Figura niezidentyfikowanego Ewangelisty
Zdjęcie nr 1: Figura nieopracowana od tyłu; ustawiona na niskiej, nieregularnej podstawie. Święty ukazany frontalnie, z głową przechyloną na lewe ramię, z ugiętą lewą nogą, prawą rękę wyciąga w bok, lewą kładzie na piersi. Twarz ma pociągłą, o niskim czole, niewielkich, wąskich oczach, dużym nosie, pełnych ustach, okoloną długą, falowaną brodą. Ubrany jest w złoconą tunikę przepasaną w talii oraz złocony płaszcz zarzucony na ramiona i głowę, zapięty na lewym ramieniu klamrą w formie kuli, z połą płaszcza podtrzymywaną z przodu postaci. Polichromia ciała naturalistyczna, szaty złocone.
Zdjęcie nr 2: Figura nieopracowana od tyłu; ustawiona na niskiej, nieregularnej podstawie. Święty ukazany frontalnie, z głową przechyloną na lewe ramię, z ugiętą lewą nogą, prawą rękę wyciąga w bok, lewą kładzie na piersi. Twarz ma pociągłą, o niskim czole, niewielkich, wąskich oczach, dużym nosie, pełnych ustach, okoloną długą, falowaną brodą. Ubrany jest w złoconą tunikę przepasaną w talii oraz złocony płaszcz zarzucony na ramiona i głowę, zapięty na lewym ramieniu klamrą w formie kuli, z połą płaszcza podtrzymywaną z przodu postaci. Polichromia ciała naturalistyczna, szaty złocone.
Zdjęcie nr 3: Figura nieopracowana od tyłu; ustawiona na niskiej, nieregularnej podstawie. Święty ukazany frontalnie, z głową przechyloną na lewe ramię, z ugiętą lewą nogą, prawą rękę wyciąga w bok, lewą kładzie na piersi. Twarz ma pociągłą, o niskim czole, niewielkich, wąskich oczach, dużym nosie, pełnych ustach, okoloną długą, falowaną brodą. Ubrany jest w złoconą tunikę przepasaną w talii oraz złocony płaszcz zarzucony na ramiona i głowę, zapięty na lewym ramieniu klamrą w formie kuli, z połą płaszcza podtrzymywaną z przodu postaci. Polichromia ciała naturalistyczna, szaty złocone.

Figura niezidentyfikowanego Ewangelisty

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Rabka-Zdrój
Tagi
rzeźba XVII wieku
Miejsce przechowywania
ołtarz przytęczowy południowy
Identyfikator
DZIELO/05797
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
przed 1664 rokiem (?)
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 70 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Rzeźba niezidentyfikowanego Ewangelisty powstała najpewniej przed 1664 rokiem. Prawdopodobnie stanowiła element dekoracji figuralnej dawnej ambony. Po zamontowaniu nowego wyposażenia w XVIII wieku, została zdemontowana i w późniejszym czasie wtórnie ustawiona w jednym z ołtarzy bocznych.

Opis

Figura nieopracowana od tyłu; ustawiona na niskiej, nieregularnej podstawie. Święty ukazany frontalnie, z głową przechyloną na lewe ramię, z ugiętą lewą nogą, prawą rękę wyciąga w bok, lewą kładzie na piersi. Twarz ma pociągłą, o niskim czole, niewielkich, wąskich oczach, dużym nosie, pełnych ustach, okoloną długą, falowaną brodą. Ubrany jest w złoconą tunikę przepasaną w talii oraz złocony płaszcz zarzucony na ramiona i głowę, zapięty na lewym ramieniu klamrą w formie kuli, z połą płaszcza podtrzymywaną z przodu postaci. Polichromia ciała naturalistyczna, szaty złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba niezidentyfikowanego Ewangelisty razem z innymi figurami Ewangelistów i niezidentyfikowanego biskupa (św. Stanisława?) powstała w tym samym czasie i została wykonana przez tego samego twórcę. Najpewniej grupa tych figur pochodzi z dawnego wyposażenia kościoła w Rabce. Ikonografia, a także niewielka wysokość i głębokość rzeźb mogą wskazywać na to, że stanowiły one niegdyś dekorację figuralną ambony i mogły być ustawione w płytkich niszach kosza oraz na zaplecku lub na baldachimie. Ambona w kościele rabczańskim wymieniona była po raz pierwszy w aktach wizytacji w 1664 roku, zatem omawiane figury razem z kazalnicą mogły powstać przed tym rokiem.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dostateczny; liczne ubytki i przetarcia w warstwie polichromii i złoceń, ubytki w strukturze materiału; dosztukowana prawa dłoń.

