Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica na podstawie na planie pięciu boków z ośmioboku. Stopa ośmioboczna zakończona takimże talerzykiem. Trzon ośmioboczny, dekorowany ostrołukowymi blendami z prostym maswerkiem. Czara ośmioboczna, spłaszczona, jej ścianki dekorowane płycinami z półkolistymi łukami i maswerkiem. Pokrywa ośmioboczna zwężająca się ku górze na kształt cokołu zwieńczonego krzyżem; ścianki dekorowane blendami. Chrzcielnica w kolorze naturalnego drewna; profile i ornamentyka złocone.

Chrzcielnica

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Nowy Targ
Miejscowość
Klikuszowa
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Nowy Targ
Parafia
Św. Marcina
Miejsce przechowywania
nawa główna
Identyfikator
DZIELO/10559
Kategoria
chrzcielnica
Ilość
1
Czas powstania
koniec XIX lub początek XX wieku
Technika i materiał
drewno; cięcie, rzeźbienie, złocenie, polichromowanie
Wymiary podstawowe
wysokość – 196 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Chełmecka
Domena Publiczna

Opis

Chrzcielnica na podstawie na planie pięciu boków z ośmioboku. Stopa ośmioboczna zakończona takimże talerzykiem. Trzon ośmioboczny, dekorowany ostrołukowymi blendami z prostym maswerkiem. Czara ośmioboczna, spłaszczona, jej ścianki dekorowane płycinami z półkolistymi łukami i maswerkiem. Pokrywa ośmioboczna zwężająca się ku górze na kształt cokołu zwieńczonego krzyżem; ścianki dekorowane blendami. Chrzcielnica w kolorze naturalnego drewna; profile i ornamentyka złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Chrzcielnica prezentuje typ chrzcielnicy kielichowej. Jej stosunkowo prostą i pozbawioną nadmiernej dekoracji strukturę, charakteryzują neogotyckie cechy przejawiające się zastosowaniem detali typowych dla sztuki gotyckiej, takich jak smukłe, ostrołukowe blendy czy motywy maswerkowe.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Chrzcielnica w kościele parafialnym w Klikuszowej powstała pod koniec XIX lub na początku XX wieku. Struktura w typie chrzcielnicy kielichowej utrzymana jest w stylistyce neogotyckiej.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna, z wejściem prowadzącym od zakrystii. Kosz na planie sześcioboku z podwieszeniem w postaci sześciobocznego stożka zakończonego szyszką. Ścianki kosza flankowane pilastrami podtrzymującymi niepełne belkowanie, zamknięte gzymsem wyłamanym na osi podpór tworzące parapet ambony. Ścianki podstawy dekorowane fantazyjną wicią roślinną złożoną ze stylizowanych liści akantu i kampanul. Ścianki kosza ozdobione prostokątnymi płycinami w złoconych, profilowanych ramach; w polu dekorowane stylizowaną, pionową wicią utworzoną z kampanul wyrastających z muszli. Pilastry ustawione na niskich cokolikach zdobionych rozetami, z trzonami z szerokim pasem utworzonym z liści o ostrych zakończeniach. W zaplecku, w prostokątnej ramie współczesny obraz Jezusa Dobrego Pasterza, namalowany przez Zbigniewa Juszczaka. Baldachim na planie sześcioboku od dołu zdobiony lambrekinem, zamknięty od góry profilowanym gzymsem, w zwieńczeniu z bogato dekorowanym krzyżem łacińskim stojącym na ostrosłupie. U spodu baldachimu gołębica Ducha Świętego na tle promieni ułożonych w wiązki o nierównej długości. Struktura polichromowana na kolor ciemnobrązowy, ornamentyka i profilowania złocone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Ołtarz przyścienny, architektoniczny, jednokondygnacyjny, trójosiowy, ze zwieńczeniem. Ołtarz prostopadłościenny z antepedium artykułowanym trzema płycinami. Dwie skrajne, węższe zawierają dekorację złożoną z korony i nasadzonego na nią krzyża pomiędzy liśćmi wawrzynu ustawionymi w słup, środkowa, szersza z motywem krzyża równoramiennego o trójlistnych zakończeniach ramion, ujętego maswerkiem. Predella wklęśle zwężająca się, po bokach artykułowana pięcioma płycinami ze stylizowanymi wiciami roślinnymi. Tabernakulum w formie prostopadłościennej szafki, flankowane od frontu parą kolumienek wtopionych w naroża, zamknięte nadwieszonym łukiem półkolistym. Prostokątne, półkoliście zamknięte drzwiczki zdobione płaskorzeźbionym motywem kielicha eucharystycznego. Część środkowa nastawy w formie trójprzelotowego łuku triumfalnego. Każda z ujmujących płytkie wnęki półkolistych arkad wsparta na parze kolumn. Podłucza ujęte dekoracyjnym ornamentem arkadkowym, który w części środkowej przybiera kształt trójliścia. Kolumny wspierają zamykające osie wimpergi. Zwieńczenie części środkowej retabulum osadzone na zdwojonym cokole, ma formę wspartej na parze kolumienek półkolistej arkady, której podłucze wypełnia motyw trójliścia, zamkniętej wimpergą. Całość ujmuje para przypór o zakończeniach ujętych kolumienkami wspierającymi sterczyny. Boczne osie zwieńczone motywem oktogonalnych latarni przekrytych kopułkami. Pola predelli zdobią motywy wici akantowych, boki ujmuje para ażurowych uszaków. W polach wimperg oraz w dolnej partii wnęki części środkowej stylizowana ornamentyka roślinna, w górnej części monogram maryjny. Krawędzie zwieńczenia zdobi motyw wici roślinnej, czołganki oraz sterczyny zwieńczone kwiatonami. We wnęce części środkowej ujęty rzeźbioną, złoconą ramą obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. We wnęce po prawej stronie retabulum figura św. Stanisława Kostki, po lewej św. Alojzego Gonzagi. W zwieńczeniu figura anioła. Polichromia ołtarza utrzymana w kolorach beżu i różu, detale i ornamenty złocone. Kolumny środkowej osi zielone, marmoryzowane, gzymsy w przyczółkach w kolorach niebieskim i czerwonym.
ołtarz
Ołtarz boczny
Zdjęcie nr 1: Ołtarz architektoniczny, jednondygnacyjny, jednoosiowy, ze zwieńczeniem. Ołtarz prostopadłościenny, z drewnianą mensą i kamiennym portatylem. Retabulum na niewysokim cokole o zryzalitowanych, uskokowych bokach. Retabulum ujęte parą zdwojonych filarów z przylegającymi do nich od wewnętrznej strony wąskimi pilastrami oraz parą kolumn wspierających przerwane, wyłamujące się po środku belkowanie. Zwieńczenie w formie przerwanego przyczółka w kształcie trójkąta o wklęsłych ramionach. Antependium, pośrodku z motywem płaskorzeźbionego monogramu IHS i gorejącego Serca Jezusa ujętego wieńcem srebrzonych obłoków i promienistą glorią. Powierzchnia boków płyciny antependium pokryta wicią akantową. W polach cokołu dolnej kondygnacji retabulum i w dolnej partii części środkowej retabulum oraz w części belkowania ornamentyka akantowa. W górnej partii części środkowej, po środku niewielki cokolik zdobiony fragmentem wici akantowej zwieńczony półkulą z kwiatonem ujętym parą antytetycznych wolut. Dolna kondygnacja retabulum ujęta parą ażurowych, akantowych uszaków. Boki górnej kondygnacji zdobione motywem ornamentu akantowego. Partie gzymsu z ornamentyką roślinną. Pole części środkowej dolnej kondygnacji w kształcie stojącego prostokąta ujętego srebrzona i złoconą ramą w formie półwałka, zdobioną motywem liści laurowych. W środku obraz Serce Jezusa. W zwieńczeniu rzeźbione popiersie Boga Ojca. Kondygnacja ta ujęta parą rzeźb św. Jana Chrzciciela po lewej stronie i św. Jana Ewangelisty po prawej. Po środku zwieńczenia figura Archanioła Michała. Na krawędziach przerwanego przyczółka para aniołków przyklękających na srebrzonych obłokach. Struktura marmoryzowana w odcieniach brązów i szarości. Partie detalu architektonicznego i ornamentyka złocone i srebrzone.
ołtarz
Ołtarz boczny
Zdjęcie nr 1: Kościół orientowany, jest budowlą murowaną z cegły i kamienia, na rzucie podłużnym. Korpus nawowy jest jednonawowy i czteroprzęsłowy. Do dwuprzęsłowego, zamkniętego trójbocznie prezbiterium od północy przylega zakrystia. Na osi kościoła, w przedłużeniu północnego przęsła jest czworoboczna, wysunięta przed lico fasady wieża. Od południa do drugiego przęsła korpusu przylega kruchta. Nawa przekryta jest sklepieniem kolebkowym z lunetami wspartymi na pilastrach, w prezbiterium sklepienie krzyżowo-żebrowe z gurtą wspartą na pilastrach. Przestrzeń prezbiterium od korpusu nawowego oddziela półkolista arkada łuku tęczowego i drewniana balustrada. Artykulację ścian na zewnątrz kościoła stanowi zespół dwuuskokowych przypór, w narożach wieży są czterouskokowe, osadzonych na niewysokim cokole. Do wnętrza prowadzą 3 otwory drzwiowe. Dwuskrzydłowe drzwi w fasadzie ujęte są kamiennym obramieniem zamkniętym łukiem koszowym z kluczem pośrodku, wspartym na gzymsie oraz 2 w północnej ścianie kaplicy bocznej. 2 prostokątne prowadzą przez kruchtę i zakrystię. Ściany korpusu nawowego i prezbiterium przeprute są prostokątnymi oknami zamkniętymi łukiem odcinkowym. Okno na zakończeniu prezbiterium jest formie półkoliście zamkniętej niszy z figurą Matki Boskiej. Kształt okien korpusu i prezbiterium został powtórzony w przyległości prezbiterium. Powyżej wejścia na osi wieży małe okienko zamknięte łukiem koszowym, wyżej nisza zamknięta ostrołukowo. W górnej partii wieży znajdują się cztery, duże, zamknięte półkoliście otwory okienne ujęte prostymi obramieniami. Szczyt wierzy obiega gzyms wieńczący z półkolistym łukiem na osi każdej ze ścian. Dach w formie hełmu z latarnią. Dach prezbiterium i korpusu dwuspadowy, kryty blachą, nad pierwszym przęsłem wieżyczka na sygnaturkę. Kruchta z dachem dwuspadowym, przyległość pulpitowym. Tynki w kolorze beżowym i białym.
kościół
Kościół św. Marcina
Zdjęcie nr 1: Całopostaciowa, pełnoplastyczna, ustawiona na niewysokiej, prostopadłościennej podstawie figura Najświętszego Serca Jezusa. Jezus, stojąc w kontrapoście, zwrócony jest na wprost. Lekko przechyloną w lewo głowę charakteryzuje pociągła twarz o delikatnych rysach i krótkim zaroście. Długie, falowane włosy wspierają się na ramionach. Jezus ubrany jest w białą suknię przewiązaną żółtym paskiem i przewieszony przez lewe ramię, osłaniający biodra i nogi czerwony płaszcz o złoconym galonie i niebieskiej podszewce. Prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, lewą wskazuje na gorejące na piersiach serce. Na dłoniach widoczne są ślady ran.
rzeźba
Najświętsze Serce Jezusa
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, ujęty rzeźbioną ramą z motywem wici akantowej, przedstawia Madonnę z Dzieciątkiem. Ukazana w półpostaci Maria zwrócona jest na wprost. W trzech czwartych skierowaną w lewo głowę charakteryzuje owalna twarz o wyrazistych rysach z ciemnymi łukami brwi, dużymi, migdałowatymi oczami o wyraźnych, dolnych powiekach, długim, prostym nosie, kształtnymi ustami w subtelnym uśmiechu i wyraźną linią podbródka. Partie szat pokryte są metalowymi osłonami. Maria ma na sobie srebrną, przewiązaną w pasie suknię zdobioną motywem tulipanów, pod szyją krótkie korale. Głowę, ramiona i ręce osłania srebrny, spięty pod szyją owalną broszą płaszcz obszyty złoconymi galonami, zdobiony motywem ukwieconej wici roślinnej. Matka Boska prawą, uniesioną na wysokości piersi ręką o wyprostowanej dłoni i złączonych trzech palcach wskazuje na trzymane na lewej ręce Dzieciątko. Zwrócony w trzech czwartych w prawo Jezus ukazany jest w pozycji siedzącej. Zaokrągloną twarz charakteryzują pełne, wyraziste rysy o dużych oczach z wydanie podkreślonymi liniami powiek, długim nosie, kształtnych ustach w delikatnym uśmiechu, zaróżowionych policzkach oraz wyraźniej linii podbródka. Jezus ma na sobie długą, srebrną, przewiązaną w pasie, zdobioną ukwieconą wicią roślinną suknię o złoconym obszyciu dekoltu i dekoracyjnych galonach przy mankietach dolnej krawędzi. Lewą ręką podtrzymuje małą, zamkniętą, złoconą księgę, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Zwieńczone zamkniętymi, kameryzowanymi koronami głowy okalają – promienisty nimb Jezusa, wieniec z 12 gwiazd Marii. Tło niebieskie, z drobnym deseniem.
obraz
Matka Boska z Dzieciątkiem

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Na okrągłej podstawie, częściowo wmurowanej w ścianę oraz prostopadłościennym cokole niewielka stopa z trzonem w typie balustradowej lalki podtrzymującej półkulistą czarę o powierzchni imitującej puklowanie z wklęską i zaoblonym brzegiem. Na kwadratowej podstawie data: „A(NNO) D(OMINI) 1707”. Pokrywa w kształcie smukłej półkopuły, ośmiopolowa, z żebrami. W polach między żebrami dekoracja z ornamentu małżowinowego. Latarnia ośmioboczna z profilowanym cokołem i gzymsem. Na latarni jajowata kula z toczonym daszkiem zwieńczonym guzem w kształcie zbliżonym do szyszki. Żebra kopuły, elementy dekoracyjne i ornamenty złocone. Tła i ściany latarni polichromowane, ciemnozielone.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Na niskiej prostopadłościennej podstawie, niewielka stopa z trzonem w typie balustradowej lalki podtrzymującej półkulistą czarę o powierzchni imitującej puklowanie z wklęską i zaoblonym brzegiem. Na trzonie ryty kartusz z godłem herbu Zadora pod kapeluszem z sześcioma chwostami po każdej ze stron, w trzech rzędach. Pokrywa w formie korony zamkniętej, z sześcioma kabłąkami złączonymi kulą i krzyżem; obręcz i kabłąki z malowanymi rautami i kaboszonami imitującymi kamienie jubilerskie. Wewnątrz korony grupa rzeźbiarska: Chrystus w Jordanie, z rękoma w geście modlitwy i św. Jan Chrzciciel polewający wodą głowę Jezusa.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica gotycka w kształcie kielicha. Posiada kolistą stopę, która przechodzi w stożkowato zwężającą się tuleję z wydatnym wałkiem w połowie wysokości. Czara dołem lekko zaokrąglona, rozchylająca się ku górze. Płaszcz dekorowany u dołu i poniżej górnej krawędzi wąskimi pasami z minuskułowymi napisami, przedzielone motywem lilii: MARIA ROSA ROT HIS UNS, ANNO DOMINI 1462. Pomiędzy nimi rozmieszczone są na obwodzie cztery plakietki przedstawiające trójpostaciową Grupę Ukrzyżowania oraz frontalny wizerunek księcia zatorskiego Wacława w całej postaci. W prawej ręce trzyma włócznię, lewą dłoń opiera na tarczy z orłem. Twarz okala broda zakończona w szpic oraz długie i sfalowane włosy. Głowę wieńczy niewysoka książęca mitra. Ubrany jest w długi płaszcz narzucony na późnogotycka zbroję. Drewniana pokrywa chrzcielnicy została dodana wtórnie.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica kielichowa, ustawiona na dużej podstawie na rzucie ściętego koła oraz na prostopadłościennym cokole na rzucie kwadratu. Trzon wklęsło-wypukły z uskokiem u spodu; nodus gruszkowaty, dekorowany czterema lwimi głowami trzymającymi w paszczach festony z podwieszonej tkaniny. Czara w formie bardzo spłaszczonej półkuli z wywiniętą i profilowaną krawędzią; dekorowana uskrzydlonymi główkami anielskimi na przemian z kokardami z podwieszonymi festonami z tkaniny. Pokrywa w formie baldachimu na rzucie sześcioboku, wypiętrzona, zwieńczona krzyżem.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnicą ustawiona na niskiej podstawie na planie kwadratu. Płaszcz stopy na planie ośmioboku, zwężający się ku górze, zamknięty profilowanym, ośmiobocznym pierścieniem. Trzon o przekroju ośmiobocznym. Czara o przekroju ośmiobocznym, wypukła, z wywiniętym brzegiem, w dolnej części dekorowana imitacją puklowania.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica usytuowana na postumencie na rzucie półkolistym i schodkowej, kwadratowej płycie. Jej trzon w typie gruszkowym dźwiga puklowaną, półkulistą czarę z profilowanym, ćwierćkolistym w przekroju wylewem. Pokrywa drewniana, bogato profilowana, malowana na czarno, zwieńczona złoconą kulą z krzyżem.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Chrzcielnica", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/chrzcielnica-51

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności