Św. Antoni Padewski

Dzieje zabytku

Obraz został wykonany do ołtarza Matki Boskiej Bolesnej lub Michała Archanioła w latach sześćdziesiątych XIX wieku. Fundatorami ołtarza byli wozacy ze Starych Gór. Jako część ołtarza znajdował się pierwotnie przy zachodniej ścianie kaplicy Morsztynów, a w 1990 roku został przeniesiony z kaplicy do nawy północnej.

Opis

Obraz w kształcie zbliżonym do trapezu o krawędziach bocznych lekko wklęsłych, a dolnej i górnej wklęsło-wypukłej. Obraz przedstawia wizję św. Antoniego. Święty usytuowany nieco na lewo od osi kompozycji, zwrócony w trzech czwartych w lewo, klęczy na ziemi, ręce założone ma przed sobą na wysokości klatki piersiowej i patrzy na ukazujące mu się Dzieciątko. Antoni ma małą głowę z dużymi oczami, nosem i cofniętym podbródkiem. Krótkie, brązowe włosy przysłaniają ucho, na brodzie krótki zarost. Ubrany w brązowy, obszerny habit z kapturem, łamiący się w grube fałdy. Przed nim, po prawej stronie obrazu u góry Dzieciątko. Chrystus unosi się ponad otwartą księgą i złożonym na niej kwiatem lilii. Prawą nogę wyciąga do przodu, lewą, zgiętą w kolanie ma cofniętą, prawą rękę wyciąga w stronę św. Antoniego w geście błogosławieństwa, lewą podtrzymuje białą tkaninę, która przechodzi przez obie ręce, zasłania przód ciała i regularnymi fałdami opada wzdłuż lewej nogi. Tło wypełniają jasnożółte obłoki na tle ciemniejszego nieba, u góry dwie główki anielskie. Obraz w złoconej, profilowanej ramie.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz utrzymany w konwencji malarstwa barokowego jest harmonijnie powiązany z architekturą ołtarza. Jest do niego dopasowany kolorystycznie oraz stylowo. Z malarstwem XVIII wieku łączy go temat, czyli przedstawienie świętego, skłębione obłoki tła, czy spoglądające na scenę uskrzydlone anielskie główki. Święty Antoni, którego wizja jest tematem przedstawienia, jest patronem górników, fundatorów ołtarza.
Święty został ukazany w tradycyjnym typie ikonograficznym jako młody zakonnik w habicie franciszkańskim z Dzieciątkiem Jezus, które mu się ukazało, by zapewnić go o miłości Boga, otwartą księgą Pisma Świętego wskazującą na jego pobożność i chęć głoszenia Słowa Bożego oraz lilią symbolizującą czystość.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Obraz ze sceną wizji św. Antoniego powstał w latach sześćdziesiątych XIX wieku wraz z ołtarzem, w którym się znajduje. Został ufundowany przez górników, których jest patronem. Dzieło nawiązuje stylistycznie do malarstwa barokowego, co koresponduje z barokową architekturą ołtarza.

Bibliografia