Ostatnia Wieczerza
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie leżącego prostokąta ze sceną Ostatniej Wieczerzy. Przy prostokątnym stole zasiada 12 apostołów, pośrodku nich i w centrum kompozycji znajduje się Chrystus. Prawą ręką trzyma jeden z kawałków leżącego na stole chleba, lewą wskazuje na siebie, głowę skłania w kierunku siedzącego po jego prawej stronie Jana Ewangelisty. Chrystus ma pociągłą twarz, przymknięte oczy, wąski nos, niewielkie usta, wąsy i dzielącą się na końcu w dwa pukle brodę. Długie, falowane włosy opadają mu na ramiona i plecy. Ma na sobie niebieską suknię. Święty Jan kładzie mu głowę na barku, ręce składa przed sobą, na stole. Ma młodzieńcze rysy twarzy i długie, falowane włosy. Z lewej strony kompozycji, wokół końca stołu znajduje się pięciu apostołów, jeden z nich stojąc nachyla się do starszego mężczyzny, dwóch kolejnych rozmawia ze sobą. Od strony widza, bokiem siedzi Judasz, który ręce splata na założonych nogach. Smutno spogląda na trzymany przez Chrystusa kawałek chleba. Jest ubrany w niebieską suknię i czerwony płaszcz osłaniający nogi. Z prawej strony kompozycji znajduje się sześciu apostołów, dwóch z nich stoi i nachyla się w kierunku Jezusa, pozostali spoglądają zatroskani. Wszyscy ubrani są w suknie i płaszcze. Na stole znajdują się puste talerze, szklanka z winem, kielich mszalny oraz wspomniany chleb. Od strony widza, na ziemi, stoi misa i dzban. Scena rozgrywa się w odgrodzonej zieloną kotarą przestrzeni, w tle widać arkady.

Ostatnia Wieczerza

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
tatrzański
Gmina
Bukowina Tatrzańska
Miejscowość
Jurgów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Białka Tatrzańska
Parafia
Św. Sebastiana
Tagi
obraz Ostatnia Wieczerza
Identyfikator
DZIELO/14185
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XX wiek
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Dzieje zabytku nie są znane.

Opis

Obraz w kształcie leżącego prostokąta ze sceną Ostatniej Wieczerzy. Przy prostokątnym stole zasiada 12 apostołów, pośrodku nich i w centrum kompozycji znajduje się Chrystus. Prawą ręką trzyma jeden z kawałków leżącego na stole chleba, lewą wskazuje na siebie, głowę skłania w kierunku siedzącego po jego prawej stronie Jana Ewangelisty. Chrystus ma pociągłą twarz, przymknięte oczy, wąski nos, niewielkie usta, wąsy i dzielącą się na końcu w dwa pukle brodę. Długie, falowane włosy opadają mu na ramiona i plecy. Ma na sobie niebieską suknię. Święty Jan kładzie mu głowę na barku, ręce składa przed sobą, na stole. Ma młodzieńcze rysy twarzy i długie, falowane włosy. Z lewej strony kompozycji, wokół końca stołu znajduje się pięciu apostołów, jeden z nich stojąc nachyla się do starszego mężczyzny, dwóch kolejnych rozmawia ze sobą. Od strony widza, bokiem siedzi Judasz, który ręce splata na założonych nogach. Smutno spogląda na trzymany przez Chrystusa kawałek chleba. Jest ubrany w niebieską suknię i czerwony płaszcz osłaniający nogi. Z prawej strony kompozycji znajduje się sześciu apostołów, dwóch z nich stoi i nachyla się w kierunku Jezusa, pozostali spoglądają zatroskani. Wszyscy ubrani są w suknie i płaszcze. Na stole znajdują się puste talerze, szklanka z winem, kielich mszalny oraz wspomniany chleb. Od strony widza, na ziemi, stoi misa i dzban. Scena rozgrywa się w odgrodzonej zieloną kotarą przestrzeni, w tle widać arkady.

Zarys problematyki artystycznej

Na płótnie przedstawiono Ostatnią Wieczerzę – pożegnalną ucztę Jezusa Chrystusa z 12 apostołami w wieczór poprzedzający jego mękę i śmierć. Dała ona początek chrześcijańskiej Eucharystii, co przypominają znajdujące się na stole chleb i kielich na wino. Różne elementy przedstawienia Ostatniej Wieczerzy – uczta przy prostokątnym stole, Chrystus siedzący pośrodku zgromadzonych, Jan Ewangelista składający swoją głowę na jego ramieniu i wyróżniona postać Judasza, zaczęto wprowadzać w okresie średniowiecza. Płótno w jurgowskim kościele to jednak przeciętnej jakości dzieło dwudziestowieczne czerpiące inspiracje z dawnych przykładów.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Obraz ze sceną Ostatniej Wieczerzy został namalowany w XX wieku. Czerpie inspiracje z dawnych dzieł, w których scena rozgrywała się przy prostokątnym stole, na którym ustawiono przedmioty wskazujące na ustanowienie wówczas sakramentu Eucharystii.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna złożona z kosza, zaplecka oraz baldachimu. Kosz siedmioboczny, o lekko wybrzuszonej dolnej części, zakończony od góry wydatnym gzymsem. W polach plakiety utworzone z liści, górą fryz z plakietami z rozwijających się liści akantu. Ambona zamknięta od dołu ostrosłupowo, z szyszką. Zaplecek w kształcie stojącego prostokąta ujętego uszakami utworzonymi z liści akantu, z drzwiami dekorowanymi płyciną zamkniętą od góry łukiem nadwieszonym. W płycinie wizerunek Chrystusa Dobrego Pasterza. Baldachim powtarza kształt kosza, składa się z fryzu i gzymsu. W podniebiu ma wizerunek gołębicy Ducha Świętego na tle glorii promienistej, a na trzech ściankach fryzu uskrzydlone główki anielskie, zaś w zwieńczeniu rzeźbę anioła grającego na trąbce i trzymającego hierogram „IHS” . Struktura malowana na zielono; detale i ornamenty złocone i srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Rzeźby ukrzyżowanego Jezusa, Matki Boskiej oraz św. Jana Ewangelisty tworzące grupę Ukrzyżowania. W centrum kompozycji krzyż o trójlistnym zakończeniu ramion, na nim figura Chrystusa w typie Christo morte, przybita do krzyża trzema gwoździami. Ciało w delikatnym zwisie o stosunkowo szeroko rozłożonych ramionach, esowato wygięte, kolana zgięte, stopy w układzie prawa na lewą, głowa opada na prawy bark. Jezus ma szczupłą twarz, okoloną krótkim zarostem oraz długimi, silnie skręconymi włosami opadającymi na plecy i prawe ramię; na głowie gruba, zielona korona cierniowa. Ciało silnie wychudzone o wyraźnie podkreślonej muskulaturze oraz zapadniętej klatce piersiowej z zaznaczoną linią żeber oraz mostka. Przez biodra przewiązane krótkim, złotym perizonium zawiązanym w partii podbrzusza, z fragmentami tkaniny rozwianymi na boki, draperia silnie łamana. Po lewej stronie krzyża figura Matki Boskiej, zwrócona w stronę Ukrzyżowanego. Maria stoi w kontrapoście, ma esowato wygięto sylwetkę i głowę uniesioną do góry. Jej lewa ręka spoczywa na piersi, prawą wyciąga przed siebie. Ma pełną twarz, o wystającym podbródku. Ubrana jest w czerwoną suknię o wywiniętych mankietach oraz okalający jej ciało niebieski płaszcz; na głowie ma biały welon. Po prawej stronie figura św. Jana ukazanego w skręcie, z rękami złożonymi po lewej stronie ciała i z głową skierowaną w prawo. Święty stoi w kontrapoście, z prawym biodrem mocno wypchniętym do boku. Ma prostokątną twarz z półprzymkniętymi, migdałowatymi oczami, dużym nosem i mocno zarysowanymi ustami, wzrok kieruje w dół. Na plecy i ramiona opadają mu silnie skręcone, długie włosy. Jest ubrany w laserowaną zieloną suknię z żółtym podbiciem, silnie przylegającą do ciała i marszczoną oraz czerwony płaszcz przerzucony przez lewe ramię, opadający na lewy bok i plecy. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała.
rzeźba
Grupa Ukrzyżowania
Zdjęcie nr 1: Kościół drewniany, orientowany, o konstrukcji zrębowej, obity gontami. Budowla jednonawowa, z węższym prezbiterium zamkniętym prosto, z zakrystią i kaplicą od strony północnej i kruchtą od południa. Nawa prostokątna, bardzo wydłużona, prezbiterium krótkie, zamknięte prosto. Wszystkie ściany i strony pokrywa polichromia o motywach ornamentalnych i roślinnych otaczających sceny figuralne. Nawa przekryta stropem z zaskrzynieniami, co oznacza, że część konstrukcji dachu, która znajduje się już w przestrzeni nawy została zakryta stropem o skośnym przebiegu, a prezbiterium pozornym stropem kolebkowym. Po prawej stronie dwa duże okna w nawie i jedno w prezbiterium, trzy kolejne w kaplicy. Wejście główne od zachodu, kolejne przez południową kruchtę i do kaplicy, w ścianie zakrystii barokowy portal kamienny z ornamentem roślinnym. Ściany zewnętrzne gładkie, posadowione na niewysokim podmurowaniu zakrytym gontowym fartuchem. Dachy gontowe o konstrukcji więźbowo-zaskrzyniowej. Na kalenicy wieżyczka na sygnaturkę z baniastym hełmem krytym blachą.
kościół
Kościół parafialny św. Sebastiana
Zdjęcie nr 1: Feretron utworzony z prezentowanej w obramieniu postaci Marii Niepokalanie Poczętej na prostopadłościennej podstawie z otworami na drążki. Na froncie podstawy napis „Marcin Miśkowic 1877 r(oku) / dał sprawić” . Maria została ukazana całopostaciowo, frontalnie. Spogląda nieznacznie w prawo, ma podłużną twarz z wąskim nosem, dużymi oczami i zaznaczonymi rumieńcami. Na lewej ręce trzyma Dzieciątko, prawą podtrzymuje jego stopę. Stoi na złotym półksiężycu opartym na srebrnych obłokach. Jest ubrana w ciemnobrązową suknię, na którą ma narzucony jasnobrązowy płaszcz oraz srebrny welon zakrywający głowę i opadający na ramiona; wokół głowy ma nimb z 12 gwiazdami. Dzieciątko siedzi, jest nagie, prawą ręką czyni gest błogosławieństwa, lewą dotyka dłoni Marii, patrzy w tym samym kierunku co Matka. Oboje mają na głowach otwarte korony. Figury otacza obramienie utworzone z symetrycznie ułożonych, jasnobrązowych liści akantu złączonych fragmentami roraille’a, palmety i posadowionych na wolutach zdobionych cekinami. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna, podstawa granatowa.
feretron
Matka Boska Niepokalanie Poczęta
Zdjęcie nr 1: Feretron złożony z kompozycji rzeźbiarskiej ustawionej na prostopadłościennej podstawie z otworami na drążki. Na środku całopostaciowa figura Marii ustawionej frontalnie, ze złożonymi rękami. Maria patrzy przed siebie, ma małe, niebieskie oczy, szeroki nos i drobne usta. Ciemnobrązowe, kręcone włosy spływają jej na plecy. Jest ubrana w długą, złotą suknię przewiązaną w pasie i dekorowaną pasami srebrnej koronki na rękawach i powyżej dolnej krawędzi. Na głowie ma koronę zamkniętą zwieńczoną krzyżykiem na kuli. Maria stoi na niebieskiej półkuli, na tle glorii promienistej utworzonej z wiązek złotych, prostych promieni ułożonych naprzemiennie z pojedynczymi, srebrnymi, na końcach których umieszczono sześcioramienne gwiazdki. Postać jest flankowana przez dwie srebrne kolumny jońskie, na których ustawiono postumenty dla zwróconych do siebie aniołów trzymających nad głową Marii jej monogram w otoczeniu obłoków i glorii promienistej. Anioły kierują wzrok na Marię, stoją na srebrnych obłokach, mają złote skrzydła i złote szarfy owinięte wokół bioder. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna, podstawa granatowa z czerwonym profilem.
feretron
Matka Boska Niepokalanie Poczęta
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełna, Madonna ukazana w całej postaci, zwrócona frontalnie, stojąca na chmurach, z księżycem pod prawą stopą, dłońmi złożonymi do modlitwy i głową lekko uniesioną do góry. Ma wydłużoną twarz o pełnych policzkach, oczy niewielkie, zwrócone ku górze, prosty nos, usta małe i pełne. Długie, gęste, falowane włosy opadają jej na plecy. Na głowie korona otwarta, wokół niej nimb złożony z 12 gwiazd. Jest ubrana w długą suknię spodnią o wąskich rękawach i krótszą wierzchnią o szerokich rękawach, obficie drapowaną w drobne fałdy, brzegi stroju rozwiane. Na piersi ma zawieszony różaniec, którego koniec sięga wysokości kolan. Postać okrywa płaszcz zapięty pod szyją i opadający na ramiona i plecy, z odwiniętym brzegiem. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała, szaty i atrybuty złocone i srebrzone.
rzeźba
Matka Boska Różańcowa

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Antepedium w formie leżącego prostokąta, ujętego profilowaną, rzeźbioną ramą, zawiera przedstawienie Ostatniej Wieczerzy. Scena ukazana jest w obszernym wnętrzu otwierającym się trzema prostokątnymi oknami na rozległy pejzaż, przekrytym kasetonowym sufitem. Równolegle do krawędzi kompozycji znajduje się długi, nakryty białym obrusem stół. Pośrodku usytuowana jest postać ubranego w czerwoną suknię i niebieski płaszcz Jezusa o rozłożonych na boki rękach wspieranych na stole. Po obydwu stronach znajdują się ukazane w różnych pozach sylwetki 12 apostołów. Na stole przedstawiono naczynia oraz jedzenie i napoje. Przestrzeń kompozycji buduje perspektywa linearna wyznaczona bryłą wnętrza oraz stołu. Kolorystyka jest stonowana, z przewagą ciemnych barw w odcieniach kolorów ziemi, skontrastowanych bielą obrusa i błękitem płaszcza Jezusa.
obraz

Ostatnia Wieczerza

Zdjęcie nr 1: Obraz ma kształt leżącego prostokąta. W centrum kompozycji znajduje się stół, za którym siedzi Jezus wraz z apostołami. Zbawiciel umieszczony centralnie za stołem prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa nad stojącym przed nim kielichem i kawałkiem chleba trzymanym w lewej ręce. Chrystus ma długie, ciemne, falowane, opadające na ramiona włosy, krótką brodę, wyraźny, duży nos oraz bladą cerę. Wokół jego głowy jaśnieje promienista aureola. Jezus ubrany jest w czerwoną tunikę, z narzuconym na ramionach błękitnym płaszczem. Z lewej strony Jezusa siedzi łysawy św. Piotr, odziany w ciemnoniebieską tunikę i narzucony na ramiona cynobrowy płaszcz. Apostoł gęstem rąk wskazuje na siedzącego obok towarzysza, który swoją twarz zwraca w jego stronę. Ten z kolei ma obie ręce złożone jak do modlitwy. Ubrany jest w ciemnozieloną tunikę i czerwony płaszcz opadający z ramion. Pomiędzy nim a następnym uczestnikiem wieczerzy widoczny jest z profilu kolejny apostoł w jasnobrązowych szatach. Przed nim widać dwóch apostołów siedzących przy krótszym boku stołu. Nachylający się jeden z nich w ciemnozielonej tunice, prawą ręką wspiera się na stole, lewą zaś obejmuje ramię swojego rozmówcy. Ten słuchając towarzysza ukazany jest w całej postaci z profilu w bladoczerwonej tunice z narzuconym na ramionach niebieskim płaszczem. Lewą rękę wspiera o blat stołu, prawą zaś zdaje się wskazywać na jego środek. Po drugiej stronie stołu, naprzeciw Jezusa, siedzi oddzielnie dwóch uczniów. Apostoł z prawej ukazany jest w zgniłozieolnej szacie okrytej bladoczerwonym płaszczem. Zwrócony jest w lewo. Jego twarz widoczną z profilu okala krótki zarost. Prawą rękę kładzie na piersi drugą ma nieznacznie odrzuconą do tyłu. U jego stóp leży płaska misa do ablucji oraz naczynie na wodę. Przed nim z lewej strony siedzi na skrzynkowym taborecie Judasz trzymający w lewej ręce sakiewkę. Został on ukazany w całej postaci w spiralnym obrocie, w czerwonej tunice i narzuconym na ramionach cynobrowym płaszczu, z twarzą w profilu zwróconą w lewo. Judasz zdaje się rozmawiać z apostołem siedzącym na zdobnym zydlu przy końcu krótszej krawędzi stołu, który wskazuje na niego prawą ręką, drugą zaś w geście wskazującym kładzie na stole. Jest on ubrany w ciemnooliwkową tunikę z przerzuconym przez ramię i prawe udo ciemnofioletowym płaszczem. Za nim widoczny jest częściowo inny apostoł o siwych włosach i zaroście niejako przysłuchujący się rozmowie obu apostołów. Dalej widać jeszcze dwóch innych uczniów zwróconych do siebie. Przy nich, po prawej stronie Jezusa, siedzi św. Jan Apostoł ze skrzyżowanymi na piersi obiema rękami, z głową nieznacznie odchyloną w stronę Mistrza. Ubrany jest w ciemnozieloną tunikę z ramionami okrytymi czerwonym płaszczem. Na stole przykrytym białym obrusem stoją rozstawione symetrycznie płonące dwie świece, pomiędzy którymi widoczny jest półmisek z barankiem paschalnym. Widocznych jest także kilka talerzy, na niektórych z nich znajdują się części jedzenia. Stół z siedzącymi ukazany został na tle architektonicznego wnętrza z namalowanymi na środku dolnymi częściami pilastrów na wysokich postumentach. Pomiędzy pilastrami wyobrażono rozwieszoną ciemnozieloną tkaninę. Ponad nią widać dolną część najprawdopodobniej okulusa. Na środku, ponad głową Jezusa wisi kolisty żyrandol z płonącymi lampami.
obraz

Ostatnia Wieczerza

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Ostatnia Wieczerza", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/ostatnia-wieczerza-2

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności