Św. Jan Chrzciciel

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Zembrzyce
Miejscowość
Zembrzyce
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Sucha Beskidzka
Parafia
Narodzenia św. Jana Chrzciciela
Tagi
św. Jan Chrzciciel
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/09904
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XVIII/XIX wiek
Technika i materiał
olej na płótnie
Wymiary podstawowe
szerokość – około 80 cm
wysokość – 150 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Obraz prawdopodobnie powstał na przełomie XVIII/XIX wieku i został wstawiony do ołtarza w nowym kościele w Zembrzycach. Ołtarz wykonał w 1922 roku Franciszek Maćkowski.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym z przedstawieniem św. Jana Chrzciciela. W centrum kompozycji ukazany święty siedzący na skale, zwrócony trzy czwarte w lewo, z prawą stopą wysuniętą do przodu, w lewej ręce trzyma krzyż, a prawą ma odwiedzioną na bok, głowę zwraca w lewą stronę, w kierunku krzyża. Twarz widoczna z prawego profilu, okolona krótką brodą, ze spiczastym nosem; włosy długie, ciemnobrązowe, opadające na plecy. Święty ubrany jest
w brązową szatę odsłaniającą nagi tors i nogi. Krzyż długi, opleciony białą banderolą z napisem „ECCE AGNUS DEI”. Po lewej stronie świętego siedzi baranek. W oddali, po prawej stronie obrazu widoczne miasto i pejzaż górski, nad świętym wysoka brązowa skała. Obraz umieszczony jest w złoconej, drewnianej ramie, zdobionej rzędem stylizowanych listków akantu na czerwonym tle.




Zarys problematyki artystycznej

Obraz przedstawia św. Jana Chrzciciela, pustelnika, proroka, syna Zachariasza i Elżbiety, która była krewną Marii, matki Jezusa. Święty głosił potrzebę nawrócenia oraz przygotowywał drogę na nadejście Mesjasza. Na obrazie został ukazany w ubogim stroju, bowiem według słów Ewangelii miał być odziany w skórę z wielbłąda: „Sam zaś Jan nosił odzienie z sierści wielbłądziej i pas skórzany około bioder” (Mt 3, 4). Jego atrybutami są krzyż z napisem „ECCE AGNUS DEI” oraz baranek, które nawiązują do sceny opisanej w Ewangelii św. Jana. Święty Jan Chrzciciel na widok Jezusa miał wypowiedzieć słowa: „«Oto Baranek Boży, który gładzi grzech świata. To jest Ten, o którym powiedziałem: Po mnie przyjdzie Mąż, który mnie przewyższył godnością, gdyż był wcześniej ode mnie. Ja Go przedtem nie znałem, ale przyszedłem chrzcić wodą w tym celu, aby On się objawił Izraelowi»” (J 1, 29-31). Niestety nie jest znany autor dzieła.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Obraz prawdopodobnie powstał na przełomie XVIII/XIX wieku i został wstawiony do ołtarza w nowym kościele w Zembrzycach. Ołtarz wykonał w 1922 roku Franciszek Maćkowski. Obraz przedstawia św. Jana Chrzciciela, pustelnika, proroka, syna Zachariasza i Elżbiety. Święty głosił potrzebę nawrócenia oraz przygotowywał drogę na nadejście Mesjasza. Jego atrybutami są krzyż z napisem „ECCE AGNUS DEI” oraz baranek, które nawiązują do sceny opisanej w Ewangelii św. Jana.

Bibliografia

Heumann Stanisław, "Wiadomość o parafii Zembrzyce nad Skawą, w dekanacie Suskim, deycezyi Krakowskiej, pow. Wadowickim w Galicyi położonej, tudzież o kościele zembrzyckim jakoteż o Obrazie Matki Boskiej łaskami tamże słynącym, z dodatkiem pocztu Kapłanów, którzy przy kościele parafialnym w Zembrzycach pracowali, na podstawie metryk, wizyt biskupich, aktów parafialnych i innych źródeł", Kraków 1898
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Jan Chrzciciel", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-jan-chrzciciel-1

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności