Narodziny Marii

Dzieje zabytku

Polichromia została prawdopodobnie wykonana przez bernardyńskiego malarza Dydaka Baturynę około 1870 roku.

Opis

Fresk w malowanej ramie koloru złotego o polu stojącego prostokąta z uszakami, z prostokątnie wciętymi dłuższymi bokami i wyłamanym półkoliście bokiem górnym i półkoliście wciętym bokiem dolnym; od góry i po bokach zdobionej stylizowanym ornamentem akantowym. Kompozycja przedstawia Narodziny Marii i rozgrywa się we wnętrzu mieszkalnym. Na pierwszym planie, po lewej stronie stoją dwaj mężczyźni oparci o balustradę. Zostali przedstawieni z profilu, jeden z nich to prawdopodobnie św. Joachim. Mężczyzna po lewej ubrany jest w białą albę, zieloną dalmatykę oraz nakrycie głowy kapłana żydowskiego. Drugi mężczyzna ubrany jest w niebieską suknię i zielony płaszcz przewieszony przez prawe ramię. Po prawej stronie przedstawienia pokazana jest klęcząca postać kobiety w żółto-niebieskiej szacie. Trzyma ona na wyciągniętych ramionach Dzieciątko z promienistą aureolą, owinięte w pieluszki. Tuz przed nią stoi kołyska. W głębi przedstawienia, widoczne jest łoże z zielonym baldachimem, na którym spoczywa św. Anna. Po jej prawej stronie stoi kobieta, która podaje leżącej talerz. W tle, w lewym górnym rogu widoczne jest okno. Detale i rysy twarzy oddane są sumarycznie.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz przedstawia Narodziny Marii, scenę która już w okresie średniowiecza była najchętniej wybierana przez artystów, by ilustrować dzieciństwo Matki Boskiej. Podstawą, na której rozwinęła się formuła ikonograficzna Narodzin Marii były kompozycje znajdujące się na antycznych sarkofagach. Schemat, nazywany syryjskim składał się z dwóch zasadniczych elementów: matki leżącej w łożu oraz kołyski z niemowlęciem lub sceny jego kąpieli. W przedstawieniach Narodzin Marii układ ten był powiększany o postaci służebnych kobiet. Geneza ikonograficzna dzieła w kościele w Brodach jest zatem niezwykle odległa, a formuła bogata w treści narracyjne. Prawdopodobnie autorem malowidła jest bernardyński malarz Dydak Baturyna (Bataryna), zmarły w 1879 roku. W kościele w Brodach wykonał on freski w identycznie malowanej oprawie, przedstawiające Chrystusa oraz Najświętszą Marię Pannę Niepokalanie Poczętą. Narodziny Marii zostały jednak wykonane zdecydowanie z mniejszą sprawnością malarską, co może podawać w wątpliwość atrybucję dzieła Baturynie lub wskazywać na rękę pomocnika.

Streszczenie

Polichromia została prawdopodobnie wykonana przez bernardyńskiego malarza Dydaka Baturynę około 1870 roku i przedstawia Narodziny Marii.

Bibliografia