Streszczenie

Rzeźba niezidentyfikowanego Ewangelisty powstała najpewniej przed 1664 rokiem. Prawdopodobnie stanowiła element dekoracji figuralnej dawnej ambony. Po zamontowaniu nowego wyposażenia w XVIII wieku, została zdemontowana i w późniejszym czasie wtórnie ustawiona w jednym z ołtarzy bocznych.

Inne dzieła z tego roku

Zdjęcie nr 1: Figura nieopracowana z tyłu; ustawiona na niskiej nieregularnej podstawie. Święty ukazany frontalnie z ugiętą prawą nogą i rękami zgiętymi w łokciach, w tym prawą wyciągniętą w bok z dłonią w geście błogosławieństwa. Twarz ma owalną o prostokątnej żuchwie, niewielkich oczach, krótkim, prostym nosie i małych ustach, okoloną krótkimi włosami skręconymi w pukle. Na głowie ma złoconą infułę z dwoma taśmami. Ubrany jest w albę, rokietę i mucet polichromowane w kolorze ciemnego brązu. Na ramiona ma narzuconą złoconą kapę, zapiętą klamrą w formie czworoliścia, zawiniętą z przodu, na prawej nodze. Na stopie ma but, a na dłoni złoconą rękawiczkę. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała, niektóre elementy stroju złocone (infułą, kapa, rękawiczka).
rzeźba
Figura niezidentyfikowanego biskupa (Św. Stanisław?)
Zdjęcie nr 1: Figura nieopracowana z tyłu; ustawiona na niskiej, nieregularnej podstawie. Święty ukazany frontalnie, z prawą nogą ugiętą, obie ręce wyciąga wprzód, w prawej przytrzymuje księgę. Twarz ma pociągłą, o niewielkich, wąskich oczach, krótkim nosie i małych ustach, okoloną krótkimi, silnie kręconymi włosami i brodą. Ubrany jest w obficie fałdowaną tunikę przepasaną w talii oraz płaszcz zarzucony na lewe ramię i zawinięty z przodu postaci. Polichromia ciała naturalistyczna, szaty złocone.
rzeźba
Figura niezidentyfikowanego Ewangelisty
Zdjęcie nr 1: Figura nieopracowana z tyłu; ustawiona na niskiej, nieregularnej podstawie. Święty ukazany frontalnie z prawą nogą ugiętą, lewą rękę wyciąga w bok, prawą kładzie na piersi. Twarz ma pociągłą o niskim czole, niewielkich oczach, krótkim, wąskim nosie i małych ustach, okoloną krótkimi kręconymi włosami i brodą. Ubrany jest w obficie fałdowaną, tunikę przepasaną w talii oraz płaszcz zarzucony na ramiona i zawinięty z przodu postaci. Polichromia ciała naturalistyczna, szaty złocone.
rzeźba
Figura niezidentyfikowanego Ewangelisty
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta o ściętych górnych narożach, ujęty profilowaną ramą, przedstawia scenę ze św. Walentym ukazanym pośrodku kompozycji. Stojąc zwrócony na wprost głowę kieruje w trzech czwartych w lewo. Owalną twarz, o żółtawej karnacji i mocnym światłocieniowym modelunku, charakteryzują wyraziste rysy i krótki, ciemny zarost. Włosy krótkie, falowane sięgają uszu. Głowę okala wąski nimb. Święty Walenty ubrany jest w albę i czerwony ornat w typie skrzypcowym, z pretekstą bogato zdobioną haftem i kameryzacją. Prawą rękę wspiera na piersi, lewą, na którą jest założony manipularz, kładzie na głowie klęczącej obok kobiety. Zwrócona niemal profilem w prawo lekko pochyla głowę. Pociągłą twarz charakteryzują wyraziste rysy. Długie, ciemne, opadające na plecy włosy oplecione są sznurami pereł. Niewiasta ma na sobie żółtą suknię z białym kołnierzem z broszą, spod której widać bufiaste rękawy białej bluzki. Na szyi ma sznur pereł z krzyżykiem, w uszach perłowe kolczyki. Ręce składa w geście modlitwy. Tuż za nią klęczy zwrócony w trzech czwartych mężczyzna. Pociągłą twarz charakteryzują wyraziste rysy z długim, prostym nosem, bruzdą między ciemnymi oczami i krótkim, gęstym zarostem. Ubrany jest w czerwony kontusz przewiązany popielato-złotym pasem. Na ramiona ma narzucony czerwony płaszcz obszyty futrem i z futrzanym kołnierzem. Na głowie czerwony kołpak obszyty futrem, z białym piórem, u boku szabla. Mężczyzna lewą rękę wspiera na piersi, w prawej trzyma laskę marszałkowską (?). Pod lewą ręką św. Walentego widoczna postać zwróconego frontalnie, klęczącego mężczyzny wyrazistych rysach twarzy i śniadej karnacji. ubrany jest w białą komżę. W tle tłum postaci – kobiety w białych chustach na głowach i mężczyzna. W głębi ściana z niszą zamkniętą konchą. Po lewej stronie kompozycji prostopadłościenny ołtarz nakryty białym, zdobionym koronką obrusem. Na mensie otwarta księga na czerwonej poduszce, kielich przekryty czerwoną palką, para srebrnych lichtarzy z płonącymi świecami, teksty kanonów oraz krucyfiks. Widoczne fragmentarycznie spod zielone kotary retabulum osadzone jest na cokole i ujęte parą kolumn. W polu środkowym znajduje się obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. W prawym, górnym rogu obrazu ukazano unoszącego się na obłoku anioła częściowo osłoniętego czerwoną szatą. W prawej ręce ma wieniec laurowy, w lewej palmę męczeństwa. Tuż nad nim wiązka promieni. Na stopniach ołtarza leży zielony dywan. W lewym dolnym narożu obrazu napisy „SVMTPVM Comuber Sartorum / A(NN)O D(OMI)NI 1664 / M. die 15 JANVAR(ii) / Renovatum A(NNO) D(OMINI) 1881 / Carol(us) Bor(omeus) Stankiewicz Pinx(it) Kentensis” oraz „Reconovit 1909 / Stanisław Kalinowski / Fundator Franciszek Hampel / cechmistrz krawców”.
obraz
Św. Walenty

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Na postumencie o kształcie wolutowym zaopatrzonym w otwory na drążki do noszenia, przyozdobionym żłobkowaniem, wolutami w narożach oraz po jednej róży na bokach umieszczona została dwustronnie rzeźbiona, żłobkowana, owalna rama, przyozdobiona kulkami zawieszonymi na metalowych uchwytach, zwieńczona dwiema wolutami z różyczką na jednym końcu podtrzymującymi monogram IHS w wieńcu laurowym z dwiema wiszącymi kulkami, powyżej dwiema półwolutami przyozdobionymi wiszącymi kulkami i przytrzymującymi czerwoną koronę w typie zamkniętym z krzyżykiem równoramiennym, w zwieńczeniu dwa wolutowe kabłąki, na nich rozeta. Dekoracja malarska feretronu w kolorze zielonym, brązowym, białym i złotym. Figura Matki Bożej w glorii promienistej. Matka Boża ukazana en face, w pozycji stojącej, w prawym ręku trzyma gorejące serce. Rozpuszczone włosy opadają na plecy i prawy bok, twarz owalna, wąskie brwi, niebieskie, małe oczy i małe, wąskie usta. Ubrana w złotą suknię przepasaną złotym paskiem, niebieski płaszcz z czerwonym podszyciem i złotą lamówką spięty na dekolcie. Na szyi zawieszony sznur korali. Na głowie korona w typie zamkniętym zwieńczona krzyżykiem umieszonym na złotej kulce.
feretron

Feretron jednostronny z figurą Matka Boska

SDM_COVER_PHOTO
feretron

Feretron z figurą Dzieciątka Jezus

SDM_COVER_PHOTO
feretron

Feretron z figurą Chrystusa Miłosiernego

SDM_COVER_PHOTO
feretron

Feretron z figurą Matki Boskiej Niepokalanej

Zdjęcie nr 1: Rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego między polichromowanymi na ścianie kościoła postaciami św. Jana Ewangelisty z lewej i Marii z prawej strony. Chrystus ukazany w lekkim zwisie, z wyprężonym ciałem, przybity do krzyża trzema gwoździami. Głowa opada mu na prawe ramię, oczy ma zamknięte, nos wąski, usta niewielki. Włosy opadają mu na plecy, ma krótkie wąsy i brodę. Jest przepasany złotym perizonium. Nad głową ma titulus z napisem „INRI” pod stopami z napisem „Pamiątka ze starego kościoła”. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna. Po lewej stronie krzyża młodzieńcze przedstawienie Jana Ewangelisty w żółtej tunice i błękitnym płaszczu. Jest zwrócony w trzech czwartych w lewo, głowę kieruje w stronę Chrystusa, ręce ma złożone do modlitwy. Ma owalną twarz, ciemne oczy, wąski nos i mięsiste usta, ciemnoblond włosy opadają my na kark. Matka Boska stoi po prawej stronie, zwrócona w stronę krzyża, ze spuszczoną głową; załamuje ręce. Ma smutną w wyrazie twarz, zamknięte oczy, duży nos i szerokie usta. Jest ubrana w różową suknię i błękitny płaszcz, na głowę ma zarzuconą białą chustę. Wokół głów postaci jasne nimby, ich ciała otoczone kreskowaniem, pod stopami zaznaczona linia ziemi.
rzeźba

Chrystus Ukrzyżowany i polichromie Matki Boskiej i św. Jana Ewangelisty

Zdjęcie nr 1: Feretron na profilowanej, prostopadłościennej podstawie z przedstawieniem Maki Boskiej Niepokalanej. Rzeźba pełna została ustawiona na cokole imitującym połowę globu. Maria została ukazana całopostaciowo, frontalnie, z dłońmi złożonymi w geście modlitwy. Twarz ma owalną, o pełnych policzkach i szeroko otwartych, ciemnych oczach; długie, ciemne włosy, opadają jej na plecy. Maria jest ubrana w złotą suknię, o wąskich rękawach i narzucony na ramiona niebieski płaszcz ze srebrną lamówką; na głowie ma koronę, wokół głowy nimb złożony z sześciu gwiazd przytrzymywanych drucikiem. Figura została ujęta rzeźbionymi wolutami dekorowanymi liśćmi, podtrzymującymi baldachim z lambrekinem zwieńczony monogramem „MARYA” w otoczeniu glorii. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała; podstawa zielono-czerwona, woluty czerwone, baldachim szary, profile i ornamenty złocone i srebrzone.
feretron

Feretron z figurą Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Figura niezidentyfikowanego Ewangelisty", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/figura-niezidentyfikowanego-ewangelisty-2

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności