Epitafium Józefa i Marianny Katarzyńskich
Zdjęcie nr 1: Płyta o formie leżącego prostokąta. W polu inskrypcja „D(eo) O(ptimo) M(aximo / Józefowi Katarzyńskiemu i Maryannie Małżonce Jego / Obywatelom Niepołomskim / tu pogrzebionym / Rodzicom dobroczynnym i dobrym / Syn wdzięczny Franciszek Katarzyński / ostatni dowód miłości / na tym głazie rysuie / dnia 21 Lutego 1811 Roku / za których Duszę o westchnienie do Boga żebrzą.”

Epitafium Józefa i Marianny Katarzyńskich

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Niepołomice
Miejscowość
Niepołomice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niepołomice
Parafia
Najświętszej Panny Marii i Dziesięciu Tysięcy Męczenników
Tagi
epitafium
Miejsce przechowywania
zewnętrzna, północna ściana nawy kościoła
Identyfikator
DZIELO/04726
Kategoria
płyta nagrobna
Ilość
1
Czas powstania
21 luty 1811 roku
Technika i materiał
wapień dębnicki, techniki kamieniarskie
Wymiary podstawowe
szerokość – 90 cm
wysokość – 60 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Epitafium Józefa i Marianny Katarzyńskich zostało wystawione przez ich syna Franciszka 21 lutego 1811.

Opis

Płyta o formie leżącego prostokąta. W polu inskrypcja „D(eo) O(ptimo) M(aximo / Józefowi Katarzyńskiemu i Maryannie Małżonce Jego / Obywatelom Niepołomskim / tu pogrzebionym / Rodzicom dobroczynnym i dobrym / Syn wdzięczny Franciszek Katarzyński / ostatni dowód miłości / na tym głazie rysuie / dnia 21 Lutego 1811 Roku / za których Duszę o westchnienie do Boga żebrzą.”

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Uszkodzenia mechaniczne wzdłuż krawędzi i na powierzchni płyty; przetarcia i uszkodzenia inskrypcji.

Streszczenie

Epitafium Józefa i Marianny Katarzyńskich zostało wystawione przez ich syna Franciszka 21 lutego 1811.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna rzeźba przedstawia Chrystusa Zmartwychwstałego, stojącego w lekkim kontrapoście, z ciężarem ciała wspartym na lewej nodze, która depcze węża trzymającego w paszczy jabłko. Zbawiciel prawą nogę lekko ugina w kolanie opierając ją na ludzkiej czaszce. Chrystus w lewej ręce trzyma złotą laskę krzyżową z podwieszoną chorągwią, prawą zaś unosi w geście błogosławieństwa. Ma owalną twarz z prostym nosem, z uniesionymi ku górze brązowymi oczami i jasnoróżowymi ustami. Jego głowę okalają długie, brązowe włosy opadające na ramiona w lekkich lokach oraz krótka, brązowa broda. Zmartwychwstały ubrany jest w złocony płaszcz ze srebrną podszewką, odsłaniający prawe ramię, przerzucony z przodu przez lewą rękę i opadający miękkimi fałdami zakrywając prawy bok postaci. Karnacja ciała jest bladoróżowa. Na dłoniach, boku oraz stopach widoczne są czerwone rany po gwoździach i lancy.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Dzwonnica murowana z cegły, tynkowana. Zbudowana na rzucie kwadratu, na cokole, trójkondygnacyjna, zwieńczona blaszanym hełmem z ażurową wieżyczką i iglicą. Od wschodu wejście, zamknięte łukiem półkolistym, w kamiennym, profilowanym obramieniu. Nad nim kamienna tarcza z herbem Lis. W najwyższej kondygnacji duże ostrołukowe otwory dzwonne, wyżej, pod okapem małe owalne.
dzwonnica
Dzwonnica
Zdjęcie nr 1: Płyta w formie stojącego prostokąta. W górnej części ryty monogram IHS z krzyżem. W polu inskrypcja „Adamo Kołaczkowski / Bonorum Cameralium Ann(o) 9 Praefecto / Die 24. Decembris 1824 A(nn)o vitae 54 / non tam aetate quam maerore / propter culpas aliorum consumpto / addicti amici posuere. / Quisquis es superior disce / quam durum piaesse aliis / Defuncto autem aeternam / precare requiem.” U dołu płyty ryta czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami.
płyta nagrobna
Epitafium Adama Kołaczkowskiego
Zdjęcie nr 1: Kamienna chrzcielnica osadzona na wysokim cokole na planie kwadratu, z profilowanym, wielostopniowym trzonem, dekorowanym puklowaniem, liśćmi akantu i uskrzydlonymi główkami anielskimi. Czara puklowana, ozdobiona kartuszem z godłem herbowym Jastrzębiec od frontu oraz kartuszem z godłem herbowym Gryf po przeciwnej stronie, po bokach dwa bukraniony. Chrzcielnica polichromowana w kolorze czerwonym ze złoconymi detalami. Drewniana pokrywa w formie podstawy dekorowanej perełkowaniem i żłobkami, zwieńczona klasycystycznym wazonem zdobionym girlandami, zakończonym kwiatem. Chrzcielnica umieszczona w niszy drewnianej oprawy filara arkady tęczowej. Nadbudowa jest architektoniczna, dwukondygnacyjna ze zwieńczeniem. Pierwsza kondygnacja z niszą ujętą dwustrefowym cokołem, zakończonym profilowanym gzymsem dekorowanym żłobkami, zakończonym kartuszem, flankowana kwiatowymi zwisami. Druga kondygnacja z płyciną ujętą pilastrami ozdobionymi kwiatowymi zwisami, zakończonymi gzymsem przechodzącym w woluty, na których znajdują się uskrzydlone główki anielskie. W niszy na rzeźbionym fragmencie skały, flankowanym dwoma drzewami, grupa rzeźbiarska Chrztu Chrystusa. Nad nią na łuku gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Zwieńczenie w kształcie zbliżonym do kwadratu, ujętego spływami wolutowymi dekorowanymi akantem, zakończone gzymsem i baldachimem. W polu, na obłoku rzeźbiona półpostać Boga Ojca z nimbem trójkątnym i promienistym wokół głowy. Baldachim na planie półkola, w formie niepełnego belkowania, na nim cztery kabłąki podtrzymujące cokół, na którym znajduje się klasycystyczny wazon. Oprawa polichromowana w kolorze seledynowym, ze złoconymi profilami i ornamentyką.
chrzcielnica
Chrzcielnica w architektonicznej obudowie
Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna figura Chrystusa Ukrzyżowanego umieszczona jest na belce tęczowej. Chrystus został ukazany na krzyżu w dużym zwisie na wyprężonych ramionach, tworzących kształt litery „V”. Jego korpus jest wydłużony i esowato wygięty z silnym zaznaczeniem modelunku anatomicznego. Nogi zostały lekko zgięte w kolanach i nieznacznie odchylone w bok, zaś stopy skrzyżowane i przybite jednym gwoździem do krzyża. Wyeksponowano muskulaturę kończyn, żebra i ranę w boku. Głowa Zbawiciela opada na prawe ramię. Jego twarz jest podłużna, z długim, prostym nosem, o zamkniętych oczach i otwartych ustach w grymasie bólu. Otacza ją gęsta, kręcona broda oraz długie, ciemne włosy opadające lokami na oba ramiona. Na głowie widoczna jest cierniowa korona o długich kolcach. Biodra Zbawiciela zostały przepasane długim perizonium sięgającym kolan. Jest ono na środku drapowane za pomocą misowych fałd układających się poprzecznie, zaś po bokach zostało wywinięte za pomocą dwóch festonów opadających kaskadowo wzdłuż ud. Ponad głową Chrystusa umieszczony jest złocony titulus o kształtach barokowych w formie kartusza z napisem „INRI”.Rzeźba jest polichromowana, a perizonium srebrzone z zastosowaniem laserunków.
rzeźba
Chrystus na krzyżu
Zdjęcie nr 1: Płaskorzeźbione przedstawienie Chrystusa Zmartwychwstałego ukazanego w całej postaci, w trzech czwartych w prawo, w wykroku, z prawą nogą zgiętą w kolanie. W prawej, uniesionej ręce trzyma chorągiew z białym krzyżem na czerwonym tle, lewa uniesiona do góry w geście błogosławieństwa. Twarz owalna, pociągła, z migdałowatymi oczami i prostym nosem, okolona falowaną brodą i włosami sięgającymi ramion. Chrystus przez biodra ma przewiązane krótkie, obficie fałdowane perizonium, z rozwianym na lewym boku fragmentem. Pod szyją ma zapięty płaszcz rozwiany z tyłu postaci. Ciało krępe, muskularne, z podkreślonymi mięśniami klatki piersiowej. Postać umieszczona na profilowanym postumencie z tablicą z inskrypcją „EGO SVM RESVR/RECTIO ET VITA / IOAN(NES) CAP(UT) XI”.
płaskorzeźba
Chrystus Zmartwychwstały

Inne dzieła z tego roku

Zdjęcie nr 1: Wmurowany w ścianę kościoła nagrobek, na wysokim postumencie, z tablicą w kształcie leżącego prostokąta z czterema metalowymi ćwiekami w kształcie rozet, w szerokiej ramie z stiukowymi herbami Nowina i Bogoria na bokach i profilowanym gzymsem z czterema stiukowymi rozetami. Ponad gzymsem ukazana z prawego profilu klęcząca i wsparta na urnie kobieta, ubrana w togę i płaszcz zarzucony na głowę, plecy i częściowo zakrywający urnę, na której kobieta wspiera ręce i głowę. Twarz pełna, o delikatnych rysach i zamkniętych oczach. Włosy sięgające ramion, o gęstych, kręconych puklach. Urna w typie amfory greckiej zdobiona dołem szerokimi liśćmi i pięciopłatkowymi kwiatami, górą fryzem z liśćmi akantu. Na tablicy inskrypcja: "D(eo) O(ptimo) M(aximo) / Józefowi i Teressie Skotnickich / KONOPKOM. / Łowczym Sanockim / Rodzicom Dobrodziejom Naszym. / Teressie w dniu 15. Grudnia 1801. a Józefowi / d(nia) 27. Września 1811. R(oku) zmarłym / Pomnik kładziemy".
nagrobek
Nagrobek Teresy ze Skotnickich i Józefa Konopków
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, w ramie rzeźbionej, malowanej, złoconej i ozdobionej ornamentem małżowinowym. Ukazuje św. Annę, Marię i Jezusa oraz świętych Wojciecha, Stanisława, Katarzynę i Tomasza. Na dwudzielnej ławie umieszczonej na podwyższeniu siedzi: po lewej stronie Najświętsza Maria Panna, po prawej św. Anna. Obie niewiasty zwrócone są ku stojącemu pomiędzy nimi Dzieciątku. Nagi Chrystus, okryty na skos białą chustą, przytrzymywaną na Jego prawym boku przez obie niewiasty, ukazany frontalnie, z wysuniętą ku przodowi prawą nóżką i lewą podtrzymywaną przez św. Annę. Prawą rękę wznosi w geście błogosławieństwa, zaś lewa obejmuje św. Annę. Głowę Chrystusa, ozdobioną jasno złotobrązowymi włosami, otacza promienista gloria. Najświętsza Maria Panna, lekko pochylona w kierunku Chrystusa, ubrana jest w czerwoną suknię i niebieski płaszcz założony na lewe ramię. Jej głowa jest nakryta jasnozieloną chustą, związaną z tyłu głowy, spod której wyłaniają się jasnobrązowe włosy. Twarz Marii zwrócona jest ku widzowi, ze wzrokiem skierowanym na wprost. Święta Anna w zielonej sukni i ciemnoczerwonym płaszczu, narzuconym na prawe ramię mocno pochyla się ku Chrystusowi. Głowę świętej przykrywa biała chusta ze złotymi przeszyciami, opadająca na plecy i prawe ramię. Spod chusty widoczne siwe włosy. Twarz św. Anny ukazana jest półprofilu, ze wzrokiem skierowanym ku Marii. Nad głowami Marii i św. Anny unoszą się nimby. Na pierwszym planie, u stóp niewiast klęczą zwróceni ku Jezusowi: po lewej stronie św. Wojciech w stroju biskupim, z paliuszem i z leżącym przed nim na ziemi pastorałem z podwójnym krzyżem, po prawej św. Stanisław, w stroju biskupim, z pastorałem w lewej ręce i postacią Piotrowina wyłaniającą się z grobu. W tle po prawej stronie św. Katarzyna, trzymająca miecz we wspartej na kole prawej dłoni i palmę męczeństwa w lewej, ubrana w zielona suknię i szary płaszcz. Obok niej stoi św. Tomasz, z prawą dłonią złożoną na piersi, z lilią w lewej ręce, ubrany w czarny habit. Za postaciami świętych daleki górski pejzaż. Po lewej stronie obrazu, na tle architektury z podwieszonymi ciemnoniebieskimi kotarami ozdobionymi złocistymi frędzlami i chwostem, widnieją popiersia dwóch świętych starców w jasnobrązowych szatach. Głowy świętych otaczają nimby. W górnej części, na osi obrazu popiersie Boga Ojca z trójkątnym nimbem, poniżej gołębica Ducha Świętego, otoczona promienistą glorią. Kolorystyka obrazu stonowana, ciepła, nasycona. Kolorystyczną dominantę stanowi ciemny błękit płaszcza Marii, czerwień płaszcza i zieleń sukni św. Anny. Kolory te podkreślają jasną postać Chrystusa.
obraz
Św. Anna Samotrzeć ze św. Wojciechem, św. Stanisławem, św. Katarzyną i św. Antonim

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.
obraz

Matka Boska Karmiąca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty łukiem nadwieszonym z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, jej wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz ciemnoniebieski płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego lewej stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch archaniołów znajdującego się po prawej stronie – archanioła Gabriela. Po drugiej stronie jest archanioł Michał, obaj trzymają w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej: Michał (włócznię i gąbkę z octem), Gabriel (krzyż). Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony ze szlachetnymi kamieniami, a wokół nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, u Dzieciątka nimb krzyżowy. Wszystkie postacie są podpisane inicjałami: nad głową Marii, po lewej stronie obrazu widnieją litery „MP”, a po prawej „ΘΥ”; następnie po lewej stronie obrazu, nad głową archanioła Michała znajdują się litery „ΟΡМ”, a nad głową archanioła Gabriela „OΡГ” i dalej, po prawej stronie obrazu, obok Dzieciątka Jezus litery „IC-XC”. Tło jest złocone. Obraz ujęty jest prostokątną, profilowaną ramą zdobioną od zewnątrz ażurową wicią roślinną. W górnej części kompozycji napis „MATKO BOSKA NIEUSTAJĄCEJ POMOCY / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Rama drewniana, profilowana, złocona, ozdobiona rzędem stylizowanych liści akantu.
obraz

Matka Boska Nieustastającej Pomocy

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta w rozbudowanej, profilowanej ramie dekorowanej nakładanymi motywami geometrycznymi oraz kwiatowymi, zwieńczonej na osi monogramem maryjnym. W centrum kompozycji, nieco z lewej strony obrazu przedstawienie Marii trzymającej na kolanach martwe ciało Chrystusa. Twarz Marii szeroka, z delikatnie otwartymi ustami, szerokim nosem i wzrokiem skierowanym ku niebu. Matka Boska jest ubrana w czerwoną suknię, ciemnobłękitny płaszcz nałożony na głowę oraz biały welon. Chrystus ukazany w pozycji półleżącej na białym płótnie, z lewą ręką podtrzymywaną przez Marię, prawą opadłą bezwładnie w dół. Twarz szczupła, oczy zamknięte, okolona krótką brodą i długimi, ciemnobrązowymi włosami, spływającymi na ramiona i plecy. Odziany jest w białe perizonium na biodrach, delikatnie drapowane. Wokół głów są zaznaczone nimby. W lewym, dolnym rogu przedstawienia titulus oraz misa, w prawym widoczny fragment krzyża. W tle otwiera się rozległy pejzaż z widokiem na Jerozolimę. Kolorystyka ciemna, ciepła z dominacją brązów.
obraz

Pieta

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Epitafium Józefa i Marianny Katarzyńskich", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/epitafium-jozefa-i-marianny-katarzynskich

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności