Św. Marcin z Tours
Zdjęcie nr 1: Feretron w formie szerokiej, prostokątnej złoconej ramy umieszczonej na cokole, w którym dwa otwory na drążki służące do przenoszenia. Rama zdobiona ornamentem roślinnym, w narożach prostokątne guzy otoczone ornamentem roślinnym, a pośrodku boków ramy rauty. W zwieńczeniu dwie antytetyczne woluty ozdobione trzema różami. Po bokach motywy liści akantu zakończone kampanullami i cekinami. W polu ramy, pośrodku, umieszczony obraz w kształcie prostokąta z przedstawieniem świętego Marcina z Tours na koniu i żebraka; w tle mury miejskie.
Zdjęcie nr 2: Feretron w formie szerokiej, prostokątnej złoconej ramy umieszczonej na cokole, w którym dwa otwory na drążki służące do przenoszenia. Rama zdobiona ornamentem roślinnym, w narożach prostokątne guzy otoczone ornamentem roślinnym, a pośrodku boków ramy rauty. W zwieńczeniu dwie antytetyczne woluty ozdobione trzema różami. Po bokach motywy liści akantu zakończone kampanullami i cekinami. W polu ramy, pośrodku, umieszczony obraz w kształcie prostokąta z przedstawieniem świętego Marcina z Tours na koniu i żebraka; w tle mury miejskie.

Św. Marcin z Tours

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Krzeszowice
Miejscowość
Krzeszowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Krzeszowice
Parafia
Parafia Św. Marcina z Tours
Miejsce przechowywania
kaplica boczna
Identyfikator
DZIELO/11653
Kategoria
feretron
Czas powstania
Pierwsza tercja XX wieku
Technika i materiał
drewno, farba olejna; techniki stolarskie, polichromowanie; technika olejna na płótnie
Autor noty katalogowej
Andrzej Włodarek
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Sprawiony do kościoła w Krzeszowicach ku czci patrona świątyni i parafii.

Opis

Feretron w formie szerokiej, prostokątnej złoconej ramy umieszczonej na cokole, w którym dwa otwory na drążki służące do przenoszenia. Rama zdobiona ornamentem roślinnym, w narożach prostokątne guzy otoczone ornamentem roślinnym, a pośrodku boków ramy rauty. W zwieńczeniu dwie antytetyczne woluty ozdobione trzema różami. Po bokach motywy liści akantu zakończone kampanullami i cekinami. W polu ramy, pośrodku, umieszczony obraz w kształcie prostokąta z przedstawieniem świętego Marcina z Tours na koniu i żebraka; w tle mury miejskie.

Zarys problematyki artystycznej

Sprawiony zapewne w pierwszej połowie XX wieku, obramienie o klasycyzującym charakterze.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Malowany olejno na płótnie obraz z przedstawieniem św. Marcina z Tours, w drewnianej, złoconej, szerokiej i dekoracyjnej ramie, umieszczony na cokole z otworami na drążki, służące do obnoszenia feretronu w procesji. Sprawiony zapewne w pierwszej tercji XX w.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Witraż w prezbiterium w oknie południowym, kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem ostrym. Kompozycja podzielona w pionową laską na dwie części, u góry z maswerkiem o motywie czteroliścia. W centrum przestawienie stojącej Marii w białej szacie i niebieskim płaszczu, z koroną na głowie, trzymającej na ramionach Chrystusa, który przekazuje różaniec klęczącemu po lewej stronie św. Dominikowi. Święty ubrany w biały habit oraz błękitny płaszcz. U jego stop leży księga oraz płonąca pochodnia. W tle pejzaż oraz bogata dekoracja roślinna. W górnej części, pod maswerkiem hierogram Chrystusa i splecione litery imienia Maria w obramieniach w kształcie mandorli. W polu czteroliścia przedstawienie kielicha z hostią, po bokach z kiścią winogron i kłosem pszenicy. Dolną część kompozycji wypełnia dekoracja roślinna, w którą wplecione są dwa medaliony, po lewej z sercem Chrystusa (płonące serce, ujęte cierniową koroną, zwieńczone krzyżem), po prawej serce Marii (płonące serce oplecione wieńcem z białych róż, przebite mieczem) – oba serca ujęte glorią promienistą.
witraż
Matka Boska Różańcowa ze św. Dominikiem
Zdjęcie nr 1: Płaskorzeźba w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem w popiersiu Chrystusa Miłosiernego ujętego od dołu i od góry poziomymi listwami. Chrystus ukazany frontalnie, z głową lekko pochyloną i przechyloną na lewy bark. Twarz pociągła, z wydatnym nosem, wpółprzymkniętym oczami i wzrokiem skierowanym w dół; z wąsami i krótką, rozdwojoną na końcu brodą. Włosy długie, pofalowane, opadające na ramiona okryte cienką suknią z półkolistym wycięciem pod szyją. U góry na profilowanej belce inskrypcja majuskułą po polsku: O JEZU, z krót MÓJ MIŁOSIERDZIA! Na dolnej listwie inskrypcja: Fund. Parochus Jacobus M(orajka) 1933. Całość pomalowana w kolorze jasnego beżu z przetarciami warstwy malarskiej.
płaskorzeźba
Chrystus Miłosierny
Zdjęcie nr 1: Kościół z cegły i kamienia. Na rzucie krzyża łacińskiego, jednonawowy z wciągniętymi do wnętrza przyporami. Prezbiterium krótkie, zamknięte pięcioma bokami ośmioboku. Korpus jednonawowy, czteroprzęsłowy, po bokach z płytkimi wnękami-kaplicami pomiędzy przyporami, poprzedzony od zach. przedsionkiem. Do pierwszego przęsła dostawione dwie symetryczne, trójboczne kaplice, nad nimi dwie czworoboczne wieże. Zakrystia przy prezbiterium na osi kościoła. Artykulacja ścian wnętrza za pomocą filarów opiętych półkolumnami z kapitelami z motywów liści. Między filarami rozpięte ostrołukowe arkady tworzące płytkie wnęki. Pierwsze przęsło wyróżnione przy pomocy masywnych filarów, ujętych niemal pełnoplastycznymi kolumnami. Okna ostrołukowe, dwudzielne z maswerkami, wsparte na gzymsach. Sklepienia krzyżowo-żebrowe na zaostrzonych gurtach. Kaplice artykułowane analogicznie do nawy kościoła, ze sklepieniami gwiaździstymi. Przedsionek otwiera się do kościoła trzema portalami ostrołukowymi opiętymi kolumnami. W polach archiwolt płaskorzeźby: Boże Narodzenie, Ukrzyżowanie, Wniebowstąpienie (K. Ceptowski). W prezbiterium, na osi kościoła prostokątny otwór drzwiowy prowadzący do zakrystii. Chór muzyczny umieszczony nad kruchtą kościoła, na rzucie prostokąta, z kamienną balustradą maswerkową. Fasada kamienna, trójosiowa, zamknięta trójkątnie, flankowana lizenami przechodzącymi w ażurowe wieżyczki-latarnie, na rzucie kwadratu. Wieżyczki zwieńczone gzymsem i balustradą arkadową, hełmy ostrosłupowy zakończony iglicą. W dolnej części trzy filarowe arkady ostrołukowe, otwierające się do kruchty, sklepienie kruchty krzyżowo-żebrowe. Nad arkadami wejściowymi trzy tonda: litery IHS, Oko Opatrzności i splecione litery imienia Maria. Pośrodku na osi kościoła duża rozeta z maswerkiem, profilowana, otoczona pierścieniem wypełnionym stylizowanym ornamentem roślinnym. Ponad arkadami pełnoplastyczne figury czterech ewangelistów ustawionych na konsolach z rzeźbionymi atrybutami (F. Kuhn). Po bokach rozety prostokątne płyciny z traczami herbowymi Potockich i Branickich. U góry, na osi fasady figura Archanioła Michała. Elewacje na kamiennym cokole, z gzymsem kapnikowym, opięte prostokątnymi przyporami zwieńczonymi kamiennymi nakrywami. W górnej części kamienny fryz arkadkowy. Nad nim gzyms koronujący podtrzymujący ażurową, arkadową balustradę. Przy prezbiterium kaplice zamknięte trójbocznie, prezbiterium zamknięte pięciobocznie. Zakrystia na osi prezbiterium, na rzucie prostokąta, zwieńczona sygnaturką i ceglanym kominem. Po bokach prostokątne aneksy, południowy aneks - trzy okna ostrołukowe w kamiennej opasce, w środkowym przedstawienie Ukrzyżowanego Chrystusa. W północnym aneksie pojedyncze analogiczne okno. Okna ostrołukowe w profilowanych kamiennych opaskach, pomiędzy nimi a gzymsem koronującym mniejsze ostrołukowe w uskokowych arkadach. Nad kaplicami bocznymi dwie symetryczne wieże na rzucie kwadratu, w połowie wysokości kamienny gzyms z fryzem arkadkowym. Okna ostrołukowe w kamiennej opasce. Całość zwieńczona ślepym fryzem arkadkowym, wyżej gzyms dźwigający ażurową arkadkową balustradę. Hełmy ostrosłupowe, miedziane. Zakrystia na rzucie prostokąta, nakryta sklepieniem kolebkowym zaostrzonym i krzyżowym z lunetami , oddzielone gurtem. Portale od wschodu i zachodu prostokątne zamknięte łukiem ostrym. Okna ostrołukowe.
kościół
Kościół św. Marcina z Tours
Zdjęcie nr 1: W środku kompozycji Maria w jasnej sukni, z niebieskim płaszczem narzuconym na ramiona i odkrytą głową siedzi, trzymając nagie Dzieciątko na kolanach. Obok niej po lewej stronie stoi św. Józef zwrócony profilem, wsparty na lasce. Na pierwszym planie Trzej Królowie: z lewej Murzyn w turbanie odwrócony tyłem klęczy, podając szkatułkę, pośrodku, zwrócony profilem klęczy brodaty monarcha w aksamitnym złotym płaszczu i podaje Dzieciątku naczynie. Trzeci król w czapce z piórem ukazuje się w prawym dolnym narożniku, pochylony otwiera szkatułę z darami. Na drugim planie po prawej grupa dwóch giermków z naczyniem. W tle po lewej architektura ruin, po prawej daleki „romantyczny” krajobraz. Koloryt soczysty, odpowiadający w tonacji wieczornej porze sceny.
obraz
Hołd Trzech Króli
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym obniżonym nadwieszonym. Matka Boska z Dzieciątkiem ukazana pośrodku płótna, frontalnie, w pozycji stojącej, w trzech czwartych postaci, z głową lekko pochyloną na lewy bark. Lewą ręką podtrzymuje siedzące na jej przedramieniu Dzieciątko, prawą wskazuje na Syna. Głowa mała, twarz o drobnych, delikatnych rysach, cienkich brwiach, wąskim, długim nosie, i krótkiej brodzie. Ubrana w szeroką - nieproporcjonalnie do postaci - brązową suknię, układającą się w regularne pionowe fałdy, oraz ciemnozielony płaszcz okrywający również głowę. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w prawo, o małej główce okolonej krótkimi kręconymi włosami; uśmiechnięte, wznosi prawą rączkę w geście błogosławienia; ubrane w żółtą sukienkę i biały płaszcz zdobiony wielobarwnymi kwiatkami. Wokół głów Matki Boskiej i Dzieciątka koliste nimby z gwiazdkami. Tło złote, malowane w wąskie liście i kwiaty lilii. Rama obrazu ażurowa o motywie chrząstki.
obraz
Matka Boska z Dzieciątkiem
Zdjęcie nr 1: Matka Boska z Dzieciątkiem w typie Śnieżnej, ujęta w półfigurze, en face, z lekkim skrętem głowy w prawo, ku podtrzymywanemu na lewym przedramieniu – Dzieciątku. Twarz Matki Boskiej pociągła o regularnych rysach; cienkich brwiach, długim nosie, małych ustach, okolona welonem odwijającym się fałdami od twarzy, opadającym szerokim płaszczem na ramiona. Suknia marszczona w gęste, drobne, pionowe fałdy. Ręce splecione na nóżkach Dzieciątka, z palcami prawej dłoni skierowanymi w dół. Dzieciątko o główce ujętej w ¾, zwróconej ku Marii, okolonej krótkimi, kręconymi włosami. Prawa rękę wznosi w geście błogosławienia, lewa podtrzymuje księgę. Odziane w długą sukienkę, o szerokich rękawach, spod której widoczne bose stopy. Sukienki drewniane, złocone. Płaszcz M. Boskiej i sukienka Dzieciątka pokryte ornamentem o motywie roślinnym, na głowach półplastyczne korony, wokół – nimby koliste, zdobione promieniami. Tło w formie ukośnej kratownicy, wypełnionej lilijkami i geometrycznymi rozetkami. Rama ażurowa, z motywami liści akantu i spinaczami w narożach.
obraz
Matka Boska z Dzieciątkiem

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu ujęty złoconą, profilowaną ramą. W centrum kompozycji przedstawiony św. Benedykt w postawie stojącej, w ujęciu frontalnym z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Święty ubrany w obszerny czarny habit benedyktyński z kapturem i szerokimi rękawami. Ukazany jako mężczyzna o pozbawionej zarostu okrągłej twarzy z wydatnym nosem oraz szeroko otwartymi, skierowanymi na wprost oczami. Wokół głowy tonsura oraz złocony nimb. Święty w swojej prawej ręce podtrzymuje oprawioną na czerwono księgę. Lewą dłoń składa na piersi na wysokości serca. Po prawej stronie obrazu widoczny fragment stołu przykrytego zieloną tkaniną, na którym widoczna biała mitra. Na drugim planie, po lewej stronie nieco za postacią świętego przedstawiono fragment wysokiego cokołu stanowiącego podstawę dla kolumny. Tło złocone, wytłaczane w motywy roślinno-kwiatowe.
obraz

Św. Benedykt

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Jak cytować?

Andrzej Włodarek, "Św. Marcin z Tours", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-marcin-z-tours-3

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności