Św. Agata

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Kęty
Miejscowość
Bulowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Parafia
Św. Wojciecha Biskupa i Męczennika
Miejsce przechowywania
zwieńczenie ołtarza bocznego, lewego
Identyfikator
DZIELO/23768
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
1866 rok
Fundator
Agata i Józef Jagocki z rodziną
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
ks. Szymon Tracz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Obraz św. Agaty powstał z przeznaczeniem do zwieńczenia lewego ołtarza bocznego. Wizerunek ufundowali Agata i Józef Jagocki z rodziną w 1866 roku, o czym informuję napis fundacyjny.

Opis

Obraz uzyskał kształt pionowego prostokąta wklęsło-wypukłymi bokami ujętymi w złoconą, profilowana ramę. W centrum kompozycji ukazano stojącą za stołem frontalnie św. Agatę. Męczenniczka z głową ujętą w trzech czwartych w prawo nieznacznie jest odchylona w prawo. Prawą rękę w geście mowy unosi na wysokość piersi, do których przyciska lewą rękę z gałązką palmową. Święta ma owalną twarz o jasnej karnacji z rumianymi policzkami, wydatnym nosem i ustami oraz spojrzeniem ciemnych oczu skierowanym na widza. Jej głowę okalają brązowe, falujące włosy spływające na plecy. Na głowie widoczna jest tasiemka z klejnotem nad czołem. Ubrana jest w ciemnozieloną suknię spiętą w pasie złotym paskiem widoczną spod niej w partii rękawów różową koszulę oraz w narzucony na ramiona błękitny płaszcz przerzucony przez lewe przedramię. Na pierwszym planie w prawym rogu kompozycji czworoboczny stolik nakryty szkarłatną tkaniną. Na nim leży srebrzysty półmisek z dwiema odciętymi piersiami, a obok chleb i niebiesko-biały kamień. W lewym rogu kompozycji widoczne są płomienie. W tle widoczne są obłoki w odcieniach żółci i brązu. Na krawędzi stołu umieszczono napis: "Fund[ndowali] Agata i Józef Jagocki z Familią r[oku] p[ańskiego] 1866".

Zarys problematyki artystycznej

Reprezentacyjne przedstawienie św. Agaty w Bulowicach wpisuje się w tradycyjną ikonografie tejże świętej, której podstawowym atrybutem były odcięte na tacy piersi, jak przedstawił to m.in. Lorenzo Lippi "Święta Agata" na obrazie z drugiej połowy XVII wieku (Galeria Ufizzi we Florencji). Kompozycja miejscowego malarza zdaje się być wypadkową różnych wzorów graficznych, jakimi posługiwano się od XVII wieku, np. przedstawiając św. Barbarę (siedemnasto i osiemnastowieczne wizerunku tej świętej w Jawiszowicach oraz Polance Wielkiej), czy też św. Katarzynę Aleksandryjską (np. miedzioryt autorstwa Boetiusa á Bolswert wg Petra Paula Rubensa "Święta Katarzyna" z drugiej ćwierci XVII wieku).

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry. Ostania konserwację przeprowadzono wraz ołtarzem na początku XX wieku.

Literatura

Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1, Województwo krakowskie, red. J. Szablowski, Warszawa 1953, s. 8-9;
C. Squarr, Agatha von Catania, [w:] Lexikon der christlichen Ikonographie, Bd. 5, Ikonographie der Heiligen. Aaron bis Crescentianus von Romn, Hrgs. W. Braunfels, Rom-Freiburg-Basel-Wien 1994, kol. 44-48, il. 8;
Z. Michalczyk, W lustrzanym odbiciu. Grafika europejska a malarstwo Rzeczypospolitej w czasach nowożytnych ze szczególnym uwzględnieniem późnego baroku, Warszawa 2016, s. 760, il. 373a.

Streszczenie

Obraz św. Agaty powstał z przeznaczeniem do zwieńczenia lewego ołtarza bocznego. Wizerunek ufundowali Agata i Józef Jagocki z rodziną w 1866 roku, o czym informuję napis fundacyjny.

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

ks. Szymon Tracz, "Św. Agata", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-agata-1

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności