Ołtarz boczny lewy

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Skawina
Miejscowość
Radziszów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Parafia Św. Wawrzyńca w Radziszowie
Tagi
kopia ołtarz boczny sztuka XIX wieku
Miejsce przechowywania
nawa, strona lewa
Identyfikator
DZIELO/06094
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
XIX wiek
Technika i materiał
drewno rzeźbione, polichromowane, złocone i srebrzone; techniki snycerskie i stolarskie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Ołtarz został odnowiony w 1930 roku przez Adam Kowalczyka, wtedy również umieszczono w zwieńczeniu obraz św. Jacka. W 1950 roku ołtarz oczyszczono, odnowiono i dodano litery IHS. Długo był polichromowany na kolor brązowy, oryginalny przywróciła konserwacja w latach 1999-2000.

Opis

Ołtarz architektoniczny, jednoosiowy, dwukondygnacyjny, na cokole. Mensa prostopadłościenna, z antepedium dekorowanym ornamentami. Pierwsza kondygnacja ujęta parą pilastrów ustawionych za parą wysuniętych przed lico kolumn o pokrytych ornamentem trzonach i kapitelach kompozytowych, dźwigających pełne belkowanie wyłamane w partii podpór. Pole środkowe w formie stojącego prostokąta z obrazem św. Anna Samotrzeć wymiennie z „Jezu ufam Tobie” i figurą Matki Boskiej Różańcowej. Druga kondygnacja w formie stojącego prostokąta, ujęta parą kolumn i fragmentami rollwerku przysłoniętego postaciami modlących się aniołów w połowie herm. Kolumny podtrzymują fragmenty przerwanego przyczółka ujmującego szczyt o wklęsło-wypukłym profilu i zwieńczony krzyżem. Kondygnację wypełnia płótno przedstawiające św. Jacka. Nastawa pokryta bogatą dekoracją ornamentalną. W partii cokołów ornament roślinny, na wolutach główki anielskie, z palmetami i akantem. W centrum owalna płycina ujęta wicią. Wokół obrazu pierwszej kondygnacji główki anielskie, dalej astragal, a na trzonach kolumn wić z rozwiniętymi kwiatami i kiśćmi winogron. Na fryzie główki anielskie, a ponad nimi kostkowanie. W drugiej kondygnacji owalną ramę obrazu ujmuje wieniec laurowy, trzony kolumn dekorowane analogicznie jak w niższej kondygnacji. W zwieńczeniu ozdobnie uwity monogram maryjny. Nastawa polichromowana na kolor czerwony ze złoconymi i srebrzonymi kolumnami, detalami architektonicznymi i ornamentyką.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz jest dziewiętnastowieczną kopią przeciwległej mu nastawy wykonanej w pierszej połowie XVII wieku. Powtarza jego formę oraz niemal dokładnie odzworowuje układ i typ dekoracji. Tak jak on nawiązuje do pólnocnego manieryzmu i oparty został na formie aediculi.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Ołtarz został odnowiony w 1930 roku przez Adam Kowalczyka, wtedy również umieszczono w zwieńczeniu obraz św. Jacka. W 1950 roku ołtarz oczyszczono, odnowiono i dodano litery IHS. Długo był polichromowany na kolor brązowy, oryginalny przywróciła konserwacja w latach 1999-2000.

Streszczenie

Ołtarz jest dziewiętnastowieczną kopią przeciwległej mu nastawy wykonanej w pierwszej połowie XVII wieku. Powtarza jego formę oraz niemal dokładnie odwzorowuje układ i typ dekoracji. Tak jak wzór nawiązuje do północnego manieryzmu i oparty został na kształcie aediculi.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Niechaj Małgorzata, Niechaj Józef, "Radziszów. Z dziejów wsi i jej mieszkańców ", Radziszów 2015

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Ołtarz boczny lewy", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-boczny-lewy-2

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności