Prospekt organowy

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Andrychów
Miejscowość
Inwałd
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Parafia
Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Kościół
Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Miejsce przechowywania
zachodni chór (muzyczny)
Identyfikator
DZIELO/13472
Kategoria
chór muzyczny
Ilość
1
Czas powstania
druga połowa XIX wieku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Kraków
Technika i materiał
drewno cięte, rzeźbione, polichromowane, złocone
Autor noty katalogowej
Paulina Chełmecka
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Wykonany zapewne w XIX wieku prospekt organowy w 1923 roku poddano pracom renowacyjnym, w ramach których został „odmalowany i odzłocony, tak że ma wygląd wspaniały, kolory zastosowane do malowania kościoła”. W powyższej zapisce w kronice parafialnej pojawiła się także informacja, iż same „organy są stare z pedałami o jednym miechu nożnym, piszczałki częścią z drzewa częścią z cynku są i takie które nie grają, tylko są wstawione dla ozdoby chóru. Potrzeba restauracyi organów”.

Opis

Chór muzyczny przyścienny, podwieszony na ścianie chóru zachodniego, wsparty na dwóch wklęsło-wypukłych konsolach z motywami palmet i kartuszem pośrodku. Parapet chóru wybrzuszony w części środkowej, z wklęsłymi bokami; od spodu aplikowana przestylizowana, stiukowa dekoracja roślinna. Parapet z tralkami powyżej, poprzedzielanymi sześcioma filarkami; gzyms prowadzony analogicznie jak podstawa chóru. Prospekt organowy pięcioosiowy, jednokondygnacyjny ze zwieńczeniem, z osiami skrajnymi i środkową równej wysokości oraz osiami drugą i czwartą wyższymi od pozostałych. Cokół prospektu wcięty na bokach, na osiach skrajnych zbiegający ku środkowi, w trzech osiach środkowych w kształcie półkolumienki. Uszy w formie delikatnych spływów z piszczałkami wewnątrz; piszczałki w każdej osi ustawione podobnie jak cokół prospektu. Belkowanie niepełne, wyłamane; gzyms w osiach bocznych zbiegający ku środkowi, w trzech osiach środkowych lekko wybrzuszony. Zwieńczenia kwater z piszczałkami dekorowane imitacją kratki regencyjnej, podobnie jak pola z piszczałkami pomiędzy osiami oraz zwieńczenia każdej z pięciu osi. Nad osią środkową wielka gloria promienista z motywem maski solarnej pośrodku.

Podstawa chóru malowana na odcień ciemnej żółci, parapet z tralkami w odcieniach ciemnej szarości, podobnie jak prospekt. Detale złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Bryła prospektu organowego swoją strukturą, m.in. przerwanym belkowaniem, czy parą spływów wolutowych oraz dekoracją ornamentalną w postaci kratki regencyjnej stanowi nawiązanie do form, jakie rozwinęły się u schyłku XVIII wieku, kiedy zdynamizowana plastyka baroku stopniowo ustępowała zharmonizowanym wpływom regencji.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Stan zachowania dobry. Prace konserwatorskie przeprowadzono w 1923 roku.

Streszczenie

Bryła prospektu organowego swoją strukturą, m.in. przerwanym belkowaniem, czy parą spływów wolutowych oraz dekoracją ornamentalną w postaci kratki regencyjnej stanowi nawiązanie do form, jakie rozwinęły się u schyłku XVIII wieku, kiedy zdynamizowana plastyka baroku stopniowo ustępowała zharmonizowanym wpływom regencji.

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Prospekt organowy", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/prospekt-organowy-17

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności