Ołtarz Matki Boskiej Częstochowskiej

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Mogilany
Miejscowość
Mogilany
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Mogilany
Parafia
Św. Bartłomieja Apostoła
Miejsce przechowywania
kaplica
Identyfikator
DZIELO/04139
Kategoria
ołtarz
Czas powstania
XVIII wiek
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie, snycerskie i rzeźbiarskie, polichromia, złocenie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Ołtarz wystawiono w XVIII wieku.

Opis

Nastawa ołtarzowa jednoosiowa, jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem, na podwójnym cokole. Mensa drewniana, prostopadłościenna. Na antepedium płycina w kształcie leżącego prostokąta z monogramem maryjnym ujęta dwiema w kształcie prostokąta stojącego. Na mensie tabernakulum na cokole, z drzwiczkami w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym z krzyżem łacińskim. Zamknięte od góry belkowaniem z wysuniętym gzymsem, ujęte spływami i wolutami dźwigającymi wazony płomieniste. Kondygnacja nastawy flankowana ustawionymi skośnie, zwielokrotnionymi pilastrami oraz stojącą przed nimi parą kolumn o kapitelach kompozytowych. Podpory dźwigają pełne belkowanie o wklęsłej linii, wyłamane na ich osiach oraz fragmenty przerwanego przyczółka zakończone wolutami. W polu środkowym obraz z przedstawieniem Matki Boskiej Częstochowskiej ujęty ramą z ażurową dekoracją roślinną. Na cokole, po wewnętrznej stronie kolumn po lewej stronie figura św. Jana Kantego, a po prawej św. Kazimierza. Zwieńczenie w formie stojącego prostokąta zamknięte falistym gzymsem z krzyżem utworzonym z liści. W polu obraz z przedstawieniem św. Mikołaja w cienkiej ramie. Cokoły nastawy i trzony pilastrów zdobione prostokątnymi płycinami. Struktura polichromowana na zielono; kolumny, ornamentyka i profile złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Projektując ołtarz wykorzystano typ struktury wykształconej i z powodzeniem stosowanej w epoce nowożytnej, konstruując nastawę jednokondygnacyjną, z większym obrazem w polu środkowym i zwieńczeniem mieszczącym mniejszy. Dynamiczna struktura, którą tworzą zwielokrotnione, skośnie ustawione pilastry, silnie wyłamane belkowanie czy też podtrzymywane przez nie fragmenty przyczółków, dowodzi, że jest to dzieło osiemnastowieczne. Flankujące obraz Matki Boskiej figury św. Jana Kantego i św. Kazimierza przedstawiają mężów, którzy szczególnie ją czcili.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Ołtarz został odnowiony w 1979 roku.

Streszczenie

Ołtarz kaplicy kościoła w Mogilanach został wykonany w XVIII wieku. W polu głównym nastawy znajduje się wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej, a forma i wykorzystane dekoracje pozwalają określić styl zabytku jako barokowy.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953

Jak cytować?

Agata Felczyńska , "Ołtarz Matki Boskiej Częstochowskiej", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-matki-boskiej-czestochowskiej

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności