Matka Boska z Dzieciątkiem
Zdjęcie nr 1: Feretron z figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem umieszczoną pod ozdobnym baldachimem, na prostopadłościennej podstawie. Maria została ukazana całopostaciowo, w lekkim kontrapoście. Prawą rękę trzyma wyciągniętą przed sobą na wysokości pasa; lewą podtrzymuje Dzieciątko. Karnacja Marii i Dzieciątka ciemnobrązowa. Twarz Matki Boskiej owalna, o pełnych policzkach i drobnych regularnych rysach. Maria jest ubrana w ciemnobrązową suknię oraz drapowany, rudy płaszcz z ciemną lamówką. Welon na głowie zaznaczony za pomocą malowanego konturu. Dzieciątko siedzi, stopy ma wyciągnięte przed siebie, prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma jabłko królewskie. Twarz małego Jezusa jest owalna, czoło wysokie, okolone ciemnymi puklami. Na głowach Marii i Dzieciątka złote korony zamknięte. Rzeźba wtórnie umieszczona w feretronie – na postumencie, ujęta w cztery ślimacznice łączące się pod okrągłym lambrekinem zwieńczonym promienistą glorią z centralnie umieszczonym monogramem Marii.
Zdjęcie nr 2: Feretron z figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem umieszczoną pod ozdobnym baldachimem, na prostopadłościennej podstawie. Maria została ukazana całopostaciowo, w lekkim kontrapoście. Prawą rękę trzyma wyciągniętą przed sobą na wysokości pasa; lewą podtrzymuje Dzieciątko. Karnacja Marii i Dzieciątka ciemnobrązowa. Twarz Matki Boskiej owalna, o pełnych policzkach i drobnych regularnych rysach. Maria jest ubrana w ciemnobrązową suknię oraz drapowany, rudy płaszcz z ciemną lamówką. Welon na głowie zaznaczony za pomocą malowanego konturu. Dzieciątko siedzi, stopy ma wyciągnięte przed siebie, prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma jabłko królewskie. Twarz małego Jezusa jest owalna, czoło wysokie, okolone ciemnymi puklami. Na głowach Marii i Dzieciątka złote korony zamknięte. Rzeźba wtórnie umieszczona w feretronie – na postumencie, ujęta w cztery ślimacznice łączące się pod okrągłym lambrekinem zwieńczonym promienistą glorią z centralnie umieszczonym monogramem Marii.
Zdjęcie nr 3: Feretron z figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem umieszczoną pod ozdobnym baldachimem, na prostopadłościennej podstawie. Maria została ukazana całopostaciowo, w lekkim kontrapoście. Prawą rękę trzyma wyciągniętą przed sobą na wysokości pasa; lewą podtrzymuje Dzieciątko. Karnacja Marii i Dzieciątka ciemnobrązowa. Twarz Matki Boskiej owalna, o pełnych policzkach i drobnych regularnych rysach. Maria jest ubrana w ciemnobrązową suknię oraz drapowany, rudy płaszcz z ciemną lamówką. Welon na głowie zaznaczony za pomocą malowanego konturu. Dzieciątko siedzi, stopy ma wyciągnięte przed siebie, prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma jabłko królewskie. Twarz małego Jezusa jest owalna, czoło wysokie, okolone ciemnymi puklami. Na głowach Marii i Dzieciątka złote korony zamknięte. Rzeźba wtórnie umieszczona w feretronie – na postumencie, ujęta w cztery ślimacznice łączące się pod okrągłym lambrekinem zwieńczonym promienistą glorią z centralnie umieszczonym monogramem Marii.
Zdjęcie nr 4: Feretron z figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem umieszczoną pod ozdobnym baldachimem, na prostopadłościennej podstawie. Maria została ukazana całopostaciowo, w lekkim kontrapoście. Prawą rękę trzyma wyciągniętą przed sobą na wysokości pasa; lewą podtrzymuje Dzieciątko. Karnacja Marii i Dzieciątka ciemnobrązowa. Twarz Matki Boskiej owalna, o pełnych policzkach i drobnych regularnych rysach. Maria jest ubrana w ciemnobrązową suknię oraz drapowany, rudy płaszcz z ciemną lamówką. Welon na głowie zaznaczony za pomocą malowanego konturu. Dzieciątko siedzi, stopy ma wyciągnięte przed siebie, prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma jabłko królewskie. Twarz małego Jezusa jest owalna, czoło wysokie, okolone ciemnymi puklami. Na głowach Marii i Dzieciątka złote korony zamknięte. Rzeźba wtórnie umieszczona w feretronie – na postumencie, ujęta w cztery ślimacznice łączące się pod okrągłym lambrekinem zwieńczonym promienistą glorią z centralnie umieszczonym monogramem Marii.

Matka Boska z Dzieciątkiem

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Mucharz
Miejscowość
Mucharz
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Południe
Parafia
Św. Wojciecha
Miejsce przechowywania
nawa południowa
Identyfikator
DZIELO/04423
Kategoria
feretron
Ilość
1
Czas powstania
feretron: 1. ćwierć XVIII wieku; figura: XIV wiek
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
szerokość – 19 cm
wysokość – 73 cm
głębokość – 12 cm
Inne wymiary – feretron: wys. 160 cm; podstawa: 78 x 64 cm
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Feretron został odnowiony w 1996 roku.

Opis

Feretron z figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem umieszczoną pod ozdobnym baldachimem, na prostopadłościennej podstawie. Maria została ukazana całopostaciowo, w lekkim kontrapoście. Prawą rękę trzyma wyciągniętą przed sobą na wysokości pasa; lewą podtrzymuje Dzieciątko. Karnacja Marii i Dzieciątka ciemnobrązowa. Twarz Matki Boskiej owalna, o pełnych policzkach i drobnych regularnych rysach. Maria jest ubrana w ciemnobrązową suknię oraz drapowany, rudy płaszcz z ciemną lamówką. Welon na głowie zaznaczony za pomocą malowanego konturu. Dzieciątko siedzi, stopy ma wyciągnięte przed siebie, prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma jabłko królewskie. Twarz małego Jezusa jest owalna, czoło wysokie, okolone ciemnymi puklami. Na głowach Marii i Dzieciątka złote korony zamknięte. Rzeźba wtórnie umieszczona w feretronie – na postumencie, ujęta w cztery ślimacznice łączące się pod okrągłym lambrekinem zwieńczonym promienistą glorią z centralnie umieszczonym monogramem Marii.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba, pomimo iż cechują ją wysokie walory artystyczne, nie jest szerzej opisana w literaturze. Ma cechy stylistyczne późnogotyckiej rzeźby stylu pięknego, który był powszechny około 1400 roku. Można ją odnieść do grupy tzw. Pięknych Madonn – rzeźb przedstawiających Marię z Dzieciątkiem na ręku, w charakterystycznej pozie z wysuniętym w stronę Jezusa biodrem i cofniętą górną połową ciała. Maria okryta jest zawsze gęsto drapowanym, opadającym równoległymi fałdami płaszczem. Figura z Mucharza w uproszczony sposób powtarza schemat ułożenia ciała, podobny, choć znacznie zredukowany jest układ szat; również łagodny, zatroskany wyraz twarzy Marii i radość Dzieciątka zbliżają je do wymienionej grupy. Niewyjaśnioną pozostaje kwestia autora rzeźby i miejsca jej pierwotnego umiejscowienia. Figura została wtórnie umieszczona w dużo późniejszym od niej feretronie o cechach późnobarokowych. Matkę Boską umieszczoną w feretronie lokalnie nazywa się „Czarną Madonną”.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Feretron został odnowiony w 1996 roku.

Streszczenie

W późnobarokowym feretronie umieszczono gotycką rzeźbę Madonny z Dzieciątkiem. W ułożeniu ciała postaci, układzie szat i wyrazie twarzy obojga można dopatrzyć się wpływów grupy tzw. Pięknych Madonn, które powstawały około 1400 roku.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Siemionow Aleksy, "Ziemia wadowicka. Monografia turystyczno-krajoznawcza", 1984

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ustawione na niewysokich cokołach pełnoplastyczne figury aniołów trzymających trójramienne świeczniki osadzone na długich trzonach. Oba spoglądają w dół, stoją w lekkim kontrapoście, a wolną rękę składają na piersi. Mają owalne twarze, małe oczy, wąskie nosy oraz usta. Jasnobrązowe, falowane włosy spływają im na karki. Ubrane są w długie suknie (anioł z lewej w niebieską, z prawej w czerwoną) i nałożone na nie białe tuniki z długimi rozszerzającymi się rękawami, wykończone złotą lamówką, przewiązane w pasie. Skrzydła mają złożone, srebrne o złoconych w górnej partii brzegach. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Ambona, przyścienna, wisząca, z jednobiegowymi schodami od strony prezbiterium. Balustrada dekorowana romboidalną płyciną z dekoracją z ornamentu rocaille’owego i akantowego. Poręcz w formie profilowanego gzymsu. Kosz na planie odcinka koła, ściany kosza wypukłe, podzielone wolutami, w polach płyciny wypełnione dekoracją w formie zbliżonej do owalu utworzonego z ornamentu rocaille’owego. Parapet w kształcie profilowanego gzymsu, wyłamanego na osi wolut. Kosz od dołu zakończony stożkiem ujętym czterema wolutami w formie karbowanej wstęgi, dekorowany motywem roślinnym, zakończony szyszką. Zaplecek wklęsły, flankowany spływami wolutowymi oraz udrapowaną tkaniną. W polu prostokątna płycina, powyżej płaskorzeźbione tablice mojżeszowe na obłoku. Baldachim powielający plan kosza, z wyłamującym się gzymsem na osiach, z podwieszonym lambrekinem, zwężający się ku górze, zwieńczony rokokowym wazonem z płomieniem. W podniebiu baldachimu rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura marmoryzowana w kolorze jasnoniebieskim, profile w jasnoróżowym, dekoracje złocone i srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Tondo z przedstawieniem Boga Ojca i gołębicy Ducha Świętego w ramie dekorowanej płycinami z imitacją dekoracji kaboszonami, rautami i rozetami. W centrum kompozycji Bóg Ojciec, ukazany w półpostaci, wyłaniający się z chmur, spoglądający w dół, z prawą ręką uniesioną, a lewą odwiedzioną do boku. Ma podłużną twarz o wyrazistych rysach, wysokie czoło, wąski nos oraz siwe, kręcone włosy i długą, siwą brodę. Jest ubrany w granatową tunikę oraz jasnoróżowy płaszcz, który przechodzi na skos przez pierś i wywija się za jego plecami w fantazyjne fałdy. Poniżej postaci biała gołębica o rozłożonych skrzydłach zwrócona głową w dół. Z dzioba odchodzi jej wiązka jasnych promieni. Tło tworzą skłębione, ciemnoniebieskie obłoki rozdzielające się na środku, ukazując żółte niebo.
obraz
Bóg Ojciec i gołębica Ducha Świętego
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta w profilowanej, złoconej ramie z przedstawieniem umęczonego Chrystusa prezentującego rany. Jezus został ujęty w półpostaci, zwrócony lekko w lewo, z głową przechyloną na prawe ramię i zwróconą do widza. Ma podłużne, szczupłe oblicze, smutny wyraz twarzy, uniesione brwi, szeroko otwarte, wzniesione do góry oczy, wąski nos i usta o kącikach opadających w dół. Krótka broda zwija się w pukle złączone symetrycznie na środku podbródka. Zwinięte w loki włosy spływają na plecy, na nich szeroka korona cierniowa, wokół głowy wąski, świetlisty nimb. Chrystus ma nagi tors o wyraźnie zaznaczonej budowie i muskulaturze, na ciele krople krwi i ślady w miejscach wbicia gwoździ, obiema dłońmi dotyka i wskazuje rozległą ranę w boku. Przez lewe ramię i rękę ma przerzucony czerwony płaszcz, który przechodzi na plecy i spływa do ziemi, łamiąc się w płytkie, równoległe fałdy. Na prawym biodrze widoczny fragment białego perizonium.
obraz
Chrystus Bolesny
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta w profilowanym, złoconym obramieniu. Chrystus ukazany w półpostaci, zwrócony nieznacznie w lewo, z rękami złączonymi z tyłu, skrępowany sznurem. Głowę ma pochyloną do przodu i na lewe ramię. Owalna twarz o jasnej karnacji, długim prostym nosie i przymkniętych oczach jest okolona czarnymi opadającymi na kark włosami i krótką, czarną brodą. Wokół głowy promienisty nimb. Wyraźnie zarysowano linię żeber, wokół bioder przewiązane białe, drapowane w wąskie fałdy perizonium. Kolorystyka ciemna, frontalne światło wydobywa z mroku postać umęczonego Chrystusa; głęboki światłocień.
obraz
Chrystus u słupa
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, ujęty prostą, drewnianą ramą. W centrum kompozycji klęczy Chrystus, który rozkłada ręce przed sobą i wznosi wzrok do nieba. Ma pociągłą twarz, duże, szeroko otwarte oczy, wąski nos i nieznacznie rozchylone usta. Krótka broda dzieli się w dwa pukle, falowane, jasnobrązowe włosy spływają mu na plecy. Jest ubrany w czerwoną suknię i niebieski płaszcz, który owija się wokół lewej ręki, jest na plecach przytrzymywany przez anioła i spływa na ziemię, układając się w krótkie, twardo łamane fałdy. Anioł stoi za Chrystusem i twarz zakrywa lewą dłonią, jakby nie chciał patrzeć na to, co się dzieje. Jest ubrany w długą, białą suknię, skrzydła ma złożone, sięgające kolan. Przed nimi na obłokach i w promieniach światła unosi się złoty kielich, którego czara jest otoczona koroną cierniową a z wnętrza wyłania się krzyż. Na drugim planie, z lewej strony kompozycji trzech mężczyzn siedzi za skałą, na kolejnym planie ludzie stoją na tle bramy. Scena rozgrywa się wśród skał, na tle widocznych na horyzoncie wzniesień, poniżej ciemnego nieba i widocznych nad horyzontem ostatnich promieni zachodzącego słońca.
obraz
Chrystus w Ogrójcu

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.
obraz

Matka Boska Karmiąca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty łukiem nadwieszonym z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, jej wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz ciemnoniebieski płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego lewej stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch archaniołów znajdującego się po prawej stronie – archanioła Gabriela. Po drugiej stronie jest archanioł Michał, obaj trzymają w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej: Michał (włócznię i gąbkę z octem), Gabriel (krzyż). Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony ze szlachetnymi kamieniami, a wokół nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, u Dzieciątka nimb krzyżowy. Wszystkie postacie są podpisane inicjałami: nad głową Marii, po lewej stronie obrazu widnieją litery „MP”, a po prawej „ΘΥ”; następnie po lewej stronie obrazu, nad głową archanioła Michała znajdują się litery „ΟΡМ”, a nad głową archanioła Gabriela „OΡГ” i dalej, po prawej stronie obrazu, obok Dzieciątka Jezus litery „IC-XC”. Tło jest złocone. Obraz ujęty jest prostokątną, profilowaną ramą zdobioną od zewnątrz ażurową wicią roślinną. W górnej części kompozycji napis „MATKO BOSKA NIEUSTAJĄCEJ POMOCY / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Rama drewniana, profilowana, złocona, ozdobiona rzędem stylizowanych liści akantu.
obraz

Matka Boska Nieustastającej Pomocy

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie ośmioboku z przedstawieniem sceny Adoracji Dzieciątka Jezus. W dole kompozycji w żłóbku leży Chrystus, nad którym stoi Maria, a za nimi św. Józef. Jezus leży nagi na białej tkaninie ułożonej na słomie, lewą rękę zbliża do twarzy, prawą trzyma przy boku, ma małą głowę, wokół niej świetlisty nimb. Spogląda na Marię, która również patrzy na niego, ręce składa do modlitwy, ma pociągłą, delikatną twarz o dużym nosie i małych ustach. Jest ubrana w czerwoną suknię z szarym wykończeniem na dekolcie i granatowy maforion. Święty Józef stoi w cieniu, patrzy na Dzieciątko, unosi prawą rękę, a w lewej trzyma kij. Ma podłużną twarz o ostrym nosie i małych ustach, łysinę i ciemny zarost. Ponad grupą otwiera się jaśniejące niebo i widać uskrzydlone główki aniołków. Z prawej strony kompozycji fragment kolumny.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Matka Boska z Dzieciątkiem", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/matka-boska-z-dzieciatkiem-14

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności