Ecce Homo

Dzieje zabytku

Obraz został namalowany w latach osiemdziesiątych XIX wieku, około 20 lat po tym jak wybudowano ołtarz, w którym się znajduje. Przedstawienie Ecce Homo zastąpiło zniszczony już wizerunek Chrystusa.

Opis

Obraz w kształcie stojącego owalu z przedstawieniem Chrystusa w typie Ecce Homo. Zbawiciel został ukazany w półpostaci, z rękami skrzyżowane przed sobą, związanymi i głową wzniesioną delikatnie w górę. Ma trójkątną twarz, szeroko otwarte oczy, uniesiony wzrok, wąski nos i usta. Twarz okala ciemny zarost, włosy opadają na barki i plecy, na głowie gruba korona cierniowa. Chrystus ma nagi tors i podkreślone żebra. Brzuch osłania biała tkanina, prawy bark i lewą rękę czerwony płaszcz. W lewej ręce trzyma trzcinę. Tło jednolite, ciemne, delikatnie rozjaśnione wokół głowy.

Zarys problematyki artystycznej

Przedstawienie Ecce Homo nawiązuje do sceny, w której Piłat ukazał ubiczowanego i cierniem ukoronowanego Jezusa ludowi żydowskiemu, używając słów „Oto Człowiek!” (J 19, 1-5). W Polsce epoki nowożytnej był to, zaraz po Ukrzyżowaniu, najpopularniejszy temat pasyjny. Wizerunki typu Ecce Homo rozwinęły się z dawniejszych tematów ikonograficznych przedstawiających Jezusa wyprowadzanego do Żydów w koronie cierniowej i płaszczu szkarłatnym oraz eksponowanie ran Chrystusa przez Piłata. Z czasem przedstawienie zostało zredukowane do postaci samego Jezusa. Współczucie budzi samotność Syna Bożego, uwidocznione ślady męki oraz wyrażający cierpienie wyraz twarzy. Skierowane do góry spojrzenie Jezusa wynika z osiemnastowiecznej tendencji do dynamizowania przedstawień. Można je odczytać jako skargę, kierowane do Ojca pytanie „Czemuś mnie opuścił?” lub wyraz poddania woli Boga. Korona cierniowa oraz trzymana w dłoni trzcina, stanowiące odpowiednik korony oraz berła, służą wyszydzeniu i zadaniu bólu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Obraz był konserwowany w 2004 roku.

Streszczenie

Obraz z przedstawieniem Ecce Homo został namalowany w latach osiemdziesiątych XIX wieku za probostwa Zygmunta Goliana. Przedstawienie nawiązuje do sceny, w której Piłat ukazał ubiczowanego i cierniem ukoronowanego Jezusa ludowi żydowskiemu, używając słów „Oto Człowiek!” (J 19, 1-5).

Bibliografia