Najświętsze Serce Jezusa
Zdjęcie nr 1: Całopostaciowa, pełnoplastyczna, ustawiona na niewysokiej, prostopadłościennej podstawie figura Najświętszego Serca Jezusa. Jezus, stojąc w kontrapoście, zwrócony jest na wprost. Lekko przechyloną w lewo głowę charakteryzuje pociągła twarz o delikatnych rysach i krótkim zaroście. Długie, falowane włosy wspierają się na ramionach. Jezus ubrany jest w białą suknię przewiązaną żółtym paskiem i przewieszony przez lewe ramię, osłaniający biodra i nogi czerwony płaszcz o złoconym galonie i niebieskiej podszewce. Prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, lewą wskazuje na gorejące na piersiach serce. Na dłoniach widoczne są ślady ran.

Najświętsze Serce Jezusa

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Nowy Targ
Miejscowość
Klikuszowa
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Nowy Targ
Parafia
Św. Marcina
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/10636
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Technika i materiał
drewno; polichromowanie, złocenie
Wymiary szczegółowe
Wysokość figury – 186 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Chełmecka
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Opis

Całopostaciowa, pełnoplastyczna, ustawiona na niewysokiej, prostopadłościennej podstawie figura Najświętszego Serca Jezusa. Jezus, stojąc w kontrapoście, zwrócony jest na wprost. Lekko przechyloną w lewo głowę charakteryzuje pociągła twarz o delikatnych rysach i krótkim zaroście. Długie, falowane włosy wspierają się na ramionach. Jezus ubrany jest w białą suknię przewiązaną żółtym paskiem i przewieszony przez lewe ramię, osłaniający biodra i nogi czerwony płaszcz o złoconym galonie i niebieskiej podszewce. Prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, lewą wskazuje na gorejące na piersiach serce. Na dłoniach widoczne są ślady ran.

Zarys problematyki artystycznej

Tradycja oddawania czci Sercu Jezusowemu sięga późnego średniowiecza i łączyła się wówczas z kultem ran jego umęczonego ciała (nabożeństwo do Pięciu Ran), jaki rozwijał się od II wieku. Święty Bernard z Clairvaux jako pierwszy w dziejach Kościoła wykazał, że rana w boku Jezusa to równocześnie jego okaleczone serce. Odrębny kult Serca Jezusa, aż do schyłku XVI wieku, praktykowany był jedynie w środowiskach klasztornych i wiązał się głównie z prywatnymi objawieniami. Upowszechnił się dopiero w okresie kontrreformacji, od początku XVII wieku, a jego propagatorami byli głównie jezuici. Przez długi czas nie był on jednak aprobowany przez Stolicę Apostolską, zatwierdzony został dopiero w 1765 roku przez papieża Klemensa XIII. Najstarsze zachowane, piętnastowieczne przedstawienia Serca Jezusa ukazują je w kontekście Pięciu Ran lub narzędzi męki (arma Christi). Tego typu wizerunki zawierały mniej, bądź bardziej realistyczne ujęcia ranionych części ciała, w tym przebitego serca. Z tej tradycji wykształcił się upowszechniony w XVII wieku typ ikonograficzny ograniczony do serca czterokrotnie ranionego z utkwionymi w nim gwoźdźmi i grotem włóczni, oplecionego koroną cierniową. Na podstawie owych wzorców powstał wizerunek Najświętszego Serca Jezusa sporządzony po objawieniach św. Małgorzaty Marii Alacoque i wystawiony do publicznej adoracji w 1685 roku. Ukazane na nim serce wieńczył krzyż i naznaczała pozioma rana po włóczni z kroplami broczącej krwi, otoczona trzema mniejszymi z wetkniętymi weń gwoźdźmi. Całość ujmowały wiązki płomieni oraz wieniec cierniowej korony. Wspomniane wizerunki rozprzestrzeniały się w klasztorach Nawiedzenia NMP w formie większych przedstawień przeznaczonych do kultu publicznego wśród sióstr oraz małych obrazków służących dewocji prywatnej. Zjawisko szerzenia kultu Najświętszego Serca Jezusa oraz upowszechniania jego wizerunków przez wizytki odbywało się bez oficjalnej zgody papiestwa. Przybrało na sile zwłaszcza podczas epidemii dżumy w 1720 roku w Marsylii, podczas której miejscowe siostry Nawiedzenia NMP zaczęły rozpowszechniać wśród mieszkańców wizerunki Najświętszego Serca Jezusa jako rodzaj uznanych za niezwykle skuteczne apotropeionów (znaki, symbole odwracające zło, nieszczęście). Powstające w XVIII wieku wizerunki przejawiały tendencje naturalistyczne, zgodne z obowiązującą wówczas w sztukach wizualnych tendencją oddawania rzeczywistości możliwie najbardziej realistycznie. Efektem tego było akcentowanie cech anatomicznych, czemu pomocne były ilustrowane atlasy medyczne. W XVIII wieku kult samodzielnych wizerunków Serca Jezusa spotkał się z krytyką, iż zamiast samego Chrystusa oddawana jest cześć jedynie fragmentowi ciała. W 1765 roku Pompeo Batoni wykonał półpostaciowy wizerunek Jezusa podkreślający jego cielesność poprzez trzymane na dłoni gorejące serce. Motyw ten został zaczerpnięty z wcześniejszych przedstawień Jezusa z sercem w dłoni ukazującego się np. św. Katarzynie Sieneńskiej. Dodatkowo ikonografia wizerunków Batoniego opiera się na tradycji wyobrażenia Serca Jezusowego według wizji św. Małgorzaty Alacoque. Obraz został umieszczony w rzymskim kościele Il Gesù w uroczystość Najświętszego Serca Jezusa w czerwcu 1767 roku. W tym samym czasie Batoni namalował drugą wersję tego tematu, o podobnej kompozycji, jednak gorejące, oplecione cieniową koroną i zwieńczone krzyżem serce ukazane jest pośrodku klatki piersiowej, na tle szat Jezusa, który lewą dłoń wspiera na piersiach, prawą wskazuje na jaśniejące