Ołtarz boczny prawy św. Sebastiana

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Stryszawa
Miejscowość
Lachowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Sucha Beskidzka
Parafia
Św. Piotra i św. Pawła
Miejsce przechowywania
nawa
Identyfikator
DZIELO/03212
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
pierwsza połowa XIX wieku
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie i rzeźbiarskie, polichromia, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Dzieje zabytku nie są znane.

Opis

Ołtarz przyścienny, architektoniczny, jednokondygnacyjny ze zwieńczeniem i uszakami. Mensa drewniana, prostopadłościenna, marmoryzowana. Antepedium malowane; z przedstawieniem panopliów (tarcza i dwie skrzyżowane strzały). W predelli obraz w kształcie leżącego prostokąta zamkniętego po bokach łukami półkolistymi z uskokiem z przedstawieniem przepędzenia przekupniów ze świątyni. Nastawa ustawiona na wysokim, podwójnym cokole ujęta złoconymi kolumnami o korynckich kapitelach; trzony dekorowane ornamentem roślinnym, w jednej trzeciej wysokości ujęte pierścieniami. W polu głównym płytka nisza w kształcie prostokąta stojącego zamkniętego półkolistym łukiem nadwieszonym mieszcząca obraz św. Sebastiana. W podłuczu złocone szyszki, na bokach ornament arabeskowy; powyżej w osi ołtarza uskrzydlona główka anielska. Kolumny dźwigają fragmenty przełamanego i przerwanego w osi ołtarza belkowania. Kondygnacja pierwsza ujęta akantowymi uszami. Zwieńczenie w formie trójkątnego przyczółka dekorowanego kostkowaniem; część środkowa wyniesiona, zamknięta półkoliście. W zwieńczeniu obraz z przedstawieniem św. Zofii z córkami w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półokrągłym. Struktura ołtarza malowana na biało, ornamenty oraz elementy architektoniczne złocone i srebrzone. Twarze figur polichromowane, antepedium oraz dolna część cokołu nastawy w odcieniach brązu i zieleni.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz wykonano w XIX wieku, na pewno przez 1837 rokiem. Bogata struktura z licznymi złoceniami, kolumny dekorowane ornamentami, z przepaskami w jednej trzeciej wysokości flankujące główne przedstawienie i dekoracja z motywami uskrzydlonej główki anielskiej wskazują na długie trwanie form barokowych. Natomiast struktura zachowująca kąty proste, przyczółek dekorowany wydatnym ząbkownaiem, jednolity kolor nastawy nawiązują do wzorów sztuki klasycznej. Ołtarz można włączyć w nurt klasycyzującego baroku, w którym formy obu stylów łączą się, tworząc przejrzystą, uporządkowaną strukturę ołtarza i wskazać jako przykład sztuki prowincjonalnej, charakteryzującej się zapóźnieniem form barokowych aż przed połowę XIX wieku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, obraz „Przepędzenie przekupniów ze świątyni” pęknięty w poprzek.

Streszczenie

Ołtarz ustawiony przy północnej ścianie kościoła w Lachowicach został wykonany w pierwszej połowie XIX wieku, na pewno przed rokiem 1837. Utrzymany w stylistyce klasycyzującego baroku stanowi przykład sztuki prowincjonalnej charakteryzującej się znacznym zapóźnieniem form.

Bibliografia

Szablowski Jerzy, "Zabytki sztuki w Polsce. Inwentarz topograficzny, t. 3: Powiat żywiecki", Warszawa 1948
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Michniewski Artur, Michniewska Magdalena, Duda Marta, Wypych Sebastian, "Kościoły drewniane Karpat. Polska i Słowacja", Pruszków 2006
Michniewski Artur, Michniewska Magdalena, "Kościoły drewniane Karpat i Podkarpacia", Pruszków 2001
Kociołek Janusz, "Najcenniejsze zabytki architektury powiatu suskiego", Sucha Beskidzka 2001
"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016
Kornecki Marian, "Kościoły drewniane w Małopolsce", Kraków 2000
Kutaś Paweł, "Lachowice. Kościół pw. św. św. Apostołów Piotra i Pawła", Zakrzów 2010

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Ołtarz boczny prawy św. Sebastiana", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-boczny-prawy-sw-sebastiana

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności