ołtarz boczny, południowy
Zdjęcie nr 1: Przyścienne retabulum wznosi się nad sarkofagowym stipesie z drewnianą mensą z kamiennym portatylem, ustawowym na cokole, wspartym na drewnianym podeście. Stipes zwęża się ku dołowi. Od frontu zdobi go fantazyjne obramienie utworzone z profilowanej listwy przechodzącej na środku w płaskorzeźbiony ornament muszlowy. Ponad ołtarzem wznosi się jednoosiowe i jednokondygnacyjne retabulum ze zwieńczeniem ustawione na wysokim cokole. Nastawę artykułuje para zdwojonych pilastrów o korynckich głowicach z trzonami dekorowanymi zawieszonymi na wstęgach festonach owocowo-kwiatowych. Pilastry dźwigają imposty o wyłamanym wklęśle gzymsie, oraz przerwany półkolisty przyczółek. Imposty połączone zostały architrawem nad polem głównym, przyjmującym kształt odwróconego łuku odcinkowego, dekorowanego muszlowym kartuszem. W polu środkowym umieszczono obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa w formie stojącego prostokąta ujęty profilowaną ramą. Poniżej obrazu znalazła się ramka w formie leżącego prostokąta o wklęsłych bokach. Zwieńczenie uzyskało formę stojącego prostokąta o wklęsłych bokach zamknięty całującymi się wolutami i muszlą. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz św. Józefa, ujęty profilowaną ramą. Ponad nim znajdują się dekoracyjne, profilowane listewki układające się w fantazyjne kształty. Po bokach retabulum usytuowano zredukowane uszaki w formie wąskich, ażurowych wici roślinnych. Strukturę nastawy polichromowano na biało, ornamentyka i profile pierwotnie były złocone.
Zdjęcie nr 2: Przyścienne retabulum wznosi się nad sarkofagowym stipesie z drewnianą mensą z kamiennym portatylem, ustawowym na cokole, wspartym na drewnianym podeście. Stipes zwęża się ku dołowi. Od frontu zdobi go fantazyjne obramienie utworzone z profilowanej listwy przechodzącej na środku w płaskorzeźbiony ornament muszlowy. Ponad ołtarzem wznosi się jednoosiowe i jednokondygnacyjne retabulum ze zwieńczeniem ustawione na wysokim cokole. Nastawę artykułuje para zdwojonych pilastrów o korynckich głowicach z trzonami dekorowanymi zawieszonymi na wstęgach festonach owocowo-kwiatowych. Pilastry dźwigają imposty o wyłamanym wklęśle gzymsie, oraz przerwany półkolisty przyczółek. Imposty połączone zostały architrawem nad polem głównym, przyjmującym kształt odwróconego łuku odcinkowego, dekorowanego muszlowym kartuszem. W polu środkowym umieszczono obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa w formie stojącego prostokąta ujęty profilowaną ramą. Poniżej obrazu znalazła się ramka w formie leżącego prostokąta o wklęsłych bokach. Zwieńczenie uzyskało formę stojącego prostokąta o wklęsłych bokach zamknięty całującymi się wolutami i muszlą. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz św. Józefa, ujęty profilowaną ramą. Ponad nim znajdują się dekoracyjne, profilowane listewki układające się w fantazyjne kształty. Po bokach retabulum usytuowano zredukowane uszaki w formie wąskich, ażurowych wici roślinnych. Strukturę nastawy polichromowano na biało, ornamentyka i profile pierwotnie były złocone.
Zdjęcie nr 3: Przyścienne retabulum wznosi się nad sarkofagowym stipesie z drewnianą mensą z kamiennym portatylem, ustawowym na cokole, wspartym na drewnianym podeście. Stipes zwęża się ku dołowi. Od frontu zdobi go fantazyjne obramienie utworzone z profilowanej listwy przechodzącej na środku w płaskorzeźbiony ornament muszlowy. Ponad ołtarzem wznosi się jednoosiowe i jednokondygnacyjne retabulum ze zwieńczeniem ustawione na wysokim cokole. Nastawę artykułuje para zdwojonych pilastrów o korynckich głowicach z trzonami dekorowanymi zawieszonymi na wstęgach festonach owocowo-kwiatowych. Pilastry dźwigają imposty o wyłamanym wklęśle gzymsie, oraz przerwany półkolisty przyczółek. Imposty połączone zostały architrawem nad polem głównym, przyjmującym kształt odwróconego łuku odcinkowego, dekorowanego muszlowym kartuszem. W polu środkowym umieszczono obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa w formie stojącego prostokąta ujęty profilowaną ramą. Poniżej obrazu znalazła się ramka w formie leżącego prostokąta o wklęsłych bokach. Zwieńczenie uzyskało formę stojącego prostokąta o wklęsłych bokach zamknięty całującymi się wolutami i muszlą. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz św. Józefa, ujęty profilowaną ramą. Ponad nim znajdują się dekoracyjne, profilowane listewki układające się w fantazyjne kształty. Po bokach retabulum usytuowano zredukowane uszaki w formie wąskich, ażurowych wici roślinnych. Strukturę nastawy polichromowano na biało, ornamentyka i profile pierwotnie były złocone.
Zdjęcie nr 4: Przyścienne retabulum wznosi się nad sarkofagowym stipesie z drewnianą mensą z kamiennym portatylem, ustawowym na cokole, wspartym na drewnianym podeście. Stipes zwęża się ku dołowi. Od frontu zdobi go fantazyjne obramienie utworzone z profilowanej listwy przechodzącej na środku w płaskorzeźbiony ornament muszlowy. Ponad ołtarzem wznosi się jednoosiowe i jednokondygnacyjne retabulum ze zwieńczeniem ustawione na wysokim cokole. Nastawę artykułuje para zdwojonych pilastrów o korynckich głowicach z trzonami dekorowanymi zawieszonymi na wstęgach festonach owocowo-kwiatowych. Pilastry dźwigają imposty o wyłamanym wklęśle gzymsie, oraz przerwany półkolisty przyczółek. Imposty połączone zostały architrawem nad polem głównym, przyjmującym kształt odwróconego łuku odcinkowego, dekorowanego muszlowym kartuszem. W polu środkowym umieszczono obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa w formie stojącego prostokąta ujęty profilowaną ramą. Poniżej obrazu znalazła się ramka w formie leżącego prostokąta o wklęsłych bokach. Zwieńczenie uzyskało formę stojącego prostokąta o wklęsłych bokach zamknięty całującymi się wolutami i muszlą. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz św. Józefa, ujęty profilowaną ramą. Ponad nim znajdują się dekoracyjne, profilowane listewki układające się w fantazyjne kształty. Po bokach retabulum usytuowano zredukowane uszaki w formie wąskich, ażurowych wici roślinnych. Strukturę nastawy polichromowano na biało, ornamentyka i profile pierwotnie były złocone.
Zdjęcie nr 5: Przyścienne retabulum wznosi się nad sarkofagowym stipesie z drewnianą mensą z kamiennym portatylem, ustawowym na cokole, wspartym na drewnianym podeście. Stipes zwęża się ku dołowi. Od frontu zdobi go fantazyjne obramienie utworzone z profilowanej listwy przechodzącej na środku w płaskorzeźbiony ornament muszlowy. Ponad ołtarzem wznosi się jednoosiowe i jednokondygnacyjne retabulum ze zwieńczeniem ustawione na wysokim cokole. Nastawę artykułuje para zdwojonych pilastrów o korynckich głowicach z trzonami dekorowanymi zawieszonymi na wstęgach festonach owocowo-kwiatowych. Pilastry dźwigają imposty o wyłamanym wklęśle gzymsie, oraz przerwany półkolisty przyczółek. Imposty połączone zostały architrawem nad polem głównym, przyjmującym kształt odwróconego łuku odcinkowego, dekorowanego muszlowym kartuszem. W polu środkowym umieszczono obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa w formie stojącego prostokąta ujęty profilowaną ramą. Poniżej obrazu znalazła się ramka w formie leżącego prostokąta o wklęsłych bokach. Zwieńczenie uzyskało formę stojącego prostokąta o wklęsłych bokach zamknięty całującymi się wolutami i muszlą. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz św. Józefa, ujęty profilowaną ramą. Ponad nim znajdują się dekoracyjne, profilowane listewki układające się w fantazyjne kształty. Po bokach retabulum usytuowano zredukowane uszaki w formie wąskich, ażurowych wici roślinnych. Strukturę nastawy polichromowano na biało, ornamentyka i profile pierwotnie były złocone.
Zdjęcie nr 6: Przyścienne retabulum wznosi się nad sarkofagowym stipesie z drewnianą mensą z kamiennym portatylem, ustawowym na cokole, wspartym na drewnianym podeście. Stipes zwęża się ku dołowi. Od frontu zdobi go fantazyjne obramienie utworzone z profilowanej listwy przechodzącej na środku w płaskorzeźbiony ornament muszlowy. Ponad ołtarzem wznosi się jednoosiowe i jednokondygnacyjne retabulum ze zwieńczeniem ustawione na wysokim cokole. Nastawę artykułuje para zdwojonych pilastrów o korynckich głowicach z trzonami dekorowanymi zawieszonymi na wstęgach festonach owocowo-kwiatowych. Pilastry dźwigają imposty o wyłamanym wklęśle gzymsie, oraz przerwany półkolisty przyczółek. Imposty połączone zostały architrawem nad polem głównym, przyjmującym kształt odwróconego łuku odcinkowego, dekorowanego muszlowym kartuszem. W polu środkowym umieszczono obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa w formie stojącego prostokąta ujęty profilowaną ramą. Poniżej obrazu znalazła się ramka w formie leżącego prostokąta o wklęsłych bokach. Zwieńczenie uzyskało formę stojącego prostokąta o wklęsłych bokach zamknięty całującymi się wolutami i muszlą. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz św. Józefa, ujęty profilowaną ramą. Ponad nim znajdują się dekoracyjne, profilowane listewki układające się w fantazyjne kształty. Po bokach retabulum usytuowano zredukowane uszaki w formie wąskich, ażurowych wici roślinnych. Strukturę nastawy polichromowano na biało, ornamentyka i profile pierwotnie były złocone.
Zdjęcie nr 7: Przyścienne retabulum wznosi się nad sarkofagowym stipesie z drewnianą mensą z kamiennym portatylem, ustawowym na cokole, wspartym na drewnianym podeście. Stipes zwęża się ku dołowi. Od frontu zdobi go fantazyjne obramienie utworzone z profilowanej listwy przechodzącej na środku w płaskorzeźbiony ornament muszlowy. Ponad ołtarzem wznosi się jednoosiowe i jednokondygnacyjne retabulum ze zwieńczeniem ustawione na wysokim cokole. Nastawę artykułuje para zdwojonych pilastrów o korynckich głowicach z trzonami dekorowanymi zawieszonymi na wstęgach festonach owocowo-kwiatowych. Pilastry dźwigają imposty o wyłamanym wklęśle gzymsie, oraz przerwany półkolisty przyczółek. Imposty połączone zostały architrawem nad polem głównym, przyjmującym kształt odwróconego łuku odcinkowego, dekorowanego muszlowym kartuszem. W polu środkowym umieszczono obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa w formie stojącego prostokąta ujęty profilowaną ramą. Poniżej obrazu znalazła się ramka w formie leżącego prostokąta o wklęsłych bokach. Zwieńczenie uzyskało formę stojącego prostokąta o wklęsłych bokach zamknięty całującymi się wolutami i muszlą. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz św. Józefa, ujęty profilowaną ramą. Ponad nim znajdują się dekoracyjne, profilowane listewki układające się w fantazyjne kształty. Po bokach retabulum usytuowano zredukowane uszaki w formie wąskich, ażurowych wici roślinnych. Strukturę nastawy polichromowano na biało, ornamentyka i profile pierwotnie były złocone.
Zdjęcie nr 8: Przyścienne retabulum wznosi się nad sarkofagowym stipesie z drewnianą mensą z kamiennym portatylem, ustawowym na cokole, wspartym na drewnianym podeście. Stipes zwęża się ku dołowi. Od frontu zdobi go fantazyjne obramienie utworzone z profilowanej listwy przechodzącej na środku w płaskorzeźbiony ornament muszlowy. Ponad ołtarzem wznosi się jednoosiowe i jednokondygnacyjne retabulum ze zwieńczeniem ustawione na wysokim cokole. Nastawę artykułuje para zdwojonych pilastrów o korynckich głowicach z trzonami dekorowanymi zawieszonymi na wstęgach festonach owocowo-kwiatowych. Pilastry dźwigają imposty o wyłamanym wklęśle gzymsie, oraz przerwany półkolisty przyczółek. Imposty połączone zostały architrawem nad polem głównym, przyjmującym kształt odwróconego łuku odcinkowego, dekorowanego muszlowym kartuszem. W polu środkowym umieszczono obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa w formie stojącego prostokąta ujęty profilowaną ramą. Poniżej obrazu znalazła się ramka w formie leżącego prostokąta o wklęsłych bokach. Zwieńczenie uzyskało formę stojącego prostokąta o wklęsłych bokach zamknięty całującymi się wolutami i muszlą. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz św. Józefa, ujęty profilowaną ramą. Ponad nim znajdują się dekoracyjne, profilowane listewki układające się w fantazyjne kształty. Po bokach retabulum usytuowano zredukowane uszaki w formie wąskich, ażurowych wici roślinnych. Strukturę nastawy polichromowano na biało, ornamentyka i profile pierwotnie były złocone.

ołtarz boczny, południowy

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Oświęcim
Miejscowość
Grojec
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Dekanat
Osiek
Parafia
Św. Wawrzyńca
Miejsce przechowywania
południowa strona łuku tęczowego
Identyfikator
DZIELO/12961
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
około 1767 roku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
drewno, techniki snycerskie i stolarskie, rzeźbienie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
szerokość – ok. 2,15 m
wysokość – ok. 4 m
Inne wymiary – portatyl: 38 x 38,5 cm
Autor noty katalogowej
ks. Szymon Tracz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Ołtarz boczny Matki Boskiej Grodzieckiej powstał po 1767 roku, kiedy to konsekrowano nowo wzniesiony drewniany kościół. Twórcą projektu nastawy był zapewne Francesco Placidi.

Opis

Przyścienne retabulum wznosi się nad sarkofagowym stipesie z drewnianą mensą z kamiennym portatylem, ustawowym na cokole, wspartym na drewnianym podeście. Stipes zwęża się ku dołowi. Od frontu zdobi go fantazyjne obramienie utworzone z profilowanej listwy przechodzącej na środku w płaskorzeźbiony ornament muszlowy. Ponad ołtarzem wznosi się jednoosiowe i jednokondygnacyjne retabulum ze zwieńczeniem ustawione na wysokim cokole. Nastawę artykułuje para zdwojonych pilastrów o korynckich głowicach z trzonami dekorowanymi zawieszonymi na wstęgach festonach owocowo-kwiatowych. Pilastry dźwigają imposty o wyłamanym wklęśle gzymsie, oraz przerwany półkolisty przyczółek. Imposty połączone zostały architrawem nad polem głównym, przyjmującym kształt odwróconego łuku odcinkowego, dekorowanego muszlowym kartuszem. W polu środkowym umieszczono obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa w formie stojącego prostokąta ujęty profilowaną ramą. Poniżej obrazu znalazła się ramka w formie leżącego prostokąta o wklęsłych bokach. Zwieńczenie uzyskało formę stojącego prostokąta o wklęsłych bokach zamknięty całującymi się wolutami i muszlą. W polu zwieńczenia umieszczono owalny obraz św. Józefa, ujęty profilowaną ramą. Ponad nim znajdują się dekoracyjne, profilowane listewki układające się w fantazyjne kształty. Po bokach retabulum usytuowano zredukowane uszaki w formie wąskich, ażurowych wici roślinnych. Strukturę nastawy polichromowano na biało, ornamentyka i profile pierwotnie były złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Struktura ołtarza bocznego w Grojcu powstała zapewne wg projektu Francesco Placidiego (zm. 1782). Włoch był jednym z pierwszych, który poprzez swoje projekty realizowane przez rzeźbiarzy i snycerz wprowadzał w Małopolsce rokoko. Jako analogie warto wskazać tutaj ołtarze boczne stanowiące wyposażenie kościoła w podkrakowskiej Morawicy, zbudowanego w latach 1743-1748. Ołtarze są nadal architektoniczne, stosunkowo dość płaskie, gdzie nie występuje przeładowanie ornamentów. Z kolei rzeźby są zaś kształtowane "manierą Fontany" - są teatralnie upozowane, "grają" powierzone sobie role. Jednakże nie obserwujemy tu ani deformacji, ani manieryczności.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Zły. Widoczne działania drewnojadów, przemalowania, ubytki polichromii, przemalowanie pierwotnych złoceń. Brakuje także skradzionych w latach dziewięćdziesiątych figur aniołów ze zwieńczenia.

Literatura

Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1, Województwo krakowskie, red. J. Szablowski, Warszawa 1953, s. 11, 166;
T. Chrzanowski, M. Kornecki, Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982, s. 401-402;
Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska, red. S. Brzezicki, J. Wolańska, Warszawa 2016, s.416, 918.

Streszczenie

Ołtarz boczny Najświętszego Serca Pana Jezusa powstał po 1767 roku, kiedy to konsekrowano nowo wzniesiony drewniany kościół. Twórcą projektu nastawy był zapewne Francesco Placidi.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Koszowa ambona przyścienna z baldachimem uzyskała formę architektoniczną. Czworoboczny kosz otrzymał ścięte naroża. Jego boki mają linię wklęsło-wypukłą. Wypełniono je pseudopłycinami utworzonymi ze złoconych ceownic, tworzących kartusze z festonami i girlandami. W polu środkowym oraz w narożach kosza ambony umieszczono uskrzydlone główki anielskie. Całość kosza została zwieńczona profilowanym gzymsem. U dołu podwieszono ażurową, złoconą strukturę utworzoną z czterech wolut i kwiatonu. W zaplecku ambony usytuowano dwuskrzydłowe drzwi ujęte pilastrami o gładkich trzonach. Górne części pilastrów udekorowano podwieszonymi festonami. Baldachim uzyskał rzut prostokąta o ściętych narożach oraz wklęsło-wypukłe boki. Został wsparty na dwóch konsolach, na których usytuowano pełne belkowanie z podwieszonym lambrekinem. Partię fryzu zdobi złocony ornament roślinnym, uzupełniony kwiatami. Całość baldachimu zwieńczono płaskorzeźbioną, złoconą i srebrzoną gołębicą Ducha Świętego w srebrzonych obłokach na tle glorii promienistej. Strukturę ambony pomalowano w kolorze jasnozielonym, natomiast partie ornamentów zostały wyzłocone, zaś karnacje uskrzydlonych aniołków polichromowano.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Drewniany konfesjonał uzyskał rozbudowaną formę architektoniczną, ustawioną na niewysokim cokole na rzucie prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym. Przedpiersie ma wypukły kształt z jednoskrzydłowymi drzwiczkami zwieńczonymi profilowanym gzymsem. Całą strukturę ujęto pilastrami o gładkich trzonach dźwigającymi odcinki pełnego belkowania. Na ich osiach ustawiono płomieniste wazony. W zwieńczeniu znalazły się dwie, przeciwstawnie ustawione woluty oraz muszla palmetowa na tle skrzyżowanych gałązek laurowych. Zaplecek uzyskał gładką formę pozbawioną dekoracji. Całość ujęto po bokach spływami wolutowymi z ustawionymi na ich szczycie wazonikami (brak prawego wazonika). Strukturę konfesjonału pomalowano farbą olejną w kolorze jasnożółtym, zaś detale architektoniczne w kolorze pomarańczowym.
konfesjonał
Konfesjonał
Zdjęcie nr 1: Feretron uzyskał kształt stojącego prostokąta zamkniętego łukiem odcinkowym, w który wprawiono dwustronnie malowany obraz ujęty w złocone pierwotnie ramy dekorowane ornamentem palmetowym. Ramy otacza ażurowa, płaskorzeźbiona i złocona stylizowana wić akantowa. Obramienie przymocowane jest do bladoniebieskiej podstawy w kształcie leżącego, profilowanego graniastosłupa przeprutego dwoma kwadratowymi otworami przeznaczonymi na zakładanie drążków procesyjnych z metalowymi uchwytami po bokach. Na awersie wyobrażono Matkę Boską Różańcową otoczoną owalnymi medalionami ilustrującymi tajemnice różańcowe. W centrum kompozycji ukazano stojącą postać Madonny z Dzieciątkiem z koronującymi ją dwoma aniołami. Maria ujęta została frontalnie z głową widoczną w trzech czwartych lekko pochyloną w prawo. Na lewym przedramieniu trzyma małego Jezusa, którego podtrzymuje prawą ręką. Matka Boska ma owalną twarz o jasnej karnacji, rumianych policzka, wydatnym nosie i ustach. Stoi na półksiężycu opartym o glob. Pod jej stopami widoczny jest deptany wąż. Trzymane przez nią Dzieciątko ujęte zostało w trzech czwartych w lewo. Jezus prawą rączką błogosławi a lewą wskazuje na matkę. Ma owalną twarz o jasnej karnacji z rumianymi policzkami, wydatnym nosem i ustami, okoloną krótkimi włosami. Zarówno postać Marii, jak i Dzieciątka okrywa złocona i srebrzona wotywna, tekturowa sukienka. Na głowę Marii dwóch aniołów widocznych po obu jej stronach nakłada koronę, osłoniętą złoconą koroną wotywną. Obie postaci okrywają srebrzone i złocone tekturowe sukienki wotywne odsłaniające tylko twarze o jasnej karnacji, wydatnym nosie i ustach, otoczone jasnobrązowymi włosami i trzymane w rękach lilie. Pod szyją Marii do sukienki przymocowano sznur korali z krzyżykiem. Wokół centralnych postaci w niewielkich, owalnych medalionach rozmieszczono przedstawienia ilustrujące piętnaście tajemnic różańcowych. Każda z nich oparta jest o kilkuosobową kompozycję, której towarzyszy podpis. Idąc od góry w lewo namalowano: Zwiastowanie Marii, Nawiedzenie św. Elżbiety, Boże Narodzenie, Ofiarowanie w świątyni, Znalezienie w świątyni, Modlitwa w Ogrójcu, Biczowanie, Cierniem ukoronowanie, Niesienie krzyża, Ukrzyżowanie, Zmartwychwstanie, Wniebowstąpienie, Zesłanie Ducha Świętego, Wniebowzięcie Marii, Ukoronowanie Marii w niebie. Narrację tajemnic rozdziela u góry wiszący na paciorkach różańca złocisty krzyżyk. Na rewersie przedstawiono Matkę Boską Niepokalanie Poczętą. W centrum kompozycji ukazano stojącą frontalnie na globie Madonnę depczącą węża. W odsuniętej od ciała prawej ręce trzyma lilię, lewą zaś przyciska do piersi. Maria ma owalną twarz o jasnej karnacji, rumiane policzki, szeroko otwarte oczy ze spojrzeniem skierowanym przed siebie, wydatny nos i usta. Jej głowę okalają jasnobrązowe włosy spływające na ramiona. Postać Madonny przykrywa tekturowa, złocona i srebrzona sukienka wotywna. Wokół zaś głowy widoczne są złocone promienie i gwiazdki. Madonnie przedstawionej na jasnoochrowych, rozjaśnionych obłokach towarzyszą cztery pary uskrzydlonych główek anielskich ustawionych po obu jej stronach. Po obu stronach globu główki są pojedyncze. Twarze aniołków mają jasne karnacje, pucułowate i rumiane policzki. Ich głowy otaczają krótkie, jasne włosy.
feretron
Feretron z Matką Boską Różańcową i Matka Boską Niepokalaną
Zdjęcie nr 1: Przyścienne epitafium uzyskało kształt prostokątnej tablicy z majuskułową łacińską inskrypcją, ujętej rozbudowaną ramą, w obramieniu utworzonego z ornamentu rollwerkowego. Na ramie występują płaskorzeźbione panoplia, m.in. tarcza, hełm rycerski, skrzyżowane szable, łuk i kołczan ze strzałami, proporce, armaty, beczka na proch i inne. W zwieńczeniu umieszczono owalny kartusz herbowy zwieńczony krzyżem o trójlistnie zakończonych ramionach. W jego polu wpisano herb Kornicz umieszczony na tarczy z labrami, hełmem i klejnotem. Kartusz flankują antytetycznie ustawione woluty, na których ustawiono wazony. Pod tablicą na osi także umieszczono owalny kartusz wypełniony herbem Trąby, ujęty po bokach wolutami.
