Epitafium Jerzego Dubieckiego
Zdjęcie nr 1: Na wysokim cokole oraz na niskiej marmurowej podstawie ustawiony jest filar z czarnego marmuru ujęty na dwóch końcach alabastrowym profilem, zakończony marmurową kulą. W partii cokołu wprawiona marmurowa płyta w formie leżącego prostokąta z inskrypcją „Oycze wieczny bez skończenia, / Jezu źródło zbawienne, / Duchu dawco pocieszenia, Porusz serca kamienne, / Niechay godnie czołem biią, / W Troycy Bogu iedynemu, / Że dać raczył nam Maryą, / Ku zbawieniu naszemu.” Na trzonie filara inskrypcja „Jerżemu Ogończyk / Dubieckiemu / zmarłemu 1767. / Mateusz Władysław / Dubiecki / Kan(onik) Łucki i Krak(owski) / wdzięczny Syn / 1795. / wieczną pamiątkę / odnawia”. Ponad nią ryty kartusz z pustym polem.
Zdjęcie nr 2: Na wysokim cokole oraz na niskiej marmurowej podstawie ustawiony jest filar z czarnego marmuru ujęty na dwóch końcach alabastrowym profilem, zakończony marmurową kulą. W partii cokołu wprawiona marmurowa płyta w formie leżącego prostokąta z inskrypcją „Oycze wieczny bez skończenia, / Jezu źródło zbawienne, / Duchu dawco pocieszenia, Porusz serca kamienne, / Niechay godnie czołem biią, / W Troycy Bogu iedynemu, / Że dać raczył nam Maryą, / Ku zbawieniu naszemu.” Na trzonie filara inskrypcja „Jerżemu Ogończyk / Dubieckiemu / zmarłemu 1767. / Mateusz Władysław / Dubiecki / Kan(onik) Łucki i Krak(owski) / wdzięczny Syn / 1795. / wieczną pamiątkę / odnawia”. Ponad nią ryty kartusz z pustym polem.

Epitafium Jerzego Dubieckiego

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Michałowice
Miejscowość
Raciborowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kraków Prądnik
Parafia
Św. Małgorzaty
Miejsce przechowywania
północna część ściany tęczowej
Identyfikator
DZIELO/05948
Kategoria
płyta nagrobna
Ilość
1
Czas powstania
1795 rok
Fundator
Mateusz Władysław Dubiecki
Technika i materiał
marmur, alabaster, techniki kamieniarskie, polichromia
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Epitafium Jerzego Dubieckiego zostało wystawione w 1795 roku przez jego syna, Mateusza Władysława Dubieckiego.

Opis

Na wysokim cokole oraz na niskiej marmurowej podstawie ustawiony jest filar z czarnego marmuru ujęty na dwóch końcach alabastrowym profilem, zakończony marmurową kulą. W partii cokołu wprawiona marmurowa płyta w formie leżącego prostokąta z inskrypcją „Oycze wieczny bez skończenia, / Jezu źródło zbawienne, / Duchu dawco pocieszenia, Porusz serca kamienne, / Niechay godnie czołem biią, / W Troycy Bogu iedynemu, / Że dać raczył nam Maryą, / Ku zbawieniu naszemu.” Na trzonie filara inskrypcja „Jerżemu Ogończyk / Dubieckiemu / zmarłemu 1767. / Mateusz Władysław / Dubiecki / Kan(onik) Łucki i Krak(owski) / wdzięczny Syn / 1795. / wieczną pamiątkę / odnawia”. Ponad nią ryty kartusz z pustym polem.

Zarys problematyki artystycznej

Jerzy Wincenty Dubiecki herbu Ogończyk (zm. 1767) był chorążym wojsk koronnych. Jego małżonką była Zofia z Ostrowskich herbu Nałęcz. Epitafium w kościele w Raciborowicach wystawił mu syn – ksiądz Mateusz Władysław, który w roku powstania dzieła został mianowany kanonikiem katedralnym krakowskim. Typ epitafium w formie kolumny bądź, jak w omawianym przypadku, filara był niezwykle popularny w czwartej ćwierci XVIII wieku i charakterystyczny dla okresu neoklasycyzmu. W pustym kartuszu o wykroju owalu mógł pierwotnie znajdować się portret zmarłego.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Spękania, ubytki mechaniczne. Marmurowy cokół wtórnie pokryty polichromią. Brak portretu zmarłego.

Streszczenie

Epitafium Jerzego Dubieckiego (zm. 1767) zostało wystawione w 1795 roku przez jego syna, Mateusza Władysława Dubieckiego. Typ epitafium w formie kolumny bądź, jak w omawianym przypadku, filara był niezwykle popularny w czwartej ćwierci XVIII wieku i charakterystyczny dla okresu neoklasycyzmu. W pustym kartuszu o wykroju owalu mógł pierwotnie znajdować się portret zmarłego.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016
Wyżga Mateusz, "Parafia Raciborowice od XVI do końca XVIII wieku. Studium o społeczności lokalnej", Kraków 2011
Ogrodziński Wincenty, "Dubiecki Mateusz Władysław" , [w:] "Polski słownik biograficzny, t. 5" , Kraków 1939-1946 , s. 430-431

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica posadowiona na szerokiej podstawie na rzucie koła, z trzonem w dolnej części lekko wklęsłym zakończonym puklowanym pierścieniem, z czarą o formie rozchylonego kielicha z regularnymi wgłębieniami zakończonego gładkim, zaoblonym brzegiem. Pokrywa miedziana w formie odwróconego kielicha zakończonego pozłacanymi kulą z krzyżem.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem od strony prezbiterium w postaci jednobiegowych, zakręconych w górnej partii schodów z pełną balustradą dekorowaną płycinami w kształcie rombów oraz poręczą w formie profilowanego gzymsu. Kosz na planie kwadratu o ściętych narożach i wklęsłych bokach, ustawiony na ćwierćkolistym wałku dekorowanym liśćmi i muszlą; z podwieszeniem w formie ostrosłupa o ściętym wierzchołku i narożach ujętych czterema spływami wolutowymi dekorowanymi akantem i muszlą, zakończonym szyszką. Kosz ujęty w narożach spływami wolutowymi, zdobionymi akantem i kampanulami, podtrzymującymi niepełne belkowanie z silnie wysuniętym gzymsem stanowiącym parapet. W polach ścianek kartusze z podwieszonymi girlandami. W narożu pulpit w postaci postumentu z rzeźbioną księgą. Zaplecek w formie wydłużonego prostokąta flankowanego pilastrami dekorowanymi zwisami, zakończonymi konsolami dźwigającymi imposty z silnie wysuniętym gzymsem oraz fragmenty przerwanego, wolutowego, odwróconego przyczółka. W polu zawieszony obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Zaplecek ujęty spływami wolutowymi oraz uszami w postaci strzępionych liści palmowych. Całość zwieńczona glorią promienistą z tablicami Dekalogu w centrum, w otoczeniu obłoków. Struktura polichromowana na sposób imitujący marmoryzację w kolorze beżowym, ornamentyka i profile złocone, detale srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Figura ścięta i drążona z tyłu, ustawiona na niskiej podstawie. Anioł ukazany frontalnie, w kontrapoście, o esowato wygiętej sylwetce, obie ręce unosi wysoko, kierując je w lewą stronę. Twarz ma okrągłą, o pełnych policzkach i wyodrębnionej brodzie, migdałowatych oczach, prostym nosie i rozchylonych ustach, okoloną krótkimi, kręconymi, brązowymi włosami. Anioł ubrany w ekspresyjnie fałdowany, złocony płaszcz, podtrzymywany pojedynczą taśmą przełożoną przez lewe ramię, zawinięty wokół bioder, odsłaniający lewą nogę. Skrzydła ma duże, złożone i złocone. Przy prawej nodze postaci srebrzony obłok. Polichromia ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Figura ścięta i drążona z tyłu, ustawiona na niskiej, nieregularnej podstawie. Anioł ukazany frontalnie, z ugiętą prawą nogą opartą na obłoku, o esowato wygiętej sylwetce, z obiema rękami uniesionymi wysoko i skierowanymi w prawo. Twarz ma okrągłą, o pełnych policzkach i wyodrębnionej brodzie, migdałowatych oczach, prostym nosie i rozchylonych ustach, okoloną krótkimi, kręconymi, brązowymi włosami. Anioł ubrany jest w ekspresyjnie fałdowany, złocony płaszcz, podtrzymywany pojedynczą taśmą przełożoną przez lewe ramię, zawinięty wokół bioder i nóg, odsłaniający tors. Skrzydła duże, złożone i złocone. Polichromia ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Balustrada chóru muzycznego na profilowanym cokole, podzielona na osiem pól wydzielonych hermami dekorowanymi małżowiną i ornamentem roślinnym, dźwigającymi pełne belkowanie, stanowiące parapet. W polach płyciny naprzemiennie w formie leżącego prostokąta z uszakami i leżącego owalu z uszakami, ujęte w ramy. W nich malowane na desce obrazy, od lewej: św. Michał Archanioł walczący z szatanem, św. Małgorzata i zaloty namiestnika rzymskiego, nawrócenie św. Małgorzaty przez opiekunkę, chrzest świętej w czasie prześladowania chrześcijan, pojmanie św. Małgorzaty i zmuszenie jej, aby złożyła ofiarę bogom pogańskim, tortury świętej (przypalanie piersi), uwięzienie w wieży i wizja szatana w postaci smoka, ścięcie mieczem. Struktura polichromowana w kolorze kremowym, z cokołem i fryzem malowanym na sposób imitujący marmoryzację, profile i ornamentyka złocone.
chór muzyczny
Chór muzyczny
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta o ściętych narożach z przedstawieniem Chrystusa w półpostaci. Jezus zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z pochyloną głową, skrzyżowanymi rękami złożonymi na piersi, o związanych sznurem przegubach, w prawej dłoni trzyma trzcinę. Twarz ma szczupłą, o półprzymkniętych, migdałowatych oczach, lekko garbatym nosie i rozchylonych ustach, okoloną długimi, falowanymi, brązowymi włosami opadającymi na ramiona. Na głowie ma koronę cierniową, spod której spływają strużki krwi, wokół niej nimb. Chrystus na ramiona ma narzucony czerwony płaszcz, odsłaniający fragment poranionego torsu. Postać ukazana na ciemnobrązowym tle.
obraz
Ecce Homo

Inne dzieła z tego roku

Zdjęcie nr 1: Ołtarz architektoniczny, jednokondygnacyjny, jednoosiowy, ze zwieńczeniem. Ołtarz prostopadłościenny, z drewnianą mensą. Antepedium ujęte profilowaną, polichromowaną ramą zdobioną ornamentyką roślinną. Błękitne pole ujęte jest kwietną bordiurą, pośrodku polichromowana dekoracja w formie inicjałów AS wplecionych w kwiaty białych lilii. Retabulum osadzone na wysokim, zdwojonym cokole, ujęte dwiema parami kolumn, z których zewnętrzne wysunięte do przodu, ustawionych na tle zdwojonych pilastrów. Podpory podtrzymują przerwane, wyłamujące się ponad nimi belkowanie. Zwieńczenie ujęte parą spływów wolutowych i zamknięte nadwieszonym łukiem odcinkowym. Po bokach ujęte przerwanym, wolutowym przyczółkiem. Pola cokołu retabulum zdobią płyciny z wydłużonymi rozetami, pośrodku kompozycja z wici akantu z rozetką. Część środkową retabulum ujmuje para ażurowych uszaków rocaille’owych z motywami rozetek. W partii przerwanego belkowania jest ornament roślinnego z motywem chrząstki, we fryzie rozety. Pole zwieńczenia zdobi stylizowana ornamentyka roślinna, gzyms motyw astragalu. Szczyt w formie ażurowej konchy ujętej po bokach parą wazonów z kwiatami słonecznika. Na przerwanym przyczółku para aniołków w złoconych szatach. Pole części środkowej w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkolistym łukiem nadwieszonym z uskokami, ujęte profilowaną, złocono-srebrzoną ramą, z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego, na zasuwie obraz św. Franciszka z Asyżu. Retabulum ujmuje para figur niezidentyfikowanych świętych zakonników. W polu zwieńczenia, w owalnej ramie obraz św. Roberta Bellarmina. Struktura w kolorze ciemnobrązowym, detal architektoniczny i ornamentyka złocone i posrebrzane.
ołtarz
Ołtarz boczny św. Antoniego Padewskiego

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.
obraz

Matka Boska Karmiąca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty łukiem nadwieszonym z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, jej wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz ciemnoniebieski płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego lewej stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch archaniołów znajdującego się po prawej stronie – archanioła Gabriela. Po drugiej stronie jest archanioł Michał, obaj trzymają w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej: Michał (włócznię i gąbkę z octem), Gabriel (krzyż). Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony ze szlachetnymi kamieniami, a wokół nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, u Dzieciątka nimb krzyżowy. Wszystkie postacie są podpisane inicjałami: nad głową Marii, po lewej stronie obrazu widnieją litery „MP”, a po prawej „ΘΥ”; następnie po lewej stronie obrazu, nad głową archanioła Michała znajdują się litery „ΟΡМ”, a nad głową archanioła Gabriela „OΡГ” i dalej, po prawej stronie obrazu, obok Dzieciątka Jezus litery „IC-XC”. Tło jest złocone. Obraz ujęty jest prostokątną, profilowaną ramą zdobioną od zewnątrz ażurową wicią roślinną. W górnej części kompozycji napis „MATKO BOSKA NIEUSTAJĄCEJ POMOCY / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Rama drewniana, profilowana, złocona, ozdobiona rzędem stylizowanych liści akantu.
obraz

Matka Boska Nieustastającej Pomocy

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta w rozbudowanej, profilowanej ramie dekorowanej nakładanymi motywami geometrycznymi oraz kwiatowymi, zwieńczonej na osi monogramem maryjnym. W centrum kompozycji, nieco z lewej strony obrazu przedstawienie Marii trzymającej na kolanach martwe ciało Chrystusa. Twarz Marii szeroka, z delikatnie otwartymi ustami, szerokim nosem i wzrokiem skierowanym ku niebu. Matka Boska jest ubrana w czerwoną suknię, ciemnobłękitny płaszcz nałożony na głowę oraz biały welon. Chrystus ukazany w pozycji półleżącej na białym płótnie, z lewą ręką podtrzymywaną przez Marię, prawą opadłą bezwładnie w dół. Twarz szczupła, oczy zamknięte, okolona krótką brodą i długimi, ciemnobrązowymi włosami, spływającymi na ramiona i plecy. Odziany jest w białe perizonium na biodrach, delikatnie drapowane. Wokół głów są zaznaczone nimby. W lewym, dolnym rogu przedstawienia titulus oraz misa, w prawym widoczny fragment krzyża. W tle otwiera się rozległy pejzaż z widokiem na Jerozolimę. Kolorystyka ciemna, ciepła z dominacją brązów.
obraz

Pieta

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Epitafium Jerzego Dubieckiego ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/epitafium-jerzego-dubieckiego

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności