prospekt organowy

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Wieprz
Miejscowość
Nidek
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Parafia
Św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza
Kościół
Św. Szymona i św. Judy Tadeusza
Miejsce przechowywania
chór muzyczny
Identyfikator
DZIELO/24555
Kategoria
organ
Ilość
1
Czas powstania
koniec XVIII wieku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
drewno polichromowane, złocone, techniki stolarskie i snycerskie
Autor noty katalogowej
ks. Szymon Tracz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Późnobarokowy, trójwieżowy prospekt organowy do kościoła w Nidku został wykonany pod koniec XVIII wieku. Instrument na przestrzeni wieków był wielokrotnie naprawiany i modernizowany.

Opis

Architektoniczny prospekt organowy uzyskał pięcioosiowe założenie jednokondygnacyjne ustawione na wysokim cokole. Osie pierwsza, trzecia i piąta z większymi piszczałkami są wypukłe. Pierwsza i piąta są niższe od trzeciej. Wszystkie zwieńczone zostały pełnym belkowaniem z wydatnym, profilowanym gzymsem. W osi środkowej dodatkowo znalazł się ażurowy, złocony lambrekin oraz ornament ze złoconej wici roślinnej. Osie parzyste są niższe z płaskimi, prostokątnymi niszami mieszczącymi mniejsze piszczałki. Wieńczą je profilowano-fazowane konsole. Struktura prospektu została polichromowana w odcieniach morskiej zieleni, zaś ornamentyka i załamania profili architektonicznych wyzłocono.

Zarys problematyki artystycznej

Nidecki prospekt organowy przynależy do grupy wiejskich, małych założeń architektonicznych, stanowiących obudowę dla instrumentu organowego, wywodzących się z trójwieżowych układów, naśladujących monumentalne oprawy instrumentów w wielkich kościołach miejskich. Podobne zakomponowanie szafy organowej z drugiej połowy XVIII wieku można zauważyć w niedalekim Grojcu, Polance Wielkiej, Porębie Wielkiej, czy też w Starej Wsi.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Zły. Konstrukcja mocno uszkodzona przez drewnojady. Całość silnie zabrudzona, widoczne są wyłamania piszczałek oraz niektórych partii ornamentalnych.

Literatura

Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1, Województwo krakowskie, red. J. Szablowski, Warszawa 1953, s. 11, 28, 30, 31;
T. Chrzanowski, M. Kornecki, Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982, s. 276-278, 392-393.

Streszczenie

Późnobarokowy, trójwieżowy prospekt organowy do kościoła w Nidku został wykonany pod koniec XVIII wieku. Instrument na przestrzeni wieków był wielokrotnie naprawiany i modernizowany.

Jak cytować?

ks. Szymon Tracz, "prospekt organowy", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/prospekt-organowy-20

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności