Św. Mikołaj

Dzieje zabytku

Obraz św. Mikołaja w srebrnym stroju został opisany jako część dwukondygnacyjnego ołtarza św. Mikołaja w inwentarzu z 1816 roku. W 1888 roku, jak wspomniano w kronice parafialnej, był odnowiony staraniem księdza Andrzeja Bańskiego. Metalowa sukienka została ufundowana przez proboszcza Józefa Raciborskiego między 1813 i 1840 rokiem, wcześniej obraz przesłaniała sukienka drewniana. Obraz został przeniesiony do nowego kościoła, do ołtarza, który wykonano dla niego w 1888 roku. W 2013 roku został poddany konserwacji.

Opis

Obraz z wizerunkiem św. Mikołaja, ukazanego w całej postaci, frontalnie, w stroju przykrytym srebrną, miejscami złoconą sukienką. Twarz okolona siwą brodą, nos prosty, oczy ciemne otwarte. Święty jest ubrany w srebrną albę, dekorowaną pasem złotej koronki, stułę i kapę z szerokimi złotymi brzegami, którą ma spiętą pod szyją. Na głowie ma infułę, na dłoniach długie rękawiczki, na stopach buty; rękawiczki i buty są zdobione czerwonymi krzyżami. W prawej ręce trzyma pastorał, a lewą przytrzymuje zamkniętą, złotą księgę z trzema złotymi kulami leżącymi na oprawie. Przy lewej krawędzi płótna, na dole postać tego samego świętego ponad cembrzykiem, w którym stoi trzech nagich młodzieńców. Tło jednolite, ciemne. Obraz ujęty cienką, profilowaną, złoconą ramą.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Mikołaj był biskupem Miry w Azji Mniejszej. Wrażliwy na ludzkie cierpienia i biedę prowadził szeroką działalność charytatywną. Ukazane na sukience złote kule nawiązują do legendy, według której święty pomógł ubogiej rodzinie, słysząc, że trzy córki miały zarobić na swój posag, pracując jako nierządnice. Przekazał tej rodzinie trzy sakiewki ze złotem – przyszły posag dla każdej z nich. Z czasem sakiewki zaczęto przedstawiać jako złote jabłka lub, jak w tym przypadku, jako złote kule. Księga, na której leżą, jest symbolem prawd wiary. Trójka nagich dzieci w cembrzyku nawiązuje do legendy o ocaleniu przez św. Mikołaja trzech młodzieńców. Po konserwacji przeprowadzonej w 2013 roku na obrazie ujawniły się przykryte późniejszymi przemalowaniami cechy malarstwa XVIII wieku. Oblicze świętego złagodniało, a kolory stały się bardziej wyraziste.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Po konserwacji w 2013 roku.

Streszczenie

Obraz przedstawiający św. Mikołaja został namalowany w XVIII wieku. W XIX wieku uległ znacznym przemalowaniom. Przykrywająca go sukienka została ufundowana przez proboszcza Józefa Raciborskiego między 1813 i 1840 rokiem.

Bibliografia