Św. Jan Nepomucen

Dzieje zabytku

Obraz św. Jana Nepomucena powstał po wybudowaniu świątyni w Łętowni, z przeznaczeniem do nowego ołtarza w kaplicy, a więc po 1765 roku.

Opis

Obraz w formie zbliżonej do trapezu zamkniętego łukiem półkolistym nadwieszonym, o wklęsłych bokach. W centrum św. Jan Nepomucen przedstawiony w półpostaci, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z pochyloną głową, z obiema dłońmi złożonymi na piersi, w których trzyma krucyfiks. Twarz ma pociągłą, szczupłą, o dużych, okrągłych oczach skierowanych w dół, wąskim, garbatym nosie i pełnych ustach; okoloną krótką brodą i brązowymi, krótkimi włosami. Na głowie ma czarny biret, a wokół niej nim i wieniec z pięciu gwiazd. Ubrany jest w białą komżę obwiedzioną przy brzegach koronką, almucję zawiązaną pod szyją czerwoną wstążką zakończoną medalionem z wizerunkiem Marii. W tle widoczna scena męczeństwa świętego, gdy zrzucono go z mostu Karola do Wełtawy. Powyżej ukazane nocne, zachmurzone niebo, rozjaśnione na żółto wokół głowy świętego.

Zarys problematyki artystycznej

Autor omawianego dzieła namalował szereg obrazów ołtarzowych do kościoła w Łętowni, mianowicie św. Walentego, św. Floriana, św. Szymona i św. Judy, św. Jana, św. Marii Magdaleny, św. Barbary, Matki Boskiej Szkaplerznej oraz św. Anny Samotrzeć. Wszystkie te dzieła cechuje zbliżony typ fizjonomii postaci o małych, okrągłych oczach i uniesionych, łukowatych brwiach, wąskim nosie i pełnych ustach. Tkanina strojów przedstawionych postaci modelowana jest bardzo miękko, układa się w duże fałdy i zagięcia, mocno rozjaśnione w miejscach załamania. Widoczna jest duża szczegółowość w sposobie oddania postaci i ich strojów.
Przedstawiony na obrazie św. Jan Nepomucen był kanonikiem kolegiaty św. Idziego w Pradze, dlatego ukazywany jest w stroju odpowiadającym tej godności. W tle dzieła ukazana została scena jego męczeństwa, kiedy został zrzucony z mostu Karola w Pradze do rzeki Wełtawy. Przyjmuje się, że powodem jego śmierci była odmowa ujawnienia tajemnicy spowiedzi, do której złamania zmuszał świętego król Wacław IV. Święty Jan Nepomucen ukazywany jest najczęściej z krucyfiksem w ręku, który adoruje.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Powierzchnia silnie zabrudzona, ściemniały werniks.

Streszczenie

Obraz św. Jana Nepomucena powstał po wybudowaniu świątyni w Łętowni, z przeznaczeniem do nowego ołtarza w kaplicy, a więc po 1765 roku. Przedstawiony na obrazie św. Jan Nepomucen był kanonikiem kolegiaty św. Idziego w Pradze, dlatego ukazywany jest w stroju odpowiadającym tej godności. W tle dzieła ukazana została scena jego męczeństwa, kiedy został zrzucony z mostu Karola w Pradze do rzeki Wełtawy.

Bibliografia