Św. Kryspin z Viterbo

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Igołomia-Wawrzeńczyce
Miejscowość
Igołomia
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wawrzeńczyce
Parafia
Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Tagi
malarstwo XVIII wieku
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny św. Józefa
Identyfikator
DZIELO/18569
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
po 1766 roku
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Obraz wstawiono do zwieńczenia ołtarza bocznego św. Józefa z 1766 roku, fundacji ówczesnego proboszcza Andrzeja Dominika Lipiewicza.

Opis

Obraz w kształcie leżącego prostokąta o wklęsłych bokach, zamknięty od góry łukiem nadwieszonym. W centrum kompozycji św. Kryspin z Viterbo ukazany do wysokości kolan, zwrócony delikatnie w swoją prawą stroną, z różańcem w prawej dłoni oraz torbą podróżną przerzuconą przez lewe ramię do przodu i przytrzymywaną obiema rękami. Święty ma podłużną twarz, z długim i wąskim nosem, wzrokiem skierowanym w dół, okoloną długą i siwą brodą oraz krótkimi włosami z zakolami. Ubrany jest w habit franciszkański. Torba szaro-biała, tło obrazu jednolite, w odcieniach ugru i brązu.

Zarys problematyki artystycznej

Niestety w aktach wizytacji z 1783 roku, w których zapisano wiadomość o fundacji ołtarza przez ówczesnego proboszcza Andrzeja Dominika Lipiewicza nie wymieniono obrazu znajdującego się w zwieńczeniu ołtarza. Dlatego można jedynie przypuszczać, że obraz powstał wraz z całą nastawą ołtarzową około 1766 roku. Święty Kryspin urodził się w Viterbo 13 listopada 1668 w rodzinie Marzi i Ubalda Fiorettich. Na chrzcie świętym otrzymał imię Piotr. Kształcił się w szkole prowadzonej przez jezuitów, a także pracował u swojego brata Franciszka w warsztacie szewskim. 22 lipca 1693 roku wstąpił do zakonu kapucynów, przyjmując imię Kryspin. Po kilku latach wędrówki między klasztorami ostatecznie osiadł w Orvieto, gdzie spędził ponad czterdzieści lat swojego życia z krótkimi pobytami w Bassano i w Rzymie. Jego życiorys wypełniony jest licznymi aforyzmami, maksymami i sentencjami, które do dziś używane są przez kaznodziei. Brat Kryspin wzywał do pomocy ubogim, był niezwykle wymagający wobec zakonników. Jako kwestarz odwiedzał ludzi i nauczał ich prawd wiary. Wyróżniał się dużym poczuciem humoru, który często wykorzystywał w przykrych sytuacjach. Dzięki jego wstawiennictwu ludzie odzyskiwali zdrowie, a na ich zdumienie odpowiadał: „Odejdźcie! Kim się zachwycacie? Nie jest rzeczą nową, że Bóg czyni cuda”. Zmarł 19 maja 1750. Brat Kryspin został beatyfikowany 7 września 1806, a kanonizowany 20 czerwca 1982. W ikonografii, tak jak w omawianym dziele ukazywany jest w habicie franciszkańskim z torbą kwestarską na ramieniu i z różańcem w dłoni.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dostateczny, warstwa malarska spękana i ściemniała.

Literatura

http://www.vatican.va/news_services/liturgy/saints/ns_lit_doc_19820620_crispino_it.html [dostęp dn.10.10.2019]

http://www.santiebeati.it/dettaglio/54425 Randello Carmelo [dostęp dn. 10.10.2019]

Streszczenie

Niestety w aktach wizytacji z 1783 roku, w których zapisano wiadomość o fundacji ołtarza przez ówczesnego proboszcza Andrzeja Dominika Lipiewicza nie wymieniono obrazu znajdującego się w zwieńczeniu ołtarza. Dlatego można jedynie przypuszczać, że obraz powstał wraz z całą nastawą ołtarzową około 1766 roku. Święty Kryspin urodził się w Viterbo 13 listopada 1668 w rodzinie Marzi i Ubalda Fiorettich. Wstąpił do zakonu kapucynów, przyjmując imię Kryspin. Po kilku latach wędrówki między klasztorami ostatecznie osiadł w Orvieto, gdzie spędził ponad czterdzieści lat swojego życia z krótkimi pobytami w Bassano i w Rzymie. Jego życiorys wypełniony jest licznymi aforyzmami, maksymami i sentencjami, które do dziś używane są przez kaznodziei. Brat Kryspin wzywał do pomocy ubogim, był niezwykle wymagający wobec zakonników. Jako kwestarz odwiedzał ludzi i nauczał ich prawd wiary. Zmarł 19 maja 1750. Brat Kryspin został beatyfikowany 7 września 1806, a kanonizowany 20 czerwca 1982. W ikonografii, tak jak w omawianym dziele ukazywany jest w habicie franciszkańskim z torbą kwestarską na ramieniu i z różańcem w dłoni.

Bibliografia

Wiśniewski Jan, "Dekanat miechowski", Radom 1917
"Lexikon der Christlichen Ikonographie. Achter band Ikonographie der heiligen mellitus bis zweiundvierzig martyrer register", Rom-Freiburg-Basel-Wien 1976

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Kryspin z Viterbo", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-kryspin-z-viterbo

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności