Dzieje zabytku

Obraz pochodzi ze zwieńczenia zdemontowanego ołtarza bocznego. Był konserwowany około 1950 roku przez Pawła Mitkę, w ostatnich latach został ponownie odnowiony.

Opis

Obraz z przedstawieniem Michała Archanioła walczącego z szatanem. W centrum kompozycji archanioł w momencie ataku unosi się powyżej szatana na rozpostartych skrzydłach. W prawej ręce trzyma skierowany ostrzem w górę ognisty miecz, lewą unosi do boku. Archanioł ma małą, okrągłą głowę, długie, falowane włosy spływają mu na plecy. Jest ubrany w strój żołnierza rzymskiego: złoty pancerz z naramiennikami założony na zieloną tunikę i sandały. Czerwony płaszcz zarzucony na lewe ramię rozwiewa się dynamicznymi za plecami. W dolnej partii obrazu szatan zobrazowany jako człowiek z rogami i skrzydłami, uchyla się przed nadchodzącym ciosem. W prawym, dolnym rogu widać zielonego stwora z otwartym dziobem i rozpostartymi pazurami, w lewym wyciągniętą dłoń. Tło utrzymane w chłodnej, niebieskiej tonacji, ciemnieje w dolnej partii obrazu. Obraz w złoconej, profilowanej ramie o wklęsło-wypukłym kształcie.

Zarys problematyki artystycznej

Michał Archanioł, najważniejszy z aniołów, jest uważany za wodza zastępów anielskich, anioła sprawiedliwości. Trzymany przez niego miecz jest, tutaj dosłownym, narzędziem walki z szatanem.
Obraz ukazuje bardzo dynamiczny moment starcia dobra pod postacią Michała Archanioła z wyłaniającym się z piekielnych czeluści szatanem. Kompozycja jest trawestacją obrazu Guida Reniego pod tym samym tytułem. Powtórzona została ogólna kompozycja oraz w większości układ ciała głównej postaci. Obraz po dokonanej w ostatnich latach konserwacji stracił wiele ze swojej dawnej subtelności, jednak widoczne są w nim jeszcze echa poprawnego, osiemnastowiecznego malarstwa.
Kształt obrazu potwierdza informacje archiwalne, zgodnie z którymi wizerunek we wklęsło-wypukłej ramie znajdował się pierwotnie w zwieńczeniu ołtarza bocznego, który został zdemontowany.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Obraz był konserwowany około 1950 roku przez Pawła Mitkę, a w ostatnich latach został ponownie odnowiony.

Streszczenie

Obraz z wizerunkiem św. Michała Archanioła został namalowany w drugiej połowie XVIII wieku. Jego kształt oraz źródła wskazują, że znajdował się on pierwotnie w zwieńczeniu bocznego ołtarza, który został niestety rozebrany. Wzór ikonograficzny dla ujęcia stanowił obraz Guida Reniego pod tym samym tytułem.

Bibliografia