie włosy z wyciętą tonsurą oraz brązową broda. Ubrany jest w brązowy habit franciszkańskie przewiązany w pasie sznurem. Przed nim z prawej strony kompozycji klęczy kobieta z mężczyzną ujęci od tyłu w trzech czwartych w prawo. Oboje mają modlitewnie złożone dłonie. Mężczyzna ma ciemne włosy i zarost, ubrany jest w surdut. Kobieta ma krótko upięte włosy oraz czarną suknię z białym kołnierzykiem. Z lewej strony kompozycji stoi brodaty franciszkanin z tonsurą ujęty w profilu w prawo. W lewej ręce trzyma złożony habit, a w prawej sznur. Za Franciszkiem znajduje się prostopadłościenny ołtarz nakryty białym obrusem z ustawionym na nim krucyfiksem i czterema płonącymi świecami w wysokich lichtarzach. Tło dla ołtarza tworzy szarobeżowa wnęka flankowana dwiema lizenami. Na rewersie wyobrażono Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny. W centrum kompozycji znalazła się wyobrażona w całej postaci w mocnym kontrapoście Madonna stojąca na półksiężycu na obłokach. Maria obie dłonie ma skrzyżowane na piersiach. Jej głowa została ujęta w trzech czwartych w prawo. Jest to młoda dziewczyna o pociągłej twarzy, jasnej karnacji wydatnym nosie i pełnych ustach. Jej spojrzenie uniesionych oczu skierowane jest w górę. Głowę otaczają długie, brązowe włosy spływające na plecy oraz świetlista poświata z dwunastoma gwiazdkami. Niepokalana ubrana jest w białą suknię przewiązaną w talli oraz niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię, którego poły opadają na obłoki. Ponad głową Marii dwa putta unoszą zamkniętą, złotą koronę. Po jej bokach na rozjaśnionym tle na obłokach wyobrażono dwie pary uskrzydlonych aniołków. Pozostałych pięć aniołków igra pośród obłoków poniżej półksiężyca, na którym wspiera się Maria.
feretron
Adoracja św. Franciszka z Asyżu, Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny
Zdjęcie nr 1: Ołtarz boczny przyjął formę przyściennej, jednokondygnacyjnej i jednoosiowej struktury architektonicznej ze zwieńczeniem. Drewniany stipes ołtarzowy w formie sarkofagu na cokole ustawiono na trójstopniowym podeście. Całą nastawę ustawiono na wysokim, dwustrefowym postumencie, na którym wsparto niski cokół, podtrzymujący zwielokrotnione pilastry o gładkich trzonach i głowicach korynckich oraz flankujący kondygnację dwie pary kolumn. Podpory wspierają wklęsło-wypuklę belkowanie wyłamane na osi kolumn, z umieszczonym na nim na osi pola obrazowego fantazyjnym kartuszem z przedstawieniem gołębicy jako Ducha Świętego. Na belkowaniu, na osi kolumn skrajnych, usytuowano rzeźby stojących aniołów, a na osi kolumn środkowych elementy półkolistego, przerwanego przyczółku z siedzącymi dwoma aniołkami. Zwieńczenie uzyskało kształt leżącego prostokąta o wklęsłych bokach, przechodzących w spływy wolutowe z pilastrami flankującymi pole obrazowe, podtrzymujące wyłamany na osi pilastrów i nadwieszone nad polem obrazowym profilowany gzyms koronujący. Na osi pilastrów ustawiono na nim dwa przyczółki faliste, a na osi retabulum promienistą glorię z chrystogramem "IHS" otoczonym obłokami. Pole obrazowe w kondygnacji uzyskało kształt stojącego prostokąta ujętego profilowaną ramą o nieznacznie wklęsłych bokach i podstawie, zwieńczonego łukiem nadwieszonym z uskokiem. W nim na złoconym tle zawieszono drewniany krucyfiks. Poniżej pola widoczna jest podłużna, prostokątna płycina. W polu zwieńczenia w kształcie obramionego profilem stojącego prostokąta zamkniętego nadwieszonym łukiem odcinkowym zainstalowano obraz z okiem Bożej Opatrzności. Całość retabulum polichromowano na czarno, natomiast kolumny, głowice pilastrów, profile o szaty aniołów i ich skrzydła wyzłocono. Rzeźby aniołów uzyskały polichromię naturalistyczną.
ołtarz
ołtarz boczny Ukrzyżowania
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica uzyskała kształt spiętrzonych jeden na drugim trzech drewnianych prostopadłościanów na rzucie foremnego sześcioboku ustawionych diagonalnie w stosunku do czwartego modułu, jakim jest sześcioboczny cokół także wykonany z drewna. Najniższy prostopadłościan od cokołu oddzielony jest profilowaną listwą, powtórzoną na jego zwieńczeniu w formie gzymsu, będącego jednocześnie cokolikiem dla trzeciego prostopadłościanu zamkniętego od góry profilowanym belkowaniem, na którym wspiera się dekoracyjna przykrywa. Boki pierwszego poziomu są gładkie, natomiast środkowego i ostatniego zostały ozdobione na krawędziach spływami wolutowymi oraz podwieszonym u góry ornamentem z motywem stylizowanych listków. Pomiędzy wolutami środkowego poziomu na bokach prostopadłościanu umieszczono uskrzydlone główki anielskie, natomiast górnego kwiat róży ujęty przez dwa listki. Przykrywę tworzy sześć ażurowo ustawionych esowato wygiętych wolut roślinnych przechodzących u góry w stylizowany kapitel kompozytowy. Na nim umieszczono sześcioboczny, profilowany niski cokolik zwieńczony sceną chrztu w Jordanie. Woluty przykrywy wokół kapitelu ozdobione zostały rzeźbionymi, uskrzydlonymi główkami aniołków. Na szczycie stoi w lekkim zgięciu Chrystus ze złożonymi przed sobą modlitewnie rękami, który przyjmuje chrzest od stojącego obok Jana Chrzciciela. Ponad nimi unosi się gołębica Ducha Świętego.
chrzcielnica
chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Po kilkukrotnych przekształceniach kościół składa się z prostokątnej, czteroprzęsłowej nawy głównej, dwóch, dwuprzęsłowych naw bocznych, przerobionych z dawnych kaplic i jednoprzęsłowego prezbiterium zamkniętego od wschodu apsydą. Na przedłużeniu apsydy otoczonej półkolistym aneksem wzniesiono czworoboczną, piętrową zakrystią. Od zachodu do nawy przylega wysunięta do przodu czworoboczna wieża o ściętych narożach z urządzoną w przyziemiu kruchtą. Wieża uzyskała trzy kondygnacje wyznaczone za pomocą profilowanych gzymsów. Środkowe piętro wieży połączono z bocznymi częściami fasady za pomocą wolut. Na dwóch pierwszych kondygnacjach ścięte naroża artykułowano za pomocą pilastrów o prostych głowicach. Pilastry drugiej kondygnacji ozdobiono krótkimi zwisami kampanul. Kondygnacja trzecia także została wzniesiona na rzucie czworoboku ale o wklęsłych narożach. Jej ściany flankują pary pilastrów o korynckich głowicach podtrzymujące imposty wspierające półkoliście wyłamane na osi belkowanie wspierające baniasty hełm z latarnią zwieńczony krzyżem z koroną. Pomiędzy impostami pod wyłamanym belkowaniem umieszczono tarcze zegarowe. Na trzeciej kondygnacji ponad belkowaniem od zachodu nadwieszono czworoboczny balkon z tralkową balustradą. Sześcioboczną sygnaturkę z latarnią zwieńczoną stożkowym hełmem z ustawioną na szczycie figurką Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej zawieszono na siodłowym dachu kościoła w części wschodniej nawy głównej. Elewacje boczne kościoła rozczłonkowano za pomocą podziałów ramowych lub lizenowych. Wnętrze świątyni nakryto sklepieniem kolebkowym wspartym na gurtach, przechodzących na przyścienne pilastry podtrzymujące odcinki przerwanego belkowania. W ostanim zachodnim przęśle urządzono chór muzyczny wsparty na dwóch filarach z wypukłym na osi parapetem, artykułowanym za pomocą pilastrów i par arkadek. W prezbiterium ustawiono ołtarz główny oraz ambonę, a w nawach ołtarze boczne.
kościół
Kościół św. Macieja Apostoła
Zdjęcie nr 1: Obraz uzyskał kształt stojącego prostokąta ujętego w dekoracyjną ramę ozdobioną złoconym ażurowym motywem wici roślinnej na czerwonym tle. Obie postacie w całości przykrywa drewniana, złocona sukienka wotywna z koronami, odsłaniająca tylko partie twarzy i rąk oraz stopę Dzieciątka. Madonna została ukazana frontalnie w półpostaci. Prawą ręką wskazuje na trzymane na lewym ramieniu Dzieciątko Jezus. Jej podłużną twarz o ciemnej karnacji charakteryzuje wydatny, prosty nos, migdałowe oczy, mięsiste usta oraz dwa równoległe cięcia widoczne na prawym policzku. Na głowie ma maforion odsłaniający fragment sukni lamowanej pod szyją galonem. Maria ma na głowie koronę o wysokich sterczynach dekorowaną imitacją kameryzacji. Dzieciątko zostało ujęte w trzech czwartych w lewo. Prawą rękę wznosi w geście błogosławieństwa, w lewej natomiast trzyma gruby kodeks Ewangelii. Mały Jezus ma owalną twarz o ciemnej karnacji. Widoczny jest wydatny nos i usta oraz szeroko otwarte oczy. Ma na sobie tunikę lamowaną pod szyją galonem. Głowę Chrystusa wieńczy korona, kształtem i dekoracją zbliżona do korony Madonny. Korony obu postaci podtrzymuje para aniołów o jasnofioletowych skrzydłach. Wokół głowy Marii i Jezusa umieszczono dwanaście aplikowanych gwiazd na złotym, grzebykowanym tle.
obraz
Matka Boska Częstochowska

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.
obraz

Matka Boska Karmiąca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty łukiem nadwieszonym z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, jej wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz ciemnoniebieski płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego lewej stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch archaniołów znajdującego się po prawej stronie – archanioła Gabriela. Po drugiej stronie jest archanioł Michał, obaj trzymają w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej: Michał (włócznię i gąbkę z octem), Gabriel (krzyż). Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony ze szlachetnymi kamieniami, a wokół nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, u Dzieciątka nimb krzyżowy. Wszystkie postacie są podpisane inicjałami: nad głową Marii, po lewej stronie obrazu widnieją litery „MP”, a po prawej „ΘΥ”; następnie po lewej stronie obrazu, nad głową archanioła Michała znajdują się litery „ΟΡМ”, a nad głową archanioła Gabriela „OΡГ” i dalej, po prawej stronie obrazu, obok Dzieciątka Jezus litery „IC-XC”. Tło jest złocone. Obraz ujęty jest prostokątną, profilowaną ramą zdobioną od zewnątrz ażurową wicią roślinną. W górnej części kompozycji napis „MATKO BOSKA NIEUSTAJĄCEJ POMOCY / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Rama drewniana, profilowana, złocona, ozdobiona rzędem stylizowanych liści akantu.
obraz

Matka Boska Nieustastającej Pomocy

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta w rozbudowanej, profilowanej ramie dekorowanej nakładanymi motywami geometrycznymi oraz kwiatowymi, zwieńczonej na osi monogramem maryjnym. W centrum kompozycji, nieco z lewej strony obrazu przedstawienie Marii trzymającej na kolanach martwe ciało Chrystusa. Twarz Marii szeroka, z delikatnie otwartymi ustami, szerokim nosem i wzrokiem skierowanym ku niebu. Matka Boska jest ubrana w czerwoną suknię, ciemnobłękitny płaszcz nałożony na głowę oraz biały welon. Chrystus ukazany w pozycji półleżącej na białym płótnie, z lewą ręką podtrzymywaną przez Marię, prawą opadłą bezwładnie w dół. Twarz szczupła, oczy zamknięte, okolona krótką brodą i długimi, ciemnobrązowymi włosami, spływającymi na ramiona i plecy. Odziany jest w białe perizonium na biodrach, delikatnie drapowane. Wokół głów są zaznaczone nimby. W lewym, dolnym rogu przedstawienia titulus oraz misa, w prawym widoczny fragment krzyża. W tle otwiera się rozległy pejzaż z widokiem na Jerozolimę. Kolorystyka ciemna, ciepła z dominacją brązów.
obraz

Pieta

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Jak cytować?

ks. Szymon Tracz, "Niepokalanego Poczęcia Naświętszej Marii Panny ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/niepokalanego-poczecia-naswietszej-marii-panny

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności