Matka Boska Różańcowa

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Stryszów
Miejscowość
Stryszów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Południe
Parafia
Parafia Św. Jana Kantego
Tagi
Dzieciątko Jezus Matka Boska Różańcowa
Miejsce przechowywania
zasuwa ołtarza bocznego
Identyfikator
DZIELO/08309
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
czwarta ćwierć XIX – pierwsza ćwierć XX wieku
Technika i materiał
olej na płótnie, złocenie
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Obraz powstał prawdopodobnie w czwartej ćwierci XIX lub w pierwszej ćwierci XX wieku. Został wtórnie umieszczony na zasuwie ołtarza bocznego w Stryszowie.

Opis

Obraz w formie stojącego prostokąta, o trójlistnie zamkniętym polu. Przedstawia tronującą Matkę Boską z Dzieciątkiem z klęczącymi po jej bokach św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską. Maria siedzi frontalnie z głową przechyloną na lewe ramię, prawą ręka podtrzymuje siedzące na jej kolanie Dzieciątko, lewą podaje różaniec św. Katarzynie. Twarz ma pociągłą, o młodzieńczych rysach, oczach skierowanych w dół, długim nosie, pełnych ustach, okoloną długimi, falowanymi, jasnobrązowymi włosami opadającymi na ramiona. Ubrana jest w różową tunikę, przepasaną w talii oraz niebieski płaszcz z jasnozieloną podszewką zapięty pod szyją klamrą w formie oka opatrzności, opadający na ramiona i na kolana. Dzieciątko siedzi zwrócone w trzech czwartych w lewo, z głową skierowaną w prawo, lewą ręką podaje różaniec św. Dominikowi, prawą dłoń unosi w geście błogosławieństwa. Twarz ma okrągłą o delikatnych rysach, oczach skierowanych w dół, okoloną jasnymi, krótkimi, kręconymi włosami. Jezus ubrany jest w białą tunikę. Po prawej stronie Marii klęczy, ukazany z profilu św. Dominik, unosi lewą rękę po różaniec, prawą kładzie na piersi. Twarz ma pociągłą, o oczach skierowanych do góry i dużym nosie, okoloną krótkimi włosami z tonsurą. Ubrany jest w biały habit dominikański i czarny płaszcz z kapturem zapięty na piersi. Po lewej stronie Marii klęczy św. Katarzyna ukazana od tyłu, zwrócona w trzech czwartych, z głową skierowaną do góry, unosi prawą rękę, ujmując różaniec, lewą kładzie na piersi. Twarz ma pociągłą o oczach skierowanych w górę i dużym nosie. Ubrana jest w biały habit i kaptur oraz czarny welon i płaszcz, na głowie ma koronę cierniową. Tron ustawiony jest na trzech stopniach nakrytych czerwoną tkaniną z leżącymi kwiatami. Przyjmuje formę niszy ujętej dwiema kolumienkami, zamkniętej archiwoltą dekorowaną uskrzydlonymi główkami anielskimi, nisza wewnątrz złocona, koncha dekorowana gwiazdami. Tron flankowany jest różanymi krzakami. W tle błękitno-różowe niebo. Przyłucza trójlistnego zamknięcia malowane w kolorze brązowym.

Zarys problematyki artystycznej

Omawiany obraz odwołuje się do tradycyjnej ikonografii Matki Boskiej Różańcowej ze świętymi dominikańskimi – św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską. Formuła przedstawienia z dwustrefową, symetryczną kompozycją, gdzie zazwyczaj Matka Boska podaje jeden różaniec, a Dzieciątko drugi, wykształciła się w XVII wieku i stała się niezwykle popularna w sztuce polskiej. Omawiany obraz przedstawia wariant, w którym Matka Boska siedzi na tronie. Pojawiająca się tu postać św. Dominika jest niezwykle silnie związana z kultem różańca. Według legendy ukazała mu się Matka Boska i wręczając różaniec, zachęciła do odmawiania jego tajemnic, dlatego też ten święty uznawany jest za pierwszego propagatora modlitwy różańcowej. Natomiast przedstawienie Matki Boskiej z Dzieciątkiem ze św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską miało połączyć najważniejszych przedstawicieli męskiego i żeńskiego zakonu dominikańskiego, jak również powiązać jego założyciela i najbardziej czczoną świętą z kultem różańca, silnie propagowanym przez cały zakon.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, spękania.

Streszczenie

Obraz powstał prawdopodobnie w czwartej ćwierci XIX lub w pierwszej ćwierci XX wieku. Został wtórnie umieszczony na zasuwie ołtarza bocznego w Stryszowie. Przedstawienie Matki Boskiej z Dzieciątkiem ze świętymi dominikańskimi – św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską miało połączyć najważniejszych przedstawicieli męskiego i żeńskiego zakonu, jak również powiązać jego założyciela i najbardziej czczoną świętą z kultem różańca.

Bibliografia

Moisan-Jablonski Christine, Szafraniec Beata, "Maryja. Orędowniczka wiernych", Warszawa 1987

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Matka Boska Różańcowa", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/matka-boska-rozancowa-6

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności