Sakralne Dziedzictwo Małopolski

Dzieje zabytku

Figura św. Dominika przynależy do nastawy ołtarza Matki Boskiej Różańcowej ustawionego po północnej stronie łuku tęczowego. Nastawę w 1877 roku wykonał w Bielsku Gottlieb Mirecki.

Opis

Pełnoplastyczna figura św. Dominika została ustawiona na niskim prostopadłościennym postumencie o ściętych narożach. Święty jest przedstawiony frontalnie w całej postaci w lekkim kontrapoście. Prawą rękę unosi w geście mowy, w lewej zaś na wysokości piersi trzyma księgę Ewangelii w ciemnoczerwonej oprawie zdobionej złotym krzyżem. Święty Dominik ma pociągłą twarz okoloną brązowym, krótkim zarostem oraz krótkimi włosami z widoczną tonsurą. Twarz o naturalistycznej karnacji jest drobna, z prostym nosem, wąskimi ustami oraz niebieskimi oczami. Zakonnik ubrany jest w biały dominikański habit opadający ostro drapowanymi fałdami ku ziemi, odsłaniający czubki szarych butów, jasnoochrowy szkaplerz lamowany złotym paskiem oraz szaroczarny płaszcz z kapturem narzucony na ramiona, lamowany złotym paskiem. Jego prawą połę święty podtrzymuje lewą ręką.

Zarys problematyki artystycznej

Gipsowa figura św. Dominika charakteryzuje się wysokim stopniem wykonania. Święty przedstawiony zgodnie z tradycyjną ikonografią w habicie dominikańskim stanowi dopełnienie bliźniaczej rzeźby św. Katarzyny Sieneńskiej. Oboje święci byli najczęściej przedstawiani w kontekście wyobrażenia Matki Boskiej Różańcowej. Figura naśladuje rzeźbione w drewnie postacie, masowo produkowane na przełomie XIX i XX wieku w warsztatach tyrolskich, a później także galicyjskich.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Literatura

I. Frank, Dominikus von Caleruega, [w:] Lexikon der christlichen Ikonographie, t. 6, Ikonographie der Heiligen. Crescentianus von Tunis bis Innocentia, Herg. W. Braunfels, Rom-Freiburg-Basel-Wien 1994, kol. 72-79;
R. Kalinowski, Ecclesia Sancti Martini Jawiszowice, Kraków 2017, s. 89-90.

Streszczenie

Gipsowa figura św. Dominika powstała wraz z nastawą ołtarza bocznego Matki Boskiej Różańcowej w 1877 roku w Bielsku w pracowni Gottlieba Mireckiego. Reprezentuje popularne przedstawienie św. Dominika występującego w kontekście wyobrażenia Matki Boskiej Różańcowej.