serce. Wspomniane wizerunki Batoniego szybko zdobyły niezwykłą popularność i zaczęto je na szeroką skalę reprodukować. Stanowiły także inspirację dla innych malarskich wersji motywu ikonograficznego szeroko upowszechnionego w dziewiętnastowiecznej pobożności. Obraz w ołtarzu bocznym w kościele parafialnym w Kętach stanowi jeden z przykładów tego zjawiska, które w drugiej połowie XIX stulecia ewoluowało także w wersji całopostaciowych wizerunków Najświętszego Serca Jezusa. Rzeźba, podobnie jak struktura ołtarza głównego, w której jest umieszczona prezentuje rodzaj modelunku, jaki wykształcał się od początki XIX wieku w „Zakładach dla sztuki kościelnej” w środowisku tyrolskim. Figury charakteryzowały się nie tylko smukłymi, subtelnymi proporcjami, pociągłymi twarzami o subtelnych rysach, czy eleganckim drapowaniem często bogato zdobionych szat, ale także doborem wątków ikonograficznych, wśród których dominowały m.in. wizerunki Najświętszego Serca Jezusa.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Umieszczona w ołtarzu głównym kościoła parafialnego w Klikuszowej figura Najświętszego Serca Jezusa została wykonana pod koniec XIX lub na początku XX wieku. Cechy stylowe rzeźby wskazują na związki z warsztatami snycerskimi w Tyrolu.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna, z wejściem prowadzącym od zakrystii. Kosz na planie sześcioboku z podwieszeniem w postaci sześciobocznego stożka zakończonego szyszką. Ścianki kosza flankowane pilastrami podtrzymującymi niepełne belkowanie, zamknięte gzymsem wyłamanym na osi podpór tworzące parapet ambony. Ścianki podstawy dekorowane fantazyjną wicią roślinną złożoną ze stylizowanych liści akantu i kampanul. Ścianki kosza ozdobione prostokątnymi płycinami w złoconych, profilowanych ramach; w polu dekorowane stylizowaną, pionową wicią utworzoną z kampanul wyrastających z muszli. Pilastry ustawione na niskich cokolikach zdobionych rozetami, z trzonami z szerokim pasem utworzonym z liści o ostrych zakończeniach. W zaplecku, w prostokątnej ramie współczesny obraz Jezusa Dobrego Pasterza, namalowany przez Zbigniewa Juszczaka. Baldachim na planie sześcioboku od dołu zdobiony lambrekinem, zamknięty od góry profilowanym gzymsem, w zwieńczeniu z bogato dekorowanym krzyżem łacińskim stojącym na ostrosłupie. U spodu baldachimu gołębica Ducha Świętego na tle promieni ułożonych w wiązki o nierównej długości. Struktura polichromowana na kolor ciemnobrązowy, ornamentyka i profilowania złocone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica na podstawie na planie pięciu boków z ośmioboku. Stopa ośmioboczna zakończona takimże talerzykiem. Trzon ośmioboczny, dekorowany ostrołukowymi blendami z prostym maswerkiem. Czara ośmioboczna, spłaszczona, jej ścianki dekorowane płycinami z półkolistymi łukami i maswerkiem. Pokrywa ośmioboczna zwężająca się ku górze na kształt cokołu zwieńczonego krzyżem; ścianki dekorowane blendami. Chrzcielnica w kolorze naturalnego drewna; profile i ornamentyka złocone.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Ołtarz przyścienny, architektoniczny, jednokondygnacyjny, trójosiowy, ze zwieńczeniem. Ołtarz prostopadłościenny z antepedium artykułowanym trzema płycinami. Dwie skrajne, węższe zawierają dekorację złożoną z korony i nasadzonego na nią krzyża pomiędzy liśćmi wawrzynu ustawionymi w słup, środkowa, szersza z motywem krzyża równoramiennego o trójlistnych zakończeniach ramion, ujętego maswerkiem. Predella wklęśle zwężająca się, po bokach artykułowana pięcioma płycinami ze stylizowanymi wiciami roślinnymi. Tabernakulum w formie prostopadłościennej szafki, flankowane od frontu parą kolumienek wtopionych w naroża, zamknięte nadwieszonym łukiem półkolistym. Prostokątne, półkoliście zamknięte drzwiczki zdobione płaskorzeźbionym motywem kielicha eucharystycznego. Część środkowa nastawy w formie trójprzelotowego łuku triumfalnego. Każda z ujmujących płytkie wnęki półkolistych arkad wsparta na parze kolumn. Podłucza ujęte dekoracyjnym ornamentem arkadkowym, który w części środkowej przybiera kształt trójliścia. Kolumny wspierają zamykające osie wimpergi. Zwieńczenie części środkowej retabulum osadzone na zdwojonym cokole, ma formę wspartej na parze kolumienek półkolistej arkady, której podłucze wypełnia motyw trójliścia, zamkniętej wimpergą. Całość ujmuje para przypór o zakończeniach ujętych kolumienkami wspierającymi sterczyny. Boczne osie zwieńczone motywem oktogonalnych latarni przekrytych kopułkami. Pola predelli zdobią motywy wici akantowych, boki ujmuje para ażurowych uszaków. W polach wimperg oraz w dolnej partii wnęki części środkowej stylizowana ornamentyka roślinna, w górnej części monogram maryjny. Krawędzie zwieńczenia zdobi motyw wici roślinnej, czołganki oraz sterczyny zwieńczone kwiatonami. We wnęce części środkowej ujęty rzeźbioną, złoconą ramą obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. We wnęce po prawej stronie retabulum figura św. Stanisława Kostki, po lewej św. Alojzego Gonzagi. W zwieńczeniu figura anioła. Polichromia ołtarza utrzymana w kolorach beżu i różu, detale i ornamenty złocone. Kolumny środkowej osi zielone, marmoryzowane, gzymsy w przyczółkach w kolorach niebieskim i czerwonym.
ołtarz
Ołtarz boczny
Zdjęcie nr 1: Ołtarz architektoniczny, jednondygnacyjny, jednoosiowy, ze zwieńczeniem. Ołtarz prostopadłościenny, z drewnianą mensą i kamiennym portatylem. Retabulum na niewysokim cokole o zryzalitowanych, uskokowych bokach. Retabulum ujęte parą zdwojonych filarów z przylegającymi do nich od wewnętrznej strony wąskimi pilastrami oraz parą kolumn wspierających przerwane, wyłamujące się po środku belkowanie. Zwieńczenie w formie przerwanego przyczółka w kształcie trójkąta o wklęsłych ramionach. Antependium, pośrodku z motywem płaskorzeźbionego monogramu IHS i gorejącego Serca Jezusa ujętego wieńcem srebrzonych obłoków i promienistą glorią. Powierzchnia boków płyciny antependium pokryta wicią akantową. W polach cokołu dolnej kondygnacji retabulum i w dolnej partii części środkowej retabulum oraz w części belkowania ornamentyka akantowa. W górnej partii części środkowej, po środku niewielki cokolik zdobiony fragmentem wici akantowej zwieńczony półkulą z kwiatonem ujętym parą antytetycznych wolut. Dolna kondygnacja retabulum ujęta parą ażurowych, akantowych uszaków. Boki górnej kondygnacji zdobione motywem ornamentu akantowego. Partie gzymsu z ornamentyką roślinną. Pole części środkowej dolnej kondygnacji w kształcie stojącego prostokąta ujętego srebrzona i złoconą ramą w formie półwałka, zdobioną motywem liści laurowych. W środku obraz Serce Jezusa. W zwieńczeniu rzeźbione popiersie Boga Ojca. Kondygnacja ta ujęta parą rzeźb św. Jana Chrzciciela po lewej stronie i św. Jana Ewangelisty po prawej. Po środku zwieńczenia figura Archanioła Michała. Na krawędziach przerwanego przyczółka para aniołków przyklękających na srebrzonych obłokach. Struktura marmoryzowana w odcieniach brązów i szarości. Partie detalu architektonicznego i ornamentyka złocone i srebrzone.
ołtarz
Ołtarz boczny
Zdjęcie nr 1: Kościół orientowany, jest budowlą murowaną z cegły i kamienia, na rzucie podłużnym. Korpus nawowy jest jednonawowy i czteroprzęsłowy. Do dwuprzęsłowego, zamkniętego trójbocznie prezbiterium od północy przylega zakrystia. Na osi kościoła, w przedłużeniu północnego przęsła jest czworoboczna, wysunięta przed lico fasady wieża. Od południa do drugiego przęsła korpusu przylega kruchta. Nawa przekryta jest sklepieniem kolebkowym z lunetami wspartymi na pilastrach, w prezbiterium sklepienie krzyżowo-żebrowe z gurtą wspartą na pilastrach. Przestrzeń prezbiterium od korpusu nawowego oddziela półkolista arkada łuku tęczowego i drewniana balustrada. Artykulację ścian na zewnątrz kościoła stanowi zespół dwuuskokowych przypór, w narożach wieży są czterouskokowe, osadzonych na niewysokim cokole. Do wnętrza prowadzą 3 otwory drzwiowe. Dwuskrzydłowe drzwi w fasadzie ujęte są kamiennym obramieniem zamkniętym łukiem koszowym z kluczem pośrodku, wspartym na gzymsie oraz 2 w północnej ścianie kaplicy bocznej. 2 prostokątne prowadzą przez kruchtę i zakrystię. Ściany korpusu nawowego i prezbiterium przeprute są prostokątnymi oknami zamkniętymi łukiem odcinkowym. Okno na zakończeniu prezbiterium jest formie półkoliście zamkniętej niszy z figurą Matki Boskiej. Kształt okien korpusu i prezbiterium został powtórzony w przyległości prezbiterium. Powyżej wejścia na osi wieży małe okienko zamknięte łukiem koszowym, wyżej nisza zamknięta ostrołukowo. W górnej partii wieży znajdują się cztery, duże, zamknięte półkoliście otwory okienne ujęte prostymi obramieniami. Szczyt wierzy obiega gzyms wieńczący z półkolistym łukiem na osi każdej ze ścian. Dach w formie hełmu z latarnią. Dach prezbiterium i korpusu dwuspadowy, kryty blachą, nad pierwszym przęsłem wieżyczka na sygnaturkę. Kruchta z dachem dwuspadowym, przyległość pulpitowym. Tynki w kolorze beżowym i białym.
kościół
Kościół św. Marcina
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, ujęty rzeźbioną ramą z motywem wici akantowej, przedstawia Madonnę z Dzieciątkiem. Ukazana w półpostaci Maria zwrócona jest na wprost. W trzech czwartych skierowaną w lewo głowę charakteryzuje owalna twarz o wyrazistych rysach z ciemnymi łukami brwi, dużymi, migdałowatymi oczami o wyraźnych, dolnych powiekach, długim, prostym nosie, kształtnymi ustami w subtelnym uśmiechu i wyraźną linią podbródka. Partie szat pokryte są metalowymi osłonami. Maria ma na sobie srebrną, przewiązaną w pasie suknię zdobioną motywem tulipanów, pod szyją krótkie korale. Głowę, ramiona i ręce osłania srebrny, spięty pod szyją owalną broszą płaszcz obszyty złoconymi galonami, zdobiony motywem ukwieconej wici roślinnej. Matka Boska prawą, uniesioną na wysokości piersi ręką o wyprostowanej dłoni i złączonych trzech palcach wskazuje na trzymane na lewej ręce Dzieciątko. Zwrócony w trzech czwartych w prawo Jezus ukazany jest w pozycji siedzącej. Zaokrągloną twarz charakteryzują pełne, wyraziste rysy o dużych oczach z wydanie podkreślonymi liniami powiek, długim nosie, kształtnych ustach w delikatnym uśmiechu, zaróżowionych policzkach oraz wyraźniej linii podbródka. Jezus ma na sobie długą, srebrną, przewiązaną w pasie, zdobioną ukwieconą wicią roślinną suknię o złoconym obszyciu dekoltu i dekoracyjnych galonach przy mankietach dolnej krawędzi. Lewą ręką podtrzymuje małą, zamkniętą, złoconą księgę, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Zwieńczone zamkniętymi, kameryzowanymi koronami głowy okalają – promienisty nimb Jezusa, wieniec z 12 gwiazd Marii. Tło niebieskie, z drobnym deseniem.
obraz
Matka Boska z Dzieciątkiem

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

SDM_COVER_PHOTO
feretron

Feretron Najświetsze Serce Jezusa

Zdjęcie nr 1: Fresk wkomponowany w arkadę zamkniętą półkoliście, w ścianie południowej prezbiterium, nad portalem do aneksu. Ukazuje siedzącą na tronie Matkę Boską z Dzieciątkiem na kolanach oraz klęczących i stojących przed nią od lewej proboszcza Józefa Krzemińskiego, rodzinę w stroju ludowym, Izabelę i Felicjana Szybalskich oraz chłopca z chorągwią w ręku.
polichromia ścienna

Adoracja Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Czworoboczne pole obrazowe w kształcie stojącego prostokąta, ujęte w dekoracyjną ramę ze zwieńczeniem oraz ażurową wicią akantowo-kwiatową po bokach, ustawiono na postumencie w kształcie leżącego prostopadłościanu dekorowanego profilami o wklęsłych bokach z wywiniętym ornamentem roślinnym. Całość przytwierdzonym do prostopadłościennego cokołu, profilowanego i fazowanego, przeprutego po bokach otworami na drążki do noszenia, wspartego na czterech rzeźbionych lwich łapach. Zwieńczenie uzyskało kształt półkolistego pola z krzyżem równoramiennym w otoku w środku, ujętego dekoracyjną ramą otoczoną na zewnątrz ażurowym ornamentem, zakończonego na szczycie krzyżem. Na awersie w polu obrazowym umieszczono obraz z adoracja św. Franciszka z Asyżu. Święty został ukazany frontalnie stojąc w centrum kompozycji na stopniu przed ołtarzem. Obie rozłożone ręce z widocznymi stygmatami ma uniesione w górze. Prawą zdaje się błogosławić klęczącą przed nim parę. Franciszek ma pociągłą twarz o jasnej karnacji z półprzymkniętymi oczami o spojrzeniu skierowanym na klęczących z wydatnym nosem i ustami. Jego głowę otaczają krótkie włosy z wyciętą tonsurą oraz brązową broda. Ubrany jest w brązowy habit franciszkańskie przewiązany w pasie sznurem. Przed nim z prawej strony kompozycji klęczy kobieta z mężczyzną ujęci od tyłu w trzech czwartych w prawo. Oboje mają modlitewnie złożone dłonie. Mężczyzna ma ciemne włosy i zarost, ubrany jest w surdut. Kobieta ma krótko upięte włosy oraz czarną suknię z białym kołnierzykiem. Z lewej strony kompozycji stoi brodaty franciszkanin z tonsurą ujęty w profilu w prawo. W lewej ręce trzyma złożony habit, a w prawej sznur. Za Franciszkiem znajduje się prostopadłościenny ołtarz nakryty białym obrusem z ustawionym na nim krucyfiksem i czterema płonącymi świecami w wysokich lichtarzach. Tło dla ołtarza tworzy szarobeżowa wnęka flankowana dwiema lizenami. Na rewersie wyobrażono Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny. W centrum kompozycji znalazła się wyobrażona w całej postaci w mocnym kontrapoście Madonna stojąca na półksiężycu na obłokach. Maria obie dłonie ma skrzyżowane na piersiach. Jej głowa została ujęta w trzech czwartych w prawo. Jest to młoda dziewczyna o pociągłej twarzy, jasnej karnacji wydatnym nosie i pełnych ustach. Jej spojrzenie uniesionych oczu skierowane jest w górę. Głowę otaczają długie, brązowe włosy spływające na plecy oraz świetlista poświata z dwunastoma gwiazdkami. Niepokalana ubrana jest w białą suknię przewiązaną w talli oraz niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię, którego poły opadają na obłoki. Ponad głową Marii dwa putta unoszą zamkniętą, złotą koronę. Po jej bokach na rozjaśnionym tle na obłokach wyobrażono dwie pary uskrzydlonych aniołków. Pozostałych pięć aniołków igra pośród obłoków poniżej półksiężyca, na którym wspiera się Maria.
feretron

Adoracja św. Franciszka z Asyżu, Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Feretron dwustronny z obrazami Najświętszego Serca Jezusa oraz Najświętszego Serca Marii ustawiony na prostopadłościennej i profilowanej podstawie, zaopatrzonej w otwory na drążki do noszenia w procesji. Obrazy umieszczone są w prostokątnych i profilowanych obramieniach, górne naroża ścięte ukośnie z uskokiem. Obramienia u góry i u dołu ram zdobione są rzeźbionymi wolutkami ze stylizowanymi liśćmi akantu. U szczytu ażurowe zakończenie złożone z dwóch stykających się wolut. Podstawa feretronu i boki polichromowane są na kolor zielony, obramienie po stronie Najświętszego Serca Marii malowane na kolor błękitny, a na odwrociu na kolor czerwony. Obrazy umieszczone są w szerokich ramach w kształcie stojących prostokątów o górnych narożach ściętych ukośnie z uskokiem. Rama dekorowana jest liśćmi bujnego akantu i złocona. Obraz przedstawiający Najświętsze Serce Marii w kształcie stojącego prostokąta o ściętych górnych narożach. W centrum kompozycji znajduje się serce oplecione ukośnie wieńcem z róż i przebite z prawej strony na wylot mieczem, u góry zakończone płomieniami spośród których wyłania się gałązka białej lilii. Tło obrazu jest jasnobrązowe, rozświetlone wokół serca. Po drugiej stronie feretronu znajduje się obraz Najświętszego Serca Jezusa, oplecionego ukośnie koroną cierniową, z raną po lewej stronie, z której obficie sączą się strużki krwi. Serce zakończone jest płomieniami, spośród których wyłania się krzyż. Tło obrazu jest jasnobrązowe, rozświetlone wokół serca.
feretron

Feretron Najświętsze Serce Jezusa i Marii

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego od góry łukiem półkolistym, ujęty w złoconą, profilowaną ramę. Kompozycja wielopostaciowa, dwustrefowa. W dolnej części obrazu przedstawiona grupa dwunastu apostołów skupionych wokół pustego grobu Marii, ukazanych na tle rozległego pejzażu z widocznymi w tle zabudowaniami oraz zamkiem. W górnej strefie ukazujące się w obłokach uskrzydlone główki anielskie. Grobowiec Marii kamienny, ustawiony na dwustopniowym podwyższeniu, ukazany skrócie perspektywicznym. Na pierwszym planie ustawieni częściowo tyłem św. Piotr ukazany jako starszy, siwy mężczyzna w granatowej szacie i brązowym płaszczu oraz św. Jan Ewangelista, który został przedstawiony jako młodzieniec o twarzy pozbawionej zarostu ubrany w obszerny, czerwony płaszcz. Nieco z lewej grupa kolejnych apostołów ze św. Pawłem w czerwonym płaszczu na czele. Postaci zwracają się w kierunku grobowca, zaglądając do jego wnętrza. Na dalszym planie kolejni uczniowie Chrystusa pochylający się nad grobowcem oraz wykonujący dynamiczne gesty, m.in. wskazujący na niebo. Wszyscy apostołowie, poza św. Janem Ewangelistą zostali ukazani jako brodaci, dojrzali mężczyźni o twarzach z widocznymi zmarszczkami. Kolorystka obrazu ciemna, ciepła z dominacją brązów i czerni.
obraz

Apostołowie u grobu Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Płaskorzeźba w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym przedstawia scenę Chrztu Jezusa w Jordanie. Na pierwszym planie, po prawej stronie kompozycji znajduje się stojąca w lekkim kontrapoście postać Jezusa zwróconego nieznacznie w lewo. Jego postawę charakteryzuje lekko pochylona głowa z krótkim zarostem, o długich, falowanych włosach oraz skrzyżowane na piersiach ręce. Nagą sylwetkę osłania jedynie w partii bioder, sięgające połowy ud białe perizonium. Jezus stoi w płynącej środkiem kompozycji rzece. Po lewej stronie, na skalistym brzegu stoi zwrócony w trzech czwartych w prawo św. Jan Chrzciciel. Lekko pochyloną głowę charakteryzuje krótki ciemnobrązowy zarost i długie, opadające na plecy włosy. Nagą sylwetkę mężczyzny osłania w partii bioder perizonium wykonane ze skóry zwierzęcej. Prawą ręką podtrzymuje długą laskę w formie krzyża z banderolą z napisem: „Ecce Agnus Dei”, lewą, wyciągniętą nad głową Jezusa wylewa z małej, płaskiej miseczki wodę. Tło przedstawienia stanowi rozległy pejzaż z wzniesieniami, z widoczną na drugim planie murowaną zabudową oraz smukłymi drzewami palmowymi w głębi. Błękitne niebo zaczerwienione jest tuż nad linią horyzontu. Płaskorzeźbę ujmuje rzeźbiona na wzór retabulum ołtarzowego architektoniczna struktura. Podstawę tworzy wysoki cokół, ujęty parą kolumienek, którego pole wypełnia płycina w kształcie stojącego prostokąta o wklęsło ściętych narożach. Na cokole osadzona jest część środkowa struktury, w formie prostokątnej arkady zamkniętej łukiem półkolistym, ujętej parą kolumienek oraz parą uszaków w postaci zamkniętych trójkątnie przypór. Struktura powyżej arkady przybiera formę frontonu budowli ze szczytem, jaki tworzy gzyms wieńczący w kształcie trójkątnego przyczółka, flankowany parą niewielkich pilastrów. Powyżej widoczna konstrukcja przypominająca pokryty dachówką dach pulpitowy. Zwieńczenie ma formę aediculi z arkadą z łukiem trójlistnym, ujętą parą kolumienek wspierających belkowanie z gzymsem w kształcie półkolistego łuku nadwieszonego. Dodatkowo po bokach aediculi znajduje się para przypór. Powyżej arkady w części środkowej przedstawiono płaskorzeźbione popiersie Boga Ojca. W arkadzie zwieńczenia jest figura anioła. Utrzymaną w odcieniach brązu strukturę zdobi złocona dekoracja ornamentalna w formie stylizowanych wici roślinnych i rozet.
płaskorzeźba

Chrzest Jezusa w Jordanie

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Najświętsze Serce Jezusa", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/najswietsze-serce-jezusa-24

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności