Św. Barbara

Dzieje zabytku

Obraz św. Barbary namalował około połowy XIX wieku Józef Maultz, ale przed 1878 rokiem (data śmierci). Obraz odnowiono w 1951 oraz w 1959 roku.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta, ujęty w szeroką, profilowaną, pozłacaną, ramę. Kompozycja zamknięta łukiem półkolistym, przyłucza pomalowane na czerwono. Pośrodku na tle rozległego, pagórkowatego pejzażu z błękitnym niebem przedstawiona św. Barbara zwrócona trzy czwarte w lewo, w pozycji stojącej, z kielichem z hostią w dłoniach, depcząca lewą stopą leżący na ziemi miecz. Twarz o idealizowanych rysach, młodzieńcza z długim nosem, małymi ustami i oczami skierowanymi na widza; długie włosy upięte do tyłu. Święta jest ubrana w długą, białą suknię z długimi rękawami, obwiedzioną u dołu niebieską lamówką, a przy rękawach i u szyi złotą. Na plecy ma założony czerwony płaszcz odsłaniający prawe ramię. Jej włosy ozdabia złota opaska z białym klejnotem, a szyję sznur pereł z krzyżykiem, wokół jej głowy znajduje się świetlisty nimb. Po lewej stronie obrazu miasto z wysoką budowlą zwieńczoną kopułą, po prawej sygnatura „J(ózef) Maultz z / Żywca / 18[?]”.

Zarys problematyki artystycznej

Święta Barbara została ukazana w klasycznej konwencji ikonograficznej z tradycyjnymi atrybutami w dłoniach – kielichem z hostią, który przed straceniem miał jej przynieść anioł do więzienia oraz mieczem, którym została ścięta. Barbara pochodziła z zamożnej, pogańskiej rodziny. Z wiarą chrześcijańską zetknęła się podczas nauki w Nikomedii. Ojciec świętej, usiłując zmusić ją do wyparcia się Chrystusa, zamknął ją w wieży. Około 306 roku została ścięta mieczem. Okazały strój świętej oraz biżuteria ukazane na omawianym dziele mają wskazywać na jej szlachetne pochodzenie. Obrazy św. Barbary oraz św. Katarzyny Aleksandryjskiej (znajdujący się również w kościele w Krzeszowie) namalował Józef Ignacy Maultz z Żywca (1824-1878). Malarz w latach 1842-1844 uczył się w Szkole Rysunku i Malarstwa w ramach Oddziału Literatury Uniwersytetu Jagiellońskiego u Wojciecha Kornelego Stattlera. Jego dzieła można również podziwiać w kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Cięcinie.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dostateczny, spłowiały werniks, zabrudzenia powierzchni, ubytki warstwy malarskiej.

Streszczenie

Obrazy św. Barbary namalował Józef Ignacy Maultz z Żywca (1824-1878). Święta została ukazana w klasycznej konwencji ikonograficznej z tradycyjnymi atrybutami w dłoniach – kielichem z hostią, który przed straceniem miał jej przynieść anioł do więzienia oraz mieczem, którym została ścięta. Ojciec świętej, usiłując zmusić ją do wyparcia się Chrystusa, zamknął ją w wieży. Około 306 roku została ścięta mieczem.

Bibliografia