Matka Boska Różańcowa ze św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską

Dzieje zabytku

Obraz Matki Boskiej Różańcowej ze św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską prawdopodobnie jest dziełem Mariana Szczurowskiego, dlatego mógł powstać około 1910 roku.

Opis

Obraz w formie stojącego prostokąta z przedstawieniem tronującej Matki Boskiej z Dzieciątkiem i klęczącymi przed nią świętymi dominikańskimi. Maria siedzi na tronie unoszącym się wśród obłoków, zwrócona jest frontalnie, z głową skierowaną w prawo. Prawą ręką trzyma za ramię stojącego przed nią Jezusa, w lewej trzyma wieniec z róż nad głową św. Katarzyny. Twarz ma owalną, o łagodnych rysach, oczach skierowanych w dół, prostym nosie i małych ustach, okoloną brązowymi włosami, schowanymi pod welonem. Ubrana jest w ciemnoróżową suknię, niebieski płaszcz ze złoconą lamówką, zapięty pod szyją, zarzucony na ramiona i opadający na kolana, na głowie ma biały welon. Dzieciątko w pozycji stojącej, w kontrapoście, zwrócone jest frontalnie, z głową skierowaną w prawo. Lewą rękę trzyma nad głową św. Katarzyny, prawą podaje różaniec św. Dominikowi. Twarz okrągła, o pełnych policzkach, dużych oczach, małym nosie i pełnych ustach, okolona jasnymi, krótkimi, kręconymi włosami. Jezus ubrany jest w białą tunikę przepasaną w talii. Wokół głów Marii i Dzieciątka nimby promieniste. Po prawej stronie Marii klęczy na jedno kolano św. Dominik. Ukazany jest z profilu, z uniesioną głową i rozłożonymi na boki rękoma, w których podtrzymuje różaniec. Twarz ma szczupłą, z oczami skierowanymi ku górze i z tonsurą na głowie. Ubrany jest w biały habit i czarny płaszcz z kapturem. Po lewej stronie Marii klęczy św. Katarzyna Sieneńska zwrócona w trzech czwartych w prawo, z pochyloną głową. W lewej, uniesionej ręce trzyma różaniec, prawą wyciąga w bok. Twarz ma o łagodnych rysach, zwróconych w dół oczach, prostym nosie i pełnych ustach. Ubrana jest w biały habit ze szkaplerzem oraz czarny płaszcz i welon. Na głowie ma koronę cierniową. Pomiędzy świętymi leży otwarta księga i gałązka lilii.

Zarys problematyki artystycznej

Omawiany obraz odwołuje się do tradycyjnej ikonografii Matki Boskiej Różańcowej ze świętymi dominikańskimi – św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską. Formuła przedstawienia z dwustrefową, symetryczną kompozycją, gdzie w górnej strefie znajduje się Matka Boska, w dolnej zaś święci wykształciła się w XVII wieku we Włoszech, później zaś stała się niezwykle popularna w sztuce polskiej. Omawiany obraz przedstawia wariant, w którym Matka Boska siedzi na tronie wśród obłoków, a przed nią klęczą święci. Postać św. Dominika jest niezwykle silnie związana z kultem różańca. Według tradycji ukazała mu się Matka Boska, która wręczyła świętemu różaniec, zachęcając go do odmawiania tej modlitwy, dlatego też św. Dominik uznawany jest za pierwszego jej propagatora. Natomiast przedstawienie Matki Boskiej z Dzieciątkiem ze św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską miało połączyć najważniejszych reprezentantów męskiego i żeńskiego zakonu dominikańskiego, jak również ukazać razem w jednym wizerunku założyciela zakonu i najbardziej czczoną świętą oraz połączyć ją z kultem różańca, silnie propagowanym przez cały zakon.
Obraz Matki Boskiej Różańcowej ze św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską jest spójny stylowo z innymi dziełami wykonanym przez Mariana Szczurowskiego do kościoła w Trzemeśni, mianowicie z obrazami ołtarzowym i scenami z polichromii nawy. Zapewne powstał razem z całym wystrojem malarskim około 1910 roku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Przetarcia i zaplamienia warstwy malarskiej.

Streszczenie

Obraz Matki Boskiej Różańcowej ze św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską prawdopodobnie jest dziełem Mariana Szczurowskiego, dlatego mógł powstać około 1910 roku. Przedstawienie Matki Boskiej z Dzieciątkiem ze św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską miało połączyć najważniejszych reprezentantów męskiego i żeńskiego zakonu dominikańskiego, jak również ukazać razem w jednym wizerunku założyciela zakonu i najbardziej czczoną świętą oraz połączyć ich z kultem różańca.

Bibliografia