Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica na czworobocznej, profilowanej stopie przechodzącej wyżej w trzon o formie gruszkowatego nodusa. Czara półkolista, puklowana z profilowanym brzegiem. Wewnątrz cynowa misa. Pokrywa drewniana, złocona i malowana w formie ażurowej korony w typie zamkniętym. Dolna obręcz profilowana i dekorowana elementami naśladującymi kameryzację; powyżej pas liści akantu. Kabłąki fakturowane; na ich przecięciu, osadzony na spłaszczonej kuli krzyż o trójlistnie zakończonych ramionach.
Zdjęcie nr 2: Chrzcielnica na czworobocznej, profilowanej stopie przechodzącej wyżej w trzon o formie gruszkowatego nodusa. Czara półkolista, puklowana z profilowanym brzegiem. Wewnątrz cynowa misa. Pokrywa drewniana, złocona i malowana w formie ażurowej korony w typie zamkniętym. Dolna obręcz profilowana i dekorowana elementami naśladującymi kameryzację; powyżej pas liści akantu. Kabłąki fakturowane; na ich przecięciu, osadzony na spłaszczonej kuli krzyż o trójlistnie zakończonych ramionach.
Zdjęcie nr 3: Chrzcielnica na czworobocznej, profilowanej stopie przechodzącej wyżej w trzon o formie gruszkowatego nodusa. Czara półkolista, puklowana z profilowanym brzegiem. Wewnątrz cynowa misa. Pokrywa drewniana, złocona i malowana w formie ażurowej korony w typie zamkniętym. Dolna obręcz profilowana i dekorowana elementami naśladującymi kameryzację; powyżej pas liści akantu. Kabłąki fakturowane; na ich przecięciu, osadzony na spłaszczonej kuli krzyż o trójlistnie zakończonych ramionach.
Zdjęcie nr 4: Chrzcielnica na czworobocznej, profilowanej stopie przechodzącej wyżej w trzon o formie gruszkowatego nodusa. Czara półkolista, puklowana z profilowanym brzegiem. Wewnątrz cynowa misa. Pokrywa drewniana, złocona i malowana w formie ażurowej korony w typie zamkniętym. Dolna obręcz profilowana i dekorowana elementami naśladującymi kameryzację; powyżej pas liści akantu. Kabłąki fakturowane; na ich przecięciu, osadzony na spłaszczonej kuli krzyż o trójlistnie zakończonych ramionach.

Chrzcielnica

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Igołomia-Wawrzeńczyce
Miejscowość
Wawrzeńczyce
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wieliczka
Parafia
Św. Marii Magdaleny
Tagi
marmur
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/08903
Kategoria
chrzcielnica
Ilość
1
Czas powstania
XIX wiek
Technika i materiał
marmur, techniki kamieniarskie, drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Dzieje zabytku nie są znane.

Opis

Chrzcielnica na czworobocznej, profilowanej stopie przechodzącej wyżej w trzon o formie gruszkowatego nodusa. Czara półkolista, puklowana z profilowanym brzegiem. Wewnątrz cynowa misa. Pokrywa drewniana, złocona i malowana w formie ażurowej korony w typie zamkniętym. Dolna obręcz profilowana i dekorowana elementami naśladującymi kameryzację; powyżej pas liści akantu. Kabłąki fakturowane; na ich przecięciu, osadzony na spłaszczonej kuli krzyż o trójlistnie zakończonych ramionach.

Zarys problematyki artystycznej

Dziewiętnastowieczna chrzcielnica swoim kształtem nawiązuje do form nowożytnych. Dekoracja czaszy zwana puklowaniem była charakterystyczna dla sztuki w XVI i XVII wieku i odtąd, aż po czasy współczesne występowała przede wszystkim w złotnictwie i jako ozdoba chrzcielnic. Czarnomarmurowe chrzcielnice o tej formie od XVII wieku przez ponad 200 lat wytwarzano w warsztatach zlokalizowanych w Dębniku koło Krakowa, ośrodku wydobywczym i rzeźbiarskim.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Dziewiętnastowieczna chrzcielnica swoim kształtem nawiązuje do form nowożytnych. Zdobiące czaszę puklowanie było charakterystyczne dla sztuki w XVI i XVII wieku i utrwaliło się w dekoracji złotnictwa i na czaszach chrzcielnic.

Bibliografia

"Słownik terminologiczny sztuk pięknych", Warszawa 2011

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie owalu malowany na płótnie naklejonym na deskę. W centrum Matka Boska z Dzieciątkiem na kolanach. Maria w pozycji siedzącej, ukazana całopostaciowo, lewą ręką ugiętą w łokciu podtrzymuje Dzieciątko w okolicy klatki piersiowej. Głowa pochylona nieco w lewą stronę. Twarz o rysach młodej kobiety, oczy brązowe, nos długi, usta wąskie. Karnacja jasna, z rumieńcami na policzkach; włosy jasne, przykryte maforionem. Maria jest ubrana w suknię z długimi rękawami w kolorze jasnoróżowym, na którą zarzucony jest obfity, błękitny płaszcz okrywający ramiona. Spod szat widoczna lewa, bosa stopa. Nad głową malowany nimb, powyżej powtórzony w trybowanej blasze; złocony. Dzieciątko jest nagie, leży na kolanach Matki z głową pochyloną lekko do przodu. Ręce ma ugięte, rozchylone w geście błogosławieństwa. Włosy ma krótkie, gęste, jasnobrązowe, twarz okrągłą z krótkim nosem, wąskimi ustami i półprzymkniętymi powiekami. Z prawej strony, w dole kompozycji, na pierwszym planie, ukazana klęcząca kobieta. W obu wyciągniętych przed siebie rękach trzyma tacę, na której leżą jasnoróżowe róże. Na głowie ma dekoracyjnie upięty kok, w który wpleciony jest pas materiału. Ubrana jest w ciemnoczerwoną suknię z krótkimi rękawami i szerokim dekoltem. Tło kompozycji jednolite, ciemne. Na górną część obrazu nałożony okład ze srebrnej blachy repusowanej w motywy wici roślinno-kwiatowej. Wewnętrzna krawędź okładu obwiedziona pozłoconym pasem blachy, z repusowanym ornamentem roślinnym. Na krawędzi punca kontrybucyjna „CE”.
obraz
Adoracja Matki Boskiej
Zdjęcie nr 1: Drewniana dzwonnica została wybudowana 15 m na południowy wschód od kościoła w Wawrzeńczycach, w obrębie ogrodzenia na terenie dawnego cmentarza. Ustawiono ją w konstrukcji słupowej, na kamiennej podmurówce, na planie kwadratu, jako budowlę dwukondygnacyjną z izbicą. Wieża została oszalowana deskami o układzie pionowym. Dolna kondygnacja o ścianach pochyłych. W elewacji północnej dwa prostokątne otwory wejściowe nakryte prostymi daszkami pulpitowymi, mieszczące jednoskrzydłowe, drewniane drzwi. W górnej części każdej elewacji dwudzielne okna zakończone ostrołukowo, wypełnione kratownicą drewnianą. Izbica zakończona od dołu ażurową dekoracją w formie wyciętych w deskach zaokrąglonych zębów oraz okrągłych otworów. Nakryta dachem czterospadowym o konstrukcji krokwiowo-płatwiowej, zabezpieczona blachą ocynkowaną. W środku trzykondygnacyjna, z drewnianymi schodami; mieści trzy, barokowe dzwony.
dzwonnica
Dzwonnica
Zdjęcie nr 1: Kamienna tablica epitafijna w kształcie leżącego prostokąta wypełniona inskrypcją „Anna Latalina żyła lat 22. / zmarła d(nia) 5. Listopada 1849. r(oku) / Maryianna Latalina żyła lat 30. / zmarła d(nia) 26. Kwietnia 1855 r(oku) / Maryianna Latalina żyła lat 38. / zmarła d(nia) 8. Czerwca 1864. r(oku) / wdzięczny mąż dla trzech Żon / wraz z dziećmi te pamiątke stawia / prosi o westchnienie do Boga”.
płyta nagrobna
Epitafium Anny Lataliny, Marianny Lataliny i Marianny Lataliny
Zdjęcie nr 1: Tablica w kształcie leżącego prostokąta wmurowana w północną elewację kościoła. Umieszczono na niej, częściowo zakrytą inskrypcję o treści „WYZNAJĘ TO IŻEM BYŁ GRZESNIKIEM MÓJ BOŻ[E] / JEDNAKZE MIŁOSIE[R]DZIE TWOIE NIECH PRZEMOŻ[E] / CIEBIE ZAS CZYTELNIKU O PACIERZY PROS[ZĘ] / JA FRANCISZEK WILKONSKI Y SUPPLIKE WNOSZ[Ę]”.
płyta nagrobna
Epitafium Franciszka Wilkońskiego
Zdjęcie nr 1: Tablica w kształcie leżącego prostokąta w obramieniu ze stylizowanych liści oplatatających ramę. W narożach rozetki. W górnej części ryty wizerunek uskrzydlonej klepsydry, w dolnej węża połykającego swój ogon. Inskrypcja ryta, wykonana minuskułową kursywą. „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Karolinie Macieia z Grabskich Katarzyny / Kwapiszewskich Małżonków, Córce Eufrozyny / Drugiego Imienia, po Siedemnastém lecie, / Zeszłey z tego Swiata w Naypiękniéyszym kwiecie. / Tysiąc Ośmset dwudziestego i Piątego / Roku a Listopada dnia Siedemnastego. / Z rąk Rodziców płaczących wyrwanéy Stawiony / I łzami ku wiecznéy pamiątce skropiony. / Tu żałośni Rodzice Córke swą złożyli, / Wątpiąc czyli Ją Światłu czy Niebu zrodzili, / Lecz, skoro Ją tak prędko Smierć z Oczu porwała, / Znak nie omylny, że się Niebu podobała. / Przechodniu, co masz na celu duszy zbawienie, / Z mów za Nią choć iedno szczere pozdrowienie”.
płyta nagrobna
Epitafium Karoliny Kwapiszewskiej
Zdjęcie nr 1: Prostokątna tablica obwiedziona złoconym żłobieniem. Na niej inskrypcja „D(eo) O(ptimo) M(aximo) / Tu leży X(iądz) Jakób / KOWALSKI / Pasterz z swemi Owieczkami / proszą o westchnienie / Umarł w wieku 73. lat / Dnia 5 Marca roku 1822.”
płyta nagrobna
Epitafium księdza Jakuba Kowalskiego

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Na niskiej prostopadłościennej podstawie, niewielka stopa z trzonem w typie balustradowej lalki podtrzymującej półkulistą czarę o powierzchni imitującej puklowanie z wklęską i zaoblonym brzegiem. Na trzonie ryty kartusz z godłem herbu Zadora pod kapeluszem z sześcioma chwostami po każdej ze stron, w trzech rzędach. Pokrywa w formie korony zamkniętej, z sześcioma kabłąkami złączonymi kulą i krzyżem; obręcz i kabłąki z malowanymi rautami i kaboszonami imitującymi kamienie jubilerskie. Wewnątrz korony grupa rzeźbiarska: Chrystus w Jordanie, z rękoma w geście modlitwy i św. Jan Chrzciciel polewający wodą głowę Jezusa.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica na rzucie ośmioboku, trzon i czara również są ośmioboczne. Cokół dwustopniowy, stopnie oddzielone od siebie zaoblonym uskokiem, w górnej części łagodnie przechodzą w trzon. W środkowej partii trzonu spłaszczony ośmioboczny pierścień dekorowany taśmą z płaskorzeźbionymi rozetkami. Czara rozchylająca się ku górze, z profilowaną podstawą, rozczłonkowana ostrołukowatymi płycinami, zakończona profilowanym gzymsem. Ośmioboczna pokrywa o polach z wyciętymi płycinami zamkniętymi potrójnymi łukami półkolistymi jest zwieńczona profilowanym gzymsem z koronką i nakryta daszkiem. Nad nim podstawa ujęta od dołu arkadkowaniem z grupą rzeźbiarską Chrztu w Jordanie. Chrystus stoi w rzece z rękami założonymi na piersi, opasany na biodrach długą białą tkaniną. Przed nim, na skale stoi św. Jan Chrzciciel, ubrany w wielbłądzią skórę z prawą ręką trzymającą naczynie z wodą nad głową Chrystusa, a lewą wyciągniętą do przodu. Nad nim unosi się gołębica Ducha Świętego.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica gotycka w kształcie kielicha. Posiada kolistą stopę, która przechodzi w stożkowato zwężającą się tuleję z wydatnym wałkiem w połowie wysokości. Czara dołem lekko zaokrąglona, rozchylająca się ku górze. Płaszcz dekorowany u dołu i poniżej górnej krawędzi wąskimi pasami z minuskułowymi napisami, przedzielone motywem lilii: MARIA ROSA ROT HIS UNS, ANNO DOMINI 1462. Pomiędzy nimi rozmieszczone są na obwodzie cztery plakietki przedstawiające trójpostaciową Grupę Ukrzyżowania oraz frontalny wizerunek księcia zatorskiego Wacława w całej postaci. W prawej ręce trzyma włócznię, lewą dłoń opiera na tarczy z orłem. Twarz okala broda zakończona w szpic oraz długie i sfalowane włosy. Głowę wieńczy niewysoka książęca mitra. Ubrany jest w długi płaszcz narzucony na późnogotycka zbroję. Drewniana pokrywa chrzcielnicy została dodana wtórnie.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica kielichowa, ustawiona na dużej podstawie na rzucie ściętego koła oraz na prostopadłościennym cokole na rzucie kwadratu. Trzon wklęsło-wypukły z uskokiem u spodu; nodus gruszkowaty, dekorowany czterema lwimi głowami trzymającymi w paszczach festony z podwieszonej tkaniny. Czara w formie bardzo spłaszczonej półkuli z wywiniętą i profilowaną krawędzią; dekorowana uskrzydlonymi główkami anielskimi na przemian z kokardami z podwieszonymi festonami z tkaniny. Pokrywa w formie baldachimu na rzucie sześcioboku, wypiętrzona, zwieńczona krzyżem.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnicą ustawiona na niskiej podstawie na planie kwadratu. Płaszcz stopy na planie ośmioboku, zwężający się ku górze, zamknięty profilowanym, ośmiobocznym pierścieniem. Trzon o przekroju ośmiobocznym. Czara o przekroju ośmiobocznym, wypukła, z wywiniętym brzegiem, w dolnej części dekorowana imitacją puklowania.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica usytuowana na postumencie na rzucie półkolistym i schodkowej, kwadratowej płycie. Jej trzon w typie gruszkowym dźwiga puklowaną, półkulistą czarę z profilowanym, ćwierćkolistym w przekroju wylewem. Pokrywa drewniana, bogato profilowana, malowana na czarno, zwieńczona złoconą kulą z krzyżem.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Chrzcielnica", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/chrzcielnica-13

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności