Św. Antoni Padewski

Dzieje zabytku

Feretron prawdopodobnie należał do Bractwa św. Antoniego Cudotwórcy założonego w 1917 roku przy kościele Matki Boskiej Pocieszenia w Budzowie, gdy proboszczem parafii był gorliwy duszpasterz ksiądz Stefan Zieliński (1883-1933).

Opis

Feretron z pełnoplastyczną rzeźbą św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem, umieszczoną na prostopadłościennej podstawie. Podstawa na planie kwadratu, zaopatrzona w otwory na drążki do noszenia, wsparta na czterech nóżkach, na niej kilkustopniowy cokół o ściętych narożach. Święty ustawiony frontalnie, w delikatnym kontrapoście, z prawą nogą ugiętą w kolanie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku, z małym bochenkiem chleba w prawej, z głową skierowaną w prawo. Twarz okrągła, młodzieńcza, o delikatnych rysach, na głowie tonsura. Ubrany w habit franciszkański, przewiązany sznurem, z różańcem u boku. Dzieciątko zwrócone frontalnie, ukazane w pozycji siedzącej, z lewą ręką złożoną na piersi, prawą czyniące gest błogosławieństwa. Ubrane w sukienkę z długimi rękawami. Polichromia naturalistyczna, szata Dzieciątka i sznur srebrzone, detale złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Feretron to obraz lub rzeźba umieszczone w ozdobnej ramie, z podstawą zaopatrzoną w otwory na drążki do noszenia podczas procesji. Zygmunt Gloger w „Encyklopedii staropolskiej” pochodzenie słowa „feretron” czy „feretrum” wywodził ze starożytnego Rzymu, gdzie określało posągi niesione w pochodach triumfalnych. Jedna z pierwszych procesji chrześcijańskich z niesieniem wizerunku odbyła się w 590 roku, kiedy w Rzymie zapanowała epidemia tyfusu. Papież Grzegorz I Wielki zarządził w siedmiu kościołach Rzymu odprawienie nabożeństw suplikacyjnych, tzn. błagalnych. Nabożeństwa te były połączone z procesjami, w czasie których niesiono obraz Matki Boskiej. Feretron z rzeźbą św. Antoniego powstał w pierwszej ćwierci XX wieku. Prawdopodobnie należał do Bractwa św. Antoniego Cudotwórcy założonego w 1917 roku przy kościele Matki Boskiej Pocieszenia w Budzowie w czasie posługi gorliwego duszpasterza parafii księdza proboszcza Stefana Zielińskiego (1883-1933). On też jest wymieniany w literaturze jako „fundator wielu feretronów”. Święty Antoni Padewski ukazany jest w tradycyjnym typie ikonograficznym z Dzieciątkiem Jezus na ręku oraz z bochenkiem chleba w dłoni – symbolem pomocy ubogim. Niestety nie są znane atrybucja i pochodzenie rzeźby.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Bardzo dobry.

Streszczenie

Feretron z rzeźbą św. Antoniego Padewskiego prawdopodobnie należał do Bractwa św. Antoniego Cudotwórcy założonego w 1917 roku przy kościele Matki Boskiej Pocieszenia w Budzowie.

Bibliografia