Ołtarz boczny, przy tęczy od północy

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Łapsze Niżne
Miejscowość
Niedzica
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niedzica
Parafia
Św. Bartłomieja Apostoła
Miejsce przechowywania
północno-wschodnie naroże nawy
Identyfikator
DZIELO/11878
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
około 1770 roku
Technika i materiał
drewno,; techniki stolarskie, rzeźbienie, polichromowanie, marmoryzacja, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Andrzej Włodarek
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Opis

Ołtarz na rzucie połowy owalu, architektoniczny, kulisowy, jednokondygnacyjny, jednoosiowy, ze zwieńczeniem. Drewniana mensa ołtarza (późniejsza) oparta na skrzyni o formie tumby z wydzielonym cokołem. Retabulum na wysokim potrójnym, cokole, ujęte parą ukośnie ustawionych konsol o formie wolut, na których ustawione rzeźby, oraz parą odsuniętych od lica części środkowej kolumn o gładkich trzonach i kompozytowych kapitelach, wspierających przerwane belkowanie i gzyms. Pole środkowe ujęte pilastrami o wolutowych kapitelach, zwieńczone gzymsem wygiętym łukiem wklęsło-wypukłym. Pośrodku pola profilowana rama zamknięta łukiem wklęsło-wypukłym nadwieszonym, na obraz ołtarzowy. Zwieńczenie o dekoracyjnym wykroju linią wklęsło-wypukłą, z wysuniętymi na kolumny spływami wolutowymi. Pośrodku zwieńczenia profilowana rama w kształcie stojącego owalu. Antepedium, część środkowa retabulum oraz zwieńczenie zdobione motywami ornamentów rokokowych. Retabulum ujęte parą ażurowych, rokokowych uszaków. W płycinach na spływach motywy roślinne i rozetki. Pośrodku gzymsu wieńczącego część środkową retabulum kartusz ujęty ornamentem rokokowym. W zwieńczeniu, na gzymsie, po bokach para wazonów z kwiatami, szczyt z dekoracją roccaillową. W polu środkowym obraz Matka Boska Różańcowa ze świętym Dominikiem. Na wolutowych konsolach po bokach rzeźby św. Joachima po lewej i św. Józefa po prawej stronie. W zwieńczeniu malowane splecione litery imienia MARIA, ujęte promienistą glorią oraz wieńcem z róż. W osiach kolumn na spływach wolutowych zwieńczenia para aniołków. Na mensie trzy kanony ołtarzowe ujęte ażurowymi ramami ze stylizowanych wici akantu, zdobione rozetami. Struktura ołtarza w całości marmoryzowana, kolorystyka w odcieniach zieleni, beżów, czerwieni i niebieskim. Fragmenty detalu architektonicznego i ornamenty złocone i srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz ufundowany do kościoła w Niedzicy, pierwotnie z obrazem św. Mikołaja, zastąpionym w XX wieku obrazem Matki Boskiej Różańcowej.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Bardzo dobry; po konserwacji.

Streszczenie

Ołtarz drewniany, na rzucie połowy owalu, architektoniczny, kulisowy, jednokondygnacyjny, jednoosiowy, ze zwieńczeniem. Retabulum na wysokim cokole, ujęte parą ukośnie ustawionych konsol o formie wolut, na których ustawione rzeźby św. Joachima i św. Józefa, oraz parą wysuniętych kolumn o kompozytowych kapitelach, wspierających przerwane belkowanie i gzyms. W polu środkowym obraz Matka Boska Różańcowa ze św. Dominikiem, w profilowanej ramie zamknięta łukiem wklęsło-wypukłym nadwieszonym. Zwieńczenie o dekoracyjnym wykroju linią wklęsło-wypukłą, pośrodku z malowanymi, ozdobnymi literami imienia MARIA oraz na gzymsie z parą wazonów z kwiatami i dekoracją roccaillową. W osiach kolumn para aniołków. Ołtarz ozdobiony rzeźbionymi motywami ornamentów rokokowych. Retabulum ujęte parą ażurowych, rokokowych uszaków. Struktura ołtarza w całości marmoryzowana, kolorystyka w odcieniach zieleni, beżów, czerwieni i niebieskim. Fragmenty detalu architektonicznego i ornamenty złocone i srebrzone.

Bibliografia

Szydłowski Tadeusz, "Zabytki sztuki w Polsce. Inwentarz topograficzny, cz. 3: Województwo krakowskie, t. 1, z. 1: Powiat nowotarski", Warszawa 1938
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953

Jak cytować?

Andrzej Włodarek, "Ołtarz boczny, przy tęczy od północy ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-boczny-przy-teczy-od-polnocy

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności