Jezus Nazareński Wykupiony

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Nowy Targ
Miejscowość
Nowy Targ
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Nowy Targ
Parafia
Św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Tagi
Jezus Nazareński malarstwo XIX wieku
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/22409
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XIX wiek
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Dzieje obrazu nie są znane. Pierwotnie przesłonięty był drewnianą sukienką.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem Jezusa Nazareńskiego Wykupionego. W centrum kompozycji jest ukazany Jezus z prawą nogą delikatne ugiętą w kolanie i z rękami skrzyżowanymi na wysokości talii, związanymi sznurem, który przewieszony przez szyję Jezusa spływa dwoma końcami aż do samej ziemi. Jezus ma podłużną twarz z długim nosem i dużymi oczami oraz mocno zarumienionymi policzkami. Głowę okalają długie, bujne i kręcone włosy oraz krótka broda, zawinięta w dwa pukle na podbródku. Jezus ubrany jest w długą, czerwoną suknię, na głowie ma założoną zieloną koronę cierniową, spod której spływają strużki krwi, a na szyi ma zawieszony trynitarski szkaplerz (na niebieskiej tasiemce zawieszony kwadratowy kawałek białego płótna z niebiesko-czerwonym krzyżem). Zbawiciel stoi na chmurze z szarych obłoków, która ułożona jest na kształt litery „V”, poniżej błękitne niebo, a w górnej części kompozycji złote tło i promienie odchodzące od Jezusa. Rama drewniana, profilowana, od wewnątrz wąski profil złocony, w pozostałej części marmoryzowana w kolorze czerwono-ugrowym.

Zarys problematyki artystycznej

Kult Jezusa Nazareńskiego Wykupionego wywodzi się z Hiszpanii, gdzie został rozpowszechniony przez trynitarzy bosych, którzy według legendy wykupili figurę Jezusa z rąk Maurów i umieścili ją w kościele w Madrycie w XVII wieku, przybierając trynitarskim szkaplerzem. Figura wkrótce została uznana za cudowną, przy której wierni otrzymywali liczne łaski. Jej kopie umieszczane były wszędzie tam, gdzie pojawiali się trynitarze bosi. Kult Jezusa Nazareńskiego Wykupionego dotarł również do Polski w XVIII wieku. Wpływ na rozpowszechnienie nabożeństwa miało również kilka rycin, a według ks. prof. Andrzeja Witko szczególnie miedzioryt z 1685 roku wykonany przez Marcosa Orozco. Zapewne na podstawie jednej z nich powstał również omawiany obraz. Niestety nie jest znana bliższa historia, w jaki sposób dziewiętnastowieczny wizerunek Jezusa Nazareńskiego Wykupionego trafił do kościoła w Nowym Targu. Bez wątpienia jednak jego pojawienie się w kościele związane jest z zakonem trynitarzy bosych.

Streszczenie

Obraz Jezusa Nazareńskiego Wykupionego został namalowany w XIX wieku przez nieznanego artystę.

Bibliografia

Hupalo Viera, "Ikonografia przedstawień na medalikach religijnych z grobów w kościele pobernardyńskim w Dubnie na Wołyniu (Ukraina)" , Zapiski Numizmatyczne , s. 275-304
Witko Andrzej, "Sobre la iconografía de Jesús Nazareno rescatado en los siglos XVII - XX" , „Folia Historica Cracoviensia” , s. 431-447

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Krakowie, „Karta inwentaryzacyjna obrazu Jezusa Jerozolimskiego”, oprac. Maria Puchalska, 1970.

Jak cytować?

Maria Działo, "Jezus Nazareński Wykupiony", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/jezus-nazarenski-wykupiony

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności