ołtarz

Dzieje zabytku

Sprawiony jako ołtarz główny kościoła parafialnego.

Opis

Ołtarz architektoniczny, z wydzieloną predellą, trójosiowy, dwukondygnacyjny ze zwieńczeniem. Predella węższa od nastawy, rozszerzająca się ku górze. Dolna kondygnacja artykułowana kolumnami o trzonach przedzielonych opaską w jednej trzeciej wysokości, zdobionych główkami aniołków, girlandami i dekoracją kandelabrową; kapitele kompozytowe; w osiach zewnętrznych kolumny nadwieszone na konsolach, w osiach wewnętrznych ustawione na postumentach. Kolumny wspierają belkowanie i gzyms występujące nad nimi. W polu środkowym prostokątna nisza zamknięta półkoliście, w niej obraz: Chrzest Chrystusa; w polach bocznych mniejsze nisze prostokątne zamknięte półkoliście, muszlowe, w nich rzeźby: Św. Piotr i Św. Paweł. Górna kondygnacja ujęta kolumnami o kręconych trzonach z dekoracją roślinną i kompozytowych kapitelach, wspierającymi belkowanie i profilowany gzyms. W polu środkowym nisza zamknięta półkoliście w niej obraz: Matka Boska z Dzieciątkiem. Po bokach obrazu rzeźby: Św. Anna (?) i Św. Marcin (?). Dolna i górna kondygnacje flankowane rzeźbionymi, ażurowymi uszakami z motywem herm aniołów. W osiach kolumn dolnej kondygnacji rzeźby: Św. Wojciech i Św. Stanisław. Zwieńczenie w kształcie półkolistego przyczółka wspartego na konsoli wchodzącej w pole górnej kondygnacji. W polu zwieńczenia płaskorzeźbione, półplastyczne przedstawienie Boga Ojca w popiersiu, flankowane wolutami z półpostaciami dwóch uskrzydlonych aniołów. Po bokach w zwieńczeniu, w osiach kolumn górnej kondygnacji, rzeźby uskrzydlonych aniołów. W szczycie ołtarza na konsoli rzeźba: Św. Michał Archanioł. W przyłuczach nisz na obrazy, ponad niszami na rzeźby, w predelli, na konsolach i postumentach kolumn dolnej kondygnacji oraz na konsoli poniżej zwieńczenia uskrzydlone główki aniołków. Ponadto poniżej nisz, w tle kolumn oraz na belkowaniu płyciny ornamentalne z motywów roślinnych i motywy rautów. Struktura ołtarza, rzeźby i ornamenty złocone, karnacje i włosy polichromowane.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz wyjątkowo bogaty, „rojący się od rzeźb”, tryptykowy.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry; odnowiony w 1961 roku.

Streszczenie

Ołtarz drewniany, rzeźbiony, polichromowany, złocony; architektoniczny, trójosiowy, dwukondygnacyjny, ze zwieńczeniem, usytuowany w prezbiterium przy ścianie wschodniej. W polach środkowych obrazy: Chrzest Chrystusa (w dolnej kondygnacji) i Matka Boska z Dzieciątkiem (w górnej kondygnacji); w niszach, osiach kolumn i zwieńczeniu rzeźby: Św. Piotr i Św. Paweł, Św. Wojciech i Św. Stanisław, Św. Anna (?) i Św. Marcin (?) oraz rzeźby aniołów. Wykonany w 2. ćwierci XVII wieku w małopolskim warsztacie stolarsko-rzeźbiarskim.

Bibliografia