Dzwonnica
Zdjęcie nr 1: Dzwonnica usytuowana w północno-wschodniej części cmentarza przykościelnego. Założona na planie kwadratu ze ścianami stopniowo zwężającymi się ku górze. Fundament ceglany, ściany oszalowane pionowo z listwowaniem. Odsadzka między fundamentem i ścianami przykryta okapem z gontu. W połowie oraz w trzech czwartych wysokości elewacje wieży rozczłonkowane poziomo okapami z gontu. Wejście od strony zachodniej, drzwi jednoskrzydłowe, nakryte daszkiem dwuspadowym. W najwyższej kondygnacji wieży w każdej elewacji po dwa okienka zakończone łukiem. Dach namiotowy, stromy, podbity gontem, zwieńczony metalową kulą z krzyżem.
Zdjęcie nr 2: Dzwonnica usytuowana w północno-wschodniej części cmentarza przykościelnego. Założona na planie kwadratu ze ścianami stopniowo zwężającymi się ku górze. Fundament ceglany, ściany oszalowane pionowo z listwowaniem. Odsadzka między fundamentem i ścianami przykryta okapem z gontu. W połowie oraz w trzech czwartych wysokości elewacje wieży rozczłonkowane poziomo okapami z gontu. Wejście od strony zachodniej, drzwi jednoskrzydłowe, nakryte daszkiem dwuspadowym. W najwyższej kondygnacji wieży w każdej elewacji po dwa okienka zakończone łukiem. Dach namiotowy, stromy, podbity gontem, zwieńczony metalową kulą z krzyżem.

Dzwonnica

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Krzeszowice
Miejscowość
Paczółtowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Krzeszowice
Parafia
Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Kościół
Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Tagi
architektura drewniana architektura XX wieku dzwonnica sztuka XX wieku
Miejsce przechowywania
otoczenie kościoła
Identyfikator
DZIELO/12572
Kategoria
dzwonnica
Ilość
1
Czas powstania
metalowa konstrukcja: 1968 rok; obudowa drewnem: 1997 rok
Technika i materiał
stal (konstrukcja), drewno
Autor noty katalogowej
Justyna Kuska
Wszystkie prawa zastrzeżone

Dzieje zabytku

Konstrukcję stalową dzwonnicy wzniesiono w 1968 roku, jej poświęcenia dokonał ówczesny biskup krakowski Karol Wojtyła. W 1997 roku konstrukcję obito drewnianymi deskami, nadając jej formę wolnostojącej dzwonnicy.

Opis

Dzwonnica usytuowana w północno-wschodniej części cmentarza przykościelnego. Założona na planie kwadratu ze ścianami stopniowo zwężającymi się ku górze. Fundament ceglany, ściany oszalowane pionowo z listwowaniem. Odsadzka między fundamentem i ścianami przykryta okapem z gontu. W połowie oraz w trzech czwartych wysokości elewacje wieży rozczłonkowane poziomo okapami z gontu. Wejście od strony zachodniej, drzwi jednoskrzydłowe, nakryte daszkiem dwuspadowym. W najwyższej kondygnacji wieży w każdej elewacji po dwa okienka zakończone łukiem. Dach namiotowy, stromy, podbity gontem, zwieńczony metalową kulą z krzyżem.

Zarys problematyki artystycznej

W dzwonnicy zawieszone są trzy dzwony. Jeden renesansowy, pochodzący z około 1535 roku, prawdopodobnie fundacji księdza Pawła z Wadowic oraz dwa wykonane w odlewni Felczyńskich w Przemyślu w 1959 roku, fundowane przez parafian. Na większym dzwonie znajduje się napis „NA PODZIĘKOWANIE ZA SZCZĘŚLIWE PRZETRWANIE WOJNY Z PROŚBĄ O DALSZĄ OPIEKĘ. DZWON TEN FUNDUJĄ PARAFIANIE. 1959”. Obok płaskorzeźba św. Józefa oraz napis „ŚW(IĘTY) JÓZEFIE MIEJ NAS W SWEJ OPIECE”. Na mniejszym dzwonie mieści się inskrypcja „Z PROŚBĄ O POŚREDNICTWO W ZDOBYWANIU CNÓT KATOLICKICH. DZWON TEN FUNDOWAŁA MŁODZIEŻ ŻEŃSKA. PACZÓŁTOWICE 1959”. Z drugiej strony umieszczono plakietę z wizerunkiem św. Stanisława Kostki oraz napis „DO WYŻSZYCH RZECZY JESTEM STWORZONY".

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Dzwonnica drewniana o konstrukcji stalowej, założona na planie kwadratu ze ścianami zwężającymi się ku górze umiejscowiona w północno-wschodniej części przykościelnego cmentarza. Mieści trzy dzwony, w tym jeden renesansowy z około 1535 roku prawdopodobnie ufundowany przez księdza Pawła z Wadowic oraz dwa wykonane w odlewni Felczyńskich w Przemyślu w 1959 roku. Konstrukcję stalową dzwonnicy wzniesiono w 1968 roku. Jej poświęcenia dokonał ówczesny biskup krakowski Karol Wojtyła. W 1997 roku konstrukcję obito drewnianymi deskami.

Bibliografia

Małkowska-Holcerowa Teresa , "Paczółtowice. Dzieje kościoła parafialnego pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny od średniowiecza po czasu współczesne", Kraków 1998

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz
Św. Antoni Padewski
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu ujęty złoconą, profilowaną ramą. W centrum kompozycji przedstawiony św. Benedykt w postawie stojącej, w ujęciu frontalnym z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Święty ubrany w obszerny czarny habit benedyktyński z kapturem i szerokimi rękawami. Ukazany jako mężczyzna o pozbawionej zarostu okrągłej twarzy z wydatnym nosem oraz szeroko otwartymi, skierowanymi na wprost oczami. Wokół głowy tonsura oraz złocony nimb. Święty w swojej prawej ręce podtrzymuje oprawioną na czerwono księgę. Lewą dłoń składa na piersi na wysokości serca. Po prawej stronie obrazu widoczny fragment stołu przykrytego zieloną tkaniną, na którym widoczna biała mitra. Na drugim planie, po lewej stronie nieco za postacią świętego przedstawiono fragment wysokiego cokołu stanowiącego podstawę dla kolumny. Tło złocone, wytłaczane w motywy roślinno-kwiatowe.
obraz
Św. Benedykt
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna o formach architektonicznych; dostępna jednobiegowymi schodkami od strony prezbiterium. Kosz na rzucie wieloboku, ustawiony na znajdującym się poniżej konfesjonale, ujęty pilastrami o kompozytowych, złoconych kapitelach. Pilastry stojące na wysuniętych przed lico ambony profilowanych postumentach dźwigają wydatny, profilowany i wyłamujący się na osi podpór gzyms. Prostokątne pola kosza są wypełnione złoconym i srebrzonym „suchym” akantem. Fryz i architraw dekorowane złoconym ornamentem kwiatowym. Balustrada schodków pełna o podziałach identycznych jak korpus ambony. Zaplecek ujęty parą pilastrów o kompozytowych, złoconych kapitelach dźwigających pełne, wyłamane na osi podpór belkowanie zwieńczone profilowanym gzymsem. W polu obraz przedstawiający św. Franciszka z Asyżu na tle pejzażu w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym. Święty został ukazany całopostaciowo, frontalnie w brązowym habicie przepasanym sznurem. W lewej dłoni trzyma zamkniętą księgę oraz lilię, prawą wykonuje gest oratorski. U jego lewego boku przedstawiony jeleń. Całość zaplecka ujęta ażurowymi uszami utworzonymi ze złoconego i srebrzonego „suchego” akantu. Baldachim na rzucie połowy ośmioramiennej gwiazdy, zwieńczony złoconą szyszką ustawioną na ażurowej konsoli utworzonej z akantowych wolut; w podniebiu płaskorzeźbiona gołębica Ducha Świętego na tle glorii promienistej. Struktura malowana na kolor jasnozielony z jasnobrązowymi elementami. Partie ornamentów złocone i srebrzone; trzony pilastrów marmoryzowane w odcieniach pastelowej zieleni. Konfesjonał na rzucie prostokąta. Przedpiersie ujęte parą pilastrów o gładkich, ciemnozielonych trzonach i złoconych, kompozytowych kapitelach. W polu prostokątna, „uszata” płycina malowana na ciemnozielono. Zaplecek gładki z prostokątną płyciną zamkniętą łukiem nadwieszonym mieszczącym złoconą muszlę palmetową. Boki o linii wklęsło-wypukłej zamknięte od góry akantowymi wolutami. Struktura malowana na kolor jasnobrązowy.
ambona
Ambona i konfesjonał
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie wydłużonego stojącego prostokąta, ujętego w prostą, drewnianą ramę malowaną na czerwono. W centrum kompozycji przedstawiony archanioł Gabriel ukazany w ujęciu trzy czwarte zwrócony w prawo, w kierunku znajdującej się pierwotnie na drugim ze skrzydeł dawnego ołtarza Marii. Gabriel przyklękając na prawe kolano, prawą dłoń wyciąga przed siebie w geście pozdrowienia; w lewej natomiast trzyma banderolę z czarnym, gotyckim napisem: „Ave gratia plena d[omi]n[u]s tecu[m]”. Postać przedstawiona jako długowłosy młodzieniec o delikatnej urodzie. Okrągłą, pozbawioną zarostu twarz o jasnej karnacji z delikatnie zaznaczonym rumieńcem okalają miękko bujne, jasne i falowane włosy. Pełne, niewielkie usta o rozchylonych wargach zaznaczono karminem. Wzrok skierowany ku górze; głęboko osadzone, brązowe oczy, powyżej których delikatnie zaznaczone łuki brwiowe. Anioł ubrany jest w szaty liturgiczne: długą, białą albę oraz zabarwioną na czerwono kapę z zieloną podszewką spiętą pod szyją ozdobną broszą w kształcie kwiatu z rubinem w środku; pod szyją widoczny humerał. Draperia szat w dolnej części kompozycji marszczy się obficie, tworząc geometryczne fałdy. Skrzydła Gabriela, pokryte piórami, malowane są w kolorach złotym, beżowym i ciemnozielonym. Tło jednolite, ciemnoczerwone. W dolnej części kompozycji przedstawiona ujęta w skrócie perspektywicznym posadzka ułożona z jasnozielonych, kwadratowych płytek.
obraz
Archanioł Gabriel ze sceny Zwiastowania
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawia Jezusa oczekującego na ukrzyżowanie w otoczeniu Matki Boskiej, św. Stanisława z Piotrowinem, św. Szczepana oraz ukazanej w mniejszej skali postaci kobiecej — fundatorki obrazu. W centrum kompozycji ukazany Chrystus siedzący na kamieniu, przedstawiony całopostaciowo z ciałem zwróconym w trzech czwartych w lewo. Prawą dłonią podpiera pochyloną nieznacznie do dołu głowę, lewą wspiera na kolanie. Twarz szczupła, podłużna, okolona ciemnobrązowym zarostem. Długie, kędzierzawe włosy opadają na ramiona i plecy postaci. Na głowie otoczonej złotym nimbem korona cierniowa, spod której spływają strużki krwi. Oczy otwarte, wpatrzone przed siebie nadające twarzy smutny, zamyślony wyraz. Chrystus ubrany jedynie w białe, wąskie perizonium owinięte luźno wokół bioder i ud. Ciało o jasnej karnacji z widocznymi śladami biczowania — na torsie, ramionach i nogach postaci widnieją krople krwi. Stopy Chrystusa wsparte są na ramionach krzyża ukazanego w dolnej części kompozycji. Po lewej stronie przedstawione stojące postaci Matki Boskiej Bolesnej oraz św. Stanisława biskupa. Obie ukazane całopostaciowo z ciałem zwróconym w trzech czwartych w prawo. Maria przedstawiona jako dojrzała kobieta w długiej, czerwonej sukni okrytej obszernym, ciemnogranatowym płaszczem z żółtą podszewką oraz białej chuście na głowie. Ręce postaci o długich, szczupłych palcach skrzyżowane na wysokości piersi, w którą wbity miecz. Twarz o jasnej karnacji, dużych, jasnych oczach, prostym nosie i niewielkich zaznaczonych czerwienią ustach. Wzrok skierowany na Chrystusa. Nieco za Marią przedstawiony św. Stanisław ubrany w szaty pontyfikalne: albę, na której złocona dalmatyka dekorowana wzorem ukośnej kratki oraz czerwona kapa spięta pod szyją złotą klamrą. Pod szyją widoczny humerał, na dłoniach białe rękawiczki. Na otoczonej złotym nimbem głowie srebrna infuła. Twarz o jasnej karnacji, pozbawiona zarostu. Oczy skierowane przed siebie, w kierunku widza. Święty prawą dłonią wykonuje gest błogosławieństwa, lewą wspiera na pastorale o dekorowanej akantem krzywaśni. W lewym, dolnym rogu obrazu, u stóp św. Stanisława przedstawiona niewielka postać ukazanego z profilu, klęczącego Piotrowina w białej szacie. Z prawej strony kompozycji, nieco z tyłu ukazany św. Szczepan. Święty przedstawiony całopostaciowo, frontalnie, jako młody mężczyzna o owalnej twarzy pozbawionej zarostu; jasnobrązowe włosy z widoczną tonsurą; uszy nieco odstające. Twarz o łagodnym, zamyślonym wyrazie z oczami skierowanymi przed siebie, w kierunku widza. Głowę otacza złoty nimb. Postać ubrana w długą, obficie fałdowaną albę, na której bogato zdobiona ornamentem roślinnym (owoce granatu) złota dalmatyka; wokół szyi biały humerał. W dłoniach okrytych połą dalmatyki święty oburącz podtrzymuje kilka okrągłych kamieni. W dolnej części kompozycji, na pierwszym planie przedstawiona w mniejszej skali postać klęczącej fundatorki. Kobieta ubrana w długą ciemną suknię z białą podwiką wokół szyi i głową okrytą długim, białym welonem. Postać kieruje wzrok ku twarzy Chrystusa, ręce składa na wysokości piersi w geście modlitwy; wokół dłoni przepleciony koralowy różaniec. Na dalszym planie kompozycji widoczny pagórkowaty krajobraz na jednolitym, ugrowym tle. Kolorystyka ciepła, ciemna z mocniejszymi akcentami złota, czerwieni oraz ciemnego granatu.
obraz
Chrystus oczekujący na Mękę
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta. Na osi kompozycji u dołu ukazane ciało Chrystusa zdjęte z krzyża i ułożone na białym całunie, który rozłożono na czerwonym podium z białym pasem od przodu; ramiona Chrystusa ułożone wzdłuż ciała. Głowa ujęta z prawego profilu, otoczona promienistym nimbem. Oczy zamknięte, włosy i broda siwe. Tors nagi z widoczną raną w boku, wokół bioder owinięte białe perizonium. Na pierwszym planie po bokach, na wyodrębnionych częściach podium ukazane postaci dwóch stojących naprzeciw siebie aniołów trzymających arma Christi. Anioł z lewej strony kompozycji prawą ręką podtrzymuje gąbkę zamieszczoną na długim drzewcu, gest lewej, zbliżonej do policzka, wyraża żal. Anioł z prawej strony obrazu w lewej ręce trzyma włócznię, prawą ręką wykonuje analogiczny gest jak anioł z lewej. Obie postaci przedstawione jako młodzieńcy o długich włosach ubrani w obszerne, granatowe płaszcze. U ich stóp, na białej części podium przedstawione pozostałe narzędzia męki Chrystusa: młotek, gwoździe, korona cierniowa i kleszcze. Na dalszym planie, w głębi kompozycji widoczna półkolista arkada udekorowana czerwoną draperią. Przedstawiono w niej ołtarz, na którym stoją monstrancja promienista z hostią, sześć lichtarzy oraz wazony z kwiatami. Nieco powyżej ukazane trzy podwieszone lampy wieczne w kolorze złotym. W górnych narożnikach, ponad arkadą dekoracyjne motywy zbudowane z trzech ulistnionych gałęzi. Kolorystyka ciemna, chłodna z dominacją szarości i czerni. Obraz oprawiony w ramę z szerokiej, wypukłej listwy zdobionej rodzajem pseudomarmoryzacji w odcieniach brązu.
obraz
Chrystus w grobie

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Dzwonnica na planie kwadratu, podpiwniczona, dwukondygnacyjna, drewniana, oszalowana deskami z listwowaniem. Kondygnacja dolna na niskim cokole, o ścianach zwężających się ku górze, z wejściem od zachodu, na trzech ścianach przepruta otworami okiennymi (dwoma na każdej ścianie), nakryta pulpitowym daszkiem. Kondygnacja górna o ścianach prostych, z dwoma małymi otworami okiennymi na każdej ścianie. Otwory okienne w kształcie stojących prostokątów, zamkniętych łukiem nadwieszonym. Dzwonnica nakryta dachem półszczytowym zakończonym złoconą kulą i zatkniętym na niej łacińskim krzyżem.
dzwonnica

Dzwonnica

Zdjęcie nr 1: Drewniana dzwonnica została wybudowana 15 m na południowy wschód od kościoła w Wawrzeńczycach, w obrębie ogrodzenia na terenie dawnego cmentarza. Ustawiono ją w konstrukcji słupowej, na kamiennej podmurówce, na planie kwadratu, jako budowlę dwukondygnacyjną z izbicą. Wieża została oszalowana deskami o układzie pionowym. Dolna kondygnacja o ścianach pochyłych. W elewacji północnej dwa prostokątne otwory wejściowe nakryte prostymi daszkami pulpitowymi, mieszczące jednoskrzydłowe, drewniane drzwi. W górnej części każdej elewacji dwudzielne okna zakończone ostrołukowo, wypełnione kratownicą drewnianą. Izbica zakończona od dołu ażurową dekoracją w formie wyciętych w deskach zaokrąglonych zębów oraz okrągłych otworów. Nakryta dachem czterospadowym o konstrukcji krokwiowo-płatwiowej, zabezpieczona blachą ocynkowaną. W środku trzykondygnacyjna, z drewnianymi schodami; mieści trzy, barokowe dzwony.
dzwonnica

Dzwonnica

Zdjęcie nr 1: Dzwonnica drewniana, konstrukcji słupowej, ściany szalowane z listowaniem, więźba dachowa drewniana. Założona na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu, na betonowym podmurowaniu, przesłoniętym okapowym daszkiem gontowym. Dach gontowy, czterospadowy, zakończony metalowym szpikulcem. Otwór drzwiowy w ścianie południowej o wykroju stojącego prostokąta zamknięty drzwiami spągowymi. Niewielkie otwory głosowe w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym nadwieszonym po dwa na południowej, wschodniej i północnej ścianie. Wnętrze wypełnione elementami konstrukcji.
dzwonnica

Dzwonnica

Zdjęcie nr 1: Dzwonnica typu parawanowego, wolnostojąca, murowana, tynkowana, trójosiowa. Obiekt wzniesiony na cokole obłożonym kamienną okładziną. W dolnej partii trzy arkady sięgające powyżej jej poziomu, oddzielone kratami. W górnej partii arkady przelotowe, od góry zamknięte w osi środkowej łukiem półkolistym, z przechodzącym w partii muru gzymsem. W każdej arkadzie górnej wisi jeden dzwon; arkady obu kondygnacji lewej osi mniejsze. Dzwonnicę wieńczy gzyms podokapowy, powyżej którego trójkątny szczyt podkreślony dekoracją ramową i przekryty blachą.
dzwonnica

Dzwonnica

Zdjęcie nr 1: Murowana i tynkowana, wolnostojąca dzwonnica o formach architektonicznych, dwuosiowa i dwukondygnacyjna. Kondygnacja pierwsza umieszczona na niewysokim cokole, dwuosiowa, zamknięta po bokach dwuspadowym, profilowanym daszkiem krytym blachą. Elewacja z dwoma półkolistymi arkadami artykułowana wysuniętą przed jej lico lizeną zwieńczoną jednospadowym daszkiem, krytym blachą. Lica arkad zdobione dekoracją w tynku naśladującą ciosy kamienne. W prześwitach arkad zawieszone dwa dzwony. Kondygnacja druga jednoosiowa, zamknięta trójkątnym przyczółkiem z dwuspadowym daszkiem krytym blachą. W prześwicie półkolistej arkady zawieszony dzwon. W zwieńczeniu kamienny krzyż równoramienny o wklęsłej linii ramion.
dzwonnica

Dzwonnica

Zdjęcie nr 1: Dzwonnica usytuowana w południowo-wschodniej części placu przykościelnego; na planie kwadratu, o konstrukcji słupowej, szalowana, dwukondygnacyjna, zwieńczona wysokim dachem namiotowym z krzyżem. Przy wejściu tabliczka z inskrypcją „Któż jak Bóg! / Dzwony i dzwonnica poświęcone / przez J(ego) E(kscelencję) Ks(iędza) B(isku)p(a) Karola Wojtyłę / dn(ia) 5 X 1958 r(oku). / Odnowioną dzwonnicę poświęcił / J(ego) E(minencja) Ks(iądz) Kard(ynał) Stanisław Dziwisz / dn(ia) 18 II 2007 r(oku) / Parafia Gorzków”.
dzwonnica

Dzwonnica

Jak cytować?

Justyna Kuska, "Dzwonnica", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/dzwonnica

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności