Ukrzyżowanie

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Nowy Targ
Miejscowość
Nowy Targ
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Nowy Targ
Parafia
Św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Tagi
malarstwo XVIII wieku Ukrzyżowanie
Miejsce przechowywania
północne ramię transeptu, ściana wschodnia
Identyfikator
DZIELO/22407
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XVIII wiek
Technika i materiał
olej na płótnie
Wymiary podstawowe
szerokość – 70 cm
wysokość – 180 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa 4.0

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, marmoryzowaną ramą, od wewnątrz złoconą. Pośrodku przedstawiony jest Chrystus na krzyżu, ukazany do wysokości powyżej kolan. Chrystus zwrócony jest lekko w lewą stronę, głowę ma delikatnie uniesioną, ramiona wzniesione wysoko, dłonie przybite do belki krzyża. Sylwetka ciała smukła z delikatnie zarysowanym układem mięśniowym i kostnym. Twarz Chrystusa owalna, okolona ciemnobrązowymi włosami i krótką brodą. Oczy szeroko otwarte, brwi ściągnięte, nos lekko zakrzywiony, usta rozchylone; na głowie korona cierniowa. Wokół bioder ma białe perizonium zawiązane po prawej stronie, silnie drapowane. Kolorystyka obrazu zawężona, karnacja ciała jasna podkreślona silnym światłocieniem na tle ciemnego nieba. Krzyż szeroki z titulusem w kształcie prostokątnej kartki z napisem w języku hebrajskim.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz został namalowany w XVIII wieku w warsztacie nieznanego artysty. Przedstawia ukrzyżowanie, kulminacyjny moment męki Chrystusa, który został najdokładniej opisany w Ewangelii św. Jana (J, 17-29). Autor przedstawił samotnego Chrystusa, wydobytego bladością ciała na niemal jednolitym, choć niespokojnym, ciemnym tle odpowiadającym relacjom ewangelistów, którzy podali, że podczas konania Zbawiciela zapanowała na ziemi ciemność. Postać umierającego stanowi silną dominantę oraz centralny punkt kompozycji. Ciało Chrystusa jest idealizowanie, nie nosi śladów męki, wręcz jaśnieje na krzyżu. Ten sposób ukazywania postaci Zbawiciela pojawiał się dość często na północ od Alp, co widać na obrazujących moment ukrzyżowania grafikach Albrechta Dürera, Martina Schongauera czy płótnach Petera Paula Rubensa. Chrystus został ukazany jako „Christus Triumphans”, nie zwisa bezwładnie – martwy, lecz trwa w boskim uniesieniu. Osamotniony kieruje wzrok w stronę nieba, ku Ojcu. Krzyż, do którego został przybity Zbawiciel ulokowano delikatnie skośnie do płaszczyzny obrazu, przez co artysta dodał pozornie statycznej scenie elementów dynamiki.

Streszczenie

Obraz został namalowany w XVIII wieku w warsztacie nieznanego artysty. Przedstawia ukrzyżowanie, kulminacyjny moment męki Chrystusa, który został najdokładniej opisany w Ewangelii św. Jana (J, 17-29). Postać umierającego stanowi silną dominantę oraz centralny punkt kompozycji. Chrystus został ukazany jako „Christus triumphans”, nie zwisa bezwładnie – martwy, lecz trwa w boskim uniesieniu.

Bibliografia

Dziubecki Tomasz , "Ikonografia Męki Chrystusa w nowożytnym malarstwie kościelnym w Polsce", Warszawa 1996

Jak cytować?

Maria Działo, "Ukrzyżowanie", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/ukrzyzowanie-7

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności