Dzwonnica
Zdjęcie nr 1: Dzwonnica murowana z cegły, tynkowana. Zbudowana na rzucie kwadratu, na cokole, trójkondygnacyjna, zwieńczona blaszanym hełmem z ażurową wieżyczką i iglicą. Od wschodu wejście, zamknięte łukiem półkolistym, w kamiennym, profilowanym obramieniu. Nad nim kamienna tarcza z herbem Lis. W najwyższej kondygnacji duże ostrołukowe otwory dzwonne, wyżej, pod okapem małe owalne.
Zdjęcie nr 2: Dzwonnica murowana z cegły, tynkowana. Zbudowana na rzucie kwadratu, na cokole, trójkondygnacyjna, zwieńczona blaszanym hełmem z ażurową wieżyczką i iglicą. Od wschodu wejście, zamknięte łukiem półkolistym, w kamiennym, profilowanym obramieniu. Nad nim kamienna tarcza z herbem Lis. W najwyższej kondygnacji duże ostrołukowe otwory dzwonne, wyżej, pod okapem małe owalne.

Dzwonnica

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Niepołomice
Miejscowość
Niepołomice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niepołomice
Parafia
Najświętszej Panny Marii i Dziesięciu Tysięcy Męczenników
Tagi
architektura XIX wieku dzwonnica
Identyfikator
DZIELO/12553
Kategoria
dzwonnica
Ilość
1
Czas powstania
1836 rok
Fundator
Jan Kacper Gniewiński
Technika i materiał
kamień, cegła; murowanie
Autor noty katalogowej
Andrzej Włodarek
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Dzwonnica powstała w 1836 roku z fundacji Jana Kacpra Gniewińskiego. Początkowo dach kryty gontem, z czasem zastąpionym blachą. Remontowana w 1893, 1909.

Opis

Dzwonnica murowana z cegły, tynkowana. Zbudowana na rzucie kwadratu, na cokole, trójkondygnacyjna, zwieńczona blaszanym hełmem z ażurową wieżyczką i iglicą. Od wschodu wejście, zamknięte łukiem półkolistym, w kamiennym, profilowanym obramieniu. Nad nim kamienna tarcza z herbem Lis. W najwyższej kondygnacji duże ostrołukowe otwory dzwonne, wyżej, pod okapem małe owalne.

Zarys problematyki artystycznej

Dzwonnica wzniesiona w 1836 roku, zapewne przez miejscowy warsztat muratorski.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Dzwonnica murowana z cegły, tynkowana, na rzucie kwadratu, na cokole, trójkondygnacyjna, zwieńczona blaszanym hełmem z ażurową wieżyczką i iglicą. Od wschodu wejście, zamknięte łukiem półkolistym, w kamiennym, profilowanym obramieniu. Nad nim kamienna tarcza z herbem Lis. Wzniesiona w 1836 roku z fundacji Jana Kacpra Gniewińskiego.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Kozera Michał, "Kościół parafialny i zamek królewski w Niepołomicach. Dzieje znane i nieznane 1340-1990", Kraków 1994
Róg Rafał, "Kościół w Niepołomicach pod wezwaniem Dziesięciu Tysięcy Męczenników – Królewska Fundacja Pokutna", Kraków-Niepołomice 1998

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna rzeźba przedstawia Chrystusa Zmartwychwstałego, stojącego w lekkim kontrapoście, z ciężarem ciała wspartym na lewej nodze, która depcze węża trzymającego w paszczy jabłko. Zbawiciel prawą nogę lekko ugina w kolanie opierając ją na ludzkiej czaszce. Chrystus w lewej ręce trzyma złotą laskę krzyżową z podwieszoną chorągwią, prawą zaś unosi w geście błogosławieństwa. Ma owalną twarz z prostym nosem, z uniesionymi ku górze brązowymi oczami i jasnoróżowymi ustami. Jego głowę okalają długie, brązowe włosy opadające na ramiona w lekkich lokach oraz krótka, brązowa broda. Zmartwychwstały ubrany jest w złocony płaszcz ze srebrną podszewką, odsłaniający prawe ramię, przerzucony z przodu przez lewą rękę i opadający miękkimi fałdami zakrywając prawy bok postaci. Karnacja ciała jest bladoróżowa. Na dłoniach, boku oraz stopach widoczne są czerwone rany po gwoździach i lancy.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Płyta w formie stojącego prostokąta. W górnej części ryty monogram IHS z krzyżem. W polu inskrypcja „Adamo Kołaczkowski / Bonorum Cameralium Ann(o) 9 Praefecto / Die 24. Decembris 1824 A(nn)o vitae 54 / non tam aetate quam maerore / propter culpas aliorum consumpto / addicti amici posuere. / Quisquis es superior disce / quam durum piaesse aliis / Defuncto autem aeternam / precare requiem.” U dołu płyty ryta czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami.
płyta nagrobna
Epitafium Adama Kołaczkowskiego
Zdjęcie nr 1: Płyta w formie leżącego prostokąta. W polu inskrypcja „AMALIAE HORVATH / Anno 1829o Die 19. Maji, in ipso aeta/tis flore utpote anno vitae 25to Heul/nimis tempestive e vivis ereptae/ Stephanus Horvath Militiae Gra/nitialis Sub Centurio moestus ma/ritus charae et optimae Conjugi poni/curavit Oretur pro ea”.
płyta nagrobna
Epitafium Amelii Horvath
Zdjęcie nr 1: Kamienna chrzcielnica osadzona na wysokim cokole na planie kwadratu, z profilowanym, wielostopniowym trzonem, dekorowanym puklowaniem, liśćmi akantu i uskrzydlonymi główkami anielskimi. Czara puklowana, ozdobiona kartuszem z godłem herbowym Jastrzębiec od frontu oraz kartuszem z godłem herbowym Gryf po przeciwnej stronie, po bokach dwa bukraniony. Chrzcielnica polichromowana w kolorze czerwonym ze złoconymi detalami. Drewniana pokrywa w formie podstawy dekorowanej perełkowaniem i żłobkami, zwieńczona klasycystycznym wazonem zdobionym girlandami, zakończonym kwiatem. Chrzcielnica umieszczona w niszy drewnianej oprawy filara arkady tęczowej. Nadbudowa jest architektoniczna, dwukondygnacyjna ze zwieńczeniem. Pierwsza kondygnacja z niszą ujętą dwustrefowym cokołem, zakończonym profilowanym gzymsem dekorowanym żłobkami, zakończonym kartuszem, flankowana kwiatowymi zwisami. Druga kondygnacja z płyciną ujętą pilastrami ozdobionymi kwiatowymi zwisami, zakończonymi gzymsem przechodzącym w woluty, na których znajdują się uskrzydlone główki anielskie. W niszy na rzeźbionym fragmencie skały, flankowanym dwoma drzewami, grupa rzeźbiarska Chrztu Chrystusa. Nad nią na łuku gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Zwieńczenie w kształcie zbliżonym do kwadratu, ujętego spływami wolutowymi dekorowanymi akantem, zakończone gzymsem i baldachimem. W polu, na obłoku rzeźbiona półpostać Boga Ojca z nimbem trójkątnym i promienistym wokół głowy. Baldachim na planie półkola, w formie niepełnego belkowania, na nim cztery kabłąki podtrzymujące cokół, na którym znajduje się klasycystyczny wazon. Oprawa polichromowana w kolorze seledynowym, ze złoconymi profilami i ornamentyką.
chrzcielnica
Chrzcielnica w architektonicznej obudowie
Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna figura Chrystusa Ukrzyżowanego umieszczona jest na belce tęczowej. Chrystus został ukazany na krzyżu w dużym zwisie na wyprężonych ramionach, tworzących kształt litery „V”. Jego korpus jest wydłużony i esowato wygięty z silnym zaznaczeniem modelunku anatomicznego. Nogi zostały lekko zgięte w kolanach i nieznacznie odchylone w bok, zaś stopy skrzyżowane i przybite jednym gwoździem do krzyża. Wyeksponowano muskulaturę kończyn, żebra i ranę w boku. Głowa Zbawiciela opada na prawe ramię. Jego twarz jest podłużna, z długim, prostym nosem, o zamkniętych oczach i otwartych ustach w grymasie bólu. Otacza ją gęsta, kręcona broda oraz długie, ciemne włosy opadające lokami na oba ramiona. Na głowie widoczna jest cierniowa korona o długich kolcach. Biodra Zbawiciela zostały przepasane długim perizonium sięgającym kolan. Jest ono na środku drapowane za pomocą misowych fałd układających się poprzecznie, zaś po bokach zostało wywinięte za pomocą dwóch festonów opadających kaskadowo wzdłuż ud. Ponad głową Chrystusa umieszczony jest złocony titulus o kształtach barokowych w formie kartusza z napisem „INRI”.Rzeźba jest polichromowana, a perizonium srebrzone z zastosowaniem laserunków.
rzeźba
Chrystus na krzyżu
Zdjęcie nr 1: Płaskorzeźbione przedstawienie Chrystusa Zmartwychwstałego ukazanego w całej postaci, w trzech czwartych w prawo, w wykroku, z prawą nogą zgiętą w kolanie. W prawej, uniesionej ręce trzyma chorągiew z białym krzyżem na czerwonym tle, lewa uniesiona do góry w geście błogosławieństwa. Twarz owalna, pociągła, z migdałowatymi oczami i prostym nosem, okolona falowaną brodą i włosami sięgającymi ramion. Chrystus przez biodra ma przewiązane krótkie, obficie fałdowane perizonium, z rozwianym na lewym boku fragmentem. Pod szyją ma zapięty płaszcz rozwiany z tyłu postaci. Ciało krępe, muskularne, z podkreślonymi mięśniami klatki piersiowej. Postać umieszczona na profilowanym postumencie z tablicą z inskrypcją „EGO SVM RESVR/RECTIO ET VITA / IOAN(NES) CAP(UT) XI”.
płaskorzeźba
Chrystus Zmartwychwstały

Inne dzieła z tego roku

Zdjęcie nr 1: Epitafium w kształcie leżącego prostokąta z inskrypcją: „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Marcyanna z Korzenieskich / JABŁOŃSKA / żyła lat 64. Umarła d(nia) 26 Lip(ca) 1836 / Prosi o westchnienie do Boga”.
płyta nagrobna
Epitafium Marcjanny z Korzenieskich Jabłońskiej
Zdjęcie nr 1: Płyta w formie leżącego prostokąta. W polu inskrypcja „Go[rl]iwoscią o chwałę Boga / i ozdobe Domu Jego powodowany / W[..] Kasper Gniewiński / Prefekt składu solnego [cz]ęść pozostałego maiątku / na wybudowanie tey Dzwon[nicy] przeznaczył / które staraniem i przyłożeniem s[...] koszta / [...]czasowego mieyscowego Plebana R(ok)u 183[6] / wy[b]aw [...]”.
tablica pamiątkowa
Tablica pamiątkowa
Zdjęcie nr 1: Epitafium marmurowe w formie kwadratu. W polu inskrypcja „D[EO] O[PTIMO] M[AXIMO] / Za Dusze drogich Rodzicow / STANISŁAWA zmarłego na dniu / 5. Grudnia 1827. i MONIKI zmar/łej dnia 29. Października 1836. / prosi o westchnienie do / BOGA / rozrzewniony syn Ksiądz / JĘDRZEJ MIROCHA”.
płyta nagrobna
Epitafium Stanisława i Moniki Mirochów
Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna w kształcie stojącego prostokąta w profilowanej ramie. Na tablicy inskrypcja „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Zofia Makomeska urodziła / się 19. Grudnia Roku. 1823. / Wierna Bogu pełna w nim / ufności i Kochaiąca go; /przeżywsży Lat 13. wyrwana / iest z tego świata by złość / iego niezepsuła iey Serca / Pobożne Dusze polecaycie JĄ / miłosierdziu Boskiemu. / Zasnęła 3. Lipca / 1836. Roku.”
płyta nagrobna
Epitafium Zofii Makomeskiej

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Dzwonnica na planie kwadratu, podpiwniczona, dwukondygnacyjna, drewniana, oszalowana deskami z listwowaniem. Kondygnacja dolna na niskim cokole, o ścianach zwężających się ku górze, z wejściem od zachodu, na trzech ścianach przepruta otworami okiennymi (dwoma na każdej ścianie), nakryta pulpitowym daszkiem. Kondygnacja górna o ścianach prostych, z dwoma małymi otworami okiennymi na każdej ścianie. Otwory okienne w kształcie stojących prostokątów, zamkniętych łukiem nadwieszonym. Dzwonnica nakryta dachem półszczytowym zakończonym złoconą kulą i zatkniętym na niej łacińskim krzyżem.
dzwonnica

Dzwonnica

Zdjęcie nr 1: Drewniana dzwonnica została wybudowana 15 m na południowy wschód od kościoła w Wawrzeńczycach, w obrębie ogrodzenia na terenie dawnego cmentarza. Ustawiono ją w konstrukcji słupowej, na kamiennej podmurówce, na planie kwadratu, jako budowlę dwukondygnacyjną z izbicą. Wieża została oszalowana deskami o układzie pionowym. Dolna kondygnacja o ścianach pochyłych. W elewacji północnej dwa prostokątne otwory wejściowe nakryte prostymi daszkami pulpitowymi, mieszczące jednoskrzydłowe, drewniane drzwi. W górnej części każdej elewacji dwudzielne okna zakończone ostrołukowo, wypełnione kratownicą drewnianą. Izbica zakończona od dołu ażurową dekoracją w formie wyciętych w deskach zaokrąglonych zębów oraz okrągłych otworów. Nakryta dachem czterospadowym o konstrukcji krokwiowo-płatwiowej, zabezpieczona blachą ocynkowaną. W środku trzykondygnacyjna, z drewnianymi schodami; mieści trzy, barokowe dzwony.
dzwonnica

Dzwonnica

Zdjęcie nr 1: Dzwonnica usytuowana w północno-wschodniej części cmentarza przykościelnego. Założona na planie kwadratu ze ścianami stopniowo zwężającymi się ku górze. Fundament ceglany, ściany oszalowane pionowo z listwowaniem. Odsadzka między fundamentem i ścianami przykryta okapem z gontu. W połowie oraz w trzech czwartych wysokości elewacje wieży rozczłonkowane poziomo okapami z gontu. Wejście od strony zachodniej, drzwi jednoskrzydłowe, nakryte daszkiem dwuspadowym. W najwyższej kondygnacji wieży w każdej elewacji po dwa okienka zakończone łukiem. Dach namiotowy, stromy, podbity gontem, zwieńczony metalową kulą z krzyżem.
dzwonnica

Dzwonnica

Zdjęcie nr 1: Dzwonnica typu parawanowego, wolnostojąca, murowana, tynkowana, trójosiowa. Obiekt wzniesiony na cokole obłożonym kamienną okładziną. W dolnej partii trzy arkady sięgające powyżej jej poziomu, oddzielone kratami. W górnej partii arkady przelotowe, od góry zamknięte w osi środkowej łukiem półkolistym, z przechodzącym w partii muru gzymsem. W każdej arkadzie górnej wisi jeden dzwon; arkady obu kondygnacji lewej osi mniejsze. Dzwonnicę wieńczy gzyms podokapowy, powyżej którego trójkątny szczyt podkreślony dekoracją ramową i przekryty blachą.
dzwonnica

Dzwonnica

Zdjęcie nr 1: Dzwonnica drewniana, konstrukcji słupowej, ściany szalowane z listowaniem, więźba dachowa drewniana. Założona na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu, na betonowym podmurowaniu, przesłoniętym okapowym daszkiem gontowym. Dach gontowy, czterospadowy, zakończony metalowym szpikulcem. Otwór drzwiowy w ścianie południowej o wykroju stojącego prostokąta zamknięty drzwiami spągowymi. Niewielkie otwory głosowe w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym nadwieszonym po dwa na południowej, wschodniej i północnej ścianie. Wnętrze wypełnione elementami konstrukcji.
dzwonnica

Dzwonnica

Zdjęcie nr 1: Dzwonnica usytuowana w południowo-wschodniej części placu przykościelnego; na planie kwadratu, o konstrukcji słupowej, szalowana, dwukondygnacyjna, zwieńczona wysokim dachem namiotowym z krzyżem. Przy wejściu tabliczka z inskrypcją „Któż jak Bóg! / Dzwony i dzwonnica poświęcone / przez J(ego) E(kscelencję) Ks(iędza) B(isku)p(a) Karola Wojtyłę / dn(ia) 5 X 1958 r(oku). / Odnowioną dzwonnicę poświęcił / J(ego) E(minencja) Ks(iądz) Kard(ynał) Stanisław Dziwisz / dn(ia) 18 II 2007 r(oku) / Parafia Gorzków”.
dzwonnica

Dzwonnica

Jak cytować?

Andrzej Włodarek, "Dzwonnica", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/dzwonnica-14

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności