Matka Boska z Dzieciątkiem

Dzieje zabytku

Obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem został wykonany w pierwszej połowie XIX wieku, jednak przed 1845 rokiem. W latach 1845-1956 znajdował się w ołtarzu głównym, przybity i naciągnięty na dawny obraz Matki Boskiej Gajowskiej. Po 1956 roku został przeniesiony do kaplicy pod wezwaniem Matki Boskiej i umieszczony w akantowej ramie (z tego samego okresu).

Opis

Obraz w formie stojącego prostokąta. Maria ukazana w półpostaci, zwrócona w trzech czwartych w lewo. W prawej, ugiętej ręce trzyma berło, lewą podtrzymuje Dzieciątko. Twarz ma owalną, o łagodnych rysach, migdałowatych oczach, długim nosie i pełnych ustach, okoloną jasnobrązowymi włosami. Ubrana jest w jasnoczerwoną suknię ze złoconymi lamówkami oraz granatowy maforion z czerwoną podszewką i złoconą lamówką zarzucony na głowę i ramiona, zapięty na piersi okrągłą klamrą. Dzieciątko ukazane w pozycji siedzącej, skierowane w trzech czwartych w prawo, z wysuniętą lewą nogą. Prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, lewą trzyma jabłko królewskie. Twarz ma kwadratową, o pełnych policzkach, dużych, migdałowatych oczach, małym nosie i pełnych ustach, okoloną krótkimi, brązowymi włosami. Ubrane jest w jasnoczerwoną tunikę ze złoconymi lamówkami, na stopach ma sandały. Maria i Dzieciątko mają na głowach zamknięte korony, a wokół nich nimby. Postacie ukazane są na srebrzonym tle wypełnionym wicią roślinną. Korony i berło rzeźbione są w drewnie, nałożone na płótno.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem miał być kopią wizerunku Matki Boskiej Gajowskiej z XV wieku. Dzieła jednak różnią się od siebie i reprezentują dwa typy ikonograficzne. Omawiany obraz pod względem układu ciała i ubioru postaci naśladuje swój pierwowzór, choć malowany jest w zupełnie innym stylu. Maria i Dzieciątko otrzymali atrybuty, takie jak korony na głowach oraz berło i jabłko królewskie, które wskazują na przedstawienie Matki Boskiej jako Królowej Niebios. Jest to stosunkowo rzadka ikonografia, która pojawiła się w malarstwie małopolskim prawdopodobnie w XVII wieku oraz występowała w dziewiętnastowiecznych kopiach dawnych obrazów.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Liczne przetarcia i drobne ubytki warstwy malarskiej, krakelury.

Streszczenie

Obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem został wykonany w pierwszej połowie XIX wieku (przed 1845 rokiem). W latach 1845-1956 znajdował się w ołtarzu głównym, przybity i naciągnięty na dawny obraz Matki Boskiej Gajowskiej. Po 1956 roku został przeniesiony do kaplicy pod wezwaniem Matki Boskiej. Omawiany obraz miał być kopią Matki Boskiej Gajowskiej z XV wieku, dzieła jednak różnią się od siebie i reprezentują dwa typy ikonograficzne.

Bibliografia