płyta nagrobna
epitafium Andrzeja Porębskiego
Zdjęcie nr 1: Orientowany kościół w Grojcu został wzniesiony jako świątynia salowa na rzucie wydłużonego prostokąta z nieznacznie wysuniętym poza zarys nawy transeptem. Nawę od wschodu kończy trójbocznie zamknięte prezbiterium, wpisane w obrys usytuowanej od wschodu prostokątnej zakrystii. Natomiast od zachodu zamyka ją nieznacznie wysunięta do przodu czworoboczna wieża, w przyziemiu której urządzono kruchtę. Wieżę wieńczy ostrosłupowy hełm z krzyżem wsparty na trójbocznych przyczółkach zamykających u góry płaszczyzny ścian bocznych. Poniżej hełmu widocznie są trójkątnie zamknięte, prostokątne okna, a pod nimi na ścianie zachodniej zainstalowany zegar. Po bokach wieży ściany nawy zostały przeprute monumentalnymi, trapezoidalnymi oknami doświetlającymi chór muzyczny i wnętrze świątyni. Podobne okna wprowadzono w ścianie południowej i północnej transeptu. Wnętrze kościoła nakryto żelbetonowym, płaskim stropem wspartym na łamanych filarach, stanowiących stylizowaną wersję sklepienia lustrzanego. W części zachodniej nawy oraz w ramionach transeptu wprowadzono połączone ze sobą empory. Na emporze zachodniej urządzono chór muzyczny ze współczesnym prospektem organowym. Prezbiterium zostało podniesione o kilka stopni w stosunku do poziomu posadzki nawy. Ustawiono w nim marmurowy ołtarz posoborowy oraz ambonkę, dekorując środkową ścianę prezbiterium monumentalną, rzeźbioną postacią Chrystusa Zmartwychwstałego. Na ścianie północnej zawieszono w dekoracyjnej, romboidalnej ramie wizerunek Matki Boskiej Ostrobramskiej.
kościół
Kościół Matki Boskiej Miłosierdzia
Zdjęcie nr 1: Kościół pw. św. Wawrzyńca w Grojcu jest drewnianą budowlą orientowaną, jednonawową z trójbocznie zamkniętym węższym prezbiterium od wschodu i wieżą od zachodu. Prostokątna nawa została wzniesiona na zrąb. Nawę i prezbiterium przykrywa dach siodłowy pokryty blachą cynkowaną. Do prezbiterium od północy przylega murowana zakrystia na rzucie prostokąta nakryta blaszanym dachem pulpitowym, a od południa prostokątny, drewniany aneks pełniący funkcję kaplicy bocznej, o podobnym dachu. Od północy do nawy dostawiono murowaną kaplicę na rzucie prostokąta przylegającą do zakrystii, a od południa niewielką czworoboczną kruchtę. Obie przestrzenie przykryto blaszanym dachem pulpitowym. W kruchcie południowej znajduje się drewniany portal z nadprożem w wykroju w ośli grzbiet. Nad wschodnią częścią nawy usytuowano sygnaturkę w kształcie wielobocznej latarni z krzyżem. Od zachodu do nawy dostawiono czworoboczną, drewnianą wieżę wzniesioną w konstrukcji słupowej, która w połowie nad nawą jest nadwieszona. Jej ściany są pionowe podzielone daszkami na trzy kondygnacje. Nakrywa ją blaszany, namiotowy hełm z latarnią zwieńczoną krzyżem. W przyziemiu wieży urządzono kruchtę. Wnętrze kościoła nakryto stropem z fasetą oddzieloną od ścian gzymsem. W zachodniej części nawy urządzono chór muzyczny zawieszony na dwóch kroksztynach i wsparty na kolumnach. W prezbiterium na ścianie wschodniej znajduje się ołtarz główny, a w nawie przy tęczy dwa ołtarze boczne oraz ambona.
kościół
Kościół św. Wawrzyńca w Grojcu

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.
obraz

Matka Boska Karmiąca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty łukiem nadwieszonym z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, jej wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz ciemnoniebieski płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego lewej stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch archaniołów znajdującego się po prawej stronie – archanioła Gabriela. Po drugiej stronie jest archanioł Michał, obaj trzymają w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej: Michał (włócznię i gąbkę z octem), Gabriel (krzyż). Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony ze szlachetnymi kamieniami, a wokół nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, u Dzieciątka nimb krzyżowy. Wszystkie postacie są podpisane inicjałami: nad głową Marii, po lewej stronie obrazu widnieją litery „MP”, a po prawej „ΘΥ”; następnie po lewej stronie obrazu, nad głową archanioła Michała znajdują się litery „ΟΡМ”, a nad głową archanioła Gabriela „OΡГ” i dalej, po prawej stronie obrazu, obok Dzieciątka Jezus litery „IC-XC”. Tło jest złocone. Obraz ujęty jest prostokątną, profilowaną ramą zdobioną od zewnątrz ażurową wicią roślinną. W górnej części kompozycji napis „MATKO BOSKA NIEUSTAJĄCEJ POMOCY / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Rama drewniana, profilowana, złocona, ozdobiona rzędem stylizowanych liści akantu.
obraz

Matka Boska Nieustastającej Pomocy

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta w rozbudowanej, profilowanej ramie dekorowanej nakładanymi motywami geometrycznymi oraz kwiatowymi, zwieńczonej na osi monogramem maryjnym. W centrum kompozycji, nieco z lewej strony obrazu przedstawienie Marii trzymającej na kolanach martwe ciało Chrystusa. Twarz Marii szeroka, z delikatnie otwartymi ustami, szerokim nosem i wzrokiem skierowanym ku niebu. Matka Boska jest ubrana w czerwoną suknię, ciemnobłękitny płaszcz nałożony na głowę oraz biały welon. Chrystus ukazany w pozycji półleżącej na białym płótnie, z lewą ręką podtrzymywaną przez Marię, prawą opadłą bezwładnie w dół. Twarz szczupła, oczy zamknięte, okolona krótką brodą i długimi, ciemnobrązowymi włosami, spływającymi na ramiona i plecy. Odziany jest w białe perizonium na biodrach, delikatnie drapowane. Wokół głów są zaznaczone nimby. W lewym, dolnym rogu przedstawienia titulus oraz misa, w prawym widoczny fragment krzyża. W tle otwiera się rozległy pejzaż z widokiem na Jerozolimę. Kolorystyka ciemna, ciepła z dominacją brązów.
obraz

Pieta

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Jak cytować?

ks. Szymon Tracz, "ołtarz boczny, południowy ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-boczny-poludniowy-7

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności