Kaplica o funkcji dzwonnicy
Zdjęcie nr 1: Kaplica na planie ośmioboku, dwukondygnacyjna, z dolną kondygnacją murowaną, a górną drewnianą w konstrukcji słupowej, szalowaną deskami. Część dolna została wybudowana z kamienia łamanego, otynkowana i mieści kaplicę nakrytą sklepieniem kopulastym z lunetami (?) oraz kryptę grobową. Ściany zewnętrzne ujęte są w narożach pilastrami toskańskimi dźwigającymi belkowanie. Od wschodu i zachodu prostokątne wejścia do kaplicy po schodach, od południowego-zachodu wejście do krypty zamknięte półkolem, po przeciwnej stronie takie samo zamurowane. Od południa ambona wsparta na dwóch jońskich kolumnach. Kaplicę oświetlają duże okna zamknięte półkolem, kryptę małe okrągłe, obecnie ślepe. Nad gzymsem koronującym okap gontowy, górna część nakryta stożkowym dachem gontowym.
Zdjęcie nr 2: Kaplica na planie ośmioboku, dwukondygnacyjna, z dolną kondygnacją murowaną, a górną drewnianą w konstrukcji słupowej, szalowaną deskami. Część dolna została wybudowana z kamienia łamanego, otynkowana i mieści kaplicę nakrytą sklepieniem kopulastym z lunetami (?) oraz kryptę grobową. Ściany zewnętrzne ujęte są w narożach pilastrami toskańskimi dźwigającymi belkowanie. Od wschodu i zachodu prostokątne wejścia do kaplicy po schodach, od południowego-zachodu wejście do krypty zamknięte półkolem, po przeciwnej stronie takie samo zamurowane. Od południa ambona wsparta na dwóch jońskich kolumnach. Kaplicę oświetlają duże okna zamknięte półkolem, kryptę małe okrągłe, obecnie ślepe. Nad gzymsem koronującym okap gontowy, górna część nakryta stożkowym dachem gontowym.
Zdjęcie nr 3: Kaplica na planie ośmioboku, dwukondygnacyjna, z dolną kondygnacją murowaną, a górną drewnianą w konstrukcji słupowej, szalowaną deskami. Część dolna została wybudowana z kamienia łamanego, otynkowana i mieści kaplicę nakrytą sklepieniem kopulastym z lunetami (?) oraz kryptę grobową. Ściany zewnętrzne ujęte są w narożach pilastrami toskańskimi dźwigającymi belkowanie. Od wschodu i zachodu prostokątne wejścia do kaplicy po schodach, od południowego-zachodu wejście do krypty zamknięte półkolem, po przeciwnej stronie takie samo zamurowane. Od południa ambona wsparta na dwóch jońskich kolumnach. Kaplicę oświetlają duże okna zamknięte półkolem, kryptę małe okrągłe, obecnie ślepe. Nad gzymsem koronującym okap gontowy, górna część nakryta stożkowym dachem gontowym.
Zdjęcie nr 4: Kaplica na planie ośmioboku, dwukondygnacyjna, z dolną kondygnacją murowaną, a górną drewnianą w konstrukcji słupowej, szalowaną deskami. Część dolna została wybudowana z kamienia łamanego, otynkowana i mieści kaplicę nakrytą sklepieniem kopulastym z lunetami (?) oraz kryptę grobową. Ściany zewnętrzne ujęte są w narożach pilastrami toskańskimi dźwigającymi belkowanie. Od wschodu i zachodu prostokątne wejścia do kaplicy po schodach, od południowego-zachodu wejście do krypty zamknięte półkolem, po przeciwnej stronie takie samo zamurowane. Od południa ambona wsparta na dwóch jońskich kolumnach. Kaplicę oświetlają duże okna zamknięte półkolem, kryptę małe okrągłe, obecnie ślepe. Nad gzymsem koronującym okap gontowy, górna część nakryta stożkowym dachem gontowym.
Zdjęcie nr 5: Kaplica na planie ośmioboku, dwukondygnacyjna, z dolną kondygnacją murowaną, a górną drewnianą w konstrukcji słupowej, szalowaną deskami. Część dolna została wybudowana z kamienia łamanego, otynkowana i mieści kaplicę nakrytą sklepieniem kopulastym z lunetami (?) oraz kryptę grobową. Ściany zewnętrzne ujęte są w narożach pilastrami toskańskimi dźwigającymi belkowanie. Od wschodu i zachodu prostokątne wejścia do kaplicy po schodach, od południowego-zachodu wejście do krypty zamknięte półkolem, po przeciwnej stronie takie samo zamurowane. Od południa ambona wsparta na dwóch jońskich kolumnach. Kaplicę oświetlają duże okna zamknięte półkolem, kryptę małe okrągłe, obecnie ślepe. Nad gzymsem koronującym okap gontowy, górna część nakryta stożkowym dachem gontowym.
Zdjęcie nr 6: Kaplica na planie ośmioboku, dwukondygnacyjna, z dolną kondygnacją murowaną, a górną drewnianą w konstrukcji słupowej, szalowaną deskami. Część dolna została wybudowana z kamienia łamanego, otynkowana i mieści kaplicę nakrytą sklepieniem kopulastym z lunetami (?) oraz kryptę grobową. Ściany zewnętrzne ujęte są w narożach pilastrami toskańskimi dźwigającymi belkowanie. Od wschodu i zachodu prostokątne wejścia do kaplicy po schodach, od południowego-zachodu wejście do krypty zamknięte półkolem, po przeciwnej stronie takie samo zamurowane. Od południa ambona wsparta na dwóch jońskich kolumnach. Kaplicę oświetlają duże okna zamknięte półkolem, kryptę małe okrągłe, obecnie ślepe. Nad gzymsem koronującym okap gontowy, górna część nakryta stożkowym dachem gontowym.
Zdjęcie nr 7: Kaplica na planie ośmioboku, dwukondygnacyjna, z dolną kondygnacją murowaną, a górną drewnianą w konstrukcji słupowej, szalowaną deskami. Część dolna została wybudowana z kamienia łamanego, otynkowana i mieści kaplicę nakrytą sklepieniem kopulastym z lunetami (?) oraz kryptę grobową. Ściany zewnętrzne ujęte są w narożach pilastrami toskańskimi dźwigającymi belkowanie. Od wschodu i zachodu prostokątne wejścia do kaplicy po schodach, od południowego-zachodu wejście do krypty zamknięte półkolem, po przeciwnej stronie takie samo zamurowane. Od południa ambona wsparta na dwóch jońskich kolumnach. Kaplicę oświetlają duże okna zamknięte półkolem, kryptę małe okrągłe, obecnie ślepe. Nad gzymsem koronującym okap gontowy, górna część nakryta stożkowym dachem gontowym.

Kaplica o funkcji dzwonnicy

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Sucha Beskidzka
Miejscowość
Sucha Beskidzka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Sucha Beskidzka
Parafia
Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Tagi
architektura drewniana dzwonnica Franciszek Mączyński kaplica
Miejsce przechowywania
teren kościoła
Identyfikator
DZIELO/22063
Kategoria
dzwonnica
Ilość
1
Czas powstania
część murowana: 1624 rok; drewniana nadbudowa: 1818 rok
Fundator
Piotr Komorowski, Władysław Branicki
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Kaplica została wybudowana jako jedna z siedmiu otaczających kościół ustawionych na terenie dawnego cmentarza. Jej górna, drewniana kondygnacja została dobudowana w 1818 roku i służy za dzwonnicę. Dolna pełni funkcję krypty grobowej właścicieli dóbr suskich – Branickich i Wielopolskich. Wnętrze i elewacje poddane zostały renowacji w 2007 roku.

Opis

Kaplica na planie ośmioboku, dwukondygnacyjna, z dolną kondygnacją murowaną, a górną drewnianą w konstrukcji słupowej, szalowaną deskami.
Część dolna została wybudowana z kamienia łamanego, otynkowana i mieści kaplicę nakrytą sklepieniem kopulastym z lunetami (?) oraz kryptę grobową. Ściany zewnętrzne ujęte są w narożach pilastrami toskańskimi dźwigającymi belkowanie. Od wschodu i zachodu prostokątne wejścia do kaplicy po schodach, od południowego-zachodu wejście do krypty zamknięte półkolem, po przeciwnej stronie takie samo zamurowane. Od południa ambona wsparta na dwóch jońskich kolumnach. Kaplicę oświetlają duże okna zamknięte półkolem, kryptę małe okrągłe, obecnie ślepe. Nad gzymsem koronującym okap gontowy, górna część nakryta stożkowym dachem gontowym.

Zarys problematyki artystycznej

W 1624 roku, na wzór Kalwarii Zebrzydowskiej, na terenie przykościelnego cmentarza w Suchej zbudowano siedem kaplic. Omawiana była z nich największa. Nosi obecnie wezwanie św. Salwatora, św. Jana Chrzciciela oraz św. Jana Ewangelisty, a początkowo była poświęcona jednej z Radości Matki Boskiej. W 1792 roku istniały jeszcze wszystkie kaplice, w 1836 już tylko cztery, a obecnie jedynie trzy znajdują się nadal wokół kościoła. W 1907 roku pochowano w niej hrabinę Annę z Hołyńskich Aleksandrową Branicką. Kaplicę nad jej grobem urządził architekt Franciszek Mączyński, pracujący wówczas przy budowie nowego kościoła, a fundował mąż – hrabia Władysław Branicki. Najważniejszym akcentem wyposażenia są marmurowy ołtarz i takaż posadzka.
Franciszek Mączyński, który studiował w Krakowie, Wiedniu i Paryżu był architektem oraz konserwatorem. Projektował prywatne domy, gmachy użyteczności publicznej oraz obiekty sakralne, wśród których na uwagę zasługują m.in. klasztor i kościół Karmelitów bosych w Krakowie (wraz z Tadeuszem Stryjeńskim), kościół Jezuitów w Krakowie czy kościół w Białce Tatrzańskiej.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Wnętrze i elewacje kaplicy zostały poddane renowacji w 2007 roku.

Streszczenie

Budynek pełniący obecnie zarówno funkcję kaplicy grobowej, jak i dzwonnicy został, wraz z sześcioma pozostałymi, wybudowany na terenie przykościelnego cmentarza w 1624 roku z inicjatywy właściciela dóbr Piotra Komorowskiego. Jego górna, drewniana kondygnacja została dobudowano w 1818 roku, a w 1907 roku Franciszek Mączyński urządził kaplicę grobową pochowanej w niej hrabiny Anny z Hołyńskich Aleksandrowej Branickiej.

Bibliografia

Leśniakiewicz Marcin , "Sucha Beskidzka", Sucha Beskidzka 2008
Woźniak Barbara, Wysmołek Grzegorz , "Sucha Beskidzka. Portret miasta", Sucha Beskidzka 2017
Woźniak Barbara, Leśniakiewicz Marcin, "Sucha Beskidzka wczoraj i dziś", Sucha Beskidzka 2005
Leśniakiewicz Marcin, "Sucha Beskidzka. Mini przewodnik", Wadowice 2002
Harasimczyk Jerzy Henryk , "Zespół klasztorno-kościelny Sucha Beskidzka", Krosno 2002
Harasimczyk Jerzy Henryk , "Sucha Beskidzka i okolice", Sucha Beskidzka 2004
"Zarys dziejów parafii i kościołów w Suchej Beskidzkiej", Sucha Beskidzka 2008
Woźniak Barbara, Leśniakiewicz Marcin, "Parafia w Suchej Beskidzkiej", Wadowice 2008
Szablowski Jerzy, "Zabytki sztuki w Polsce. Inwentarz topograficzny, t. 3: Powiat żywiecki", Warszawa 1948
"Sucha Beskidzka", Kraków 1998
"Polski słownik biograficzny, t. 38", Warszawa-Kraków 1997-1998

Osoby związane z dziełem

SDM_COVER_PHOTO
Franciszek Mączyński

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Prostokątna płyta w kształcie leżącego prostokąta, z czarnego marmuru, opatrzona majuskułowym napisem w języku polskim (litery pozłocone): Ś. P. / D. O. M. / KS. KAN. WŁADYSŁAW SERAFIN / PROBOSZCZ PARAFII SUCHEJ BESKIDZKIEJ / OD 1953 DO 1971 R. / TROSKLIWY GOSPODARZ I DOBRODZIEJ / KOŚCIOŁA / CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI / WDZIĘCZNI PARAFIANIE. Płyta umieszczona w ramie z piaskowca, profilowanej, prostokątnej, z uszakami w narożach.
płyta nagrobna
Epitafium księdza Władysława Serafina
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, sięgająca ziemi, dostępna od strony prezbiterium. Kosz na planie kwadratu o ściętych narożach; na cokole w formie wałka. U spodu podwieszony sześcian zwężający się ku dołowi ze ściętymi narożami dekorowanymi płaskorzeźbionymi kampanulami; ścianki zdobione wstęgą w otoczeniu liści i kwiatów. Szyszka w kształcie profilowanego cokołu. Ścianki kosza wklęsłe, zwężające się ku górze; w narożach ujęte spływami wolutowymi; dekorowane płycinami o fantazyjnym zarysie zbliżonym do leżącego prostokąta z wklęsłymi narożami, zwieńczonymi wolutami z palmetą. W polach płaskorzeźbiona dekoracja roślinna w postaci liści, palm i kwiatów. Narożne woluty dekorowane kampanulami oraz liśćmi. Kosz zamknięty parapetem w formie niepełnego belkowania, wyłamanego w narożach. Od frontu pulpit oparty na wolucie i półkuli, dekorowanej liśćmi i kwiatami. Baldachim na planie kwadratu o ściętych narożach, którego podstawę stanowi niepełne belkowanie, wyłamane w narożach. Zwieńczenie utworzone z czterech kabłąków w formie wolut dekorowanych liściastymi festonami i wazonami; podtrzymujących cokół z rzeźbionym płomieniem. U spodu baldachimu w płycinie o formie kwadratu o wklęsłych narożach rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana w kolorze jasnoszarym, wałek i fryz z imitacją marmoryzacji z beżowymi żyłkami; płyciny i naroża niebieskie; ornamentyka, profilowania i kabłąki złocone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Epitafium w kształcie leżącego prostokąta w ciemnoszarej, szerokiej, gładkiej, rozglifionej ramie. W polu, w jasnym kamieniu wykuto i zaciemniono inskrypcję „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / ANNA Z HOŁYŃSKICH / ALEKSANDROWA / BRANICKA / *1824 +1907 / RODZINA PROSI O ANIOŁ PAŃSKI / ZA SPOKÓJ JEJ DUSZY”.
płyta nagrobna
Epitafium Anny z Hołyńskich Aleksandrowej Branickiej
Zdjęcie nr 1: Tablica w kształcie kwadratu wykonana z czarnego marmuru ze złoconym napisem poniżej herbów Starykoń i Grzymała „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Józefa z Hrabiów Potulickich / HRABINA WIELOPOLSKA / Urodzona d(nia) 23. Marca 1787 r(oku) umarła d(nia) 16 / Marca 1848 r(oku) opatrzona s(więty)mi Sakramentami, / Mąż i Córka Jej kładąc ten pomnik w dowód / żalu oraz wdzięczności ich za ciągłe Jej po/święcenie się dla nich, i za wzór Cnót Chrześci/ańskich im zostawiony / proszą o westchnienie za Jej duszę”.
płyta nagrobna
Epitafium Józefy z Potulickich Wielopolskiej
Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna wykonana z czarnego marmuru w kształcie leżącego prostokąta, z umieszczonym poniżej niewielkiego krzyża łacińskiego złoconym napisem „+ D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / KSIĄDZ FRANCISZEK X(AWERY) CIESIELSKI / kanonik dziekan i proboszcz / w Suchy / * 1806. + 27/2 1873 r(oku)”, obwiedzionym cienką, złotą ramką.
płyta nagrobna
Epitafium księdza Franciszka Ciesielskiego
Zdjęcie nr 1: Kamienna tablica w kształcie leżącego prostokąta w szerokiej, profilowanej ramie z uszakami. Na niej, poniżej niewielkiego krzyża łacińskiego majuskułowy, złocony napis „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / KS(IĄDZ) MICHAŁ KOŁODZIEJ / DOKTÓR FILOZOFJI I PRAWA / BYŁY KANONIK KAPITUŁY KRAKOWSKIEJ / SZAMBELAN JEGO ŚWIĄTOBLIWOŚCI / DZIEKAN SUSKI I PROBOSZCZ W SUCHEJ / ZMARŁ 25 XI 1928 W 58 ROKU ŻYCIA / A 28 KAPŁAŃSTWA. / CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI”.
płyta nagrobna
Epitafium księdza Michała Kołodzieja

Inne dzieła z tego roku

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie leżącego prostokąta zbliżonego do kwadratu z przedstawieniem bł. Michała Giedroycia. Kompozycja podzielona na pole główne oraz dwanaście okalających je scen ukazujących wątki z życia błogosławionego oraz jego cuda, ujęte w złote ramki w kształcie prostokątów o ściętych narożach. Centralne przedstawienie ukazuje bł. Michała Giedroycia, klęczącego przed ołtarzem, zwróconego trzy czwarte w lewo z rozłożonymi szeroko na boki rękami. Twarz podłużna z delikatnym zarostem, wokół głowy, złoty i kolisty nimb. Błogosławiony ubrany jest w biały habit, udrapowany w gęste, pionowe fałdy, u dołu rozłożony na podłodze. Na ramionach ma pelerynę z kapturem, a na piersi czerwone serce z krzyżem - godło zakonu marków. Po prawej stronie obrazu znajduje się krucyfiks i obraz Matki Boskiej, ustawione na ciemnozielonym, prostopadłościennym ołtarzu, który stoi na niskim, szarym, dwustopniowym cokole. Na prawym boku ołtarza znajduje się kartusz, zwieńczony mitrą książęcą z herbem Poraj w polu na czerwonym tle. Z ust Chrystusa na krucyfiksie biegnie złoty napis zawijający się na kształt banderoli: „MICHAEL ESTO PATIENS VSQ[?] AD MORTEM ET HABEBIS CORONAM VITAE”. Wnętrze, w którym usytuowana jest scena ma kolor ciemnobrunatny, po prawej stronie wisi czerwona kotara, a po lewej jest otwór okienny z miejskim widokiem, przedstawiający pożar i uciekających ludzi z dobytkiem. Nad sceną główną znajduje się inskrypcja w polu o kształcie leżącego prostokąta ze ściętymi narożami: „BEATVS MICHAEL GIEDROYC DVX LITHA / ORDINIS CANONICI FRATRVM DE PAENITENTIA / BEATORVM MARTIRVM SVB REGVLA D. AVG/STINI MILITANTIVM MIRACVLIS CLARVS / ET GLORIOSVS.” Po bokach inskrypcji widoczne są dwie sceny. Po lewej stronie wyrzucenie złego ducha z opętanej Katarzyny Rybitiwki vel Rybarki, mieszczki z ul. Wiślnej: „OBSSESAM A DEMONIO LIBERAVIT”, a po prawej bł. Michał Giedroyć klęczy przed krucyfiksem wymierzając sobie razy dyscypliną: „DISCIPLINAM AGIT”. Wokół pola głównego rozmieszczone są poszczególne sceny z życia błogosławionego, opatrzone w górnych częściach ramek inskrypcjami. Od góry, po lewej stronie: przyjęcie habitu zakonnego przez Michała Giedroycia w klasztorze w Bystrzycy, opisana u góry napisem: „SVSCIPIT HABITVM”; pod spodem scena gaszenia pożaru kamienicy Śmieszkowskiej, naprzeciw kościoła św. Marka przez błogosławionego : „INCĒDIVM MAGNVM MITIGAVIT”. Kolejne przedstawienie ukazuje bł. Giedroycia przepowiadającego przyszłość dwóm chłopcom, przyprowadzonym przez rodziców (jeden z nich miał zostać złoczyńcą, drugi księdzem): „PROPHETIA DE DVOBVS FILLIS”. Następnie scena ukazuje przepowiadanie przyszłości mężczyźnie i kobiecie, scenie towarzyszy napis: „FVTVRA PRAENVNCIAT”. Kolejna to nękanie bł. Michała Giedroycia przez dwa demony w czasie modlitwy: „A DAEMONIBVS VEREERATVR”. Cykl z prawej strony obrazu rozpoczyna od góry przedstawienie narady braci zakonnych nad miejscem pochówku bł. Giedroycia: „MAGNO TOTIVS POPVLI CONCVRSV FVNVS B. MICHAELIS […VR]”. Poniżej, kolejna scena ukazuje uratowanie upadającego z konia mężczyzny, której towarzyszy ukazujący się w chmurach Giedroyć, nad przedstawieniem napis: „SANVS REMANSIT”. Następnym przedstawieniem jest cud uratowanie trzech topiących się mężczyzn za wstawiennictwem bł. Giedroycia: „SVBMERSVM LEVAVIT”. Kolejna scena ukazuje kobietę z omdlałym, przedwcześnie urodzonym dzieckiem na rękach, żonę w połogu i męża, którzy proszą o wstawiennictwo bł. Giedroycia: „ABORTIVM PEPERIT”. Ostatnia scena po tej stronie obrazu przedstawia chorych udających się po pomoc do grobu błogosławionego: „MVLTOS EGROTOS SANAT”. Obraz zawiera również w dolnej partii dwa portrety fundatorów, a pomiędzy nimi wizerunek, który przedstawia sześciu świętych krakowskiego kościoła XV wieku: św. Szymona z Lipnicy (w jasnobrązowym habicie bernardyńskim), św. Jana Kantego ubranego w czarną togę profesorską z białą załogą pod szyją – tzw. pelerynką, następnie bł. Michała Giedroycia w białym habicie kanoników regularnych od pokuty, dalej bł. Stanisława Kazimierczyka w stroju kanonika laterańskiego, sługę Bożego Izajasza Bonera (w ciemnym habicie augustiańskim) i Świętosława Milczącego (w sutannie i komży); u góry napis „FOELIX SECVLVM”, a u dołu data „1624”. Rama obrazu drewniana, malowana na czarno. Wokół astragal, w narożach i w środkowych częściach listew związane tasiemkami wiązki liści; u dołu niski cokół zakończony astragalem, a u góry analogicznie zdobiony rozbudowany gzyms.
obraz
Błogosławiony Michał Giedroyć
Zdjęcie nr 1: Kościół jest położony na wzgórzu w pobliżu centrum, przy ul. Brata Alojzego Kosiby. Od zachodu przed kościołem znajduje się dziedziniec i dawny cmentarz obwiedzione murem z bramkami i stacjami Męki Pańskiej. Z cmentarza wejście prowadzi do kościoła, a przez furtę na teren przyklasztorny i dalej do ogrodu klasztornego. Kościół wzniesiony jest z cegły, otynkowany. Świątynia jest orientowana, jednonawowa, z węższym prezbiterium, z kaplicą od północy i kruchtą od zachodu. Przy kościele od południa znajdują się zakrystia i zabudowania klasztorne. Prezbiterium na rzucie prostokąta, zamknięte od wschodu prostą ścianą, trójprzęsłowe, przekryte sklepieniem kolebkowym z przecinającymi się lunetami. W każdym przęśle ściany północnej wysoko umieszczone półkoliście zamknięte okna. Otworom okiennym odpowiadają tej samej wielkości nisze umieszczone w ścianie południowej. Wejście do klasztornego korytarza i zakrystii umieszczone jest w przęśle środkowym. Odpowiada mu otwór komunikacyjny po stronie przeciwnej. W przęśle zachodnim zlokalizowano drugie wejście do południowego korytarza klasztornego. Przestrzeń miedzy prezbiterium a korpusem zawężona arkadą tęczową, zamkniętą półkoliście. Korpus jednonawowy, szerszy z wnękami na ołtarze, czteroprzęsłowy, przekryty sklepieniem kolebkowym na gurtach z lunetami. Wnęka w trzecim przęśle od wschodu zamieniona na otwór do kaplicy północnej. Połowę przęsła zachodniego zajmuje empora muzyczna oparta na nisko schodzącym sklepieniu kolebkowym. Przy emporze, w ścianach wzdłużnych nawy, znacznie mniejsze, półkoliście zamknięte wnęki na konfesjonały. W lunetach, po obu stronach półkoliście zamknięte okna. Okna w przęśle zachodnim zastępują tej samej wielkości nisze. Główne wejście do kościoła w osi ściany zachodniej, zamknięte łukiem odcinkowym. W osi nad chórem muzycznym, półkoliście zamknięte okno, większe od pozostałych. Wejście do kościoła objęte prostokątnym portalem z piaskowca. Kaplica północna wzniesiona na planie kwadratu, przekryta sklepieniem współczesnym, zbliżonym w formie do klasztornego, zwieńczona latarnią. Okna, umieszczone w ścianie wschodniej i zachodniej, o tym samym wykroju utworzonym z wąskiego prostokąta przechodzącego górą w formę wachlarza lub wycinka koła. Zewnętrzne elewacje artykułuje podział osiowy i dekoracja lizenowo-ramowa, złożona z wydatnych elementów wertykalnych i horyzontalnych. Jednoosiową fasadę nad kruchtą ozdabia poniżej okna profilowany gzyms. Całość zamknięta wysoką, trójkątną ścianą szczytową, z trzema półkoliście zamkniętymi niszami. W nich polichromowane płaskorzeźby o kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem pełnym przedstawiające: stygmatyzację św. Franciszka, św. Piotra z Alkantary, św. Antoniego Padewskiego. Szczyt zwieńczony metalowym krzyżem osadzonym na niskim cokole. Kruchta przy fasadzie z dwoma wejściami. Wejście zachodnie obejmuje półkoliście zamknięty portal z piaskowca, z dekoracją płycinową na węgarach, z kapitelami i skromnie profilowaną archiwoltą spiętą kluczem. Węższe wejście od północy z prostym, półkoliście zamkniętym portalem z piaskowca. Budowlę zamkniętą profilowanym gzymsem wieńczy trójkątny naczółek, przechodzący po bokach w balustradę z dekoracją płycinową. Na narożnych słupkach balustrady obeliskowe sterczyny. W półkoliście zamkniętej wnęce, umieszczonej pośrodku naczółka, wizerunek Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Wschodnia ściana prezbiterium, w dolnej partii zupełnie płaska, w górnej z triadą prostokątnych wnęk. Część szczytową oddziela od dolnej profilowany gzyms kryty dachówką. W osi trójkątnego szczytu wschodniego prostokątna wnęka z płaskorzeźbioną i polichromowaną sceną przedstawiającą św. Porcjunkulę w towarzystwie Chrystusa oraz św. Franciszka. Bryłę świątyni zamykają wysokie dachy dwuspadowe. Pośrodku dachu prezbiterium wieloboczna wieżyczka na sygnaturkę z ażurową latarnią. Bryłę kaplicy przekrywa dach czterospadowy. Ośmioboczną formę jej latarni zamyka dach wielospadowy zwieńczony metalowym krzyżem.
kościół
Kościół św. Franciszka z Asyżu
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, z przedstawieniem proboszcza w Rudawie Wojciecha Purzyckiego podtrzymującego kościół, nad którym unosi się w chmurach Trójca Święta. Duchowny jest ukazany w trzech czwartych, w pozycji klęczącej, z głową lekko zwróconą w prawo. Jego twarz jest owalna z głęboko osadzonymi oczami spoglądającymi przed siebie, z zaznaczonymi kośćmi policzkowymi, wydatnym nosem, pełnymi ustami, przykrytymi od góry wąsami. Twarz okala niezbyt długa broda, włosy są krótkie, odsłaniające lewe, duże ucho. Jego lewa jest ręka złożona na piersi, prawa, nieco wysunięta podtrzymuje model kościoła w Rudawie. Fundator ubrany jest w sutannę, białą komżę z opadającymi do kolan, bardzo szeroko rozkloszowanymi rękawami, z ozdobionymi koronką mankietami, zdobiącą także dół komży oraz ciemną pelerynę z kołnierzykiem, spiętą pod szyją i rozchylającą się na boki. Kościół ukazany od strony południowo-zachodniej, o dwuprzęsłowej nawie, z węższym i niższym jednoprzęsłowym prezbiterium, z kwadratową kruchtą od południa i wieżą-dzwonnicą od zachodu, z dwuspadowymi dachami ujętymi sterczynowymi szczytami i wieżyczką na sygnaturkę. Nad kościołem przedstawiona Trójca Święta otoczona promienistą glorią. Od ust fundatora wijący się ku górze i na lewo napis: „DILEXI DECOREM DOMUS DEI NEPERDAS CUM IMPUS DEUS ANIMAM MEAM” (Umiłowałem piękno domu Bożego, nie gub z bezbożnymi duszy mojej Panie). W lewym dolnym narożniku obrazu tarcza z godłem herbu Pomian i syglami w polu „A[albertus] P[urzycki] / P[arochus] R[udaviensis]”. Pod tarczą data „1624”. Tło jednolite, ciemne, zdecydowanie jaśniejsze wokół postaci fundatora i modelu kościoła. Rama obrazu profilowana, złocona, nowsza.
obraz
Portret księdza Wojciecha Purzyckiego

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.
obraz

Matka Boska Karmiąca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty łukiem nadwieszonym z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, jej wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz ciemnoniebieski płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego lewej stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch archaniołów znajdującego się po prawej stronie – archanioła Gabriela. Po drugiej stronie jest archanioł Michał, obaj trzymają w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej: Michał (włócznię i gąbkę z octem), Gabriel (krzyż). Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony ze szlachetnymi kamieniami, a wokół nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, u Dzieciątka nimb krzyżowy. Wszystkie postacie są podpisane inicjałami: nad głową Marii, po lewej stronie obrazu widnieją litery „MP”, a po prawej „ΘΥ”; następnie po lewej stronie obrazu, nad głową archanioła Michała znajdują się litery „ΟΡМ”, a nad głową archanioła Gabriela „OΡГ” i dalej, po prawej stronie obrazu, obok Dzieciątka Jezus litery „IC-XC”. Tło jest złocone. Obraz ujęty jest prostokątną, profilowaną ramą zdobioną od zewnątrz ażurową wicią roślinną. W górnej części kompozycji napis „MATKO BOSKA NIEUSTAJĄCEJ POMOCY / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Rama drewniana, profilowana, złocona, ozdobiona rzędem stylizowanych liści akantu.
obraz

Matka Boska Nieustastającej Pomocy

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Jak cytować?

Agata Felczyńska , "Kaplica o funkcji dzwonnicy", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/kaplica-o-funkcji-dzwonnicy

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności